Antoni Hajzik
Antoni Hajzik (ur. 11 czerwca 1895 w Białogórze, pow. Gródek Jagielloński, zm. między 9 a 11 kwietnia 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
major piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
11 czerwca 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
89 pułk piechoty |
Stanowiska |
kwatermistrz batalionu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Jana i Katarzyny z Rićków. Absolwent C. K. Gimnazjum w Gródku Jagiellońskim[1]. Jako uczeń klasy Vc gimnazjum w 1914 roku został powołany do armii austriackiej, ukończył szkołę dla oficerów rezerwy i kurs dla dowódców oddziałów karabinów maszynowych. W 1916 roku był uczniem – żołnierzem VII klasy gimnazjum, uzyskał promocję do następnej klasy[2]. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej armii. 1 grudnia 1917 roku został mianowany podporucznikiem rezerwy piechoty. Jego oddziałem macierzystym był c. i k. 89 pułk piechoty[3].
Od roku 1918 w Wojsku Polskim. Brał udział w wojnie 1920 roku. Ukończył kursy informacyjne przy dowództwie 2 Armii w Grodnie. W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. Ukończył kursy dla dowódców oddziałów karabinów maszynowych i ogólnowojskowe w Szkole w Rembertowie. W 1924 roku w stopniu kapitana służył w 3 pułku piechoty Legionów[4] (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1919 roku i 580 lokatą).
27 stycznia 1930 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i 21. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5]. 20 września 1930 roku został przeniesiony z baonu podchorążych rezerwy piechoty nr 2 do 59 pułku piechoty w Inowrocławiu na stanowisko dowódcy batalionu[6][7]. W trakcie służby Hajzika w 59 pułku piechoty, Inspektor Armii, generał dywizji Aleksander Osiński w „Opiniach z kursów o oficerach” przedstawionych w 1932 roku napisał tak: „oficer sztabowy ponad przeciętną miarę, dobry dowódca baonu w polu, charakter ustalony, dobry żołnierz”[8]. 9 grudnia 1932 roku ogłoszono jego przeniesienie do 2 batalionu strzelców w Tczewie na stanowisko kwatermistrza[9][10]. 7 czerwca 1934 roku został przeniesiony do 29 pułku Strzelców Kaniowskich w Kaliszu na stanowisko dowódcy batalionu[11][12]. 4 lipca 1935 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska z pozostawieniem bez przynależności służbowej z równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV[13]. W 1935 przeniesiony w stan spoczynku. Od początku 1939 roku kwatermistrz w 16 baonie Junackich Hufców Pracy. Brał udział w budowie umocnień w okolicy Wizny.
W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli przez Sowietów, osadzony w Kozielsku. Ostatnią wiadomość rodzina otrzymała 20 listopada 1939 roku[14]. Między 7 a 9 kwietnia 1940 roku przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 015/2, pozycja 47, nr akt 2939 z 5.04.1940[14][15]. Został zamordowany między 9 a 11 kwietnia 1940 roku przez NKWD w lesie katyńskim. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943 roku, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 24.05.1943. Przy szczątkach znaleziono dowód osobisty, książeczkę wojskową, dwie karty pocztowe, list, karty wizytowe, modlitewnik, dwa medaliki[16]. Figuruje na liście AM-178-495 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 0495. Nazwisko Hajzika znajduje się na liście ofiar (pod nr 0495) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 101 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 105 z 1943.
Życie prywatne
edytujMieszkał w Gostyninie. Żonaty z Wiktorią Gąsiorówną, miał troje dzieci: Romana, Janinę i Jerzego[1].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Walecznych[17]
- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)[18]
- Srebrny Medal Waleczności 2 klasy (Austro-Węgry)[19]
- Krzyż Wojskowy Karola (Austro-Węgry)[19]
Upamiętnienie
edytuj- Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień podpułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986).
- Dąb Pamięci posadzony 8 kwietnia 2016 przez Zespół Szkół w Gogolinie. Certyfikat 4533/430/WE/2016[20].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 195.
- ↑ Pierwsze Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Gródku Jagiellońskim za rok szkolny 1916/17, Lwów 1917, s. 15, 47 .
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 373.
- ↑ Rocznik Oficerski, Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924, s. 127, 358 .
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 28 stycznia 1930 roku, s. 24.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 294.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 36, 587.
- ↑ Opinie z kursów o oficerach [online], archiwa.pilsudski.org [dostęp 2017-12-14] (pol.).
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 415.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1 lipca 1933, „Przegląd Piechoty”, 1933, s. 28 .
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 158.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty, „Przegląd Piechoty”, 5 czerwca 1935, s. 27 .
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 90.
- ↑ a b УБИТЫ В КАТЫНИ, Moskwa 2015, s. 769 .
- ↑ Jędrzej Tucholski , Mord w Katyniu, Warszawa 1991, s. 624 .
- ↑ Amtliches Material zum Massenmord von Katyn, Berlin 1943, s. 178 .
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 36.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego”.
- ↑ a b Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 761.
- ↑ Dąb symbolem Katynia. Jeden z nich posadzono w Gogolinie [online], info.radiopark.fm [dostęp 2017-12-14] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-16] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Adam Moszyński (oprac.): Lista Katyńska. Jeńcy obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk, zaginieni w Rosji sowieckiej. Warszawa: Agencja Omnipress – Spółdzielnia Pracy Dziennikarzy, Polskie Towarzystwo Historyczne, 1989. ISBN 83-85028-81-1.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.