Żyły płucne
Żyły płucne (łac. venae pulmonales) – naczynia żylne prowadzące krew utlenowaną z płuc do serca u ryb dwudysznych, płazów, gadów i ssaków[1]. U dwudysznych jedna żyła płucna wpada do lewej części przedsionka serca[1]. U ptaków dwie żyły płucne łączą się w jeden pień wpadający wspólnie do lewego przedsionka[1]. U ssaków żyły płucne wpadają do lewego przedsionka[1], ich liczba jest zmienna gatunkowo i osobniczo[2].
Żyły płucne człowieka
edytujU człowieka z każdego płuca wychodzą dwie żyły płucne: górna i dolna[3]. W obrębie wnęki płuca żyły płucne górne położone są najbardziej do przodu ze wszystkich głównych struktur korzenia płuca, a żyły płucne dolne – najniżej[4]. Po wyjściu z wnęki płuca żyły płucne biegną niemal poziomo w kierunku serca, prawe z tyłu od prawego przedsionka serca, żyły głównej górnej i aorty wstępującej, a nieco krótsze lewe z przodu od aorty piersiowej[5]. Uchodzą do lewego przedsionka serca, przechodząc między fałdami osierdzia, utworzonymi z przechodzących w siebie blaszek ściennej i trzewnej, tworzącymi zawiłą linię szczelin w osierdziu wpuszczających do serca dochodzące do niego żyły (wrota żylne). Żyły płucne przechodzą przez wrota żylne tuż przed swoimi ujściami, co sprawia że w większości leżą zewnątrzosierdziowo[6]. Przejście żył płucnych w ścianę przedsionka nie jest wyraźnie odgraniczone, część sklepienia przedsionka utworzona jest z połączenia końcowych odcinków obu żył każdej strony. Połączenie to może być wbudowane w ścianę przedsionka w różnym stopniu, przez co zamiast czterech ujść żył płucnych może być w nim obecnych mniej albo więcej[7]. Żyły płucne nie mają zastawek[5].
Żyły dolne (żyła płucna prawa dolna i żyła płucna lewa dolna) prowadzą krew z dolnych płatów odpowiednich płuc, na każdą z nich składają się po dwie żyły (gałęzie): górna (szczytowa) i podstawna wspólna. Żyła płucna lewa górna zbiera krew z górnego płata lewego płuca, składając się z połączenia trzech żył (gałęzi): szczytowo-tylnej, przedniej i języczkowej. Żyła płucna prawa górna zbiera krew z górnego i środkowego płata prawego płuca, z płata górnego dochodzą do niej trzy żyły (gałęzie): szczytowa, przednia i tylna, a z płata środkowego jedna: żyła płatowa środkowa. Możliwe są jednak odmienności w obszarze unaczynienia, szczególnie gdy płaty nie są całkowicie od siebie oddzielone[8][9]. Do żył płucnych wpadają także żyły oskrzelowe zbierające krew odtlenowaną z obwodowej części płuc. Do krwi wracającej żyłami płucnymi w krążeniu małym dostaje się więc trochę krwi odtlenowanej. Jest to jednak tak niewielka ilość, że nie ma znaczenia w krążeniu wielkim[10].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Zygmunt Grodziński, Układ krążenia, [w:] Henryk Szarski (red.), Anatomia porównawcza kręgowców. Część druga, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 594–598, ISBN 83-01-02274-4.
- ↑ Helena Przespolewska, Henryk Kobryń, Tomasz Szara & Bartłomiej J. Bartyzel: Podstawy anatomii zwierząt domowych. Warszawa: PWN, 2014, s. 131. ISBN 978-83-62815-22-7.
- ↑ Trzewa 2018 ↓, s. 437.
- ↑ Trzewa 2018 ↓, s. 407.
- ↑ a b Układ naczyniowy 2018 ↓, s. 355.
- ↑ Układ naczyniowy 2018 ↓, s. 109–111.
- ↑ Układ naczyniowy 2018 ↓, s. 70–71.
- ↑ Trzewa 2018 ↓, s. 437–439.
- ↑ Polska Akademia Nauk Wydział Nauk Medycznych, Wielki słownik medyczny, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1996, s. 1616, ISBN 83-200-1923-0.
- ↑ Trzewa 2018 ↓, s. 440–441.
Bibliografia
edytuj- Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom II. Trzewa, wyd. X, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, ISBN 978-83-200-4501-7.
- Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom III. Układ naczyniowy, wyd. IX, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, ISBN 978-83-200-3257-4.