Sobór Uspieński w Moskwie
Sobór Uspieński[2] (ros. Успенский Собор, Успенский собор Московского кремля), sobór Zaśnięcia Matki Bożej – prawosławna cerkiew w obrębie Kremla w Moskwie, na placu Soborowym. Obiekt został wzniesiony w latach 1475–1479 przez włoskiego architekta Aristotelego Fioravantiego.
 nr rej. 771510302110346[1]
| |||||||||||||||
| sobór | |||||||||||||||
 Sobór Uspieński (sobór Zaśnięcia Matki Bożej) | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miasto wydzielone | |||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Eparchia | |||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
15 sierpnia?/28 sierpnia | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Moskwy  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||||||||||||
 55°45′03,6″N 37°37′01,8″E/55,751000 37,617167
| |||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||
Historia
edytujPierwszy sobór na tym miejscu został wybudowany przez Iwana Kalitę około 1326. W połowie wieku XV obiekt ten był już w tak złym stanie technicznym, że konieczna była jego rozbiórka. W 1472 budowę nowej cerkwi rozpoczęli architekci Krywcow i Myszkin. W dwa lata później, gdy była już niemal gotowa, nieoczekiwanie zawaliła się wskutek trzęsienia ziemi. W tej sytuacji Iwan III zaprosił do wykonania nowej budowli bolońskiego architekta Aristotelego Fioravantiego. W 1479 prace nad soborem były ukończone; Fioravanti połączył cechy architektury rosyjskiej z elementami renesansu włoskiego. W tym samym czasie wykonano dekorację wnętrza cerkwi.
W 1547 w cerkwi został ukoronowany Iwan IV Groźny. Sobór był tradycyjnym miejscem intronizacji patriarchów Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego oraz ich pochówku, jak i miejscem koronacji carów rosyjskich od XVII wieku począwszy. Przetrwał panowanie polsko-litewskie w latach 1610–1612, został splądrowany przez wojska Napoleona Bonapartego w 1812. Obiekt nieprzerwanie pełnił funkcje sakralne do momentu wprowadzenia się na Kreml pierwszej Rady Komisarzy Ludowych, z Leninem na czele. Od tamtej pory nabożeństwa w świątyni odbywały się bardzo sporadycznie, a po II wojnie światowej urządzono w niej muzeum, które do tej pory jest gospodarzem obiektu. Od 1990 w cerkwi ponownie odprawiane są nabożeństwa (w ważniejsze święta)[3].
Architektura
edytujSobór Uspieński zbudowany jest z białego wapienia i cegieł. Jest przykryty pięcioma złoconymi kopułami. Zewnętrzna dekoracja obiektu, oprócz rzędów płaskorzeźb w kształcie łuków łączonych pilastrami, jest skromna. Wnętrze obiektu wspiera sześć filarów. Wnętrze cerkwi jest bogato dekorowane ikonami i freskami wykonanymi równolegle z budową obiektu przez ikonografa Dionizego oraz freskami wykonanymi w XVII stuleciu. Wśród nich wyróżnia się monumentalne malowidło przedstawiające wniebowzięcie. Były one poddawane konserwacji w XIX wieku oraz w latach 60. XX stulecia. W czasach radzieckich część ikon została przeniesiona do moskiewskiej Galerii Tretiakowskiej. Wysoki na szesnaście metrów ikonostas pochodzi z XIX wieku.
Galeria
edytuj-
Sobór Uspieński w 1856
-
Sobór Uspieński zimą
-
Wystawa w soborze
-
Północny portal soboru
_-_Ivan_Mikhailovich_Snegirev.jpg){kind=link}
Przypisy
edytuj- ↑ Успенский собор. [dostęp 2024-08-10]. (ros.).
- ↑ Polski egzonim uchwalony na 98. posiedzeniu KSNG.
- ↑ Московский Кремль: Патриарший Успенский собор [online], patriarchia.ru [dostęp 2018-01-08] (ros.).
Bibliografia
edytuj- R. Ver Berkmoes, Moskwa, Bielsko-Biała, Pascal, 2001 ISBN 83-88355-66-X
- J. Noble, A. Humphreys, R. Nebesky, N. Selby, J. King, G. Wesely, Rosja, cz.1 Moskwa i europejskie południe, Bielsko-Biała, Pascal, 1996 ISBN 83-85412-81-6
- W. Iwanow, The Moscow Kremlin, Moskwa, Planeta, 1981
Linki zewnętrzne
edytuj- Zdjęcia ikon i fresków w soborze. uer.varvar.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-10)].