Brian Śmiały
Brian Śmiały, irl. Brian Bóruma mac Cennétig, ang. Brian Boru (ur. prawdopodobnie 941; zm. 23 kwietnia 1014) – król Munsteru od 978 i Irlandii od 1002 roku. Święty męczennik kościoła katolickiego, wspominany 12 marca[1].
król Munsteru | |
Okres |
od 978 |
---|---|
Poprzednik |
Máel Muad mac Brain |
Następca |
Dúngal mac Máelfothartaig Hua Donnchada |
król Irlandii | |
Okres |
od 1002 |
Poprzednik |
Máel Sechnaill |
Następca |
Máel Sechnaill |
Dane biograficzne | |
Data urodzenia |
prawdopodobnie 941 |
Data śmierci | |
Ojciec |
Cennétig mac Lorcáin |
Żona |
1. Mór ingen Eiden, |
Dzieci |
Murchad (Murrogh), |
Syn Cennétiga mac Lorcáin, irlandzkiego króla Tuadmuman, i Bé Binn. W 978 roku pokonał i zabił Máela Muada, króla Munster, i został jego następcą. W 999 w bitwie pod Glen Mama pokonał króla Leinsteru[2]. Później zdobył Dublin, gdzie spalił[3] największą świętość wikingów – Drzewo Thora. 1002 roku został królem Irlandii jako następca Máela Sechnailla. 23 kwietnia 1014 roku odniósł wielkie zwycięstwo nad wikingami pod Clontarf, jednak poległ w bitwie[4].
Małżeństwa i potomstwo
edytujJego żonami były:
- Mór ingen Eiden, córka Eidena mac Clériga,
- Echrad ingen Carrlusa, córka Carrlusa mac Ailella, króla Uí Áeda Odba,
- Gormlaith ingen Murchada, córka Murchad mac Finna, króla Laigen (Leinster) (porzucona przez Briana),
- Dub Choblaig, zm. 1009, córka króla Connacht, prawdopodobnie Cathala mac Conchobaira.
Z pierwszego małżeństwa pochodzili synowie:
- Murchad (Murrogh) (poległ wraz z ojcem w bitwie pod Clontarf)
- Conchobar (jego losy nie są znane)
- Flann (jego losy nie są znane)
Z drugiego małżeństwa pochodził:
Z trzeciego małżeństwa pochodził:
- Donnchad mac Briain (zm. 1065; król Murnu).
Brian miał jeszcze czworo dzieci (syna i trzy córki), jednak źródła nie przekazały informacji, z którego związku króla pochodziły. Te dzieci to:
- Domnall (zm. 1011)
- Slani (Sláine Ní Bhriain, żona Sigtrygga Silkbearda, króla Dublina)
- Sadb (zm. 1048; żona Ciana, królewicza z Munster)
- Dub Essa (zm. 1052, prawdopodobnie nie wyszła za mąż)
- Bé Binn (zm. 1073, prawdopodobnie nie wyszła za mąż).
Przypisy
edytuj- ↑ San Brian Bòruimhe su santiebeati.it [online], Santiebeati.it [dostęp 2018-03-11] .
- ↑ Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona, 2005, Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza, Oficyna Wydawnicza Fogra, ss. 75, ISBN 83-85719-85-7.
- ↑ Praca zbiorowa: Oxford – Wielka Historia Świata. Średniowiecze. Na Wyspach Brytyjskich. Karolingowie. T. 16. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 16. ISBN 83-7425-568-4.
- ↑ History Ireland [online], historyireland.com [dostęp 2021-04-25] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Roger Chatterton Newman, Brian Boru, King of Ireland, Dublin 1983.
Linki zewnętrzne
edytuj- Omówienie genealogii Briana. sbaldw.home.mindspring.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-01)].