Flores (wyspa w Indonezji)
Flores (z port. „kwiaty”) – indonezyjska wyspa wchodząca w skład Małych Wysp Sundajskich. Druga co do wielkości wyspa tego archipelagu[1]. Na południowy wschód od wyspy położona jest wyspa Timor, na południowy zachód – wyspa Sumba, a na północ – Celebes.
- Powierzchnia: 14 273 km²[1]
- Liczba mieszkańców: 1 831 000 (2010)
- Główne miasta: Ruteng, Ende, Maumere[2]
- Podział administracyjny (dystrykty): Manggarai, Ngada, Ende, Sikka i Flores Timur
 Widok na miasto Bajawa | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen | |
| Archipelag | |
| Powierzchnia |
14 273 km² |
| Populacja (2010) • liczba ludności • gęstość |
|
Położenie na mapie Indonezji  | |
 8°40′29″S 121°23′04″E/-8,674722 121,384444
| |
| |
Administracyjnie wchodzi w skład prowincji Małe Wyspy Sundajskie Wschodnie[1].
Warunki naturalne
edytujWyspa jest górzysta (najwyższy szczyt Mandasawu 2370 m n.p.m.)[1], rozciąga się w kierunku równoleżnikowym[2]. Na wyspie znajdują się liczne czynne i nieczynne wulkany, a region jest aktywny tektonicznie. Znaną atrakcją przyrodniczą i turystyczną jest wygasły wulkan Keli Mutu z trzema kolorowymi jeziorami. Wulkan uważany jest przez ludność tubylczą za świętą górę, wierzą oni, że jest to miejsce przebywania duchów[1]. Jeziora co pewien czas zmieniają swoje kolory[1].
Na Flores znajdują się dwa parki narodowe: Park Narodowy Kelimutu i Park Narodowy Komodo oraz liczne rezerwaty przyrody.
Nazwa „Flores” wzięła się od portugalskiej nazwy przylądka Kopondai (Cabo de Flores) we wschodniej części wyspy, nazwanego tak z powodu porastających ten obszar krzewów (Poinciana regia)[3].
Flora
edytujKlimat tropikalny. Występują sawanny i lasy monsunowe[1].
Fauna
edytujNa Flores oraz położonych w pobliżu wyspach (m.in. Komodo) żyją w stanie dzikim wielkie gady, warany z Komodo (Varanus komodoensis), ze względu na wygląd i mięsożerność zwane „smokami”.
Gospodarka
edytujUprawa ryżu, kukurydzy, palmy kokosowej, trzciny cukrowej, kawy, manioku[1]
- Hodowla bydła
- Turystyka
Demografia
edytujWyspa zamieszkiwana jest przez ludność o mieszanym pochodzeniu papuasko-austronezyjskim[4]. Używane na wyspie języki (takie jak sika, ende, ngadha czy rongga), choć klasyfikowane w ramach rodziny austronezyjskiej, wykazują cechy substratu papuaskiego[5][6].
Współcześnie wśród ludności Flores przeważa katolicyzm, co odróżnia wyspę od wielu innych zakątków Indonezji (gdzie dominuje islam lub protestantyzm)[7][8]. Największą grupą etniczną są Mangarajowie[7], a język manggarai – w dialekcie z miasta Ruteng – bywa stosowany do kontaktów międzyetnicznych (podobnie jak indonezyjski)[9].
Na wybrzeżu obecna jest ludność napływowa, która przybyła z innych wysp Indonezji[2].
Homo floresiensis
edytujHomo floresiensis to opisany w 2004 roku gatunek człowieka, występujący na wyspie jeszcze około 18 tys. lat temu.
Zobacz też
edytuj- władcy Flores
- Morze Flores – morze oblewające wybrzeża wyspy Flores
- języki centralnego Flores
- ludy ambońsko-timorskie
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Flores. [w:] Encyclopaedia Beliana [on-line]. [dostęp 2023-03-31]. (słow.).
- ↑ a b c Flores, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-31].
- ↑ Naonori Nagaya, The Lamaholot Language of Eastern Indonesia, Rice University, 2012, s. 3, OCLC 1031100272 [dostęp 2023-04-10] (ang.).
- ↑ Planning the Project. W: Mike Morwood, Penny van Oosterzee: A New Human: The Startling Discovery and Strange Story of the "Hobbits" of Flores, Indonesia, Updated Paperback Edition. Abingdon–New York: Routledge, 2016. DOI: 10.4324/9781315435657. ISBN 978-1-315-43565-7. ISBN 978-1-315-43563-3. OCLC 966310263. [dostęp 2023-06-01]. Cytat: Many of the Manggarai, Ngadha and Nagakeo still resemble their Papuan ancestors rather than later Asian colonizers. (ang.).
- ↑ Antoinette Schapper, Marian Klamer, Numeral systems in the Alor-Pantar languages, [w:] Marian Klamer (red.), The Alor-Pantar languages: History and typology, Berlin: Language Science Press, 2017 (Studies in Diversity Linguistics 3), s. 277–329, DOI: 10.5281/zenodo.569393, ISBN 978-3-944675-94-7, OCLC 1030820272 [dostęp 2021-10-22] (ang.), patrz s. 307.
- ↑ David Gil, The Mekong-Mamberamo linguistic area, [w:] N.J. Enfield, Bernard Comrie (red.), Languages of Mainland Southeast Asia: The State of the Art, Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2015 (Pacific Linguistics 649), s. 266–355, DOI: 10.1515/9781501501685, ISBN 978-1-5015-0168-5, OCLC 909907686 [dostęp 2022-08-31] (ang.), patrz s. 334.
- ↑ a b Manggarai, [w:] Timothy L. Gall, Jeneen Hobby (red.), Worldmark Encyclopedia of Cultures and Daily Life, wyd. 2, t. 4, Farmington Hills, MI: Gale, 2009, s. 606–610, ISBN 978-1-4144-4892-3, OCLC 388481759 [dostęp 2020-06-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-13] (ang.).
- ↑ John Prior i inni, Old and new Christianity in the southeastern islands, [w:] Jan Sihar Aritonang, Karel Adriaan Steenbrink (red.), A History of Christianity in Indonesia, Leiden: Brill, 2008 (Studies in Christian Mission 35), s. 229–344, DOI: 10.1163/ej.9789004170261.i-1004.54, ISBN 978-90-04-17026-1, OCLC 567642904, JSTOR: 10.1163/j.ctv4cbgb1.12 (ang.).
- ↑ I Wayan Arka, Challenges and prospect of maintaining Rongga: an ethnographic report [online], Proceedings of the 2004 Conference of the Australian Linguistic Society, s. 4 [dostęp 2021-12-03] (ang.).