Brygida Helbig
Brygida Helbig, właściwie Brigitta Helbig-Mischewski (ur. 12 listopada 1963 w Szczecinie[1]) – polska literaturoznawczyni, nauczycielka akademicka i pisarka. Zainteresowania naukowe: literaturoznawstwo (specjalność: literatura i kultura polska), slawistyka, germanistyka, komparatystyka, krytyka literacka, gender, asymilacja kulturowa i komunikacja międzykulturowa. Jako autorka mieszkająca od 1983 w Niemczech pisze w języku polskim i niemieckim.
Państwo działania |
Polska |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Doktor habilitowana nauk humanistycznych | |
Specjalność: literatura polska kultura polska | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1 grudnia 1994 |
Habilitacja |
7 lipca 2004 |
Pracownik naukowy Nauczyciel akademicki | |
Uniwersytet | |
Okres zatrudn. |
1994–2006 |
Uniwersytet | |
Okres zatrudn. |
2008–2013 |
Uniwersytet | |
Okres zatrudn. |
październik 2013– |
Odznaczenia | |
Złota Sowa Polonii (2016) |
Życiorys
edytujJej przodkami od strony ojca byli Niemcy galicyjscy, którzy przed 1940 mieszkali w Steinfels i Bandrowie[2]. Po maturze w II Liceum Ogólnokształcącym w Szczecinie rozpoczęła studiowanie polonistyki na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Szczecinie[a]. W listopadzie 1983 roku wyemigrowała do Niemiec i kontynuowała studia (slawistyka i germanistyka) na Uniwersytecie Ruhry w Bochum. Studia ukończyła w 1990 roku z tytułem magistra na podstawie pracy dyplomowej „Pałuba” Karola Irzykowskiego – Konstrukcja i psychologiczna koncepcja powieści. W 1991 roku otrzymała stypendium promocyjne od Fundacji Stypendialnej Katolickich Biskupów Niemieckich „Cusanuswerk” na realizację projektu doktorskiego i uzyskała w grudniu 1994 roku na podstawie rozprawy dotyczącej analizy ruchu kulturowego New Age. Rozprawę pisała u prof. Marii Janion. Stopień doktora nauk humanistycznych uzyskała na uniwersytecie w Bochum.
W grudniu 1994 roku przeprowadziła się do Berlina i została pracownikiem naukowym, później asystentem profesora, Instytutu Slawistyki Uniwersytetu Humboldtów. Habilitowała się rozprawą habilitacyjną dotyczącą twórczości oraz osobowości Piotra Własta uzyskując 7 lipca 2004 stopień naukowy doktor habilitowanej nauk humanistycznych na Uniwersytecie Humboldtów. Od 2005 roku wykładała jako Privatdozentin na Uniwersytecie Humboldtów, zaś podczas semestru zimowego 2006/07 oraz semestru letniego 2007 na Uniwersytecie Karola w Pradze. Od 2008 do 2013 roku była profesor wizytującą na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego.
Od października 2013 roku jest profesorem Polsko-Niemieckiego Instytutu Badawczego w Collegium Polonicum w Słubicach[3]. W październiku 2014 została przewodniczącą Rady Programowej Uniwersytetu Trzech Pokoleń (UTP) w Berlinie[4]. Od 2018 jest autorką felietonów radiowego gatunku feature w rozgłośni WDR-COSMO[5].
Nagrody i nominacje
edytujW okresie 1991–1994 otrzymywała stypendium promocyjne od Fundacji Stypendialnej Katolickich Biskupów Niemieckich „Cusanuswerk” w Bonn w celu realizacji przewodu doktorskiego. W 2011 roku otrzymała fundację Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz została wyróżniona nagrodą naukową rektora Uniwersytetu Szczecińskiego za 565-stronicową monografię o Marii Komornickiej.
Została dwukrotne nominowana do Nagrody Literackiej Nike: w 2012 za zbiór opowiadań Enerdowce i inne ludzie[6] oraz w 2014 za powieść Niebko (finał Nagrody)[7]. Finalistka Nagrody Literackiej Gryfia 2012 za Enerdowce i inne ludzie.
Za powieść Niebko została w 2013 roku nominowana w Katowicach do Śląskiego Wawrzynu Literackiego oraz otrzymała 2 kwietnia 2016 w Wiedniu Złotą Sowę Polonii w kategorii „Literatura”[8]. Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej w Berlinie oraz Stowarzyszenie Willa Decjusza w Krakowie przyznały jej granty w celu realizacji projektów naukowych[9]. W 2017 nominowana do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy za powieść Inna od siebie[10].
Publikacje
edytujtomy wierszy:
- Wiersze Jaśminy. Berlin 1997
- Hilfe. Wydawnictwo Forma, Szczecin 2010
zbiory opowiadań:
- Enerdowce i inne ludzie, czyli jak nie zostałem bohaterem. Wydawnictwo Forma, Szczecin 2011 i 2014
- w jęz. niemieckim: Ossis und andere Leute. freiraum-verlag, Greifswald 2015, ISBN 978-3-943672-71-8.
powieści:
- Pałówa. Gdańsk 2000
- Anioły i świnie. W Berlinie!!. Wydawnictwo Forma, Szczecin 2005
- w jęz. niemieckim: Engel und Schweine. freiraum-verlag, Greifswald 2016, ISBN 978-3-943672-91-6.
- Niebko. Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2013
- w jęz. niemieckim: Kleine Himmel. Klak Verlag, Berlin 2019, ISBN 978-3-948156-07-7.
- Inna od siebie. Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2016, ISBN 978-83-280-2137-2.
literaturoznawstwo:
- „Pałuba” Karola Irzykowskiego – Konstrukcja i psychologiczna koncepcja powieści. (praca magisterska), Ruhr-Universität, Bochum 1990.
- New-Age-Diskurs in der polnischen Literaturwissenschaft und Literaturkritik der 70er und 80er Jahre (w języku polskim: Dyskurs New Age w polskim literaturoznawstwie i krytyce literackiej lat 70-tych 80-tych). (praca doktorska), Verlag Otto Sagner, München 1995, ISBN 978-3-87690-611-9.
- Strącona bogini. Rzecz o Marii Komornickiej. (rozprawa habilitacyjna 2004), Universitas, Kraków 2010, ISBN 978-83-242-0823-4.
Adaptacje teatralne
edytuj- z Janiną Szarek (reżyseria): Pfannkuchen, Schweine, Heiligenscheine, Teatr Studio am Salzufer w Berlinie 2014 oraz Teatr Współczesny w Szczecinie 2014 według Anioły i świnie. W Berlinie!!. Sztuka została również wystawiona w czerwcu 2015 na festiwalu teatralnym Unithea w Słubicach[11].
Uwagi
edytuj- ↑ Od 1985 roku Uniwersytet Szczeciński.
Przypisy
edytuj- ↑ Krzysztof Lichtblau: Brygida Helbig. Encyklopedia Pomorza Zachodniego, 2015. [dostęp 2016-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-29)].
- ↑ Brygida Helbig: Steinfels – teren prywatny. Tygiel Kultury 1-6 (2015), 2015. s. 170–175. [dostęp 2016-08-26]. (pol.).
- ↑ Prof. UAM dr hab. Brigitta Helbig-Mischewski. cp.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-06)]..
- ↑ Uniwersytet Trzech Pokoleń – Plan wykładów. Uniwersytet Trzech Pokoleń. [dostęp 2016-07-29].
- ↑ Brygida Helbig. WDR. [dostęp 2020-07-22]. (pol.).
- ↑ Nagroda Nike 2012. nike.org.pl. [dostęp 2015-08-22].
- ↑ Nagroda Nike 2014. nike.org.pl. [dostęp 2015-08-22].
- ↑ Złote Sowy Polonii rozdane już po raz jedenasty.
- ↑ Prof. UAM dr hab. Brigitta Helbig-Mischewski – Badania. Collegium Polonicum w Słubicach. [dostęp 2016-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-16)].
- ↑ Znamy nominowanych do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy – Nagroda Literacka m.st. Warszawy – Kulturalna Warszawa [online], www.kulturalna.warszawa.pl [dostęp 2017-04-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-16] (pol.).
- ↑ Unithea #18, s. 22–23.
Linki zewnętrzne
edytuj- Brigitta Helbig-Mischewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2016-04-03] .
- Brigitta Helbig-Mischewski (Prezentacja)
- Prof. UAM dr hab. Brigitta Helbig-Mischewski (Publikacje). cp.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-20)].
- Brygida Hebig w portalu Culture.pl
- Brigitta Helbig-Mischewski. prwn.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-27)]. w Magazynie Polonia
- http://www.wforma.eu/helbig-brygida,51.html
- http://lubimyczytac.pl/autor/23068/brygida-helbig
- Biogram na Babelio (francuski)