Naar inhoud springen

Wikipedia:Biologiecafé

Onderwerp toevoegen
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Laatste reactie: 4 dagen geleden door Roepers in het onderwerp Purpersteeltje?
Welkom in het Biologiecafé van Wikipedia,

een centraal punt van overleg over alle zaken op Wikipedia die met biologie te maken hebben


Faunistiek en populatiebiologie

[bewerken | brontekst bewerken]

Ik kom de term Faunistiek veel tegen bij EIS - kenniscentrum voor insecten en andere ongewervelden en zag dat we er nog geen artikel over hadden. Ik wilde hier navragen of dat er moest komen, maar bedacht dat ik het net zo goed kon schrijven, dat geeft houvast aan de discussie.

Al schrijvende realiseerde ik met dat het onderwerp goeddeels afgedekt wordt door populatiebiologie. Moet Faunistiek een redirect worden?

Een bijkomend punt: Je ziet dat ik het onderwerp behandeld heb met wat voorbeelden, enerzijds omdat intensief bronnenonderzoek niet opportuun was, maar ook omdat het een toegankelijke manier is om het te presenteren. Mijns inziens zouden we dat vaker moeten doen. Voor middelbare scholieren - een belangrijke doelgroep! - is dat veel toegankelijker. Verhandelingen over methoden en zo zouden mijns inziens voorafgegaan moeten worden door voorbeelden, niet alleen hier, maar in grote delen van Wikipedia. Meningen?  →bertux 11 dec 2024 15:01 (CET)Reageren

Gedurende mijn studie en werk als ecoloog ben ik eerlijk gezegd het begrip faunistiek nauwelijks tegen gekomen. Op de universiteiten wordt nu veel in het Engels gedoceerd. Ik zou niet weten wat faunistiek in het Engels is. Ik ben het met je eens dat het zoiets is als populatiebiologie maar dan toegespitst op één soort of mogelijk een groep van taxonomisch (of ook ecologisch?) verwante organismen. Ik hoop dat meer insiders hierover hun licht doen schijnen. HWN (overleg) 11 dec 2024 15:32 (CET)Reageren
Ik zou faunistiek en populatiebiologie duidelijk apart houden, zoals de Duitse wiki doet, die de:Faunistik geeft als discipline van de zoologie. Populatiebiologie is een aanpalende maar andere bezigheid. Misschien zou je kunnen zeggen: faunistiek is beschrijvend; pop.biol. onderzoekend naar oorzaken Kweetal nl (overleg) 11 dec 2024 16:16 (CET)Reageren
De bron die ik ga leek anders aardig naar oorzaken te verwijzen. Zou je kunnen zeggen dat populatiebiologie wat theoretischer is?  →bertux 11 dec 2024 16:24 (CET)Reageren
'diepgravender' lijkt me meer voor de hand liggend dan 'theoretischer'. Een (pop.biol.) artikel zal daarom veelal minder soorten betreffen. Faunistiek ('wat zit er?') associeer je met lange soortenlijsten; populatiebiologie met onderzoek aan interactie tussen (noodzakelijkerwijs) veel minder soorten. Kweetal nl (overleg) 11 dec 2024 17:08 (CET)Reageren
Als faunistiek een begrip is dat verwant is aan floristiek, dan is het ook een biogeografisch begrip. Dan speculeer ik dat het te maken heeft met arealen, ook historisch gezien en met soortenrijkdom van gebieden. Biogeografische status van een soort heeft dan te maken met het verspreidingspatroon, dierentrek en de zeldzaamheid en de trends daarin. Maar, misschien heb ik het volledig mis en wordt er niet op deze manier naar dieren gekeken, of wordt het anders benoemd. PAvdK (overleg) 11 dec 2024 17:20 (CET)Reageren
Ik zag ook Nederlandse Faunistische Mededelingen. Even bestuderen denk ik.
Ik lees dat al vele jaren maar heb me nooit afgevraagd wat het precies betekent ;-) Fauna gaat wel over soortenlijstjes, nieuwe soorten en dergelijke. WeiaR (overleg) 11 dec 2024 18:58 (CET)Reageren
Geheel onterecht plaatste ik planten in de omschrijving, dat is gelukkig snel weggehaald. Dit bracht me op het idee om het verwante begrip floristiek te bekijken en dat begrip wordt inderdaad gekoppeld aan beschrijving van het areaal en de abundantie/zeldzaamheid van bepaalde planten, zoals PAvdK ook al aangaf. Dus inderdaad geen onderzoek naar onderliggende processen naar de invloed van klimaat, andere abiotische factoren, concurrentie, exploitatie etc., wat je wel kunt zeggen van populatiebiologie. Bij floristiek wordt nadrukkelijk ook de rol van amateurs in dit veld van onderzoek genoemd. Wellicht geldt dit ook voor faunistiek? HWN (overleg) 11 dec 2024 19:32 (CET)Reageren
Het voorbeeld van onderzoek naar het effect van bevissing op haring is typisch het terrein van de visserijkunde. Ik denk niet dat ecologen die daar werken hun activiteiten faunistiek noemen, maar eerder kiezen voor populatiedynamica of populatiebiologie. HWN (overleg) 11 dec 2024 19:40 (CET)Reageren
Ik denk de rol van amateurs bij de inventarisatie van soortengroepen (bijen, trekvogels, zweefvliegen, vissen, zoogdieren). Ik neem aan dat ook in georganiseerde vorm naar verschillende soorten wordt gekeken. Aanname van mij dus. PAvdK (overleg) 11 dec 2024 19:42 (CET)Reageren
Ah, inventarisatie is inderdaad een goede term; volgens mij is faunistiek niets anders dan inventarisatie (m.a.w. de enige onderzoeksvraag is 'wat zit er?'). Het impliceert ook het (bio)geografische aspect. Kweetal nl (overleg) 11 dec 2024 19:50 (CET)Reageren
Ja, de amateurs worden genoemd in de gegeven bron, via de historie en via waarneming.nl. En dat van de haringen klinkt aannemelijk, ik zal er werk van maken.
Wat de onderzoeksvragen betreft: mijn bron stelt: De tak van de biologie die zich daarmee bezig houdt, heet faunistiek. Waarom komen bepaalde soorten hier wel voor en daar niet, hoe en waardoor verandert dit en hoe kunnen we de achteruitgang tegengaan en dagvlinders beschermen? Dat zijn faunistische vragen.
Nou is die bron niet de heilige graal en kan er verschillend over gedacht worden, maar dat het enkel tellen en turven zou zijn lijkt me niet aannemelijk.
Het kan natuurlijk zijn dat inventarisatie de hoofdmoot is en dat de 'hoe- en waardoor-vragen' voornamelijk dienen als sturing voor wat er geïnventariseerd moet worden  →bertux 11 dec 2024 19:57 (CET)Reageren
Bij een biogeografisch onderzoek komt de vraag hoe een bepaald areaal verklaard kan worden, wat voor barrières er zijn voor verdere verspreiding van de soort (ondersoort etc), en hieruit komt weer de vraag of de bestudeerde soort wel 1 soort is of moet worden opgesplitst of anders omgrensd (en dan wordt de vraagstelling al biosystematiek). PAvdK (overleg) 11 dec 2024 20:03 (CET)Reageren
'Tellen en turven' is eigenlijk een goede omschrijving. Het Duitse artikel is heel goed. Kweetal nl (overleg) 11 dec 2024 20:20 (CET)Reageren
Zoals het Duitse lemma benadrukt is faunistiek lokaal gericht ('De faunistiek van Frankrijk'), maar is biografie algemeen gericht, op wereldniveau. Zo ook floristiek. - Brya (overleg) 12 dec 2024 07:41 (CET)Reageren
Zou je kunnen benadrukken in de artikelen faunistiek en florestiek dat het gaat om biogeografisch, beschrijvend onderzoek toegespitst op een bepaalde soort of groep van soorten binnen een bepaalde regio? Zouden deze termen ook gebruikt kunnen worden om de activiteiten van de verschillende soortenorganisaties in Nederland (soortenNL) te karakteriseren? Ik heb deze organisaties nu genoemd in het artikel biologie voor natuurbescherming. HWN (overleg) 12 dec 2024 08:39 (CET)Reageren
Het gaat dus om meer dan alleen 'Tellen en turven': er wordt ook gezocht naar verklaringen van de waarnemingen, zoals 'endemisme', 'ubikwisten', areaalvormen van soorten of hogere taxa. 'Tellen en turven' is wel de basis van faunistisch en floristisch onderzoek, maar dan komt het verklarende werk. PAvdK (overleg) 12 dec 2024 09:59 (CET)Reageren
Het lijkt mij dat faunistiek en florestiek per gebied alomvattend beogen te zijn (alle soorten 'tellen en turven'), terwijl populatiebiologie het per soort beschouwt. Biogeografie bekijkt het in grote lijnen, maar kan heel goed beperkt zijn tot, zeg, een famile. - Brya (overleg) 13 dec 2024 07:02 (CET)Reageren

Purpersteeltje?

[bewerken | brontekst bewerken]
Ceratodon purpureus (24504150875) Syntrichia ruraliformis (24504150875)

Ik probeer wat mossen te leren kennen en concentreer mij op de mossen rond het huis. Eén van de soorten die daar moet groeien is gewoon purpersteeltje en dus neem ik zoveel mogelijk foto's door van purpersteeltje op Commons. Maar dit is toch geen purpersteeltje? Het heeft een glashaar. Marco Roepers (overleg) 28 dec 2024 20:11 (CET)Reageren

Zeker geen purpersteeltje. Het lijkt me een van de kleine soorten haarmos. Hangt natuurlijk wel af van waar de foto gemaakt is. WeiaR (overleg) 28 dec 2024 20:24 (CET)Reageren
Dank je voor je antwoord. Dus ik had het goed als beginneling. Het doet mij denken aan het mos dat ik vond op een boomvoet en dat na enige studie gewoon muursterretje bleek te zijn. Dit is denk ik geen gewoon muuursterretje, maar het doet mij wel denken aan groot duinsterretje. Marco Roepers (overleg) 28 dec 2024 20:44 (CET)Reageren
Ik ben geen deskundige op dit gebied hoor, er zijn zoveel soorten mos... Hier lijkt inderdaad duinsterretje het meest: https://waarneming.nl/species/search/?q=sterretje&species_group=12 WeiaR (overleg) 28 dec 2024 21:08 (CET)Reageren
Dit zou ik ook groot duinsterretje noemen, te herkennen aan o.a. de glasharen. In het duingebied waar ik vandaan kom staat het er helemaal vol mee. Gewoon purpersteeltje heeft oranje stengeltjes en haarmos ziet er door zijn andere bladvorm ook weer anders uit. Mossen zijn heel leuk om in te verdiepen. Als je een aardig portomonee hebt is er volgend jaar ook een cursus te volgen :-) Kaboutermos hoop ik nog een keer te vinden. Rudolphous (overleg) 28 dec 2024 21:57 (CET)Reageren
Mijn app beweert: Syntrichia ruralis var. arenicola (groot duinsterretje). PAvdK (overleg) 28 dec 2024 22:36 (CET)Reageren
Mooi! Ik ga kijken of ik het aan kan passen op Commons. Ik ben het eens dat Mossen heel erg leuk zijn om naar te kijken en die cursus, Rudolphous, is zeker interessant, maar ook te verplichtend voor mij. Ik blijf liever in mijn tempo aanmodderen met de Basisgids Mossen, de Veldgids Mossen, de Fotogids Mossen en de Nieuwe Atlas Nederlandse Bladmossen. Ik kijk ook op de NDFF Verspreidingsatlas of een mos hier in de buurt al is waargenomen en bekijk de foto's en daarna op commons. Marco Roepers (overleg) 29 dec 2024 11:19 (CET)Reageren
Oh, het is al aangepast. :-) Marco Roepers (overleg) 29 dec 2024 11:22 (CET)Reageren