Emil Strumiński
Emil Strumiński (ur. 12 maja 1895 w Witkowicach, zm. 23 lutego 1971) – podpułkownik saperów Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
podpułkownik | |
Data i miejsce urodzenia |
12 maja 1895 |
---|---|
Data śmierci |
23 lutego 1971 |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
Kompania Techniczna Legionów Polskich |
Stanowiska |
dowódca kompanii |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 12 maja 1895 roku w Witkowicach k. Morawskiej Ostrawy, w rodzinie kowala Józefa i Anny z domu Kacała. W 1914 roku ukończył Wydział Budowy Maszyn Wyższej Szkoły Przemysłowej w Krakowie i uzyskał tytuł inżyniera konstruktora. W czasie nauki działał w Związku Strzeleckim. Po ukończeniu studiów wstąpił do Legionów Polskich. 14 maja 1915 roku ukończył Szkołę Podchorążych Legionów Polskich i jako dowódca plutonu w kompanii technicznej w stopniu chorążego, odbył całą kampanię aż do bitwy pod Rarańczą. Po niej został dowódcą tej kompanii, którą dowodził do bitwy pod Kaniowem. Po kryzysie przysięgowym pozostał w służbie w Polskim Korpusie Posiłkowym. W 1918 roku dostał się do II Korpusu Polskiego, w którym dowodził kompanią saperów.
W listopadzie 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego[1] i otrzymał przydział na dowódcę kompanii saperów w 1 pułku inżynieryjnym. W wojnie polsko-bolszewickiej dowodził kompanią saperów XXI batalionu saperów w 2 Armii generała Śmigły-Rydza. W czasie wycofywania się z Kijowa, na rozkaz dowódcy armii, w maju 1920 roku wysadził most łańcuchowy na Dnieprze o długości 695 m. Następnie, podczas odwrotu wysadzał mosty i tory kolejowe, pod huraganowym ogniem bolszewików. Wojnę w 1921 roku zakończył na stanowisku dowódcy X batalionu saperów w 1 Dywizji Piechoty Legionów.
Po wojnie, w 1922 roku ukończył Kurs Doskonalenia Oficerów Saperów w Kościuszkowskim Obozie Szkolnym Saperów, po czym przez dwa lata był referentem fortyfikacji w Kierownictwie Rejonu Inżynierii i Saperów w Warszawie[2]. W 1923 roku został przeniesiony do Kierownictwa Rejonu Inżynierii i Saperów Częstochowa na stanowisko kierownika rejonu[3]. Następnie był dowódcą VIII batalionu saperów[4]. 25 października 1926 roku został przeniesiony do Oficerskiej Szkoły Inżynierii w Warszawie na stanowisko dowódcy 1 kompanii szkolnej. 26 kwietnia 1928 roku został przeniesiony do 3 pułku Saperów Wileńskich w Wilnie na stanowisko dowódcy I batalionu saperów[5][6]. W 1932 roku służył w Centrum Wyszkolenia Piechoty[7]. Od stycznia 1934 roku do 1938 roku dowodził 6 batalionem saperów w Brześciu[8]. 10 grudnia 1936 roku inspektor armii, generał dywizji Kazimierz Sosnkowski w wydanej opinii stwierdził: „pracowity i sumienny. Inteligentny i zdolny oficer. Charakter prawy, usposobienie spokojne i równe. Trochę ociężały. Wykształcony saper, posiadający duże wiadomości fachowe. Dobry dowódca w polu i dobry wychowawca. Wymagający przełożony. Utalentowany administrator”.
Następnie został oficerem saperów w Inspektoracie Armii w Toruniu. W czasie kampanii wrześniowej był dowódcą saperów Armii „Pomorze”. Brał udział w walkach pod Kutnem, Sochaczewem i Brochowem. Tam został ciężko ranny. Otrzymał osiem ran postrzałowych, w tym dwie w głowę. W okresie okupacji przebywał w niemieckiej niewoli, w Oflagu II C Woldenberg, gdzie był współorganizatorem i wykładowcą w zorganizowanej w konspiracji Wojskowej Szkole Technicznej.
W lutym 1945 roku, po wyzwoleniu obozu, wrócił do kraju i wstąpił do Wojska Polskiego. W latach 1945–1950 pracował w Departamencie Inżynierii i Saperów Ministerstwa Obrony Narodowej na stanowisku referenta i kierownika sekcji naukowo-wydawniczej. W 1950 roku został zwolniony ze służby wojskowej ze względu na stan zdrowia[9].
Zmarł 23 lutego 1971 roku[10][11]. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 113-1-27)[12].
Był żonaty z Marią z domu Chełchowską (1900–1964), małżeństwo było bezdzietne.
Awanse
edytuj- chorąży – 11 listopada 1915[13]
- podporucznik – 1918[1]
- porucznik – ze starszeństwem z dniem 12 października 1918
- kapitan[14]
- major – 1924 ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924
- podpułkownik – 1935 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 i 4. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów[15]
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5164 (1922)[16]
- Krzyż Niepodległości (2 sierpnia 1931)[17]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz pierwszy w 1921)[18]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 11 listopada 1937[19][20], 17 grudnia 1946[21])
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[22]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[22]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa, zezwolenie 1929)[23]
- Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny (Francja)[22]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej nr 1 z 28 października 1918 roku, s. 7.
- ↑ Roczniki Oficerskie 1923 s. 880
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 67 z 20 października 1923 roku.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924, s. 797.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 148.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928, s. 571.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932, s. 248.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 2 z 26 stycznia 1934 roku.
- ↑ Sylwetki saperów, s. 126–127.
- ↑ Strumiński Emil [online], Niezwyciężeni 1918-2018 [dostęp 2021-06-02] (pol.).
- ↑ Strumiński Emil data śmierci 23.02.1971 [online] [dostęp 2021-06-02] (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: STRUMIŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-06-02] .
- ↑ Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich 1917.
- ↑ Rocznik oficerski 1923, s. 880.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 9 z 28 czerwca 1935 roku.
- ↑ Dekret Naczelnika Państwa L. 11292 V.M. Adj. Gen. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 6, s. 227)
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2098 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 42, s. 1673)
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”, s. 36, Nr 2 z 11 listopada 1937. Ministerstwo Spraw Wojskowych.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 267 „za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą, oraz za gorliwą pracę i sumienne wypełnianie obowiązków służbowych”.
- ↑ a b c Jeden z wielu... Emil Strumiński [online], Jeden z wielu... Emil Strumiński [dostęp 2022-09-15] .
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 12 z 6 sierpnia 1929 roku, s. 239.
Bibliografia
edytuj- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich 1917.
- Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej z 1918 r.
- Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 1922,1923, 1928, 1934, 1935, 1937 r.
- Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
- Zdzisław Barszczewski, Władysław Jasieński: Sylwetki saperów. Warszawa: Dom Wydawniczy „Bellona”, 2001. ISBN 83-11-09287-7.