Aleja Marszałka Ferdynanda Focha w Krakowie
Aleja Marszałka Ferdynanda Focha – aleja w Krakowie na Półwsiu Zwierzynieckim i na Zwierzyńcu, w dzielnicy VII Zwierzyniec. Biegnie ze wschodu na zachód i jest przedłużeniem ul. Piłsudskiego, łączy Aleje Trzech Wieszczów z ul. Królowej Jadwigi. Ma długość ok. 1,5 km. Na całej długości jest dwukierunkowa.
Zwierzyniec | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Widok z zachodu, z Kopca Kościuszki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość |
1,5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprzednie nazwy |
Al. Aleksandra Puszkina | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
50°03′28,0″N 19°54′52,0″E/50,057778 19,914444 |
Historia
edytujWytyczona w 1914 jako przedłużenie ul. Wolskiej, a Kopiec Kościuszki jest jej kompozycyjnym i perspektywicznym zamknięciem.
W 1932 roku została nazwana imieniem marszałka Francji, Polski i Wielkiej Brytanii Ferdynanda Focha. W latach 1951–1990 nosiła nazwę aleja Aleksandra Puszkina.
Zabudowa
edytujStrona północna:
Strona południowa:
Zabudowa Półwsia, modernistyczne domy jednorodzinne z lat 30. XX wieku i późniejsze oraz budynki użyteczności publicznej:
- al. Focha 1 – dawny Hotel „Cracovia”, 1960 projektował Witold Cęckiewicz, obecnie oddział Muzeum Narodowego w Krakowie, zabytek
- Stadion Cracovii (adres ul. Kałuży 1), od 1912 roku
- al. Focha 24 – dom, 1938 rok, w gminnej ewidencji zabytków
- al. Focha 25 – dom Roznerów, 1937 rok, projektował Franciszek Mączyński, w gminnej ewidencji zabytków
- al. Focha 29 – dom prof. Rafała Taubenschlaga, 1933 rok, projektował Antoni Dostal, w gminnej ewidencji zabytków
- al. Focha 30 – dom, 1933 rok, w gminnej ewidencji zabytków
- al. Focha 33 – dawny Instytut Balneologiczny, 1938 rok, projektował Józef Gałęzowski, obecnie Szpital Specjalistyczny im. J. Dietla, Małopolskie Centrum Reumatologii, Immunologii i Rehabilitacji
- al. Focha 35 – dom, 1939 rok, projektował Józef Mitka, w gminnej ewidencji zabytków
- al. Focha 36 – Bursa Szkół Artystycznych
- al. Focha 37 – dom, 1938 rok, projektował Jan Burzyński, w gminnej ewidencji zabytków
- al. Focha 38 – Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Hugona Kołłątaja
- al. Focha 39 – Bursa Szkolnictwa Ponadpodstawowego nr 1
- al. Focha 40 – Hala Cracovia Centrum Sportu Niepełnosprawnych. Otwarta w 2018, projekt Biuro Projektów Lewicki Łatak
- al. Focha 42 – restauracja
- al. Focha – most na Rudawie po 1912, w gminnej ewidencji zabytków
-
Aleja widziana z Błoń. Od prawej Hala Cracovia, dalej bursa
-
Widok na wschód, po prawej stadion KS Cracovia
-
Widok na zachód. Perspektywę zamyka Kopiec Kościuszki
-
al. F. Focha 1
Dawny hotel „Cracovia” -
al. Focha 33
Małopolskie Centrum Reumatologii, Immunologii i Rehabilitacji -
al. Focha 35
Modernistyczna willa -
al. Focha 38-39
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka
i Bursa Szkolnictwa Ponadpodstawowego nr 1 -
al. Focha 40
Hala Cracovia Centrum Sportu Niepełnosprawnych -
al. Focha
Most na Rudawie
Bibliografia
edytuj- Praca zbiorowa, Zabytki Architektury i budownictwa w Polsce. Kraków Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2007, ISBN 978-83-922906-8-1
- Praca zbiorowa, Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2000, ISBN 83-01-13325-2