Bitwa nad Kaczawą, bitwa pod Legnicą – starcie zbrojne, które miało miejsce 26 sierpnia 1813 roku podczas wojny Francji z szóstą koalicją. Rozegrała się na obszarze pomiędzy Kaczawą na pn. i pn-zach., wysoczyzną Płaskowyżu Janowickiego na wschodzie, a Warmątowicami i Bielowicami na południu, w odległości około 10 km w linii prostej od murów miejskich ówczesnej Legnicy.

Bitwa nad Kaczawą
VI koalicja antyfrancuska
wojny napoleońskie
Ilustracja
Czas

26 sierpnia 1813

Miejsce

nad rzeką Kaczawa, okolice Legnicy

Wynik

porażka wojsk napoleońskich

Strony konfliktu
I Cesarstwo Francuskie Prusy
Imperium Rosyjskie
Dowódcy
Jacques Macdonald Gebhard von Blücher
Siły
102 tys. żołnierzy[1] 114 tys. żołnierzy[2]
Straty
15 tys. zabitych, rannych i wziętych do niewoli[3] ok. 4 tys. zabitych i rannych
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
51°07′36″N 16°04′12″E/51,126667 16,070000
Upamiętnienie bitwy
Muzeum Bitwy nad Kaczawą w Duninie
Krajów - pomnik nad Nysą Szaloną
Głaz Macdonalda w Krajowie
Szlak bitwy nad Kaczawą

Przebieg bitwy

edytuj

Walka toczyła się pomiędzy armią francuską (102 000[1] żołnierzy) dowodzoną przez marszałka Macdonalda a armią prusko-rosyjską (114 000 żołnierzy[2]) dowodzoną przez feldmarszałka Blüchera.

Podczas saskiej kampanii Napoleon wspólnie z armią Gouviona Saint Cyra ruszył pod Drezno, zostawiając na Śląsku armię Macdonalda, by ta ścigała Armię Śląską Blüchera i nie dopuściła do połączenia się jej sił z Armią Czeską Schwarzenberga. Realizując zadanie Macdonald 23 sierpnia rozpoczął ofensywę znad linii rzeki Bóbr w kierunku Jawora. Korpusy francuskie maszerowały w znacznej odległości od siebie.

Gdy Blücher dowiedział się o odejściu głównych sił francuskich, także postanowił przejść do ofensywy. W tym celu przeciwko francuskiemu centrum skierował pruski korpus Yorcka, natomiast na lewe skrzydło francuskie skierował w kierunku Legnicy rosyjski korpus Sackena. Pruski korpus de Langerona ruszył na prawe skrzydło francuskie.

Obie wielkie, w przybliżeniu równe sobie armie, wpadły na siebie niespodziewanie 26 sierpnia, w czasie burzy i ulewnego deszczu. Pierwszy zorientował się wódz francuski i wydzieliwszy ze swej armii 60 000 żołnierzy rzucił ich na prawe skrzydło armii prusko-rosyjskiej. Ponieważ kolumny francuskiej armii były zbyt oddalone od siebie, francuskie natarcie nie powiodło się.

W międzyczasie pozostałe 30 000 żołnierzy armii Macdonalda, którzy mieli trzymać wojska prusko-rosyjskie na ich dotychczasowych pozycjach, stanęło wobec potężnego kontrataku. Choć atak korpusu Langerona Francuzi odparli, pozostałe dwa korpusy odniosły sukces, odcinając jedną z francuskich dywizji.

Nie mając żadnego wsparcia ani posiłków Francuzi po niedługim czasie zostali zmuszeni do odwrotu, ponosząc przy tym duże straty. Łącznie Macdonald stracił 15 000 zabitych, rannych i jeńców[3], natomiast Blücher – około 4000 zabitych i rannych. Pokonana armia francuska wycofała się na Bolesławiec.

Efekty

edytuj

Nie licząc poważnych strat, przegrana bitwa pogorszyła ogólną sytuację strategiczną Francuzów. Ta porażka w połączeniu z przegraną cztery dni później bitwą pod Kulmem i 6 września pod Dennewitz, z nawiązką zniwelowała korzyści, jakie Francuzi odnieśli dzięki zwycięstwu Napoleona pod Dreznem.

Zwycięstwo nad Kaczawą przyniosło Blücherowi tytuł Księcia Wahlstatt (Wahlstatt – niemiecka nazwa miejscowości Legnickie Pole).

Bitwę upamiętnia Muzeum w Duninie.

Przypisy

edytuj
  1. a b 80 000 żołnierzy; Mała Encyklopedia Wojskowa
  2. a b 90 000 żołnierzy; Mała Encyklopedia Wojskowa
  3. a b 20 000 żołnierzy i 100 dział; Mała Encyklopedia Wojskowa

Bibliografia

edytuj
  • Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967, Wydanie I, Tom 2.

Linki zewnętrzne

edytuj