Chironius grandisquamis

Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał niemiecki przyrodnik Wilhelm Peters w 1869 roku na łamach „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”, nadając mu nazwę Spilotes grandisquamis. Holotyp (ZMB 3940)^[a] – samiec o długości 2207 mm – pochodził z Kostaryki^[3][4][5][6].

• Chironius: w mitologii greckiej Chiron (gr. Χείρων Cheírōn, łac. Chiron), był najmądrzejszym i najbardziej cywilizowanym z centaurów^[7].
• grandisquamis: łac. grandis – „duży, wielki”, łac. squama – „łuska” odnosi się do niezwykle dużych rozmiarów łusek tułowiowych^[3].

Jest to średniej wielkości wąż o małej głowie, której szerokość jest podobna do szerokości szyi, dużych oczach o czarniawych tęczówkach i dość jednolitym ubarwieniu. Dorosłe osobniki mają barwę od ciemnobrązowej do kruczoczarnej. Dolna część głowy, podbródek, gardło i przednia część brzucha białe. Reszta brzucha i ogon czarny. Część osobników jest jednolicie czarna. Młode osobniki są brązowe na grzbiecie, na tułowiu od 14 do 50, a na ogonie od 4 do 36 wąskich poprzecznych jaśniejszych pasków. W miarę dorastania ubarwienie staje się jednolite. Spodnie części ciała, które początkowo są białe lub żółtawe, z dorastaniem stają się ciemnobrązowe. Węże tego gatunku mogą być mylone z gatunkami Spilotes megalolepis lub Clelia clelia^[3][8].

Wymiary^[5][8]:

Występuje w Kostaryce, wschodniej Nikaragui, północnym Hondurasie, Panamie, Kolumbii i Ekwadorze. W Ekwadorze zaobserwowano ten gatunek w prowincjach Cotopaxi, El Oro, Esmeraldas, Imbabura, Santo Domingo de los Tsáchilas, Pichincha, Azuay i Manabí. Jest spotykany w przedziale wysokości 0–2370 m n.p.m.^[5][8]

Gatunek ten zamieszkuje tropikalne wilgotne lasy nizinne i tropikalne wilgotne lasy górskie w strefie międzyzwrotnikowej. Prowadzi dzienny, mieszany tryb życia naziemny i nadrzewny. W nocy śpi zwinięty na krzakach lub gałęziach drzew do wysokości 5 m nad poziomem ziemi. Jego dieta składa się głównie z płazów bezogonowych (z rodzajów Bolitoglossa, Leptodactylus, Pristimantis i Strabomantis). Obejmuje także ptaki, jaszczurki i małe ssaki^[5][8].

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN Chironius grandisquamis jest uznawany za gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern). Wielkość populacji nie jest oszacowana, a gatunek jest opisywany jako niepospolity. Trend liczebności populacji jako opisywany jako spadkowy z powodu zmniejszania się populacji gatunków stanowiących jego pożywienie^[2].