Godła republik związkowych ZSRR
Po utworzeniu poszczególnych republik wchodzących w skład Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich całkowicie zrywano z dotychczasową symboliką heraldyczną zawartą w symbolach poszczególnych krajów i tworzono od podstaw nowe godła.
Opis ogólny
edytujWszystkie godła republik związkowych nawiązywały do godła ZSRR i w związku z tym zawierały pewne typowe elementy. Poza godłami Gruzińskiej SRR i częściowo Armeńskiej SRR wszystkie godła były otoczone wieńcami z kłosów zbóż, czasem także gałązek bawełny (republiki środkowoazjatyckie), rzadziej liści drzew (Litewska SRR i Estońska SRR). U góry, u zbiegu obu wieńców znajdowała się radziecka czerwona, pięcioramienna gwiazda, oznaczająca zwycięstwo komunizmu we wszystkich pięciu częściach świata. Wieńce przepasane były szarfami z napisem „Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!” w języku właściwym dla danej republiki oraz języku rosyjskim. U dołu znajdował się skrót nazwy republiki. Centralnymi elementami godła były symbole ruchu robotniczego: złote sierp i młot. Każde godło zawierało też wizerunek złotego, wschodzącego słońca, oznaczającego nowy, początek, nową epokę w życiu kraju. Ponadto w niektórych godłach znajdowały się symbole nawiązujące do charakteru republiki: szczyty górskie (Armeńska SRR, Gruzińska SRR, Kirgiska SRR), fale morza (Łotewska SRR), lasy (Karelo-Fińska SRR) oraz szyb naftowy (Azerbejdżańska SRR i Turkmeńska SRR).
Zestawienie tych symboli powodowało, iż wszystkie godła republik radzieckich były do siebie podobne.
Godła republik związkowych
edytujGodła republik autonomicznych
edytujRepubliki autonomiczne wchodzące w skład republik związkowych ZSRR nie posiadały w zasadzie własnych godeł. Ich symbolami były godła odpowiednich republik związkowych uzupełnione o napis z nazwą republiki autonomicznej. Ponadto napis z wezwaniem do jedności proletariatu znajdował się w dwóch wersjach językowych: rosyjskiej i właściwej dla danej republiki autonomicznej.
Przykładowe godła republik autonomicznych
edytujGodła wczesnych republik ZSRR
edytujW początkowym okresie tworzenia symboli nowych komunistycznych państw radzieckie reguły heraldyczne, jakie przyjęto później nie były jeszcze stosowane, stąd godła niektórych pierwszych republik radzieckich nie przypominają typowych komunistycznych godeł, a nawet nawiązują do tradycyjnych herbów (np. kształt tarczy herbowej godła Republiki Dalekiego Wschodu). Z kolei godło Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej zawierało jeszcze wiele elementów narodowych – gwiazda stanowiąca tarczę godła, jakkolwiek pięcioramienna, radziecka, graficznie, poprzez układ ornamentu, nawiązywała do siedmioramiennej gwiazdy z herbu Gruzji z lat 1918–1921; godło to zawierało też nawiązujący do islamskich tradycji niektórych części Republiki (zwłaszcza Azerbejdżanu) półksiężyc i gwiazdę (co to ewenementem w radzieckiej heraldyce, starannie usuwającej wszelkie religijne symbole) oraz wizerunek masywu Araratu – góry położonej na terenie dzisiejszej Turcji, tradycyjnie wiązanej jednak z Armenią i umieszczonej w herbie tego państwa z roku 1918.
Republika Dalekiego Wschodu | ||
Abchaska Socjalistyczna Republika Radziecka | ||
Zakaukaska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka | więcej o godle | |