Ghaty Zachodnie

pasmo górskie w południowo-zachodnich Indiach

Ghaty Zachodnie (hindi Paścim Ghāṭ, ang. Western Ghats[1]) – krawędziowe, pokryte zielenią pasmo górskie w Azji Południowej, w południowo-zachodnich Indiach o powierzchni całkowitej 160 000 km². W 2012 roku zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Ghaty Zachodnie[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Ghaty Zachodnie w Matheranie koło Bombaju
Państwo

 Indie

Typ

przyrodniczy

Spełniane kryterium

IX, X

Numer ref.

1342

Region[b]

Azja i Pacyfik

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2012
na 36. sesji

Położenie na mapie Indii
Mapa konturowa Indii, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Ghaty Zachodnie”
Ziemia10°17′05″N 76°51′15″E/10,284722 76,854167

Ghaty rozciągają się na długości 1700–1800 km wzdłuż zachodniego brzegu Półwyspu Indyjskiego – stanowiąc tym samym główny dział wodny subkontynentu. W przekroju poprzecznym są asymetryczne; od strony Dekanu ich stoki są łagodne, natomiast na zachodzie opadają stromą krawędzią w stronę Morza Arabskiego. Ich szczyty zatrzymują objuczone wodą chmury monsunowe. Średnia wysokość 1800 m n.p.m. Najwyższym szczytem jest Anai Mudi (2695 m n.p.m.). W Ghatach Zachodnich swoje źródła mają największe rzeki przepływające przez Dekan w kierunku wschodnim: Godawari, Kryszna i Kaweri.

Fauna i flora

edytuj

Przeważającymi formacjami roślinnymi są tu sawanny i suche zarośla krzaczaste. Ten bujny krajobraz pełen rzek, lasów podzwrotnikowych i łąk, stanowi wyjątkowy ekosystem, a naturalna roślinność zajmuje ~12 500 km². Zamieszkują go m.in. tygrysy, makaki wanderu, lamparty, gaury, tary, gorale i słonie indyjskie. W ekosystemie Ghatów Zachodnich występuje wiele endemitów. Aby uchronić tamtejszą faunę i florę utworzono wiele rezerwatów - m.in. rezerwat tygrysów[2]. Niższe partie gór, szczególnie od strony zachodniej, są gęsto zaludnione i intensywnie użytkowane rolniczo - uprawia się m.in. pszenicę, bawełnę, kauczuk, kawę i herbatę.

Geologia

edytuj

Obszar fałdowany był w prekambrze, wydźwignięty został w czasie ruchów alpejskich. Zachodnie Ghaty zbudowane są głównie z bazaltów, gnejsów i kwarcytów. W części południowej tworzą wysoki, zwarty próg, rozcięty dolinami krótkich rzek. Dodatkowo występuje kilka izolowanych masywów (m.in. Nilgiri, Anamalaj)[3]

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Ghaty Zachodnie, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-03-30].
  2. Jacek Fronczak: Atlas Świata. Warszawa: Reader's Digest, 2004, s. 38.
  3. geologia Ghatów Zachodnich. [dostęp 2012-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-21)]. (pol.).