Fort VIIa w Poznaniu
Fort VIIa (Strotha, Zygmunta Zielińskiego) (oryg. Zwischenwerk VIIa) – jeden z 18 fortów wchodzących w skład Twierdzy Poznań. Znajduje się na Marcelinie przy ul. Marcelińskiej[1][4].
 nr rej. A-245 z 25 maja 1983[1]
| |
 Wejście do fortu w czasie weekendu fortecznego[2] | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Typ budynku |
fort |
| Architekt |
Komitet Inżynieryjny Głównego Inspektoratu Twierdz |
| Rozpoczęcie budowy |
1887 |
| Ukończenie budowy |
1890 |
| Ważniejsze przebudowy |
1913-1914, 1939 |
| Właściciel |
wł. prywatna[3] |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°24′22″N 16°51′33″E/52,406111 16,859167
| |
Historia
edytujZbudowany został w latach 1887–1890 w drugim etapie budowy twierdzy fortowej[5]. Fort otrzymał nazwę Strotha na cześć Karla von Strotha (do 1902 nazwę tę nosił Nadszaniec IV Strotha). W 1931 zmieniono patronów na polskich, Fort VIIa otrzymał imię generała Zygmunta Zielińskiego.
Po II wojnie światowej fort był użytkowany przez wojska lotnicze. Mieścił się w nim tajny Zapasowy Węzeł Łączności[6]. Następnie obiekt został sprzedany prywatnej firmie[3][6].
Teren fortu wchodzi w skład obszaru Natura 2000 (obszar specjalnej ochrony SOO „Fortyfikacje w Poznaniu”, symbol PLH300005)[7].
Lokalizacja i konstrukcja
edytuj
Dojazd do fortu drogą forteczną (ul. Marcelińska) i drogą rokadową (ul. Bułgarska)[8]. W okolicy osiedle domków jednorodzinnych, Lasek Marceliński, hale i budynki biurowe (m.in. wieżowiec PGK Centrum II, d. zakłady WZT Teletra).
Kaponiery były połączone poterną biegnącą pod fosą.
Przebudowy
edytujW latach 1913–1914 na przeciwskarpie zbudowano dwa betonowe schrony oraz przemurowano niektóre wejścia[9]. We wrześniu 1939 roku wybudowano dwa betonowe schrony oraz dwa pancerne stanowiska obserwacyjne ze stalowo-betonową kopułą[9].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Miasto Poznań, System Informacji Przestrzennej, Miejski Konserwator Zabytków: Zespół Fortów Zewnętrznego Pierścienia Fortyfikacji Pruskich. [dostęp 2013-06-24]. (pol.).
- ↑ a b poznan.naszemiasto.pl: V Weekend Forteczny w Poznaniu: Ostatnia wycieczka po forcie VIIa. 2013-04-27. [dostęp 2016-03-19]. (pol.).
- ↑ a b c Geopoz: Przeglądarka danych SIP. Miasto Poznań. [dostęp 2013-06-24]. (pol.)., warstwa: Grunty Miasta Poznania
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych województwa wielkopolskiego (31-03-2013). Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2013. s. 160. [dostęp 2013-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-12)]. (pol.).
- ↑ Maria Strzałko, Raport o stanie zabytków miasta Poznania, Miasto Poznań, 2007.
- ↑ a b mmpoznan.pl: Fort VIIa otworzył swoje wrota... po raz pierwszy!. 2010-06-06. [dostęp 2013-06-29]. (pol.).
- ↑ Instytut na rzecz ekorozwoju: Natura 2000: „Fortyfikacje w Poznaniu”. [dostęp 2013-06-25]. (pol.).
- ↑ Biesiadka 2006 ↓, s. 211.
- ↑ a b Biesiadka 2006 ↓, s. 214.
Bibliografia
edytuj- Jacek Biesiadka: Twierdza Poznań. O fortyfikacjach miasta Poznania w XIX i XX wieku.. Poznań: 2006.
- Jarosław Hutyra. Fort VIIa w Poznaniu i jego wykorzystanie - Geneza i działalność Biura Meteorologicznego Dowództwa Wojsk Lotniczych w Poznaniu w latach 1967-1990. „Wojskowość – bezpieczeństwo – wychowanie. Księga jubileuszowa profesora Lecha Wyszczelskiego w 70. rocznicę urodzin”. t. II, s. 197-201, 2012. (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Zdjęcia fortu. fort7a.ovh.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].