Capstrzyk

tradycyjny sygnał wojskowy grany o zmierzchu

Capstrzyk – ustalony sygnał wykonywany na trąbce lub na sygnałówce, oznajmujący koniec zajęć dziennych i wzywający do spoczynku i ciszy nocnej lub apelu wieczornego, używany między innymi w wojsku czy harcerstwie. Słowo to może także oznaczać wieczorny przemarsz oddziałów wojskowych, drużyn harcerskich lub innych organizacji ulicami miasta, zazwyczaj z orkiestrą (a niekiedy także z pochodniami), odbywający się w wieczór poprzedzający uroczystość z ich udziałem.

Pochodzenie wyrazu

edytuj

Wyraz pochodzi od niemieckiego słowa Zapfenstreich (Zapfen – czop, szpunt; Streich – uderzenie) i oznacza, według niektórych etymologii, uderzenie w czop beczki, zaczopowanie beczki na znak końca wyszynku[1][2]. Polski historyk Jerzy Krasuski odsyła pierwotne znaczenie Zapfenstreich do XIX-wiecznej i wcześniejszej praktyki zagarniania mężczyzn do wojska „przy szpuncie u beczki piwa” prowadzonej przez oficerów werbunkowych w karczmach wieczorem – przez zakończeniem wyszynku[3].

Przypisy

edytuj
  1. ›Zapfenstreich‹ in: Etymologisches Wörterbuch des Deutschen [online], DWDS [dostęp 2023-03-28] (niem.).
  2. Zapfenstreich [online], Wiktionary, 3 lutego 2023 [dostęp 2023-03-28] (niem.).
  3. Jerzy Krasuski, Historia Niemiec, Wyd. 1, Wrocław 1998, s. 147-148, ISBN 83-04-04422-6 [dostęp 2023-03-28].

Bibliografia

edytuj