Egilops

Egilops
	; Egilops cylindryczny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	egilops
	Nazwa systematyczna
	Aegilops Linnaeus; Sp. Pl. 1050. 1 Mai 1753
	Typ nomenklatoryczny
	A. triuncialis Linnaeus
Synonimy
	Aegicon Adanson; Aegilopodes Á. Löve; Perlaria Heister ex Fabricius;
	Aegicon Adanson; Aegilopodes Á. Löve; Perlaria Heister ex Fabricius;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Egilops^[4], kozieniec, ościec^[5], twałek, koziook^[6] (Aegilops) – rodzaj roślin z rodziny wiechlinowatych (Poaceae). Obejmuje 21^[7]–23^[8] gatunki występujące w obszarze śródziemnomorskim oraz Azji południowo-zachodniej i środkowej^[7]. W Europie występuje 10 gatunków^[9], w Polsce – jako zadomowiony antropofit obecny jest egilops cylindryczny A. cylindrica, a przejściowo dziczejący (efemerofit) – egilops orkiszowaty A. ligustica^[4] ≡ A. speltoides subsp. ligustica^[10]. Rośliny z tego rodzaju są blisko spokrewnione z pszenicą (Triticum) i ich genom partycypował w powstawaniu pszenicy zwyczajnej^[9].

Systematyka

Pozycja według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj z plemienia Triticeae i podrodziny wiechlinowych (Pooideae) z rodziny wiechlinowatych (Poaceae) w obrębie jednoliściennych^[2].

Wykaz gatunków^[8]

Aegilops bicornis (Forssk.) Jaub. & Spach
Aegilops biuncialis Vis.
Aegilops caudata L.
Aegilops columnaris Zhuk.
Aegilops comosa Sm.
Aegilops crassa Boiss. ex Hohen.
Aegilops cylindrica Host – egilops cylindryczny^[4], kozieniec cylindryczny^[5]
Aegilops geniculata Roth
Aegilops × insulae-cypri H.Scholz
Aegilops juvenalis (Thell.) Eig
Aegilops kotschyi Boiss.
Aegilops longissima Schweinf. & Muschl.
Aegilops mutica Boiss.
Aegilops neglecta Req. ex Bertol.
Aegilops peregrina (Hack.) Maire & Weiller
Aegilops searsii Feldman & Kislev
Aegilops sharonensis Eig
Aegilops speltoides Tausch – egilops orkiszowaty^[4], kozieniec pszeniczny^[5]
Aegilops tauschii Coss.
Aegilops triuncialis L.
Aegilops umbellulata Zhuk.
Aegilops uniaristata Vis.
Aegilops vavilovii (Zhuk.) Chennav.
Aegilops ventricosa Tausch

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-17] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-10-14].
↑ ^a ^b ^c ^d ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 25, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyż̇szych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900. (pol.).
↑ ^a ^b David J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants. Cambridge University Press, 1997, s. 13. ISBN 0-521-41421-0.
↑ ^a ^b Aegilops L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-11-13].
↑ ^a ^b Grau, Kremer, Moseler, Rambold, Triebel: Trawy. Warszawa: GeoCenter, 1984, s. 86. ISBN 83-7129-701-7.
↑ Aegilops speltoides subsp. ligustica. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-15].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-17] (ang.).

[ing-3] Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-10-14].

[checklist-4] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 25, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[gawrys-5] Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008. ISBN 978-83-925110-5-2.

[6] Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyż̇szych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900. (pol.).

[mabberley-7] David J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants. Cambridge University Press, 1997, s. 13. ISBN 0-521-41421-0.

[powo-8] Aegilops L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-11-13].

[grau-9] Grau, Kremer, Moseler, Rambold, Triebel: Trawy. Warszawa: GeoCenter, 1984, s. 86. ISBN 83-7129-701-7.

[10] Aegilops speltoides subsp. ligustica. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-15].

[4]