Andrew Hill

Urodził się w Chicago w rodzinie Williama Roberta i Hattie Hillów, miał brata Williama Roberta Jr.^[8]. Dorastał w dzielnicy South Side^[5]. W dzieciństwie i jako nastolatek śpiewał, grał na akordeonie i stepował^[9]. W wieku 13 lat zaczął grać na fortepianie, a jego pasję podsycał pianista jazzowy Earl Hines. Inny jazzman, Bill Russo, polecił go uwadze kompozytora Paula Hindemitha, pod którego kierunkiem młody pianista prywatnie studiował w latach 1950-1952^[6]. Koncertował od roku 1952, m.in. u boku Charliego Parkera latem 1953 w Graystone Ballroom w Detroit. W połowie lat 50. odbywał próby z Milesem Davisem, współpracował również z takimi muzykami, jak wokalistka Dinah Washington czy tenorzysta Coleman Hawkins^[9]. W 1956 zorganizował własne trio (Malachi Favors – kontrabas, James Slaughter – perkusja) i zarejestrował debiutancki album So In Love, który wydany został przez Warwick Records kilka lat później^[9].

W 1961 przeniósł się do Nowego Jorku, a później na krótko wyjechał w okolice Los Angeles, gdzie grywał dla przykładu z multiinstrumentalistą Rahsaanem Rolandem Kirkiem bądź alcistą Jimmym Woodsem. Po powrocie do Wielkiego Jabłka poświęcił się rozwijaniu własnej kariery i rozpoczął kilkuletnią (1963-1970) współpracę z wytwórnią Blue Note Records, dla której nagrywał zarówno jako lider, jak też sideman. Pod jej szyldem ukazały się takie jego płyty, jak Black Fire, Judgment! czy Point of Departure, w której powstaniu udział wzięli wyborni muzycy, wśród nich perkusista Tony Williams, trębacz Kenny Dorham, a także saksofonista, klarnecista i flecista Eric Dolphy. Jako muzyk towarzyszący Hill nagrywał m.in. z wibrafonistą Bobbym Hutchersonem oraz tenorzystami Hankiem Mobleyem i Joem Hendersonem^[6].

Po wygaśnięciu kontraktu z Blue Note, w latach 70. i 80. wiązał się z kilkoma innymi wytwórniami, choćby East Wind, Freedom, Soul Note czy SteepleChase^[10]. Dodatkowo zarabiał na życie obejmując na różnych uczelniach (np. Colgate University w stanie Nowy Jork) rozmaite stanowiska akademickie, pracował również dla Smithsonian Institution^[11]. Większość z tych lat spędził jednak na Zachodnim Wybrzeżu, dając wykłady, prowadząc warsztaty i koncertując w takich miejscach, jak więzienia, szpitale lub domy opieki społecznej^[9]. Od czasu do czasu występował też na międzynarodowych festiwalach muzyki (Szwajcaria 1975, Japonia 1976, Włochy 1980)^[2]. Występ na festiwalu jazzowym w Montreux udokumentowano albumem Live at Montreux^[12].

W roku 1990 objął posadę starszego wykładowcy na Uniwersytecie Stanowym w Portland. W połowie lat 90. wrócił do Nowego Jorku^[13]. Serią występów i nagrań ponownie zwrócił na siebie większą uwagę, choćby za sprawą występów ze sformowanym przez siebie w 1998 Point of Departure Sextet (obok Hilla: saksofoniści Marty Ehrlich i Greg Tardy, trębacz Ron Horton, kontrabasista Scott Colley, perkusista Billy Drummond), którego nazwa bezpośrednio nawiązywała do słynnej płyty pianisty z 1965 roku. Grupa ta koncertowała m.in. podczas Texaco Jazz Festival oraz w różnych nowojorskich klubach. Z sekstetem zarejestrował płytę "Dusk", wyróżnioną jako album roku 2001 przez magazyny „Down Beat” i „JazzTimes”^[6].

Ostatni występ publiczny Hilla miał miejsce trzy tygodnie przed jego śmiercią, 29 marca 2007 w Kościele Świętej Trójcy na Manhattanie. Pod koniec życia zmagał się z rakiem płuc. Zmarł w swoim domu w Jersey City^[14].

Zaliczany do grona wybitnych pianistów i kompozytorów jazzowych pokroju Theloniousa Monka i Cecila Taylora, uznawany za oryginalnego i spontanicznego, unikającego w grze i twórczości klisz muzyka, indywidualistę, wymykającego się łatwemu zaszufladkowaniu i prostej kategoryzacji^[2][6].

W 1997 został uhonorowany Lifetime Achievement Award przez Jazz Foundation of America, w 2003 otrzymał Jazzpar Prize^[15], zaś w 2007 i 2008, już pośmiertnie – przyznano mu, kolejno, doktorat honoris causa Berklee College of Music^[16] oraz nagrodę NEA Jazz Master^[17].

Dwukrotnie żonaty, w latach 1963-1989 z Laverne Gillette, od 1992 do śmierci w 2007 z Janice Robinson Hill^[13].

Opracowano na podstawie materiału źródłowego^{[1][3][7][10][18][19]}.

Blue Note Records:

• Black Fire (1963)
• Smoke Stack (1963)
• Judgment! (1964)
• Point of Departure (1964)
• Andrew!!! (1964)
• Pax (1965, wydany 2006)
• Compulsion (1965)
• Change (1966, wydany 2007)
• Grass Roots (1968)
• Dance with Death (1968, wydany 1980)
• Lift Every Voice (1969)
• Passing Ships (1969, wydany 2003)
• One for One (1965/1969/1970, wydany 1975)
• Eternal Spirit (1989)
• But Not Farewell (1990)
• Time Lines (2006)

East Wind Records:

• Blue Black (1975)
• Hommage (1975)
• Nefertiti (1976)

Soul Note:

• Strange Serenade (1980)
• Faces of Hope (1980)
• Shades (1986)
• Verona Rag (1986)

SteepleChase Records:

• Invitation (1974)
• Divine Revelation (1975)

Freedom Records:

• Spiral (1975)
• Live at Montreux (1975)

Palmetto Records:

• Dusk (1999)
• A Beautiful Day (2002)

Inne wytwórnie:

• So In Love (Warwick Records) (1960)
• From California with Love (Artists House) (1979)
• Dreams Come True (Joyous Shout!) (1993)
• Les Trinitaires (Jazz Friends) (1998)
• The Day the World Stood Still (Stunt Records) (2003)

Kompilacje:

• Mosaic Select 16: Andrew Hill (Mosaic Records) (2005)
• Mosaic Select 23: Andrew Hill-Solo (Mosaic Records) (2007)

Walt Dickerson:

• To My Queen (New Jazz, 1962)

Rahsaan Roland Kirk:

• Domino (Mercury, 1962)

Jimmy Woods:

• Conflict (Contemporary, 1963)

Hank Mobley:

• No Room for Squares (Blue Note, 1963)

Joe Henderson:

• Our Thing (Blue Note, 1963)

Bobby Hutcherson:

• Dialogue (Blue Note, 1965)

Russel Baba:

• Earth Prayer (1992)

Reggie Workman:

• Summit Conference (1994)

Greg Osby:

• The Invisible Hand (Blue Note, 2000)

• >Richard Cook, Brian Morton: The Penguin Guide to Jazz Recordings, Penguin 2008, ISBN 978-0-14-103401-0. (ang.)
• >Dionizy Piątkowski, Encyklopedia Muzyki Popularnej – JAZZ, Oficyna Wydawnicza Atena 2005, ISBN 83-87422-05-3. (pol.)
• >The Rough Guide to Jazz (Second Edition), ed. by Ian Carr, Digby Fairweather, Brian Priestley, Rough Guides 2000, ISBN 1-85828-528-3. (ang.)

• Andrew Hill strona oficjalna (ang.)
• Andrew Hill w All About Jazz (ang.)
• Andrew Hill w AllMusic (ang.)
• Andrew Hill w Discogs (ang.)
• Andrew Hill w Rate Your Music (ang.)