Terug naar Oosterdonk

Terug naar Oosterdonk (1997) is een meermaals bekroonde Vlaamse dramaserie, geregisseerd door Frank Van Passel naar een scenario van Guido Van Meir over de teloorgang van het fictieve Vlaamse polderdorp Oosterdonk (samenvoeging van Oosterweel en Wilmarsdonk). De serie is een coproductie van de Vlaamse openbare omroep VRT en Favourite Films.

Voorgeschiedenis

Guido Van Meir schreef in 1975 regelmatig columns voor Humo, onder meer over een oude dorpsfiguur genaamd "Pietje De Leugenaar". Dit personage werd steevast afgebeeld naast een foto van een oude, besnorde man met een werkmanspet. Hij leek dus qua uiterlijk niet op de Pietje de Leugenaar die Dirk Roofthooft later in de televisieserie Terug naar Oosterdonk neerzette.

De foto van Pietje zoals die destijds in Humo gebruikt werd om Van Meirs columns te illustreren werd door striptekenaar Marc Sleen overgetekend in het Nero (strip)album "Baraka" (1986). Pietje staat in strook 22 naast Jo Lemaire aan Nero's frietkraam.

In 1984 begon Van Meir zijn langlopende cursiefjesreeks "Het wordt te veel voor Corneel" en verdween Pietje de Leugenaar meer naar de achtergrond.

In 1997 werd Pietje de Leugenaar weer bovengehaald als de geheimzinnige dorpsfiguur in de televisiebewerking van Van Meirs verhaal Terug naar Oosterdonk.

Verhaal

Het verhaal van "Terug naar Oosterdonk" begint op de begrafenis van Louis, de vader van televisiepresentator Brecht Bosmans. Brecht ontdekt een briefje waarin zijn vader verzoekt ene Jos Teugels uit te nodigen op zijn begrafenis. Teugels was een oude dorpsgenoot van Louis uit Oosterdonk van wie al jaren niets meer geweten is. Brecht begint samen met enkele kennissen die allemaal in Oosterdonk hebben gewoond herinneringen op te halen aan het dorp en de geheimzinnige dorpsfiguur Pietje De Leugenaar die in magisch contact met de natuur stond. Rudy, de assistent van Brecht, komt Jos Teugels op het spoor en regelt dat hij naar het café komt waar iedereen verzameld zit. Ondertussen komt er steeds meer informatie over de laatste keer dat Teugels gezien is boven. Naar verluidt waren hierbij ook Pietje en ingenieur Custers die havenwerken leidde waardoor Oosterdonk moest verdwijnen aanwezig...

Personages en vertolkers

Pietje De Leugenaar – Dirk Roofthooft
Robrecht "Brecht" Bosmans – Rik Van Uffelen
Brechtje Bosmans (1954-1960) – Ides Meire
Gusta Bosmans – Katelijne Damen
Janis Bosmans – Lien Kneepkens
Louis Bosmans – Marc Van Eeghem
Seppe Sebrechts – Fred Van Kuyk
Meester Moens – Peter Van den Eede
Jos Teugels (1954-1960) – Günther Lesage
Fien – Dora van der Groen
Walter Bolle – Michel Van Dousselaere
Walterke Bolle (1954-1960) – Elm Vandervorst
Treske – Rosemarie Bergmans
Treske (1954-1960) – Sally-Jane Van Horenbeeck
Elza Mees – Mia Van Roy
Elzake Mees (1954-1960) – Rilke Eyckermans
Jeanne – Guusje van Tilborgh
Jeanne (1954-1960) – Antje De Boeck
Robert Custers – Damiaan De Schrijver
Eddy – Marc Peeters
Slager – Walter Cornelis
Tuur – Axel Daeseleire
Pekker – Robert de la Haye
Rudy – Gert Lahousse
Verpleegster – An Miller
Broeder-directeur – Jan Pauwels
Grootvader – Leo Rozenstraten
Omroeper – Johan Terryn
Guido – Jaak Van Assche
Swa – Paul Wuyts
Marcel Van Gorp (1954-1960) - Senjka Damhieux
Jacky Van Huffel (1954-1960) – Senne Dehandschutter
Karolien "Karlien" Hendrickx – Joanna Geldof
Gustje Verswijfel – Marc Lauwrys
André – Thomas Schoofs
Oude boer – Bert Struys
Etienne – Tim Van Herberghen
Vic Van Gorp (1954-1960) – Geert Vermeulen
Karolien "Karlien" Hendrickx (1954-1960) – Saskia Debaere
Peer – Luk D'Heu
Notaris – Guido Lauwaert
Jakobus "Den Bult" Uyttendale – Antoine Van der Auwera
Pastoor – Rikkert Van Dijck
Politie-officier – Warre Borgmans
Vic Van Gorp – Hugo Danckaert
Marcel Van Gorp – Kurt Defrancq
Frans Beirnaerts – Ludo Hoogmartens
Geluidsman – Stefan Perceval
Aloïs – Willy Vandermeulen
Reporter – Adriaan Van den Hoof
Delegué – Roger Van Kerpel
Jacky Van Huffel – Erik Verschueren
Deurwaarder – Dirk Lavrysen
Vrouw Van Gorp – Fania Sorel
Officier 2 – Patje De Neve
Gentil – Dieudonné Kabongo
Brecht 1964 – Mathias Meire
Jos Teugels – François Beukelaers

Over de reeks

Het verhaal van Oosterdonk is geïnspireerd op de ten noorden van Antwerpen gelegen polderdorpen Oosterweel, Wilmarsdonk (let op de gelijkenis van deze namen met Oosterdonk), Oorderen en Lillo. Deze gemeenten moesten vorige eeuw verdwijnen om plaats te maken voor de Antwerpse haven. Begin 21e eeuw wil men ook het dorp Doel dit lot laten ondergaan. Los daarvan was het ook een nostalgisch en melancholisch eerbetoon aan het verdwijnen van de typisch volkse Vlaamse plattelandsdorpjes, door de opkomende industrialisering en mediatisering. Dirk Roofthooft trok voor zijn rol als Pietje de natuur in en zat vooral in het Verdronken Land van Saeftinghe en de Kalmthoutse Heide.

Regisseur Frank Van Passel, die eerder succes had geboekt met zijn debuutfilm Manneken Pis (1995), wilde oorspronkelijk het verhaal verfilmen voor bioscoop, maar uiteindelijk werd het een zesdelige televisiereeks die oorspronkelijk op BRTN TV1 (tegenwoordig één) zou vertoond worden. De toenmalige BRTN-bazen vonden de reeks echter "te moeilijk" en "te traag" om op het eerste net van de Vlaamse openbare omroep te belanden en daardoor werd de reeks uiteindelijk op het tweede net TV2 (tegenwoordig Canvas) uitgezonden. Acteur Dirk Roofthooft, die in de reeks Pietje vertolkte, vindt het nog steeds een van de grootste ontgoochelingen uit zijn carrière dat men het publiek zo onderschatte. Daardoor werd de reeks door veel minder mensen bekeken.

Een ander probleem was dat de toenmalige BRTN-directie vond dat Pietje duidelijk verstaanbaar was en zij daarom zijn dialect, dat een mengelmoes van allerlei Vlaamse dialecten was, niet ondertitelden.

Na de eerste twee afleveringen waren er veel klachten binnengekomen van kijkers die Pietje niet konden verstaan. Als gevolg besloot de BRTN de door de makers geëiste ondertitelingen alsnog aan te brengen. Ook de steeds wisselende programmatie-uren zorgden ervoor dat de reeks lastig te volgen werd.

De reeks kreeg een tweede kans in 2011, toen de VRT besliste om ze heruit te zenden in het kader van haar besparingsplan. Ditmaal werd de reeks op het eerst net (één) uitgezonden op zondagavond in prime-time. Ditmaal werd Pietje vanaf aflevering 1 ondertiteld en tevens waren er ook ondertitels voor de hele aflevering beschikbaar via teletekst.

Bekroningen

Terug naar Oosterdonk werd vele malen bekroond (in 1997 bijvoorbeeld met de HA! van Humo en Humo's Prijs van de Kijker) en wordt beschouwd als een van de beste televisieprogramma's die ooit op de Vlaamse televisie te zien waren. De serie werd in Nederland ook door de KRO uitgezonden.

Externe links