Inne spojrzenie

film z 1982 roku
To jest najnowsza wersja artykułu Inne spojrzenie edytowana 23:54, 13 gru 2024 przez Grubel (dyskusja | edycje).
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Inne spojrzenie (węg. Egymásra nézve) – węgierski dramat filmowy z 1982 roku w reżyserii Károlya Makka. Ekranizacja powieści Erzsébet Galgóczi, do której zdjęcia kręcono w Budapeszcie.

Inne spojrzenie
Egymásra nézve
Gatunek

dramat

Data premiery

maj 1982

Kraj produkcji

Węgry

Język

węgierski

Czas trwania

102 min

Reżyseria

Károly Makk

Scenariusz

Károly Makk
Erzsébet Galgóczi

Główne role

Jadwiga Jankowska-Cieślak
Grażyna Szapołowska
Jozef Kroner
Péter Andorai

Muzyka

László Dés
János Másik

Zdjęcia

Tamás Andor

Scenografia

Tamás Vayer

Kostiumy

Emöke Csengey

Montaż

György Sívó

Produkcja

Judit Csernai
András Ozorai

Wytwórnia

Mafilm Dialog Filmstudio
Meridian Films

Nagrody
1982: nagroda aktorska i nagroda FIPRESCI na 35. MFF w Cannes

Był to pierwszy film w kinematografii Europy Wschodniej podejmujący temat kobiecej miłości homoseksualnej. Uchodzi też za jeden z najlepszych o tej tematyce, jakie kiedykolwiek powstały[1]. Główne role zagrały w nim dwie polskie aktorki: Grażyna Szapołowska i Jadwiga Jankowska-Cieślak. Kreacja Jankowskiej-Cieślak w tym filmie przyniosła jej nagrodę za najlepszą rolę kobiecą na 35. MFF w Cannes.

Opis fabuły

edytuj

Akcja rozgrywa się tuż po węgierskich wydarzeniach 1956 r. Eva i Livia spotykają się w redakcji gazety. Eva jest dziennikarką, niepokorną krytyczką ustroju, z tego powodu przez dwa lata nie mogła dostać pracy w swoim zawodzie. Jest też lesbijką. Gdy wreszcie udaje się jej znaleźć pracę, jest to redakcja państwowej gazety „Prawda”. Otrzymuje biurko w jednym pokoju z Livią, żoną oficera.

Mimo że Livia jest heteroseksualna, coś jednak pociąga ją w Evie, która skrycie się w niej podkochuje. Livia próbuje bronić się przed nieznanym jej uczuciem, odpycha Evę od siebie i przyciąga. W końcu pojawia się prawdziwy romans i być może szansa na wspólną przyszłość. Mąż Livii, gdy dowiaduje się o tym związku, nie jest w stanie opanować zazdrości i służbowym pistoletem rani żonę. Livia odtrąca Evę i rezygnuje z tragicznej miłości. Eva postanawia przedostać się przez granicę, a gdy zatrzymuje ją patrol graniczny, woli umrzeć niż zostać aresztowana[2].

Realizacja i oddźwięk filmu

edytuj

Polskie aktorki nie zagrały w tym filmie przypadkowo. W Polsce trwał stan wojenny i bojkot państwowej telewizji prowadzony przez aktorów; zaś z drugiej strony żadna węgierska aktorka nie ośmieliła się zaangażować do filmu Károlya Makka[2]. Międzynarodowy sukces Jankowskiej-Cieślak był niewygodny dla ówczesnych władz Polski – zdymisjonowały one dyrektora Teatru Dramatycznego Gustawa Holoubka i rozbiły zespół aktorski, w którym grała aktorka[3]. Dla środowiska polskich lesbijek film stał się kultowy[4].

Nagroda w Cannes mogła być dla Jadwigi Jankowskiej-Cieślak wstępem do międzynarodowej kariery. Do aktorki nie napływały jednak żadne propozycje. Myślała, że żaden producent się nią wtedy nie zainteresował. Wiele lat później okazało się, że Film Polski – jedyna w PRL instytucja, która była uprawniona do kontaktowania zagranicznych twórców z polskimi – był wręcz zasypywany listami i telefonami z propozycjami dla aktorki. Odgórnie blokowano wszystkie te informacje, a propozycje trafiały do kosza[5].

Najodważniejsza scena erotyczna filmu zagrana została częściowo z wykorzystaniem dublerki[6].

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Obsada

edytuj

Ponadto w węgierskim dubbingu:

Recenzje

edytuj

Dziennikarka Éva Szalnczky jest fanatykiem prawdy i wrogiem każdego kompromisu. (...) Miarą wolności nie jest dla niej możność przeczekania na boku, ale możność bezpośredniej walki o idee. (...) Éva jest postacią prawdziwą i tragiczną. Zarówno, gdy upokorzona musi tłumaczyć oficerowi śledczemu technikę miłości lesbijskiej, jak i gdy zdesperowana ściąga na siebie salwę wojsk pogranicza.

Jerzy Płażewski, „Film” 53/1984

Nagrody i nominacje

edytuj
  • 1982:
    • Złota Palma dla Jadwigi Cieślak-Jankowskiej w kategorii dla najlepszej aktorki podczas 36. MFF w Cannes
    • nagroda FIPRESCI dla Károlya Makka (wyróżnienie specjalne) za oryginalność i czytelność humanistycznego przesłania w obronie całkowitej wolności jednostki[1] podczas 36. MFF w Cannes
    • nominacja do Złotej Palmy dla filmu podczas 36. MFF w Cannes
  • 1983:

Filmografia przedmiotowa

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Opis filmu w serwisie Stopklatka.pl. stopklatka.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-03)]., dostęp 2008-09-01
  2. a b Corky: Inne spojrzenie. [w:] kobiety-kobietom.com [on-line]. 12 września 2003. [dostęp 2008-09-01].
  3. Jadwiga Jankowska-Cieślak, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-22].
  4. Wojciech Szot "Be queer" or not to be? w polskim filmie. film.gildia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)]., dostęp 2008-09-01
  5. Ewa Kępa 10 gejowskich, recenzja w serwisie ZoneEuropa.pl. pl.zoneeuropa.tv. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-21)]., dostęp 2008-09-07
  6. Zygmunt Kałużyński, Kino na nowy wiek, wyd. 1, Wrocław: Siedmioróg, 2001, s. 108, ISBN 83-7162-982-6, OCLC 53159862 [dostęp 2022-11-09].
  7. Obsada podana za serwisem The Internet Movie Database oraz Filmweb.pl

Linki zewnętrzne

edytuj