NAC Breda

NAC is de afkorting van twee gefuseerde clubs, waarvan de namen zelf ook letterwoorden zijn: NOAD (Nooit Opgeven Altijd Doorzetten) -- ADVENDO (Aangenaam Door Vermaak En Nuttig Door Ontspanning) -- Combinatie (fusiejaar 1912). De plaatsnaam Breda is een veel latere toevoeging daaraan (2003).

NAC Breda ontstond op 19 september 1912 na een fusie tussen NOAD, opgericht op 14 juli 1895, en ADVENDO, opgericht op 1 november 1904. De samenvoeging van beide clubnamen leverde de naam NAC op: NOAD ADVENDO COMBINATIE.

Het eerste bestuur van de club bestond uit voorzitter H.J.A. Loonen, secretaris C.A. Wouterlood van Doesburg, penningmeester R. Krietemeyer en commissielid L.H. Creton. De club begon te spelen in de Tweede Klasse Zuid op het terrein van de Bond van Lichamelijke Opvoeding en speelde op 3 november 1912 haar eerste wedstrijd in eigen huis tegen EMM uit Vlissingen. Toen in 1914 de Eerste Wereldoorlog in alle hevigheid was uitgebarsten werd de club ondergebracht in de Eerste Klasse Zuid. Enige tijd later, in de zomer van 1916, verhuisde men naar een nieuw terrein: Het Ploegske.

In 1921 werd een van de grootste prestaties uit de clubgeschiedenis behaald. Dat jaar werd NAC landskampioen van Nederland. Het werd eerst kampioen van het Zuiden en mocht daardoor deelnemen aan de landelijke kampioenscompetitie. Ondanks twee nederlagen – die werden geleden tegen Be Quick – zorgden dubbele overwinningen op zowel Ajax als Go Ahead ervoor dat NAC met een punt voorsprong op Be Quick de landstitel wist te winnen.

Nadat de club gedurende negen seizoenen zes keer kampioen van het Zuiden was geworden, De Gouden Jaren van de club, nam Antoon 'Rat' Verlegh in 1931 afscheid van de club. Na negentien seizoenen in het eerste elftal van NAC besloot hij te stoppen als voetballer. Daarna zette hij zich vrijwillig in voor de club. Niet lang daarna werd een nieuwe thuisbasis aan de Heuvelstraat in gebruik genomen. Enkele jaren later behaalden NAC I, II, III en twee jeugdelftallen het kampioenschap.

Nadat de eerste wedstrijd om de KNVB-beker op 14 maart 1915 met 3-0 werd gewonnen van Feyenoord, behaalde de club in 1930 voor het eerst de halve finale van het toernooi. Daarin werd met 5-2 van Excelsior verloren.

Op 6 oktober 1940 nam NAC het stadion aan de Beatrixstraat in gebruik. Zes jaar later werd de club voor de achtste keer kampioen van het Zuiden. In de kampioenscompetitie die daarop volgde, werd een teleurstellende vierde plaats behaald. Toen in 1954 het betaald voetbal in Nederland werd ingevoerd ging het wat voortvarender met de club. Na kampioen te zijn geworden in de Eerste Klasse A mocht met PSV, Willem II en FC Eindhoven gestreden worden om de landstitel. Ondanks een aantal goede wedstrijden van NAC wist Willem II de titel voor de neus van de Bredanaars weg te kapen. Een jaar later deed de club weer mee om het landskampioenschap. Daarin werd een gedeelde eerste plaats bereikt met Rapid JC en moest een extra wedstrijd de beslissing brengen. Rapid JC was echter veel te sterk en klopte NAC met 3-0.

In het seizoen 1956/57 werd de eredivisie ingevoerd. Lange tijd maakte NAC deel uit van die klasse tot het in 1983 degradeerde. Het daaropvolgende seizoen werd er meteen werd promotie afgedwongen, maar in 1984/85 moest de ploeg eens te meer een stapje terug doen. Na vele jaren met fluctuerende resultaten in de eerste divisie lukte het de ploeg in 1993 om weer te promoveren naar het hoogste niveau, na het winnen van een spannende nacompetitie.

Op 30 maart 1996 brak er bij de wedstrijd NAC - Heerenveen een brand uit op de staantribune van de B-Side door toedoen van een vuurwerkfakkel. Pas na drie kwartier blussen kon er weer worden gespeeld.^[3] Na vele jaren van uitstel werd op 12 mei 1996 uiteindelijk afscheid genomen van het stadion aan de Beatrixstraat.

Op 11 augustus 1996 nam de club een nieuw stadion in gebruik. Het Fujifilm Stadion had 29 miljoen gulden gekost, maar bood wel plaats aan 16.400 toeschouwers en beschikte over betere faciliteiten dan het voorgaande stadion. In de jaren daarop werd het stadion ook nog het MyCom Stadion genoemd, vanwege een sponsorovereenkomst. Later werd het stadion officieel vernoemd naar de meest legendarische speler in de geschiedenis van de club Antoon 'Rat' Verlegh; het Rat Verlegh Stadion.

Ondanks de inname van het nieuwe onderkomen ging het bergafwaarts met de sportieve prestaties. Het absolute dieptepunt werd in 1999 bereikt toen de club direct degradeerde naar de eerste divisie. Het seizoen daarop werd er echter hard gewerkt aan een directe terugkeer en werd middels het kampioenschap meteen weer promotie afgedwongen. Ondanks deze prestatie ging het financieel steeds slechter met NAC. Uiteindelijk besloot de gemeente Breda op 30 januari 2003 het stadion op te kopen voor ongeveer vijftien miljoen euro. De club was hiermee gered van de financiële ondergang. Sindsdien huurt NAC het stadion van de gemeente en werd de naam van de club veranderd in NAC Breda.

Kort hierna ging het financieel en sportief beter met de club. De vierde plaats in de competitie werd behaald, waardoor de club in de voorronde van de UEFA Cup 2003/04 mocht gaan spelen waarin het werd uitgeschakeld door Newcastle United. In 2008 wist de ploeg de prestatie te overtreffen door derde te worden in de competitie. Tijdens de play-offs die dat seizoen gespeeld werden, bleek de Intertoto Cup voor NAC Breda het hoogst haalbare.

Op 16 december 2008 werd er een akkoord gesloten tussen de gemeente Breda en diverse betrokken partijen over de uitbreiding van het huidige stadion tot het Stadionkwartier. Zo zou het stadion worden uitgebreid naar 20.400 plaatsen, maar op 3 juli 2012 werd het project Stadionkwartier Breda failliet verklaard. Eerder was al HEJA Projectontwikkeling B.V., dat het Stadionkwartier had ontwikkeld, failliet verklaard.^[4]

Op 19 september 2012 bestond NAC Breda 100 jaar. Er verscheen een officieel jubileumboek en het hele jaar werden er festiviteiten gehouden, zoals een loterij en NAC-familiedag.^[5] Ook werd er een reünie georganiseerd met oud-spelers en -trainers.

Nadat de club in het seizoen 2014/15 was gedegradeerd via de play-offs, kwam het in het weer uit in de eerste divisie. Hoofdtrainer Robert Maaskant werd op 6 oktober 2015 per direct ontslagen.^[6] De club bezette op dat moment de zesde plaats in de competitie. Marinus Dijkhuizen werd aangesteld als zijn opvolger, terwijl Hans Smulders Maaskants taken als technisch directeur overnam. Het moest al enkele weken voor het einde van de competitie de titel laten aan Sparta Rotterdam, maar wist uiteindelijk de reguliere competitie af te sluiten op de derde plaats. Hierdoor kwalificeerde ze zich voor de play-offs. Het elftal versloeg FC Eindhoven, maar verloor de finale voor promotie/degradatie van streekgenoot Willem II. De club sloot in de laatste maanden van de competitie nog wel een samenwerkingsovereenkomst met de Engelse grootmacht Manchester City, waardoor NAC voor een periode van vijf jaar elk seizoen minimaal vier en maximaal zes spelers van de club tot zijn beschikking zou krijgen.^[7]

Het seizoen dat volgde werd de club uiteindelijk vijfde in de competitie onder leiding van hoofdtrainer Stijn Vreven, die de in december ontslagen Dijkhuizen had opgevolgd. Door deze klassering mocht NAC zich wederom opmaken voor de play-offs. Na het uitschakelen van Volendam in de eerste ronde trof het N.E.C. in de finale. Beide wedstrijden werden gewonnen, thuis met 1-0 en uit met 1-4, waardoor NAC na twee seizoenen terugkeerde in de eredivisie.^[8] Cyriel Dessers die zorgde er eigenhandig voor dat de Bredanaars promoveerde en tekende na afloop van het seizoen een drie-jarig contract bij Utrecht.

Zonder de uitblinker van het voorgaande seizoen ging NAC de eredivisie in met veel spelers die voor eerste divisievoetbal waren gehaald. Dankzij de samenwerking met Manchester City kon NAC toch een eredivisiewaardig elftal opstellen met daarin jonge talenten, zoals Manu García, Paolo Fernandes en Angeliño. NAC eindigde het seizoen op de veertiende plaats en speelde zich daardoor direct veilig voor nog een seizoen in de eredivisie, mede door twee overwinningen op landskampioen Feyenoord.

Het seizoen erop wist de club geen kwalitatief hoogwaardig elftal samen te stellen en degradeerde het vrij roemloos naar de eerste divisie. Er werden slechts 23 punten behaald. Ruud Brood werd aangesteld om de club terug naar de eredivisie te brengen, maar onder zijn leiding werden wisselvallige resultaten behaald. Zijn opvolger Peter Hyballa wist de ploeg naar de halve finale van de KNVB Beker te leiden, maar eindigde in de competitie niet hoger dan de vijfde plaats. Door het stilleggen van de competitie van de coronacrisis in Nederland en het uiteindelijke beëindigen ervan door de KNVB vond er geen promotie/degradatie plaats na afloop van dat seizoen. Onder leiding van Maurice Steijn draaide NAC het seizoen er op een gedegen seizoen in de eerste divisie, waarin de club zich weer eens plaatste voor de play-offs. Hierin trof het in de eerste ronde eredivisionist FC Emmen dat na strafschoppen werd verslagen en daardoor degradeerde.^[9] In de finale was N.E.C. te sterk voor De Parel van het Zuiden, waardoor NAC nog een seizoen in de eerste divisie moest uitkomen. Na afloop van het seizoen was het onrustig binnen de club. Technisch directeur Ton Lokhoff besloot te vertrekken na een aanvaring met Steijn en enkele dagen later was het de trainer zelf die vertrok door vermeende bedreigingen van supporters.^[10][11][12] Dit leidde vervolgens ook tot een crisismaatregel bij de drie grootaandeelhouders die hun aandelen zouden gaan verkopen.^[13]

NAC staat nationaal bekend om zijn 'Avondje NAC'. De term is in de jaren 70 ontstaan, toen NAC zijn thuiswedstrijden in de avond ging spelen. Onder aanvoering van de fanatieke supportersvakken B-Side, Vak G en VakF7 steunen de supporters het elftal uit Breda fanatiek. Een gedeelte van de supporters geeft daarnaast ook NAC Fanzine De Rat uit; een onafhankelijk en kritisch fanzine dat over NAC gaat. Gezien de vele eredivisionisten uit Brabant, zijn er geregeld derby's. De zwaarst beladen is die met Willem II, maar ook de wedstrijd tegen Feyenoord leeft onder de supporters.

De harde kern van NAC heeft al dertig jaar een vriendschapsband met het Belgische KSC Lokeren. ^[14] Oud-trainer Stijn Vreven en ex-spelers Cyriel Dessers en Edward Linskens hebben eveneens een verleden bij die club.

NAC Breda heeft ook een kidsclub genaamd Young Yellow Army. Het is bedoeld voor kinderen en fans in de leeftijd van 0 t/m 17 jaar die lid kunnen worden. Er zijn diverse activiteiten zoals de Line-up en rustactiviteit bij een wedstrijd van NAC Breda. Ook wordt er een zaalvoetbalwedstrijd georganiseerd. De NAC Kids Tour is een rondleiding voor kinderfeestjes.

• NAC Streetleague
• NAC Familiedag
• NAC OldStars
• NAC Breda Soccer Camps
• Playing For Succes

Laatste update: 1 juli 2024

Laatste update: 25 september 2024

Laatste update: 1 juli 2024

Op 7 februari 2018 boekte NAC in de eredivisie een van zijn grootste thuisoverwinningen ooit: het hoger geplaatste Heracles werd met 6-1 verslagen. Twee seizoenen eerder, op 24 augustus 2015, boekte NAC in de Jupiler League een recordzege zonder tegendoelpunten met 7-0 thuis tegen FC Dordrecht.^[15] Een dergelijke overwinning in de competitie was sinds 1950 voor NAC maar twee keer voorgekomen. NAC maakte op 16 oktober 1993 voor het laatst in een eredivisieduel zes goals: een 6-0 thuiszege op SC Heerenveen. Dat was voor NAC in ruim veertig jaar niet meer voorgekomen. Eveneens met 6-0 had NAC op 30 september 1951 thuis, in de toenmalige Eerste klasse C, het Roosendaalse RBC verslagen.^[16] Dit waren voor NAC in de competitie nog niet de grootste overwinningen ooit: op 13 mei 1984 boekte NAC in de eerste divisie een monsterzege met dubbele cijfers thuis tegen SC Veendam, maar moest daarbij wel een tegendoelpunt toestaan: 10-1.

Op 19 november 2017 leed NAC zijn grootste thuisnederlaag ooit, met 0-8 tegen Ajax. Voor Ajax was het de grootste uitzege in de eredivisie ooit. Bijna dertig jaar eerder, op 26 augustus 1978, had NAC thuis aan de Beatrixstraat al eens met 1-7 van Ajax verloren. De voorlaatste keer dat in de eredivisie een club met 8-0 een uitwedstrijd won was op 6 oktober 1963 (FC Volendam - Feyenoord). Overigens was de grootste uitnederlaag van NAC tegen Ajax op 25 augustus 1968 in De Meer, waar NAC met 8-1 verloor (Ajax speelde toen met Piet Keizer, Johan Cruijff en Sjaak Swart).

De grootste nederlaag ooit van NAC in de eredivisie was tegen Feijenoord, dat op 8 december 1963 in De Kuip met 10-0 won. Dat was geen algemeen record: de grootste nederlaag in de eredivisie ooit werd geleden door VVV-Venlo op 24 oktober 2020, Ajax won in Venlo met 13-0.

In het seizoen 2018-2019 is NAC gedegradeerd naar de Keuken Kampioen Divisie.

In de clubhistorie speelde de club twaalf wedstrijden in de Europese bekertoernooien. Daarnaast kwam het drie seizoenen uit in de Intertoto.

In 1967 mocht de club ondanks de verloren bekerfinale tegen Ajax aan het Europa Cup II-toernooi deelnemen. Ajax werd behalve bekerwinnaar ook landskampioen en nam aan het Europa Cup I-toernooi, dus kwam de plaats in de Europa Cup II voor NAC vrij. In de eerste ronde werd het kleine Floriana FC uit Malta twee keer verslagen. In de tweede ronde was Cardiff City uit Wales de tegenstander. De thuiswedstrijd, gespeeld in het PSV-stadion te Eindhoven, eindigde in 1-1. In Wales ging NAC echter met 4-1 onderuit. Na vier wedstrijden was het eerste Europese avontuur daarmee afgelopen.

Door het winnen van de beker in 1973 mocht de club het seizoen daarop eens te meer meestrijden om de Europa Cup II. In de eerste ronde werd gespeeld tegen het Oost-Duitse 1.FC Magdeburg. Na een 0-0 gelijkspel in de thuiswedstrijd, die in De Kuip te Rotterdam werd gespeeld, wist de latere winnaar van de Cup in de DDR met 2-0 te winnen. De finale was ook in De Kuip, zodat de Oost-Duitsers dat seizoen twee keer in dat stadion speelden, zonder tegen Feyenoord (of Sparta, dat er ook vaak naar uitweek) te moeten voetballen. Hierna zou NAC vele jaren moeten wachten op een nieuwe kwalificatie voor een Europees toernooi.

Door de vierde plaats in de competitie in het seizoen 2002/2003 plaatste de club zich voor het eerst voor de UEFA Cup. In de eerste ronde was Newcastle United FC uit Engeland te sterk; het ging met 5-0 onderuit in Newcastle en thuis verloor het met 1-0.

In het seizoen 2009/2010 speelde NAC in de Europa League. In de tweede voorronde won het thuis met 6-0 (bijna een evenaring van het clubrecord, zie hieronder bij #Grootste overwinningen) en vervolgens uit met 2-0 van het Armeense Gandzasar Kapan. In de derde voorronde was het Poolse Polonia Warschau de tegenstander. De uitwedstrijd werd met 1-0 gewonnen, thuis werd het 3-1. In de laatste ronde voor toetreding tot de poulefase moest er gespeeld worden tegen het Spaanse Villarreal CF. De eerste wedstrijd werd thuis met 3-1 verloren, de uitwedstrijd in Spanje werd verloren met 6-1. Edwin de Graaf werd met vier doelpunten Europees clubtopscorer aller tijden voor NAC Breda.

#Q = #voorronde, #R = #ronde, Groep = groepsfase, 1/8 = achtste finale, 1/4 = kwartfinale, T/U = Thuis/Uit, W = Wedstrijd, PUC = punten UEFA coëfficiënten .

Uitslagen vanuit gezichtspunt NAC

Totaal aantal punten behaald voor UEFA Coëfficiënten: 10.0

Spelers die als voetballer bij NAC Nederlands international waren, zijn Frans Bouwmeester, Addy Brouwers, Leo Canjels, Pierre van Hooijdonk, Cor Kools, Kees Kuijs, Peter van de Merwe, Fanny Petit, Kees Rijvers, Jo Schot, Daan Schrijvers, Antoon 'Rat' Verlegh, Martien Vreijsen en Chris Walder, terwijl Jos Beenhakkers en Jelle ten Rouwelaar het tot reserve brachten. Daarnaast was er een aantal spelers die voor of na een loopbaan bij NAC international werden, zoals Orlando Engelaar, Ruud Geels, Ton Lokhoff, Piet Punt, Nico Rijnders, Demy de Zeeuw en de keepers Andries Noppert en Bart Verbruggen. Doelman Nick Olij werd in 2023 in de selectie opgenomen.

Bij een lezersenquête van het plaatselijk dagblad BN DeStem in februari 2007 kwam Lokhoff uit de bus als Mister NAC, voor Verlegh en Van Hooijdonk. Het collectieve geheugen van de supporters bleek hier wel erg kort en willekeurig, en dat gold ook voor de opzet van de lijst. Hoewel Kees Kuijs (linksback) in zijn tijd een jarenlange staat van dienst had als international, kan ook hij niet als talentrijkste en belangrijkste uit deze galerij van dertien gelden. Dat is Kees Rijvers, de linksbinnen die ook deel heeft uitgemaakt van het beroemde Gouden Binnentrio, samen met de legendarische spelers Faas Wilkes en Abe Lenstra.

Bekende buitenlandse spelers bij NAC waren onder meer: Matthew Amoah (Ghanees), Graham Arnold (Australisch), Gábor Babos (Hongaars), Nourdin Boukhari (Marokkaans-Nederlands), Cyriel Dessers (Belgisch-Nigeriaans), Nemanja Gudelj (Servisch-Nederlands) en Earnest Stewart (Amerikaans-Nederlands).

• Officiële website