Adolf Sowiński
Adolf Jan Sowiński (ur. 2 stycznia 1914 w Kielcach, zm. 3 grudnia 1963 w Pruszkowie) – poeta, prozaik, krytyk, tłumacz.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Język |
polski |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Jana, pracownika kolei, i Wiktorii z Górskich. W 1933 ukończył kieleckie Gimnazjum im. Mikołaja Reja i zdał maturę. W trakcie nauki, w latach 1931–1932, wydawał pismo „Echa Szkolne”[1], w którym pod ps. Władysław Sonin zamieszczał własne artykuły, felietony i wiersze. Debiutował w 1932 opowiadaniem pt. Taki sobie „ciota”, opublikowanym w „Kuźni Młodych” nr 12. Pierwszy swój wiersz pt. Samarytanka opublikował w 1934 na łamach „Wiadomości Literackich” nr 29. W latach 1933–1939 studiował filologię klasyczną i germanistykę na Uniwersytecie Józefa Piłsudskiego, w 1938 jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej studiował w Lipsku. W 1939 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich. Wiersze, artykuły i recenzje publikował m.in. na łamach „Gazety Polskiej” (1935–1939), „Lwowa Literackiego” (1935), „Skamandra” (1935–1939), „Sygnałów” (1938), „Ateneum” (1938–1939). 3 września 1939 ukazał się drukiem w „Gazecie Polskiej” wiersz Pieśń wojenna, który napisał Sowiński w reakcji na agresję hitlerowską. W późniejszym okresie utwór był wielokrotnie przedrukowywany w rozmaitych pismach oraz antologiach[2].
W czasie okupacji niemieckiej przebywał w Krakowie i był zatrudniony jako pracownik administracyjny w spółdzielni „Społem”. W 1943 publikował wiersze w konspiracyjnym „Miesięczniku Literackim”. Aresztowany i więziony w Radomiu, po interwencji kierownictwa spółdzielni „Społem” został zwolniony i skierowany do pracy w Starachowicach.
Po II wojnie światowej, w latach 1945–1947 mieszkał kolejno w Starachowicach i Radomiu, gdzie ponownie pracował w „Społem”. W 1947 przeniósł się do Łodzi i został zatrudniony w redakcji tygodnika „Kuźnica”, na łamach którego ogłaszał w latach 1946–1950 wiersze, prozę, recenzje i tłumaczenia z literatury francuskiej i niemieckiej (od 1947). W latach 1948–1956 publikował w miesięczniku „Twórczość”. Od 1948 należał do PPR, a potem do PZPR. Zamieszkał w Warszawie. W 1950 podjął pracę w redakcji „Nowej Kultury”, gdzie w latach 1950–1956 zamieszczał liczne artykuły, recenzje i tłumaczenia. W 1952 został członkiem Związku Literatów Polskich, a w 1956 Polskiego PEN Clubu. W latach 1956–1958 pracował jako sekretarz i kierownik Wydziału Prasowo-Kulturalnego Ambasady Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Wiedniu. W 1958 ze względów osobistych został odwołany z pracy w Ambasadzie i do 1963 pozostawał w Austrii prywatnie. W 1961 został skreślony z listy członków ZLP; w 1963 przywrócony w prawach członka[3].
Opublikował wiele prac związanych z rejonem Kielecczyzny. Przekładał z języka francuskiego (France’a, Maupassanta, Voltaire’a), niemieckiego (Brechta) i greckiego (Lukiana).
W 1943 ożenił się z Barbarą ze Smoszewskich (1920–2014).
Zmarł w Pruszkowie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 77-4-15)[4].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 lipca 1955)[5]
Twórczość wybrana
edytuj- Gospoda zmierzchu. Warszawa: J. Mortkowicz 1939 – poezje.
- Ściegienny, wikary z Wilkołazu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1948.
- Lata szkolne. Opowieść o Stefanie Żeromskim. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954.
- Fryderyk Schiller, wielki poeta niemiecki. Warszawa: Wiedza Powszechna 1955.
- Wybór wierszy i przekładów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956.
Przypisy
edytuj- ↑ A. Massalski, J. Szczepański, Słownik biograficzny zasłużonych nauczycieli i wychowanków. I Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Kielce 2010, s. 113.
- ↑ Adolf Sowiński – Pieśń wojenna – zbiór pieśni i wierszy o tematyce wojennej z historycznym komentarzem [online], II WOJNA ŚWIATOWA - najlepszy portal poświęcony historii, 13 lipca 2021 [dostęp 2023-09-27] (pol.).
- ↑ Adolf Sowiński [online], pisarzeibadacze.ibl.edu.pl [dostęp 2023-09-27] .
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ADOLF SOWIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-09-27] .
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
Bibliografia
edytuj- Maria Kotowska-Kachel, Sowiński Adolf, 1914–1963, poeta, tłumacz, [w:] Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik bibliograficzny, tom VII: R–Sta (pod redakcją Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan), Warszawa 2001, s. 396–397.