Antoni Wieniawski
Antoni Wieniawski (ur. 7 czerwca 1871 w Warszawie, zm. 1939) – polski ekonomista, właściciel ziemski, kierownik resortu skarbu w 1918.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Kierownik resortu skarbu w prowizorium rządowym Antoniego Ponikowskiego | |
| Okres |
od 27 lutego 1918 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujKształcił się w szkole realnej w Warszawie. W 1892 roku ukończył Akademię Rolniczą w Berlinie, potem dokształcał się pracując w gospodarstwach w kraju i zagranicą. W 1894 roku objął po ojcu obszerny majątek Chlebnia pod Grodziskiem[1]. Od 1897 roku działał w sekcji rolnej Towarzystwa Popierania Przemysłu i Handlu. W tymże roku 1897 wziął ślub z Marią Repphan, córką Augusta Repphan – właściciela fabryki wyrobów metalowych w Warszawie[2].
Był wybitnym agronomem i nagradzanym hodowcą bydła. Wzorowo prowadził swój 332 hektarowy majątek Chlebnia. Mleko z majątku było sprzedawane w Warszawie i w Grodzisku Mazowieckim. Wieniawski organizował kursy rolnicze dla włościan i młodzieży włościańskiej pod egidą Warszawskiego Towarzystwa Rolniczego w budynkach gospodarczych w swym majątku W 1910 roku wzorcowa obora Wieniawskiego była prezentowana na wystawie bydła w Petersburgu. otrzymał I nagrodę na pokazie rolniczo-hodowlanym w Błoniu w dziale bydła zarodowego. W 1913 roku na wystawie w Milanówku jego majątek Chlebnia otrzymał srebrny medal za krowy i za grupy hodowlane[1].
Prowadził bardzo intensywną działalność społeczną, krótko był także ministrem resortu skarbu (1918). Pod koniec lat 30. był członkiem komisji rewizyjnej zarządu Towarzystwa Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie[3].
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (grób 38-4-17/18)[4].
Działalność społeczna i polityczna
edytuj- 1907 - 1917 - działał w Centralnym Towarzystwie Rolniczym: 1907-1911 jako sekretarz, od 1912 wiceprezes, od 1915-16 prezes
- 1908 - 1910 - radca dyrekcji szczegółowej Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego; od 1910 w komitecie Towarzystwa.
- założyciel kółka rolniczego w powiecie błońskim
- założyciel Stowarzyszenia Pieniężnego
- 1911 - współzałożyciel Warszawskiego Towarzystwa Wzajemnego Ubezpieczenia Inwentarza od Pomoru "Żywina"
- 1912 - współzałożyciel Grodziskiego Towarzystwa Rolniczego (wiceprezes)[5]
- członek Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Warszawie utworzonego w 1914[6]
- 1917 - założyciel Związku Rewizyjnego Polskich Stowarzyszeń Rolniczych (prezes)
- 1917 - członek Komisji Komisarskiej Tymczasowej Rady Stanu[7]
- 1917 - założyciel Kasy Centralnej Pieniężnych Stowarzyszeń Rolniczych (prezes)
- od 27 lutego do 4 kwietnia 1918 - kierownik resortu skarbu w prowizorium rządowym Antoniego Ponikowskiego
- 1923 - odznaczony Krzyżem Komandorskim
- 1932-1939 - prezes Instytutu Społecznego
Rodzina
edytujBył synem z pierwszego małżeństwa Juliana "Jordana" Wieniawskiego, znanego prozaika.
| Eleonora Oesterreicher | Józef Wolff | Herszek Mayer Helman | Gitla Aronowicz Kielmanowicz | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Edward Wolff | Regina Wolff | Tadeusz Wieniawski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Józef Wieniawski | Isabelle Bessie-Hampton | Henryk Wieniawski | Julian Wieniawski | Konrad Wieniawski | Aleksander Wieniawski | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Régine Wieniawski | Antoni Wieniawski | Maria Pia Ejsmond | Adam Tadeusz Wieniawski | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Stanisław Ejsmond | Julian Ejsmond | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Odznaczenia
edytujWydawnictwa
edytuj- Antoni Wieniawski - „0 poplonach i międzyplonach”; Wydawnictwo Wydziału Kółek Centr.Tow.Rolniczego
w Królestwie Polskiem No 12.Warszawa: Nakładem Spółki Wydawniczej Warszawskiej, 1911[10]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Dwory i Pałace Mazowsza - Dwór Chlebnia [online], Dwory i Pałace Mazowsza DIPP [dostęp 2020-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22] (pol.).
- ↑ Fryderyk August Repphan [online], Internetowy PSB [dostęp 2020-08-02] (pol.).
- ↑ Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie. Sprawozdanie za XXI Rok Szkolny 1937-1938 oraz Program na Rok 1938-1939. Warszawa: 1938, s. 44.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Marya Wieniawska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-08].
- ↑ Grodzisk Mazowiecki : Syndykat Rolniczy w Grodzisku Mazowieckim [online], Grodzisk Mazowiecki [dostęp 2020-08-02].
- ↑ Jerzy Z. Pająk, Powstanie i rozwój samorządu w miastach Królestwa Polskiego podczas I wojny światowej, w: Z historii ustroju państwa polskiego od XIV do XX wieku, Kielce 2003, s. 105.
- ↑ Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 220.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 795.
- ↑ Komunikat oświatowy, t. nr 1, rok 2, Warszawa: Sekcja Oświaty i Kultury Oddziału III Sztabu M.S. Wojsk., 1921, s. 48.
Bibliografia
edytuj- Leksykon Historii Polski, 1995
- Czy wiesz kto to jest? (pod ogólną redakcją Stanisława Łozy), Warszawa 1938, s. 795 (z fotografią)
Linki zewnętrzne
edytuj- Antoni Wieniawski – publikacje w bibliotece Polona