1,3-Butadien

związek chemiczny

1,3-Butadien (buta-1,3-dien, CH2=(CH)2=CH2) – organiczny związek chemiczny, węglowodór nienasycony z grupy dienów sprzężonych. Wchodzi w skład gazu węglowego[1]. Działa rakotwórczo i mutagennie[3].

1,3-Butadien
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C4H6

Inne wzory

CH2=CHCH=CH2

Masa molowa

54,09 g/mol

Wygląd

bezbarwny i bezwonny gaz[2]

Identyfikacja
Numer CAS

106-99-0

PubChem

7845

Podobne związki
Podobne związki

1,2-butadien (izomer funkcyjny)

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Jego izomerem funkcyjnym jest 1,2-butadien.

Otrzymywanie

edytuj

Otrzymywany z acetylenu, bądź wskutek katalitycznego odwodornienia butanu lub butenu (but-1-enu)[1][2].

Właściwości

edytuj

Ulega polimeryzacji i kopolimeryzacji tworząc polibutadien[1].

Zastosowanie

edytuj

Polimery 1,3-butadienu stosuje się w produkcji syntetycznego kauczuku[1] (tzw. kauczuk butadienowy)[2].

Historia

edytuj

Po raz pierwszy butadien został wyizolowany z ropy naftowej przez brytyjskiego chemika Henry’ego Edwarda Armstronga w roku 1886. Odkrycie to nie miało większej użyteczności do czasu opracowania metody jego polimeryzacji i produkcji kauczuku syntetycznego przez Siergieja Lebiediewa w roku 1910[6].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Encyklopedia popularna, Tom I. Wyd. II. Warszawa: PWN, 1983, s. 400. ISBN 83-01-00000-7.
  2. a b c d Podręczny słownik chemiczny, Romuald Hassa (red.), Janusz Mrzigod (red.), Janusz Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 64, ISBN 83-7183-240-0.
  3. a b c d e f 1,3-Butadien (nr 18871) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
  4. a b c 1,3-Butadiene, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-05-05] (ang.).
  5. a b 1,3-Butadien, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-10] (ang.).
  6. Neil Schlager, Jayne Weisblatt, David E. Newton (red.): Chemical Compounds. Thomson Gale, 2006, s. 1. ISBN 978-1-4144-0150-8.