Ròse
| Ròse | |
|---|---|
 | |
| Caracteristicas | |
| Longor | 812 km |
| Bacin | ? |
| Bacin collector | Ròse |
| Debit mejan | 1 700 m3⋅s-1 (Bèucaire) |
| Regim | glaciari |
| Riu | |
| Font | Glacièr de Ròse |
| S'escampa dins | la Mar Mediterranèa |
| Geografia | |
| Païses traversats | Occitània, França, Soïssa |
Ròse (en Provença) o Roei / Rone (en Daufinat)[1] (en alemand Rhone o en Valés: Rhone/Rotten, en francoprovençau Rôno, en francés Rhône, en piemontés Ròno) es un flume important d'Euròpa que nais en Soïssa e que raja en França e en Occitània abans de se getar dins la mar Mediterranèa. Sa longor es de 812 km. Es un dei flumes majoraus d'Occitània. Sa font se tròba au glacier eponim en Soïssa, a una altitud de 2 209 m, a l'extremitat orientala dau Valés. Percor 290 km en Soïssa, se trai dins lo lac Leman per ne sortir a Genèva. Dintra puèi en França, ont percor 545 km[2]. Acaba son cors dins lo dèlta de Camarga per se traire dins la mar Mediterranèa. Pòrt Sant Loís es la darnièra vila sus Ròse.
En tèrmes de debit, de totes lei flumes que rajan en Mediterranèa, Ròse es lo segond après Nil, sens téner compte de la mar Negra, ont se trason Danubi e Dòn. Acabant son cors dins una mar sense marèa, lo flume a format un dèlta ambe de braç que se son desplaçats globalement d'oèst en èst durant lo periòde istoric. Uèi restancat, son delta es pauficat, levat durant d'aigats excepcionaus coma en 1993, 1994 e 2003.
Ròse: frontiera e passatge
[modificar | Modificar lo còdi]Ròse es un flume abòrd important per lo territòri occitan vist que separava istoricament lei regions de Provença e Lengadòc (respectivament lei tèrras d'Empèri e de Reiaume). Pasmens, en despiech d'aquela frontiera politica, leis influéncias de Provença s'espandiguèron sus lei país de Nimes e d'Usès que se definisson actualament coma provençaus puslèu que lengadocians (en particular, son parlar s'es provençalizat tre lo sègle XVII).
Ròse e la literatura
[modificar | Modificar lo còdi]Ròse es fòrça important per la literatura occitana de la fin dau sègle XX vist qu'es un dei luòcs recurrents dins l'òbra de Frederic Mistral. Es lo títol d'una de seis òbras màgers: Lo poèma dau Ròse (en version originala Lou Pouèmo dóu Rose, grafia mistralenca).
Referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ [1] Frederic Mistral, TDF;
- ↑ segon lo SANDRE (Service d'administration nationale des données et référentiels sur l'eau)