Bronisław Wilkoszewski
Saryusz Bronisław Paweł Wilkoszewski[1] (ur. 1847 w Szczekocinach, w rodzinie szlacheckiej Leona i Marianny z Sobockich[2], zm. 11 czerwca 1901 w Łodzi) – fotograf zwany „łódzkim Canaletto”[1], działacz społeczny.
| Imię i nazwisko |
Saryusz Bronisław Paweł Wilkoszewski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
1847 |
| Data i miejsce śmierci |
11 czerwca 1901 |
| Dziedzina sztuki |
fotografia |
| Ważne dzieła | |
|
Widoki m. Łodzi | |
Życiorys
edytujW latach 1878–1888 wspólnie z Józefem Grodzickim prowadził zakład fotograficzny w Kielcach[3]. Po dwóch latach usamodzielnił się. Jako właściciel zakładu fotograficznego pojął za żonę Mariannę Jankiewicz (w późniejszych latach znana łódzka aktorka i śpiewaczka)[2].
We wrześniu 1887 od Ludwika Meyera wynajął lokal w willi „Trianon” w pasażu Meyera 5 (obecnie ul. Stanisława Moniuszki) w Łodzi a 19 lutego 1888 roku nastąpiło oficjalne otwarcie w tym miejscu zakładu fotograficznego[4][5][6]. Atelier prowadził aż do śmierci w roku 1901. Dwa lata później wdowa, chcąc dalej prowadzić firmę, przeniosła pracownię do nowego lokalu przy ulicy Dzielnej 13.
Bronisław Wilkoszewski należał do łódzkiej inteligencji i bohemy – współtworzył Towarzystwo Śpiewacze „Lutnia”, należał do Towarzystwa Cyklistów. Jego atelier było miejscem wystaw artystycznych, przedstawień i koncertów[1].
W roku 1894 był oddany pod nadzór policji, a w 1896 prowadzono przeciwko niemu śledztwo w związku z rozpowszechnianiem rycin z napisem „Polonia. Konstytucja 3 Maja”. Fotografie z widokami miast – głównie Łodzi i okolic, ale także z Warszawy[7] publikował pod swoim nazwiskiem w formie kart pocztowych. W roku 1989 wydał album Widoki miasta Łodzi[8].
Zmarł nagle, na atak serca, w lokalu „Resursy” w pomieszczeniach Grand Hotelu podczas gry w wista. Został pochowany w części katolickiej Starego Cmentarza w Łodzi[1].
Fotografie
edytujWedług doniesień prasowych w „Lodzer Zeitung” i „Dzienniku Łódzkim” od 1892 roku rozpoczął „zdejmowanie najważniejszych budynków w Łodzi…” Dzięki jego fotografiom ocalony został od zapomnienia obraz dawnej wielkoprzemysłowej Łodzi. Te właśnie prace stały się podstawą albumów z fotografiami Bronisława Wilkoszewskiego m.in. „Widoki m. Łodzi”[9].
-
Park Helenów w Łodzi
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Album z widokami Łodzi „Widoki m. Łodzi” Bronisława Wilkoszewskiego. Muzeum Miasta Łodzi. [dostęp 2014-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)].
- ↑ a b Marek Budziarek, Łodzianie, Łódź: Wydawnictwo Literatura, 2000, s. -148–150, ISBN 83-88484-13-3, OCLC 830379353.
- ↑ Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach. T. 15. Wydawnictwo Literackie, 1990. [dostęp 2014-03-22].
- ↑ [bez autora]. Kronika Łódzka. Fotografia. „Dziennik Łódzki”. Rok IV (nr 218), s. 3, 1887-10-01. Antoni Chomętowski (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2016-03-03].
- ↑ [bez autora]. Kronika Łódzka. Fotografia. „Dziennik Łódzki”. Rok V (nr 39), s. 2, 1888-02-18. Antoni Chomętowski (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2016-03-05].
- ↑ [bez autora]. Otwarty został w dniu 19 lutego... [ogłoszenie]. „Dziennik Łódzki”. Rok V (nr 43), s. 4, 1888-02-23. Antoni Chomętowski (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2016-03-05].
- ↑ Dworzec Petersburski [online], kolekcje.muzeumwarszawy.pl [dostęp 2024-02-04] (pol.).
- ↑ Łódź i łodzianie w obiektywie Wilkoszewskiego [online], lodz.wyborcza.pl [dostęp 2024-02-04].
- ↑ Bronisław Wilkoszewski: Vidy g. Lodzi; Widoki m. Łodzi; Ansichten d. S. Lodz. Warszawa: 1896. [dostęp 2014-03-22].
Bibliografia
edytuj- Bronisław Wilkoszewski: Widoki Buska. 1885. [dostęp 2014-03-22].
- Bronisław Wilkoszewski: Vidy iz’ gorodov’ Lodzi, Zgerza i Pabianic; Ansichten aus den Städten Lodz, Zgierz und Pabianice. 1889. [dostęp 2014-03-22].
- Bronisław Wilkoszewski: Pierwsza Wystawa Przemysłowa w Łodzi: 1895 r.. 1895. [dostęp 2014-03-24].
- Bronisław Wilkoszewski: Vidy g. Lodzi; Widoki m. Łodzi; Ansichten d. S. Lodz. Warszawa: 1896. [dostęp 2014-03-22].
Linki zewnętrzne
edytuj- Paweł Bronisław Wilkoszewski – łódzki Canaletto. fotopolska.eu. [dostęp 2014-03-24].
- Fotografie Bronisława Wilkoszewskiego w bibliotece Polona