Sjakkolympiade
Sjakkolympiade, også kalla sjakk-OL, er lag-VM i sjakk for nasjonslag. Verdssjakkforbundet FIDE har arrangert denne sjakkturneringa sidan 1927, stort sett anna kvart år. Før andre verdskrigen vart turneringa til dels halde årleg.
I åra 1957, 1963, 1966, 1969 og 1974 vart det arrangert eigne sjakk-OL for kvinner. Sjakk-OL i 1972, og alle sjakk-OL sidan 1976 har hatt ei eiga kvinneklasse. Sjakk-OL har ikkje ei klasse for menn og ei for kvinner, men ei open klasse, der kvinner kan delta på laga saman med dei mannlege spelarane, og ei kvinneklasse. Til dømes Judit Polgar har såleis deltatt på Ungarn sitt landslag saman med dei beste mannlege ungarske spelarane i open klasse.
I open klasse har det blitt spela over 4 bord, med to reservar. I kvinneklassa har det blitt spela over 3 bord, med ein reserve. Frå sjakk-OL i 2008 har det blitt spelt over 4 bord i begge klasser, med ein reserve.
Her har også blitt arrangert to uoffisielle sjakk-olympiadar, i 1936 og 1976. Desse var ikkje godkjende av verdssjakkforbundet FIDE. Den første av desse var nazi-Tyskland sitt "sjakk-OL" i München i 1936. I 1976 vart det offisielle sjakk-OL arrangert i Haifa i Israel. At Israel fekk denne turneringa var politisk omstridd, og ein del land boikotta sjakk-OL i Haifa, og andre land deltok i eit mot-OL arrangert i Tripolis.
Verdssjakkforbundet FIDE har no ein del år vore medlem av Den internasjonale olympiske komiteen (IOC), men sjakk er ikkje med som olympisk sport. Det er såleis noko misvisande at lag-VM i sjakk, som sjakk-olympiaden i realiteten er, har fått dette namnet.
Sjakk-OL i 2014 vart arrangert i Tromsø.
Det vinnande laget i kvinneklassa får Vera Menchik-pokalen.
-
Bobby Fischer sitt noteringsskjema frå partiet hans mot Miguel Najdorf i 3. runde i sjakk-OL i Siegen i 1970.
-
Symbolet til det 6. sjakk-OL i Warszawa 1935 ved J. Steifer
Open klasse
endre* I 1976 deltok ikkje Sovjetunionen og andre kommunist-land av politiske grunnar.
Kvinneklassa
endreAr | Turnering | Stad | Gull | Sølv | Bronse |
---|---|---|---|---|---|
1957 | 1. sjakk-OL | Emmen | Sovjetunionen 10.5 | Romania 10.5 | Aust-Tyskland 10 |
1963 | 2. sjakk-OL | Split | Sovjetunionen 25 | Jugoslavia 24.5 | Aust-Tyskland 21 |
1966 | 3. sjakk-OL | Oberhausen | Sovjetunionen 22 | Romania 20.5 | Aust-Tyskland 17 |
1969 | 4. sjakk-OL | Lublin | Sovjetunionen 26 | Ungarn 20.5 | Tsjekkoslovakia 19 |
1972 | 5. sjakk-OL | Skopje | Sovjetunionen 11.5 | Romania 8.5 | Ungarn 8 |
1974 | 6. sjakk-OL | Medellín | Sovjetunionen 13.5 | Romania 13.5 | Bulgaria 13 |
1976 | 7. sjakk-OL | Haifa | Israel 17 | England 11.5 | Spania 11.5 |
1978 | 8. sjakk-OL | Buenos Aires | Sovjetunionen 16 | Ungarn 11 | Tyskland 11 |
1980 | 9. sjakk-OL | Valletta | Sovjetunionen 32.5 | Ungarn 32 | Polen 26.5 |
1982 | 10. sjakk-OL | Lucerne | Sovjetunionen 33 | Romania 30 | Ungarn 26 |
1984 | 11. sjakk-OL | Thessaloniki | Sovjetunionen 32 | Bulgaria 27.5 | Romania 27 |
1986 | 12. sjakk-OL | Dubai | Sovjetunionen 33.5 | Ungarn 29 | Romania 28 |
1988 | 13. sjakk-OL | Thessaloniki | Ungarn 33 | Sovjetunionen 32.5 | Jugoslavia 28 |
1990 | 14. sjakk-OL | Novi Sad | Ungarn 35 | Sovjetunionen 35 | Kina 29 |
1992 | 15. sjakk-OL | Manila | Georgia 30.5 | Ukraina 29 | Kina 28.5 |
1994 | 16. sjakk-OL | Moskva | Georgia 32 | Ungarn 31 | Kina 27 |
1996 | 17. sjakk-OL | Jerevan | Georgia 30 | Kina 28.5 | Russland 28.5 |
1998 | 18. sjakk-OL | Elista | Kina 29 | Russland 27 | Georgia 27 |
2000 | 19. sjakk-OL | Istanbul | Kina 32 | Georgia 31 | Russland 28.5 |
2002 | 20. sjakk-OL | Bled | Kina 29.5 | Russland 29 | Polen 28 |
2004 | 21. sjakk-OL | Calvià | Kina 31 | USA 28 | Russland 27.5 |
2006 | 22. sjakk-OL | Torino | Ukraina 29.5 | Russland 28 | Kina 27.5 |
2008 | 23. sjakk-OL | Dresden | Georgia 18 | Ukraina 18 | USA 17 |
2010 | 24. sjakk-OL | Khanty-Mansijsk | Russland 22 | Kina 18 | Georgia 16 |
2012 | 25. sjakk-OL | Istanbul | Russland 19 | Kina 19 | Ukraina 18 |
2014 | 26. sjakk-OL | Tromsø | Russland 20 | Kina 18 | Ukraina 18 |
2016 | 27. sjakk-OL | Baku | Kina 20 | Polen 17 | Ukraina 17 |
2018 | 28. sjakk-OL | Batumi | Kina 18 | Ukraina 18 | Georgia 17 |
2022 | 29. sjakk-OL | Chennai | Ukraina 18 | Georgia 18 | India 17 |
2024 | 30. sjakk-OL | Budapest | India 19 | Kasakhstan 18 | USA 17 |