Bronisława Lipińska
Bronisława Lipińska z domu Czajkowska (ur. 8 lutego 1930, zm. 13 lipca 2000[1]) – polska Sprawiedliwa wśród Narodów Świata.
| Data urodzenia |
8 lutego 1930 |
|---|---|
| Data śmierci |
13 lipca 2000 |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość |
polska |
| Wyznanie | |
| Rodzice |
Andrzej, Anna Czajkowska |
| Krewni i powinowaci |
Walerian Czajkowski, Bronisława Czajkowska, Szymon Czajkowski |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujWychowywała się w rodzinnym 4-hektarowym gospodarstwie rolnym w Zręcinie niedaleko Krosna. Jej rodzicami byli Andrzej i Anna Czajkowscy. Miała trzech braci: Waleriana, Jana i Andrzeja. Sąsiadami rodziny Czajkowskich była żydowska rodzina Lipinerów, która prowadziła sklep i gospodarstwo rolne. W 1942 r. rodzina Czajkowskich udzieliła pomocy Ignacemu Lipinerowi, udostępniając bezpieczną kryjówkę. W następującym czasie do ukrywanego dołączyła żona Chaja razem z młodszą córką Erną, później starsza córka Lipinerów Sonia, która uciekła z transportu z rzeszowskiego getta. Lipińska uczestniczyła też w ukrywaniu właściciela masarni w Krośnie Józefa Brajtowicza, braci Bergman i szwagra Lipinera. Początkowo kryjówką była komórka obory, jednak z czasem przeniesiono grupę do stajni, gdzie po dobudowaniu dodatkowej ściany powstała przestrzeń dla 9 osób. Gestapo dwukrotnie przeszukiwało gospodarstwo Czajkowskich, jednak bezskutecznie. Szczególnie niebezpiecznym czasem było stacjonowanie żołnierzy niemieckich w pobliżu stajni w ostatnich miesiącach okupacji. Chronieni Żydzi opuścili kryjówkę 8 września 1945 r.[2][3]
Bronisława Lipińska została odznaczona medalem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata 24 lutego 1988 r. razem z bratem Walerianem Czajkowskim[4]. Wcześniej w 1963 r. zostali odznaczeni dziadkowie Lipińskiej, Bronisława i Szymon Czajkowscy razem z Andrzejem Czajkowskim, ojcem[2][4].
- Józef Brajtowicz
- Roman Bergman
- Maks Bergman
- Rubin Bergman
- Haskiel Morgenstern
- Sonia Pomeranc z d. Lipiner
- Erna Salomon z d. Lipiner
- Chaja Lipiner z d. Morgenstern
- Ignacy Lipiner
Przypisy
edytuj- ↑ CZAJKOWSCY BRONISŁAWA, ANDRZEJ, SZYMON I WALERIAN [online], muzeumulmow.pl [dostęp 2020-11-26].
- ↑ a b c Natalia Aleksiun, Historia pomocy – Rodzina Czajkowskich. Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl, listopad 2014 [dostęp 2020-10-31].
- ↑ a b The Righteous Among The Nations [online], The Righteous Among The Nations [dostęp 2020-10-31].
- ↑ a b Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2020. Poland [online], yadvashem.org, 1 stycznia 2020, s. 14 [dostęp 2020-11-01] (ang.).