Oudega (Súdwest-Fryslân)

Het dorp is in de Middeleeuwen ontstaan langs de sloot die vanaf Oudegaasterbrekken naar de Schuttelpoel liep. In de 19e eeuw groeide Oudega uit tot een komdorp aan de oever van de Oudegaasterbrekken.

Oudega werd in 1132 vermeld als Aldekerke en later als Aldakerke. In de 14e eeuw werd het dorp genoemd als uoldegae, Oldega, Oldenkerc en in 1505 als Oldegae. Oorspronkelijk wees de plaatsnaam op de ligging bij een oude kerk was gelegen. Later is kerk vervangen door dorp (ga).

De hervormde kerk van het dorp, die de Ankertsjerke wordt genoemd, is een zaalkerk uit 1755. De ingebouwde zadeldaktoren van de kerk is echter uit de middeleeuwen. In 1869 werd de kerk verbouwd en in 1956 en 2014 grondig gerestaureerd.^[2]

Het Doris Mooltsje is de grootste spinnenkopmolen van Nederland. De molen dateert uit het einde van de 18e eeuw en staat ten noordwesten van Oudega aan het Brekkenpaad bij de Oudegaasterbrekken.

Van 1883 tot en met 1938 had het dorp een stopplaats (station Oudega) aan de spoorlijn tussen Leeuwarden en Sneek. In 1973 is het stationsgebouw afgebroken.

Oudega heeft een roeivereniging, De Skomskowers geheten, een voetbalvereniging VV Oudega, een tafeltennisvereniging ODI, een volleybalvereniging VLO en een paardensportvereniging PC & LR Lyts Begjin. Daarnaast zijn er een aantal havens en watersportbedrijven aan de oever van de Oudegaasterbrekken.

Het dorp heeft een dorpshuis, het multifunctioneel centrum It Joo. Verder is er een muziekvereniging Eendracht Maakt Macht, een toneelvereniging Sin en Wille, een zangvereniging Sjongersnocht en een dorpskrant, de Nijsljochter.

Het dorp heeft een basisschool, CBS Klaver Fjouwer.

• Johannes Rypma (1992), zanger en model

• Lijn 46: Sneek - Jutrijp - Hommerts - Osingahuizen - Heeg - Lytshuizen - Oudega

• Lijst van rijksmonumenten in Oudega