Stanisław Rakusa-Suszczewski

Studia na Uniwersytecie Warszawskim ukończył w 1961 uzyskując dyplom magistra hydrobiologii. Po studiach pracował krótko w Katedrze Hydrobiologii UW. W 1962 wyjechał na roczny staż do Brazylii, do Instytutu Oceanologii Uniwersytetu w São Paulo. Po powrocie pracował w Morskim Instytucie Rybackim i równocześnie realizował pracę doktorską na Wydziale Oceanografii i Rybactwa Morskiego Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie, obronioną w 1968^[1].

Po trzykrotnym udziale w radzieckich i amerykańskich wyprawach arktycznych, w 1975 uzyskał w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN habilitację^[2][3]. Od 1975 pracował w Instytucie Ekologii PAN^[4].

W latach 1976–1977 był inicjatorem i kierownikiem wyprawy, podczas której założona została funkcjonująca do dnia dzisiejszego Polska Stacja Antarktyczna im. Henryka Arctowskiego^[1]. Od 1979 należał do PZPR^[5].

W 1982 uzyskał tytuł profesora nauk przyrodniczych^[6]. Obszar jego prac naukowych to badania biologii mórz polarnych, głównie Antarktyki – fizjologia i ekologia organizmów morskich. Jego staraniem w 1992 z Instytutu Ekologii PAN wydzielono jako samodzielną jednostkę Zakład Biologii Antarktyki PAN. Zakładem tym kierował (na stanowisku Dyrektora) od chwili jego utworzenia, aż do 2005. Od września 2005 do grudnia 2006 roku pełnił funkcję Stałego Przedstawiciela PAN przy Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie. Po powrocie do Polski przeszedł na emeryturę i podjął się tłumaczenia historycznych książek – dzienników wypraw polarnych^[a][1][4].

Jest autorem lub współautorem ponad 100 publikacji (indeks H = 22)^[7], z czego ponad 30 zindeksowanych jest w bazie Web of Science (indeks H = 9)^[8].

Od 2004 jest członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk. Jest też członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego oraz Explorers Club. W latach 2001–2003 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Wydziału II Nauk Biologicznych PAN^[9].

W 2001 Rosyjska Akademia Nauk przyznała mu tytuł doktora honoris causa W 2005 ten sam tytuł nadała mu Akademia Rolnicza w Szczecinie^[9]. 25 grudnia 2013 tytuł doktora honoris causa nadała mu Narodowa Akademia Nauk Ukrainy

Jego nazwiskiem nazwano Przylądek Rakusy i Zatokę Suszczewskiego na Wyspie Króla Jerzego.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Antarctic Medal Departamentu Obrony USA, Medalem Ramon Cahala Akademii Nauk Hiszpanii, Odznaką Honorową Bene Merito przyznawaną przez Ministra Spraw Zagranicznych w uznaniu zasług na rzecz działalności wzmacniającej pozycję Polski na arenie międzynarodowej^[10] i wielu innych^[9].

• Antarktyda. 1968–1972, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973.
• Dlaczego Antarktyda?, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979. ISBN 8301012315
• Antarktyka: zasoby mineralne i żywe, Wszechnica Polskiej Akademii Nauk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1980. ISBN 8304006111
• W Antarktyce, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1989. ISBN 8303028979
• Dzienniki z polarnych podróży, Wszechnica Polskiej Akademii Nauk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1994. ISBN 8304042339
• :Ekosystem morskiej Antarktyki. Zmiany i zmienność, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999. ISBN 8301129298
• Wiatrem przewiany słońcem spalony (1960–2009). 50 lat polarnych podróży, Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, Warszawa 2012. ISBN 9788375453843
• Antarktyczna wyprawa statku "Belgica". Zbiór relacji: Adrien de Gerlache, Henryk Arctowski, Stanisław Rakusa-Suszczewski, Oficyna Wydawnicza Aspra, Warszawa 2016. ISBN 9788375456714

• F.G.T von Bellingshausen, Dwukrotne poszukiwania w Południowym Lodowatym Oceanie I pływanie dookoła świata w latach 1819,20 i 21, Oficyna Wydawnicza Aspra JR, Warszawa 2009
• Jurij Lisianski, Podróż dookoła świata w latach 1803, 1804, 1805 i 1806 na okręcie Newa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012
• Kapitan Otto von Kotzebue, Podróże naokoło świata. (1815–1818 i 1823–1826), Wydawnictwo IHN PAN 2012
• Douglas Mawson, W krainie zamieci. Australijskie wyprawy antarktyczne 1911–14, Wydawnictwo IHN 2014