As-Sulajmanijja

miasto w Iraku

As-Sulajmanijja (kurd. سلێمانی, Silêmanî; arab. السليمانية) – miasto w północno-wschodnim Iraku, w Kurdyjskim Okręgu Autonomicznym. Ośrodek muhafazy As-Sulajmanijja.

As-Sulajmanijja
‏السليمانية‎
Ilustracja
Państwo

 Irak

Muhafaza

As-Sulajmanijja

Populacja (2014)
• liczba ludności


1 607 000

Położenie na mapie Iraku
Mapa konturowa Iraku, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „As-Sulajmanijja”
Ziemia35°33′N 45°26′E/35,550000 45,433333
Strona internetowa

Historia

edytuj

Historia miasta zaczyna się od ustanowienia 14 listopada 1784 roku w ówczesnym regionie, nazywanym wtedy Zamwa, stolicy księstwa Baban. Dokonał tego pasza Ibrahim Baban, który przeniósł z terytorium nazywanego Qelaçiwalan do Zamwy (konkretnie do wsi Melkendî) centralny ośrodek księstwa. Nazwa miasta została nadana na cześć ojca Ibrahima, czyli Sulajmana Paszy[1].

Decyzja o założeniu nowej stolicy była powodowana względami strategicznymi. Poprzednia metropolia leżała na terenie stanowiącym pole walki Imperium Osmańskiego oraz rodu Safawidów[2]. As-Sulajmanijja jako stolica księstwa Baban przetrwało do 1850 roku, kiedy to księstwo zostało podbite i włączone do Imperium Osmańskiego.

W latach 1921–1924 As-Sulajmanijja było stolicą Królestwa Kurdystanu[2].

Demografia

edytuj

W 2014 roku miasto liczyło 1 607 000 mieszkańców[3].

Edukacja

edytuj

W mieście działają cztery uczelnie wyższe, przy czym najstarszą z nich jest publiczny Uniwersytet As-Sulajmanijja (UoS) założony w 1968 roku. Na skutek działań władz irackich w 1981 roku uczelnię przeniesiono do Irbilu i zmieniono jej nazwę na Uniwersytet Saladyna. Ponowne otwarcie Uniwersytetu As-Sulajmanijja odbyło się oficjalnie w 1992 roku[4]. W roku akademickim 2013–2014 na zajęcia uczęszczało 10 925 studentów[5]. W skład uczelni wchodzą takie wydziały jak: wydział medycyny, inżynierii, nauk ścisłych, rolnictwa, prawa i politologii, psychologii i nauczania podstawowego, administracji oraz języków i nauk humanistycznych[4].

Drugą publiczną uczelnią jest Politechnika As-Sulajmanijja (SPU) działająca pod aktualną nazwą od 2012, natomiast w latach 1996–2003 pod nazwą Fundacji Politechnicznych Organizacji oraz w latach 2003–2011 pod nazwą Fundacji Politechnicznej Edukacji w As-Sulajmanijja. Uczelnia zajmuje się naukami związanymi z inżynierią, medycyną, rolnictwem, zarządzaniem czy informatyką[6].

Miasto posiada jeszcze dwie prywatne uczelnie, którymi są założony w 2007 roku Amerykański Uniwersytet As-Sulajmanijja w Iraku (AUI-S)[7] oraz założony w 2009 roku Republikański Uniwersytet Nauki i Techniki (KUST)[8].

Kultura

edytuj

Od momentu założenia miasto uchodzi za centrum kultury Południowego Kurdystanu, w którym mieszkało wielu poetów, pisarzy, historyków, muzyków, polityków oraz uczonych. To właśnie tutaj kształtował się w XIX w. literacki język kurdyjski w dialekcie Sorani, który jest aktualnie – obok arabskiego – oficjalnym językiem Kurdyjskiego Okręgu Autonomicznego[9][10][11].

W mieście działają dwa muzea:

  • Amna Suraka Museum – założone w 2000 roku w budynkach wykorzystywanych we wcześniejszych latach przez służby wywiadowcze Saddama Husajna jako więzienie. Wystawy w muzeum dotykają tematyki zbrodni popełnionych przez reżim irackiej Partii Baas wobec ludności kurdyjskiej[12].
  • Muzeum As-Sulajmanijja – drugie pod względem wielkości muzeum w Iraku, zaraz po Narodowym Muzeum w Bagdadzie. Znajdują się w nim wystawy starożytnych artefaktów kultury perskiej oraz kurdyjskiej[9][13].

Swoją siedzibę w As-Sulajmanijja mają również dwie niezależne gazety, są to Hawlati[14] oraz Awena[15].

W mieście organizowane są regularnie wydarzenia związane ze Świętem Muzyki[16].

Miasta partnerskie

edytuj

Galeria zdjęć

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Sulaimany: 227 years of glory | The Kurdistan Tribune [online], 2 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-02].
  2. a b History of Sulaimanyah – Directorte of Sulaimany Residence [online], 2 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-02].
  3. Sulaimaniya population reaches 1.6+ million ~ Iraq TradeLink News Agency [online], 3 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].
  4. a b University of Sulaimani [online], 3 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].
  5. University of Sulaimani [online], 7 maja 2016 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-07].
  6. About Us [online], 3 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].
  7. History | The American University of Iraq Sulaimani [online], 3 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].
  8. Founder | KUST – Komar University of Science and Technology [online], 3 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].
  9. a b Sulaymaniyah, Iraqi Kurdistan’s Cultural Capital – Travel with Pedro [online], 3 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].
  10. Anthony Ham, Middle East, Lonely Planet, 15 września 2010, ISBN 978-1-74220-359-1 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03] (ang.).
  11. Sulaymaniyah Iraqi Kurdistan | The Kurdish Project [online], 3 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].
  12. Amna Suraka (Red Security) – Lonely Planet [online], 3 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].
  13. Slemani Museum Official Web Site / archaeology [online], 3 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].
  14. هاوڵاتی سەرچاوە ی باوەرپێکراو [online], hawlati.co [dostęp 2016-08-03].
  15. Awene [online].
  16. e, L’association d’amitié franco-kurde Dialog sur Facebook [online], 24 lipca 2013 [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].