Andrzej Supron

Urodził się 22 października 1952 w Warszawie jako syn Władysława Suprona. W 1975 ukończył Technikum Górnicze w Dąbrowie Górniczej, a później rozpoczął studia zaoczne na kierunku trenerskim na Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego w Katowicach^[1], których nie ukończył^[2].

Zaczął trenować zapasy w szkole podstawowej^[3]. Był zapaśnikiem stylu klasycznego wagi lekkiej, półśredniej i średniej^[1]. Preferuje techniczne podejście do walki^[2]. Często stosowanym przez niego manewrem był rzut przez biodro, wykonywany w specyficzny sposób, który został nazwany w Stanach Zjednoczonych biodrem Suprona^[2][3][4].

Reprezentował klub RKS Elektryczność Warszawa od 1963 do 1971 i klub GKS Katowice od 1972 do 1987. Pierwszym zdobytym przez niego medalem był złoty medal mistrzostw Europy juniorów, zdobyty w Huskvarnie w 1970. Jest trzynastokrotnym mistrzem Polski, dwukrotnym mistrzem Europy i jednokrotnym mistrzem świata. Jest też dwukrotnym wicemistrzem Europy i czterokrotnym wicemistrzem Europy. Zdobył też trzy brązowe medale mistrzostw Europy i jeden brązowy medal mistrzostw świata^[1]. W 1977 zdobył brązowy medal na Letniej Uniwersjadzie^[5].

W czasie mistrzostw świata w 1975, wygrał wszystkie walki przed czasem, nie tracąc żadnego punktu. Nikomu wcześniej nie udało się tego dokonać. Z tego powodu zyskał przydomek „Profesor zapasów”^[2][3]. Niedługo przed mistrzostwami świata w 1982 doznał kontuzji prawego barku. Dla zmylenia przeciwników podał do prasy informację, że ma zwichnięty lewy bark i udawał ból, kiedy przeciwnicy dotykali jego lewego barku. Udało mu się zakwalifikować do finału razem z reprezentującym Rumunię Ștefanem Rusu. Trener Suprona, Stanisław Krzesiński poddał walkę finałową, kiedy Rusu wykręcał nogę przeciwnika^[2].

Trzykrotnie zakwalifikował się na Letnie igrzyska olimpijskie - w 1972, 1976 i 1980. W 1980 w Moskwie zdobył srebrny medal olimpijski^[1].

Od 1979 był trenerem zapaśnictwa, a od 1986 sędzią międzynarodowym. Trenował między innymi kadrę Stanów Zjednoczonych i był asystentem trenera polskiej kadry narodowej, Stanisława Krzesińskiego^[1].

Po zakończeniu kariery zapaśniczej był wiceprzewodniczącym Światowej Rady Zawodniczej FILA i członkiem zarządu Polskiego Komitetu Olimpijski^[1].

W 2008 bez powodzenia startował w wyborach na prezesa Polskiego Związku Zapaśniczego^[6]. Ponowną próbę podjął w 2012. Przegrał wtedy w II turze z Grzegorzem Pieronkiewiczem^[7], który pokonał go stosunkiem głosów 41 do 21^[8].

7 marca 2013 w ramach protestu przeciwko usunięciu zapasów z programu igrzysk olimpijskich 2020 zwrócił Międzynarodowemu Komitetowi Olimpijskiemu srebrny medal wywalczony na igrzyskach olimpijskich w Moskwie w 1980^[9].

W październiku 2016, pod koniec swojej czteroletniej kadencji, prezes Polskiego Związku Zapaśniczego Grzegorz Pieronkiewicz zmarł, a Supron zapowiedział swoją kandydaturę w kolejnych wyborach^[8]. Wybory odbyły się w planowanym przed śmiercią Pieronkiewicza terminie, 5 listopada 2016. Grzegorz Brudziński pokonał Andrzeja Suprona stosunkiem głosów 57 do 39^[10]. 14 maja 2017 Polski Związek Zapaśniczy odwołał prezesa, któremu zarzucano niekompetencję w nadzorze nad pracą centrali oraz nadmierne generowanie kosztów własnych związku. Do czasu wyboru kolejnego prezesa, jego obowiązki zostały przekazane Andrzejowi Wrońskiemu. W wyborach nadzwyczajnych z 24 czerwca 2017 Supron pokonał Wrońskiego stosunkiem głosów 51 do 33. Koniec jego kadencji został przewidziany na rok 2020^[11].

Po raz pierwszy zobaczył wrestling w telewizji w Stanach Zjednoczonych w 1974 i to widowisko zrobiło na nim ogromne wrażenie. Później poznał dwóch polskich wrestlerów, Killera Kowalskiego i Ivana Putskiego, który przekonał go, by zaczął organizować wrestling w Polsce^[2].

W latach 80. XX wieku, dzięki pomocy kolegi ze Zjednoczonych Przedsiębiorstw Rozrywkowych, zaczął organizować gale wrestlingu w Polsce, między innymi w Warszawie i Poznaniu. Jednym z wrestlerów występujących na jego galach był lekkoatleta Władysław Komar. Supron wystawiał też swoje pokazy w Związku Radzieckim, między innymi w Kazachstanie, Armenii, Azerbejdżanie, na Łotwie i Litwie. W Tbilisi w Gruzji w hali przeznaczonej na 8 tysięcy ludzi galę oglądało 14 tysięcy osób. Wszystkiego pilnowały dwa kordony policji. Grupa Suprona wystąpiła też w Pałacu Sportu Dynamo i trzy razy w Parku Gorkiego w Moskwie. Aby przypodobać się publice w Związku Radzieckim, Supron urządził turniej, w którym Rosjanie pokonywali Niemców^[12].

W 1993 namówił grupę wrestlerów, w której byli między innymi dawni mistrzowie WWE, The Iron Sheik i tag team Demolition, aby w przerwie tournee po Niemczech i Austrii wystąpili 14 grudnia 1993, w warszawskiej Hali Torwar. Gala nazywała się American Wrestling World`s Superstars i poprowadził ją Andrzej Supron. Na widowni było około 600 osób. Supron zadeklarował też chęć zorganizowania podobnych gali w kwietniu 1994 roku i w kolejnych latach, ale nie udało mu się zrealizować planów^{[13][14][15][16]}.

Od końca lat 90. XX wieku zajmuje się zawodowo komentowaniem wrestlingu. Mimo że gale w Polsce emitowane są z opóźnieniem, preferuje komentować bez wcześniejszej znajomości wyników. Unika też używania profesjonalnych nazw chwytów, chcąc, by jego komentarz był bardziej przystępny dla osób nieznających wrestlingu^[2]. W latach 1999−2001 w pojedynkę komentował walki WWF w telewizji Wizja Sport, aż do końca istnienia tej stacji telewizyjnej^[17][18]. Niedługo potem zaczął wspólnie z Pawłem Borkowskim komentować gale WWF dla Eurosportu. Pracowała z nimi także druga grupa komentatorska, ale WWF zażądało, aby był tylko jeden skład komentatorski. Supron i Borkowski przez dziewięć kolejnych lat komentowali gale WWF w Eurosporcie i w innych stacjach. Od 2007 komentują walki WWE na Extreme Sports Channel^[19]. Od 13 kwietnia 2012^[20] do 30 grudnia 2013^[21] komentowali też gale Total Nonstop Action na kanale Orange Sport^[19].

W 2009 razem z Pawłem Borkowskim założył organizację wrestlingu o nazwie Total Blast Wrestling (TBW). Współpracował przy tym z francuską organizacją Eurostars, która funkcjonowała w tym czasie od 25 lat. Dzięki tym kontaktom, Total Blast Wrestling mogło zatrudnić zagranicznych wrestlerów z wieloletnim doświadczeniem^[22], takich jak Bambikiller, Erik Isaksen, Cybernic Machine, Starbuck i Bernard Vandamme^[23]. Patronat nad TBW posiadały takie media jak Rock Megastacja, Radio Rekord FM oraz Super Express^[22][24]. W 2011 organizacja zakończyła działalność^[24]. W 2017 Paweł Borkowski powiedział w wywiadzie, że powodem zaprzestania funkcjonowania był brak środków finansowych, ale jest gotowy na przywrócenie organizacji jeśli udałoby się znaleźć sponsorów^[25].

Jak sam przyznaje, w czasach gdy był zapaśnikiem, nie zarabiał dużo na karierze sportowej. Za tytuł mistrza świata miał otrzymywać 100 dolarów amerykańskich. Dorabiał handlując na zachodzie kryształami, płaszczami, papierosami i alkoholem. Handlował też nieruchomościami^[26] i samochodami^[1]. Otworzył klub fitness i siłownię Klub ProActiv Andrzej Supron w Warszawie na Woli^[1][27]. W 2015 w Warszawie na Ursynowie wraz z żoną otworzył restaurację Piecuszek, specjalizującą się w kuchni bałkańskiej^[28].

Należał do Polskiej Partii Przyjaciół Piwa^[2]. W 1993 jako jej członek kandydował do Sejmu z pierwszego miejsca listy Samoobrony Andrzeja Leppera w województwie katowickim (otrzymał 4346 głosów)^[29].

Wiele razy występował w charakterze eksperta sportowego w różnych programach telewizyjnym. W 2014 telewizja Orange Sport przeprosiła za jego liczne homofobiczne uwagi pod adresem transseksualnej promotorki boksu Kellie Maloney, które wygłosił w programie Bieg przez płotki^[32]. Komentował również gale MMA (między innymi Fighters Arena Łódź 2), a także prowadzi je jako konferansjer^[33].

W latach 2000–2001 prowadził program rozrywkowy Trafiony Zatopiony na kanale TVN, w którym mężczyźni wykonywali różne zadania, aby zostać uznanym za najlepszego macho^[34][35]. W 2003 na antenie TV4 prowadził teleturniej wiedzy piłkarskiej „Jedenastki” z telefonicznym udziałem widzów^[36].

W 2015 wystąpił w 13 sezonie reality show Ugotowani na TVN^[37] i wygrał 3 odcinek Celebrity Splash!^[38].

W 2017 stoczył walkę bokserską przeciwko księdzu Jackowi Stryczkowi w ramach akcji charytatywnej Szlachetnej Paczki^[39].

Ma trzech synów i jedną córkę. Jego dzieci rodziły się, gdy miał kolejno 25, 29, 37 i 49 lat^[40].

Z pierwszego małżeństwa ma syna Piotra^[41], który jest obywatelem i mieszkańcem Stanów Zjednoczonych^[4], syna Andrzeja Juniora^[41], który jest obywatelem i mieszkańcem Szwecji^[4] oraz córkę Agnieszkę^[41]. Z drugiego związku ma syna Pawła^[41], który mieszka w Polsce, rozwijał się pod względem muzycznym i grał w piłkę nożną oraz razem z ojcem w tenisa stołowego i ziemnego^[4].

20 października 2012 w Urzędzie stanu cywilnego na Zamku Królewskim w Warszawie ożenił się po raz drugi w życiu^[42]. Jego żoną została z o 20 lat młodszą Edyta, którą znał wówczas od 25 lat. Na ślubie były obecne jego dzieci, Andrzej Junior, Agnieszka i Paweł, a także znani sportowcy, Jacek Wszoła, Ryszard Szurkowski, Ryszard Parulski, Ryszard Wolny i Józef Tracz^[42]. Świadkiem ze strony pana młodego był były trener zapaśniczej kadry Stanisław Krzesiński^[41].

• Medale Uniwersjady
  • Waga lekka (kat. 68 kg)
    • 1977, Huskvarna –   Złoto
• Medale mistrzostw Europy juniorów
  • 1970, Sofia –   Brąz
• Medale mistrzostw Polski
  • Waga lekka (kat. 68 kg)
    • 1971, Rzeszów –   Złoto
    • 1972, Wałbrzych –   Złoto
    • 1973, Włocławek –   Złoto
  • Waga półśrednia (kat. 74 kg)
    • 1975, Dębica –   Złoto
    • 1976, Zamość –   Złoto
    • 1977, Racibórz –   Złoto
    • 1978, Dębica –   Złoto
    • 1979, Rzeszów –   Złoto
    • 1980, Dębica –   Złoto
    • 1982, Warszawa –   Złoto
    • 1983, Piotrków Trybunalski –   Złoto
    • 1985, Wałbrzych –   Złoto
  • Waga średnia (82 kg)
    • 1981, Racibórz –   Złoto
• Medale mistrzostw Europy
  • Waga lekka (kat. 68 kg)
    • 1972, Katowice –   Brąz
    • 1974, Madryt –   Srebro
    • 1975, Ludwigshafen am Rhein –   Złoto
    • 1979, Bukareszt –   Brąz
  • Waga półśrednia (kat. 74 kg)
    • 1981, Göteborg –   Brąz
    • 1982, Warna –   Złoto
    • 1983, Budapeszt –   Srebro
• Medale mistrzostw Świata
  • Waga lekka (kat. 68 kg)
    • 1974, Katowice –   Brąz
    • 1975, Mińsk –   Srebro
    • 1978, Meksyk –   Srebro
    • 1979, San Diego –   Złoto
  • Waga półśrednia (kat. 74 kg)
    • 1982, Katowice –   Srebro
    • 1983, Kijów –   Srebro

• Medale Olimpijskie
  • Waga lekka (kat. 68 kg)
    • 1980, Moskwa –   Srebro^[1]

W 2003 Międzynarodowa Federacja Zapaśnicza odznaczyła go Złotą Gwiazdą FILA (2003). Posiada tytuł Zasłużonego Mistrza Sportu. Był sześciokrotnie odznaczany Srebrnym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe^[1].

W 1994 został odznaczony przez prezydenta Lecha Wałęsę Krzyżem Ofierskim Orderu Odrodzenia Polski^[1].

W 2019 otrzymał Krzyż Niepodległości I Klasy z Gwiazdą nadawany przez NSZZ Policjantów^[43].

• Polski Komitet Olimpijski: Andrzej Supron – sylwetka na oficjalnej stronie Polskiego Komitetu Olimpijskiego. www.olimpijski.pl. [dostęp 2019-02-23]. (pol.).