Adam Zieliński (prawnik)
Adam Stanisław Zieliński (ur. 28 czerwca 1931 w Pruszkowie, zm. 14 listopada 2022[1]) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, specjalista z zakresu prawa cywilnego, profesor zwyczajny na Uniwersytecie Warszawskim, w latach 1982–1992 prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, poseł na Sejm kontraktowy (X kadencji), w latach 1996–2000 rzecznik praw obywatelskich.
 Adam Zieliński (2015) | |
| Data i miejsce urodzenia |
28 czerwca 1931 |
|---|---|
| Data śmierci |
14 listopada 2022 |
| Profesor nauk prawnych | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1968 – nauki prawne |
| Habilitacja |
1975 – nauki prawne |
| Profesura |
1989 |
| Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego | |
| Okres spraw. |
1982–1992 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Rzecznik praw obywatelskich | |
| Okres spraw. |
8 maja 1996–30 czerwca 2000 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUkończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W 1968 uzyskał stopień naukowy doktora nauk prawnych, w 1975 otrzymał stopień doktora habilitowanego. W 1989 uzyskał tytuł naukowy profesora nauk prawnych.
W latach 1955–1982 orzekał w sądzie powiatowym, a następnie w Sądzie Okręgowym dla m.st. Warszawy. Pracował także w Ministerstwie Sprawiedliwości jako dyrektor departamentu prawnego (od 1970). W latach 1982–1992 zajmował stanowiska sędziego i prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA)[2]. Zrezygnował ze stanowiska prezesa po tym, jak prezydent Lech Wałęsa wyraził oczekiwanie, jak NSA ma rozstrzygnąć jedną ze spraw[2]. Zasiadał w Radzie Legislacyjnej przy prezesie Rady Ministrów (1976–1984 i 1986–1989), pełnił funkcję członka Rady Konsultacyjnej przy przewodniczącym Rady Państwa Wojciechu Jaruzelskim, a także był członkiem Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (1988–1990)[3]. W 1989 wszedł w skład działającej przy ROPWiM Komisji do spraw Upamiętnienia Ofiar Represji Okresu Stalinowskiego[4].
W wyborach w tym samym roku uzyskał mandat posła na Sejm kontraktowy z ramienia Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Został wybrany w pierwszej turze głosowania jako jeden z dwóch (obok Mikołaja Kozakiewicza) kandydatów z 35-osobowej listy krajowej[5]. Przewodniczył Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej, ponadto zasiadał w Komisji Konstytucyjnej i Komisji Ustawodawczej oraz w trzech komisjach nadzwyczajnych. Na koniec kadencji pozostawał posłem niezrzeszonym.
W latach 1994–1995 pełnił funkcję sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. W 1996 wybrano go na stanowisko rzecznika praw obywatelskich. W 2000 został zastąpiony przez profesora Andrzeja Zolla.
Był pracownikiem naukowym Instytutu Prawa Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego i członkiem Komitetu Nauk Prawnych PAN. Wchodził w skład Rady Naukowej Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości.
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[6].
Życie prywatne
edytujBył żonaty z Katarzyną Sójką-Zielińską (1931–2019), z którą miał syna Macieja Zielińskiego (1957–2016), doktora nauk prawnych i radcę prawnego[7].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2005)[8]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (dwukrotnie, 1978 i 1984)
- Złoty Krzyż Zasługi (1964)
Przypisy
edytuj- ↑ Nie żyje prof. Adam Zieliński. Jeden z najwybitniejszych polskich prawników. RPO w latach 1996–2000. brpo.gov.pl, 15 listopada 2022. [dostęp 2022-11-15].
- ↑ a b Prawnik, który lubił państwo. Adam Zieliński (1931−2022). „Rzeczpospolita”. Nr 266, s. A11, 16 listopada 2022.
- ↑ Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011. radaopwim.gov.pl. [dostęp 2011-11-06].
- ↑ „Rzeczpospolita”. Nr 37, s. 1–2, 1989.
- ↑ M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 149.
- ↑ Adam Zieliński. wyborcza.pl, 18 listopada 2022. [dostęp 2022-11-25].
- ↑ Wspomnienie o radcy prawnym Macieju Zielińskim (1957–2016). kirp.pl, 30 sierpnia 2016. [dostęp 2022-11-15].
- ↑ M.P. z 2006 r. nr 4, poz. 58.
Bibliografia
edytuj- Profil na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2013-12-23].
- Nota biograficzna na stronie RPO. [dostęp 2011-08-21].
- Adam Zieliński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2011-08-21].