Gdańsk Oliwa

Przystanek jest zlokalizowany na wschodniej granicy Oliwy. Niedaleko od przystanku znajduje się historyczna część Oliwy z archikatedrą oliwską i zespołem pałacowo-parkowym. O 350 m jest oddalona pętla autobusowo–tramwajowa z przystankami „Oliwa – pętla tramwajowa” (dla linii autobusowych) oraz „Oliwa” (dla linii tramwajowych). W bliskim sąsiedztwie zlokalizowana jest również pętla autobusowa „Oliwa PKP”.

Dworzec został zbudowany i otwarty w 1870 jako część nowej linii kolejowej ze Szczecina do Gdańska^[4]. Była to trzecia utworzona linia kolejowa w Gdańsku (po linii Gdańsk-Tczew i linii kolejowej nr 249). Ówcześnie Oliwa była samodzielną gminą miejską i liczyła około 3000 mieszkańców^[5]. Według tego samego projektu zbudowano w Gdańsku jeszcze niezachowany budynek dworcowy na stacji Gdańsk Wrzeszcz. Na stacji nie było lokomotywowni, ani wieży wodnej. 1 lipca 1926 Oliwa została przyłączona w granice administracyjne miasta^[6] i nazwa stacji została zmieniona na Danzig Oliva.

2 stycznia 1952 została uruchomiona linia Szybkiej Kolei Miejskiej (linia kolejowa nr 250)^[7].

W końcu 2008 peron SKM przeszedł gruntowny remont. Odrestaurowano zabytkową wiatę i nawierzchnię. Zamontowane zostały pierwsze w SKM elektroniczne tablice informacyjne pokazujące najbliższe odjazdy pociągów i winda na peron dla niepełnosprawnych^[8][9][10].

W czerwcu 2011 rozpoczął się generalny remont peronu dalekobieżnego^[11], który zakończył się w 2014.

PKP S.A. przewiduje przebudowę budynku dworcowego oraz rewitalizację terenu znajdującego się przed dworcem, a należącego do PKP^[12].

W sierpniu 2022 podczas remontu tunelu Dworca PKP Gdańsk–Oliwa zniszczono zabytkowe kafle ozdobne z początku XX wieku^[13][14]. Rada Dzielnicy Oliwa wystosowała w tej sprawie pismo do Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków^[15], złożono również zawiadomienie do prokuratury^[16]. Mimo wielu interwencji remont wraz ze skuwaniem zabytkowych kafli był kontynuowany^[17]. W październiku tego samego roku Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków rozpoczął procedurę wpisania Dworca PKP Gdańsk Oliwa do Rejestru Zabytków Województwa Pomorskiego^[18][19].

Przez przystanek przechodzą linie kolejowe: 202 Gdańsk Główny–Stargard i 250 Gdańsk Śródmieście–Rumia (linia SKM). Obie linie są zelektryfikowane, normalnotorowe, dwutorowe.

Przystanek posiada jedno przejście podziemne – z tunelu łączącego ul. Droszyńskiego i plac od strony ul. Poczty Gdańskiej. Obydwa perony są zadaszone, ruch kolejowy sterowany jest za pomocą sygnalizacji świetlnej. Jedna z bocznic przystanku wykorzystywana była do 2012 do ekspozycji wagonów oraz lokomotyw, w trakcie odbywających się cyklicznie Targów Kolejnictwa „Trako”.

Na samej stacji znajdują się kasowniki i tablice informacyjne z rozkładami jazdy. W pobliżu znajdują się pętla tramwajowa oraz po obu stronach dwie pętle autobusowe komunikacji miejskiej. Do lat 90. XX w. plac przed dworcem używany był jako przystanek autobusowy PKS.

• Gdańsk Oliwa w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
• Gdańsk Oliwa w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – atlaskolejowy.net