Bogdan Wojdowski
Bogdan Wojdowski, pierwotnie Dawid Wojdowski (ur. 30 listopada 1930 w Warszawie, zm. 21 kwietnia 1994 w Warszawie) – polski pisarz, krytyk literacki i teatralny oraz publicysta.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
| |
| Nagrody | |
|
Nagroda Kościelskich (1964)[1], państwowa nagroda II stopnia (1974), nagroda II stopnia ministra kultury i sztuki (1975) | |
.JPG)
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie żydowskiej jako syn Szymona Jakuba Wojdowskiego (stolarza-tapicera) i Edwardy z domu Bark. Latem 1942 razem z młodszą siostrą został wyprowadzony z warszawskiego getta i ukryty po aryjskiej stronie[2].
W 1954 ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutował w tygodniku „Wieś” w 1951; należał do redakcji „Przeglądu Kulturalnego” i w latach 1960–1964 „Współczesności”. Twórczość literacka Wojdowskiego dotyczy w znacznej części wydarzeń II wojny światowej, w tym zagłady polskich Żydów. Często, jak na przykład w powieści Chleb rzucony umarłym (nagrodzonej przez Ministerstwo Kultury i Sztuki), obok tragedii środowiska i dramatyzmu sytuacji jednostki ukazuje psychikę ofiar hitleryzmu: uczucie poniżenia i zagubienia wraz z wolą walki o przeżycie i ocalenie własnego człowieczeństwa, godności indywidualnej.
Najchętniej sięgał do krótszych form literackich, zwłaszcza w zakresie tematyki współczesnej, którą oddawał z dużym autentyzmem i znajomością bytu środowisk podmiejskich. Prozę jego charakteryzowała przenikliwa obserwacja społeczna i obyczajowa, nasycenie konkretem, swoisty liryzm. Szczególnie interesowała go psychika bohaterów jego opowieści – ludzi w sytuacjach szczególnych, którym z trudem mogą sprosta��. Cechował go wyrazisty styl wytworzony precyzją słowa i plastyką obrazu kreślonego ostro i syntetycznie.
Zmarł śmiercią samobójczą. Pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 2, rząd 9)[3].
W 2013 rodzina pisarza (żona Maria Iwaszkiewicz-Wojdowska i siostra Irena Grabska) podarowały jego archiwum Bibliotece Narodowej[2].
Publikacje
edytuj- 1962: Wakacje Hioba (opowiadania)
- 1966: Konotop (powieść)
- 1966: Próba bez kostiumu. Szkice o teatrze (zbiór esejów)
- 1971: Chleb rzucony umarłym (powieść) [8 wyd. pol.; tłum./wyd. niem., jap., hebr., amer.]
- 1975: Mały człowieczek, nieme ptaszę, klatka i świat (opowiadania)
- 1978: 7 opowiadań
- 1978 Wybór opowiadań PiW zawiera opowiadania: Wakacje Hioba, Krawaty koszule konfekcja męska Henryk Jamroz; Którędy szli, Ścieżka[4][5], Awantura na Krochmalnej; Mały człowieczek, nieme ptaszę, klatka i świat; Worek[6]
- 1980: Maniuś Bany (opowiadania)
- 1981: Wybór opowiadań
- 1982: Mit Szigalewa – szkice
- 1987: Krzywe drogi (opowiadania)
- 1997: Tamta strona (powieść) – wyd. pośmiertne
Przypisy
edytuj- ↑ Nagroda Kościelskich: Laureaci. [dostęp 2012-05-17].
- ↑ a b Archiwum Bogdana Wojdowskiego w zbiorach BN. bn.org.pl, 19.04.2013. [dostęp 2013-04-20].
- ↑ Grób Bogdana Wojdowskiego w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
- ↑ Opowiadanie o ukrywaniu się podczas Zagłady dziewczyny o imieniu Małka (Alina Ł.), pierwotnie publikacja pt. „Alka“ w „Fołks Sztyme” nr 3/1973
- ↑ Anna Bikont: Nigdy nie byłaś Żydówką. Sześć opowieści o dziewczynkach w ukryciu. Wydawnictwo: Czarne, s. 147, 245, seria: Reportaż. ISBN 978-83-8191-775-9.
- ↑ Wybór opowiadań Okładka książki Wybór opowiadań Bogdan Wojdowski Bogdan Wojdowski. [dostęp 2024-04-26].
Bibliografia
edytuj- Lesław M. Bartelski: Polscy pisarze współcześni, 1939-1991: Leksykon. Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 83-01-11593-9.