Fife

Fife
	Jednostka administracyjna
	; Krajobraz północno-wschodniego Fife
	Herb
Państwo	Wielka Brytania
Kraj	Szkocja
Ośrodek administracyjny	Glenrothes
Kod ISO 3166-2	GB-FIF
Powierzchnia	1325 km²
Populacja (2011); • liczba ludności	; 365 300
• gęstość	276 os./km²
	Położenie na mapie;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Fife (wym. /f ʌ ɪ f/, gael. Fìobha) – jednostka administracyjna (council area) i historyczne hrabstwo w Szkocji. Ośrodkiem administracyjnym jest miasto Glenrothes. Położone jest pomiędzy Firth of Tay, a Firth of Forth. Graniczy od północy z Perth and Kinross i od zachodu z Clackmannanshire. Wschodnią i południową granicę stanowi Morze Północne.

W Fife do roku 1996 władza była sprawowana systemem federalnym. Samorząd lokalny był podzielony na trzy okręgi Dunfermline, Kirkcaldy i North-East Fife. Po 1996 funkcje rad lokalnych przejął unitarny Fife Council.

Liczba ludności wynosiła w 2005 roku 356 470 ludzi. Dało to, w porównaniu z rokiem 2004 przyrost naturalny rzędu 0,6%. Fife jest trzecim co do liczby ludności regionem w Szkocji. Największym miastem jest Kirkcaldy, położone w południowej części regionu, z 48 108 mieszkańcami (dane na rok 2006). Jedna trzecia mieszkańców mieszka w trzech największych miastach: Kirkcaldy, Dunfermline i Glenrothes. Najczęściej odwiedzanym przez turystów miastem jest St Andrews, znajdujące się na wschodnim wybrzeżu. Mieści się tam jeden z najstarszych uniwersytetów w Europie.

Nazwa

Nazwa Fife pochodzi od słowa „Fibh”, najprawdopodobniej piktyjskiego pochodzenia o nieznanym znaczeniu. Według tradycyjnych przekazów Fibh miał być jednym z siedmiu synów piktyjskiego wodza lub króla Cruithne^[2].

Geografia

Fife jest półwyspem graniczącym na północy z Firth of Tay, na wschodzie z Morzem Północnym i Firth of Forth na południu. Najbardziej wysuniętym na wschód punktem jest przylądek Fife Ness^[3].

Ze względu na górzyste ukształtowanie terenu na północny wschód od Fife prawie cały ruch do i z hrabstwa przebiega przez jeden z mostów: na południu Forth Road Bridge i Queensferry Crossing, na zachodzie Kincardine Bridge i północnym wschodzie przez Tay Road Bridge. Jedyną ważniejszą drogą prowadzącą na północ jest autostrada M90.

Znajdują się tu obiekty pochodzenia wulkanicznego. Ważniejsze z nich to: góry Lomond Hills i pień wulkaniczny Lomond Hills. Najwyższej położonym punktem jest West Lomond leżące na 522 m. Wybrzeże jest usiane dobrze prosperującymi, lecz małymi obiektami handlu morskiego, od potężnych doków przemysłowych w Burntisland i Rosyth do małych osad rybackich w Anstruther i Pittenweem. Przez nizinę na północy przepływa rzeka River Eden.

W Kirkcaldy znajduje się największe skupisko Polaków zamieszkujących Fife^{[potrzebny przypis]}.

Miejscowości

Największe miejscowości w Fife (2020)^[4]

Abercrombie, Aberdour, Anstruther, Arncroach, Auchterderran, Auchtermuchty, Auchtertool
Balfarg, Ballingry, Balmalcolm, Balmerino, Balmullo, Benarty, Blairhall, Blebo Craigs, Buckhaven, Burntisland
Cairneyhill, Cardenden, Carnbee, Carnock, Cellardyke, Ceres, Chance Inn, Charlestown, Cluny, Coaltown of Balgonie, Collessie, Comrie, Cowdenbeath, Craigrothie, Crail, Crombie, Crossford, Crossgates, Crosshill, Culross, Cupar, Cupar Muir
Dairsie, Dalgety Bay, Donibristle, Dunfermline, Dysart
Earlsferry, East Wemyss, Elie
Falkland, Freuchie, Forgan
Gateside, Glenrothes, Grange of Lindores, Guardbridge
Hillend
Inverkeithing
Jamestown
Kelty, Kemback, Kennoway, Kettlebridge, Kilconquhar, Kilmany, Kilrenny, Kincardine, Kinghorn, Kinglassie, Kingsbarns, Kingseat, Kingskettle, Kirkcaldy
Ladybank, Largoward, Leslie, Leuchars, Leven, Letham, Limekilns, Lindores, Lochgelly, Lower Largo, Lumphinnans, Lundin Links, Luthrie
Markinch, Methil, Methilhill, Mountfleurie
Newburgh, Newton of Falkland, Newport-on-Tay, North Queensferry, Newburn
Oakley
Peat Inn, Pickletillum, Pitlessie, Pitscottie, Pittencrief, Pittenweem,
Rosyth
Saline, Springfield, St Andrews, St Monans, Stratheden, Strathkinness, Strathmiglo, Star
Tayport, Thornton, Torryburn, Teasses
Upper Largo
Wellwood, West Wemyss, Windygates, Woodhaven, Wormit
High i Low Valleyfield

Przypisy

↑ ^a ^b Table 8a: Land area and population density by administrative area, mid-2011. General Register Office for Scotland. [dostęp 2013-09-21]. (ang.).
↑ Valentine 1915 ↓, s. 2.
↑ Valentine 1915 ↓, s. 49.
↑ Settlements and Localities 2020. National Records of Scotland. [dostęp 2022-06-03]. (ang.).

Bibliografia

Easton S. Valentine: Fifeshire. Cambridge: Cambridge University Press, 1915.

[gro-1] Table 8a: Land area and population density by administrative area, mid-2011. General Register Office for Scotland. [dostęp 2013-09-21]. (ang.).

[CITEREFValentine19152-2] Valentine 1915 ↓, s. 2.

[CITEREFValentine191549-3] Valentine 1915 ↓, s. 49.

[4] Settlements and Localities 2020. National Records of Scotland. [dostęp 2022-06-03]. (ang.).

[1]