Wielkie Oczy (gmina)

Początkowo Wielkie Oczy stanowiły wiejską gminę jednostkową, której 1 października 1929 r. nadano miejskie uprawnienia finansowe^[4].

1 sierpnia 1934 r. utworzono gminę zbiorową Wielkie Oczy w powiecie jaworowskim województwa lwowskiego II Rzeczypospolitej, w ramach reformy na podstawie ustawy scaleniowej, z dotychczasowych gmin wiejskich: Boża Wola, Czaplaki, Fehlbach, Kobylnica Ruska, Kobylnica Wołoska, Przedbórze, Ruda Kochanowska, Ruda Krakowiecka, Skolin, Świdnica, Wielkie Oczy, Wólka Żmijowska i Żmijowiska^[5].

W latach 1939–1941 zniesiona, będąc okupowana przez ZSRR, gdzie nie funkcjonowały gminy zbiorowe (vide rejon krakowiecki)^[6].

W 1941 roku reaktywowana na skutek wojny niemiecko-radzieckiej, po zajęciu obszaru przez władze hitlerowskie. Gmina weszła w skład powiatu lwowskiego (Kreishauptmannschaft Lemberg), należącego do dystryktu Galicja w Generalnym Gubernatorstwie, gdzie została zmodyfikowana. W porównaniu ze stanem sprzed wojny gminę zmniejszono o gromady Czaplaki, Przedbórze, Ruda Krakowiecka i Świdnica na rzecz nowej gminy Krakowiec, jednak zwiększono o gromady Drohomyśl, Kłonice, Lipina, Lipowiec, Nahaczów, Poruby i Wilcza Góra, które przed wojną należały do gminy Nahaczów. Ludność gminy w 1943 roku wynosiła 12.623^[7].

Po II wojnie światowej obszar gminy został przedzielony granicą państwową. Większa część gminy pozostała w Polsce, przez co gmina została utrzymana^[8]. Przyłączono ją do powiatu lubaczowskiego w nowo utworzonym woj. rzeszowskim^[9]. Wschodnie wsie gminy zostały włączone do Ukraińskiej SRR (Boża Wola, Przedbórze, Ruda Kochanowska, Ruda Krakowiecka i Świdnica)^[10].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[11]. Z jej obszaru powstały gromady Kobylnica Wołoska i Wielkie Oczy^[12]. Gromada Kobylnica Wołoska należała w latach 1954–61 do krótkotrwałego powiatu radymniańskiego^[13][14].

Gminę Wielkie Oczy przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin^[15]. W jej skład weszło 10 sołectw^[16]. W porównaniu ze stanem z 1954 roku gmina powiększyła się o sołectwa Bihale, Łukawiec i Majdan Lipowiecki, należące w latach 1949–54 do gminy Dąbków^[17], a przed 1949 do gminy Lubaczów^[18]. Ponadto Majdan Lipowiecki należał w latach 1934–39 do gromady Lipowiec w gminie Nahaczów w powiecie jaworowskim^[19][20][21].

Według danych z roku 2002^[22] gmina Wielkie Oczy ma obszar 146,49 km², w tym:

• użytki rolne: 44%
• użytki leśne: 45%

Gmina stanowi 11,2% powierzchni powiatu.

Dane z 31 grudnia 2014^[23]:

• Piramida wieku mieszkańców gminy Wielkie Oczy w 2014 roku^[1].

Bihale, Kobylnica Ruska, Kobylnica Wołoska, Łukawiec, Majdan Lipowiecki, Potok Jaworowski, Skolin, Wielkie Oczy, Wólka Żmijowska, Żmijowiska^[2].

Laszki(p. jarosławski), Lubaczów, Oleszyce, Radymno. Gmina sąsiaduje z Ukrainą.

• Raport o stanie Gminy Wielkie Oczy za 2020 r.