Natan Kallir (Kallier) (ur. w 26 listopada 1821 w Brodach - zm. 4 lutego 1886 w Wiedniu) – żydowski bankier i polityk, poseł na galicyjski Sejm Krajowy i do austriackiej Rady Państwa.

Natan Kallir
Data i miejsce urodzenia

26 listopada 1821
Brody

Data i miejsce śmierci

4 lutego 1886
Wiedeń

poseł na Sejm Krajowy Galicji
kadencja I
Okres

od 20 sierpnia 1870-
do 30 grudnia 1873

poseł do Rady Państwa
kadencja V, VI, VII
Okres

od 4 listopada 1873
do 4 lutego 1886

prezydent Izby Przemysłowo-Handlowej w Brodach
Okres

od 1871
do 1885

Grób Natana Kallira w grobowcu rodziny Kallir-Nirenstein na Starym Cmentarzu Żydowskim (Cmentarz Centralny w Wiedniu)

Życiorys

edytuj

Prowadził odziedziczony po ojcu dom bankierski "Nirenstein & Kallir" w Brodach[1], będącym największym prywatnym bankiem w Galicji. Posiadał także rozległy majątek ziemski[2]. W latach 1871–1885 był prezydentem Izby Przemysłowo-Handlowej w Brodach[1]. Był również znanym filantropem. Szczególnie znane było jego zaangażowanie w akcję pomocy Żydom emigrującym z Rosji w latach 80. XIX wieku[2].

Poseł na Sejm Krajowego Galicji III kadencji (20 sierpnia 1870 - 30 grudnia 1873). Wybrany w III kurii (gmin miejskich), z okręgu wyborczego nr 6 Miasto Brody[3][4]. Złożył mandat 30 grudnia 1873, na jego miejsce obrano 25 sierpnia 1874 Filipa Zuckera. Poseł do austriackiej Rady Państwa V kadencji (4 listopada 1873 - 22 maja 1879), VI kadencji (7 października 1879 - 23 kwietnia 1885) i VII kadencji (14 października 1885 - 4 lutego 1886)[5]. Wybierany w kurii III (izb przemysłowo-handlowych) z Izby Przemysłowo-Handlowej w Brodach. Po jego śmierci w wyborach uzupełniających jego mandat objął Maurycy Rosenstock[5]. W parlamencie należał początkowo do Klubu Lewicy [ Klub der Linken] potem od 1877 do Klubu Centrum (Klub des Zentrums) następnie od 1879 do Klubu Liberałów (Klub der Liberalen) a od 1881 do Klubu Zjednoczonej Lewicy (Klub Vereinigte Linke)[1]. Ostro krytykowali go polscy publicyści i politycy, gdyż nie tylko nie wstąpił do Koła Polskiego, ale też wielokrotnie głosował przeciwko niemu broniąc interesów ekonomicznych kupców i rzemieślników żydowskich[2].

Pochowany w alei honorowej sektora żydowskiego (Stary Cmentarz Żydowski) na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu[6].

Rodzina

edytuj

Pochodził z rodziny bankierów żydowskich przybyłych do Galicji z Niemiec. Jego dziadek Aleksander Zyskind Kallier osiedlił się w Brodach, zaś jego ojciec Majer Kallir (1789-1875) był wpływowym kupcem i finansistą w Brodach. W 1869 rodzina została nobilitowana zaś w 1874 otrzymali tytuł rycerski. Jego siostrę była Amalia in. Malka (1826-1905) żona finansisty wiedeńskiego Henricha (Hirsza) Nirensteina. W 1838 ożenił się z Breindel (Betty) z domu Kristianpoller, dzieci nie mieli[1][2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Kallir, Nathan Edler von (1869), Ritter von (1874) - Parlamentarier 1848-1918 online [7.06.2020]
  2. a b c d Rafał Żebrowski, Kallir (Kallier) Natan Ritter von w: Polski Słownik Judaistyczny - Żydowski Instytut Historyczny - online [7.06.2020]
  3. Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914, Warszawa 1993, ISBN 83-7059-052-7,
  4. Wykaz Członków Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi, tudzież Wielkiego Xięstwa Krakowskiego 1870. Lwów, 1870.
  5. a b Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim 1848-1918, Warszawa 1996, s. 81, 106, 275, 383, 392
  6. Alter jüdischer Friedhof - Wiener Zentralfriedhof - online [8.06.2020]

Literatura

edytuj