Skierniewice

Pierwsza pisemna wzmianka o Skierniewicach pochodzi z roku 1359. Wtedy właśnie arcybiskup Jarosław Bogoria ze Skotnik przyjął w Skierniewicach księcia mazowieckiego Ziemowita III. Książę, którego państewko obejmowało swym zasięgiem Skierniewice, potwierdził w nim arcybiskupią własność tych terenów, a mieszkańców wsi obdarzył nowymi przywilejami.

Arcybiskup Jarosław Bogoria był prawdopodobnie pierwszym z prymasów Polski, który na stałe przebywał w swoich siedzibach w Łowiczu i Skierniewicach. Za jego panowania Skierniewice i całe dobra arcybiskupie zaczęły odnotowywać rozwój ekonomiczny i szybko rozrosły się do całkiem dużej osady, którą można było przekształcić w miasto.

Przywilej lokacyjny Skierniewic podpisał arcybiskup Jan Odrowąż ze Sprowy. Stało się to 19 lutego 1457 roku w Uniejowie. Do miasta wcielono nie tylko osadę Skierniewice, ale także pobliską wieś Damba. Jan Odrowąż rozbudował i zaludnił miasto, wybudował kościół oraz wyznaczył dzień targowy na każdą sobotę (jest tak do dziś) i jarmark w dzień św. Jakuba (25 lipca). Skierniewice stały się znanym ośrodkiem rzemieślniczo-handlowym. Prawa miejskie nadane przez Odrowąża wraz z przywilejami potwierdził w 1463 roku król Kazimierz Jagiellończyk.

Z biegiem czasu Skierniewice stawały się główną wypoczynkową siedzibą polskich prymasów, w której wielokrotnie przyjmowali najznamienitszych gości.

Prymas Jerzy Przerębski (1559-1562) szczególnie przyczynił się do sławy miasta w całej Polsce. Założył on w Skierniewicach szkołę, której absolwenci z dobrymi skutkami studiowali później na Akademii Krakowskiej. Kierownictwo szkoły powierzył Benedyktowi Herbestowi, który jednak po śmierci swego protektora opuścił miasto, a szkoła zaczęła chylić się ku upadkowi.

W 1610 roku rozpoczęła się budowa pałacu arcybiskupiego. Jego budowę ukończył prymas Wawrzyniec Gembicki. W pałacu tym przyjmowani byli przez prymasów królowie Polski, a także miała miejsce siedziba sądów arcybiskupich.

Pierwszym, który przyjechał do Skierniewic był Jan Kazimierz, poszukujący w 1652 roku schronienia przed "morowym powietrzem". Kiedy jednak choroba pojawiła się w mieście, przeniósł się do Łowicza.

Na jesieni 1672 roku Skierniewice odwiedził późniejszy król Polski, hetman wielki koronny Jan Sobieski.

Pałac arcybiskupi oraz gotycki kościół prymasów spłonęły w pożarze na początku XVIII wieku. Pałac szybko odnowiono w 1721 roku. Jednocześnie abp Stanisław Szembek wybudował nowy barokowy kościoł p.w. św. Stanisława.

Wraz ze śmiercią króla Augusta II Sasa w 1733 roku rozpoczął się dla Skierniewic krótki czas świetności na politycznej mapie Polski. W mieście urzędował wtedy prymas Teodor Andrzej Potocki, który z urzędu stał się interrexem. Wkrótce miał sprawować ten urząd ponownie po ucieczce Stanisława Leszczyńskiego z kraju a przed objęciem tronu przez Augusta III. W ten sposób Skierniewice awansowały do miana "drugiej stolicy Polski".

W latach 80-tych XVIII w. prymas Antoni Ostrowski podjął decyzję o przebudowie swego pałacu oraz wybudowaniu nowego kościoła prymasowskiego p.w. św. Jakuba na miejscu dawnego gotyckiego. Projektu podjął się nadworny architekt królewski Efraim Schroeger.

Ostatnim z prymasów, który swój urząd sprawował ze Skierniewic był Ignacy Krasicki. To właśnie w Skierniewicach powstawały jego fraszki. Wydawał też tu redagowaną przez siebie gazetę "Co tydzień".

Rozwój miasta w XVIII wieku wiązał się z powstawaniem manufaktur sukiennicze.

W czasie rozbiorów Skierniewice trafiły do zaboru pruskiego. Prymasi stracili swoje posiadłości na rzecz króla pruskiego, a miasto zaczęło podupadać.

Wojny napoleońskie przyniosły na chwilę powiew wolności. Skierniewice znalazły się w granicach Księstwa Warszawskiego, lecz po upadku Bonapartego znalazły się wraz z całym Księstwem we władaniu carów Rosji.

W roku 1867 Skierniewice otrzymały rangę miasta powiatowego i wraz z pobliskimi gminami zostały wyłączone z powiatu rawskiego.

W 1875 roku ukończona zostaje budowa dworca kolejowego Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Miasto po okresie stagnacji ponownie ożywa. Rodzina carska co kilka lat przyjeżdżała do Skierniewic, które były ich miejscem odpoczynku, a okoliczne lasy były areną carskich polowań.

Skierniewice były także miejscem spotkania trzech cesarzy. W pałacu należącym wtedy do cara Rosji spotkali się w 1884 roku car Aleksander III Aleksandrowicz, cesarz Austrii Franciszek Józef I i cesarz Niemiec Wilhelm I. Prowadzili tam rozmowy dotyczące przyszłości Polski, będącej pod zaborami.

W czasie przynależności Skierniewic do Rosji w mieście znajdowały się koszary wojskowe. Stacjonowały w nich dwa pułki wojsk carskich. Dla nich przede wszystkim wybudowano w pobliżu koszar cerkiew prawosławną. Dziś jest to kościół p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Wybuch pierwszej wojny światowej wprowadził sporo zamieszania w mieście. W rejonie miasta toczyły się kilkutygodniowe zawzięte walki, a Skierniewice zajęli Niemcy (wkroczyli do miasta bez walki). 24 października 1918 roku Rosjanie odbili miasto, by ostatecznie wycofać się z niego w grudniu. W czasie tych walk w okolicach Skierniewic wojska niemieckie po raz pierwszy użyły gazów bojowych.

Po zakończeniu I wojny światowej w 1918 roku Skierniewice ponownie zaczęły rozkwitać. W 1916 roku (jeszcze w czasie wojny) przy placu św. Floriana wybudowano elektrownię. Dostarczała ona w 1925 roku prąd do prawie 400 domów w mieście. Dziś z elektrowni pozostała jedynie zabytkowa brama.

W Skierniewicach zaczęły powstawać także inne zakłady produkcyjne. Wybudowano m.in. hutę szkła, fabrykę sklejek. W Skierniewicach umieściła swoje wydziały Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego oraz doświadczalne gospodarstwo ogrodnicze.

W roku 1927 Skierniewice gościły prezydenta Mościckiego. Przyjechał on do miasta na otwarcie Domu Sejmikowego (znajdującego się między ulicami Jagiellońską i Konstytucji 3 Maja).

Skierniewice zostały zajęte przez wojska niemieckie 10 września 1939 roku i weszły pod zarząd okupacyjny. 1 kwietnia 1941 roku straciły miano miasta powiatowego i włączone zostały do powiatu łowickiego.

17 stycznia 1945 roku do Skierniewic wkroczyły wojska radzieckie. W tym samym czasie główne siły garnizonu niemieckiego ulokowanego w mieście w pośpiechu się wycofywały.

Władze ludowe przywróciły Skierniewicom rangę miasta powiatowego.

Skierniewice stały się ważnym ośrodkiem rozwojowym rolnictwa. W 1951 roku utworzono Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, a w 1964 Instytut Warzywnictwa. Ważną rolę odegrał Zakład genetyki Roślin PAN.

Reformą administracyjną w 1975 roku zlikwidowano powiat skierniewicki, a w jego miejsce utworzono województwo skierniewickie.

Reforma administracyjna w 1999 roku zmniejszyła liczbę województw, a Skierniewice na prawach powiatu grodzkiego znalazły się w województwie łódzkim.

• Zabytkowy rynek miejski
• Zabytkowy cmentarz św. Rocha przy kościele św. Stansława
• Pałac arcybiskupów gnieźnieńskich, 1619, przebudowany w 1780
• Kościół p.w. św. Stanisława B.M., 1720, http://www.swietystanislaw.pl
• Kościół p.w. św. Jakuba Apostoła, 1780, http://jakub.skierniewice.com.pl
• Modrzewiowy dworek, dziś Izba Historii Skierniewic, z XVIII w.
• Ratuszem miejski, połowa XIX w.
• Dworzec kolejowy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, 1875
• Dom Sejmikowy (siedziba starostwa powiatowego), 1927

• Jan Kozietulski
• Tadeusz Sułkowski
• Szczepan Pieniążek
• Lech Mackiewicz
• Maciej Wisławski
• Marian Lipiński

• Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna
• Centrum Edukacji Milenium [1]
• Liceum ogólnokształcące im. Bolesława Prusa

• Miasta w Polsce, Związek Miast Polskich

• Strona internetowa Urzędu Miasta Skierniewice
• Portal Miejski "Skierniewice - Nasze Miasto"
• Zdjęcia ze Skierniewic

Szablon:Lodzkie powiaty