Maggie Smith

Brits actrice (1934–2024)

Dame Margaret Nathalie (Maggie) Smith (Ilford, 28 december 1934Londen, 27 september 2024) was een Brits actrice. Ze stond bekend om haar veelzijdigheid in zowel theater, televisie als film. Gedurende haar carrière won ze twee Academy Awards, vijf BAFTA's en vier Emmy Awards.

Maggie Smith
Maggie Smith, ca. 1970.
Maggie Smith, ca. 1970.
Algemene informatie
Volledige naam Margaret Nathalie Smith
Geboren 28 december 1934
Geboorteplaats Ilford
Overleden 27 september 2024
Overlijdensplaats Londen
Land Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
Werk
Jaren actief 1955 - 2024
Beroep Actrice
(en) IMDb-profiel
(en) IBDB-profiel
(mul) TMDb-profiel
(en) AllMovie-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film
2007

Levensloop

bewerken

Enkele jaren na haar geboorte verhuisde de familie Smith naar Oxford, waar haar vader als laborant werkte en haar moeder secretaresse was. Ze volgde onderwijs aan de Oxford High School for Girls en studeerde daarna aan de Oxford Playhouse Drama School.[1]

Carrière

bewerken

Smith begon haar carrière in het theater met een debuut in Twelfth Night in het Oxford Playhouse in 1952. In de jaren 60 werd ze lid van de National Theatre Company onder leiding van Laurence Olivier, waar ze onder meer Desdemona speelde in de filmversie van Othello (1965). Deze rol leverde haar een eerste nominatie voor een Academy Award op.[2]

Smith won haar eerste Academy Award voor Beste Actrice in 1969 voor haar vertolking van Miss Jean Brodie in The Prime of Miss Jean Brodie. Deze rol werd geprezen om haar complexe vertolking van een eigenzinnige lerares met onorthodoxe ideeën.[1] In 1978 won ze haar tweede Academy Award, voor Beste Vrouwelijke Bijrol in California Suite, waarin ze een actrice speelt die teleurgesteld is in haar carrière.[2]

Haar rol als professor Minerva Anderling in de Harry Potter-films (2001-2011) bracht haar internationale bekendheid bij een jonger publiek. Daarnaast werd haar rol als Violet Crawley, de gravin-douairière in Downton Abbey, zeer gewaardeerd. Deze rol leverde haar drie Emmy Awards op en versterkte haar status als wereldster.[2]

Naast haar filmwerk bleef Smith actief op het toneel. Ze won zes keer de prestigieuze Evening Standard Theatre Award, een record. Enkele van haar belangrijke theaterrollen waren Virginia Woolf in Virginia (1981) en Millamant in The Way of the World (1984).[2] Haar laatste toneeloptreden was in 2019, in de productie A German Life.[1]

Privéleven

bewerken

Smith trouwde in 1967 met acteur Robert Stephens, met wie ze twee zonen kreeg, Chris Larkin en Toby Stephens, die ook acteurs werden. Na hun scheiding in 1974 trouwde ze in 1975 met toneelschrijver Alan Beverley Cross. Dit huwelijk duurde tot zijn overlijden in 1998.[1]

In 1988 werd bij Smith de ziekte van Graves vastgesteld, een aandoening die ontstekingen rond de ogen kan veroorzaken. Ze onderging een succesvolle behandeling. In de jaren 2000 kreeg ze borstkanker, maar bleef toch doorwerken in de Harry Potter-films.[2] Smith overleed op 89-jarige leeftijd in het Westminster Hospital in Londen.[1]

Erkenning

bewerken

Tijdens haar carrière won Smith onder andere twee Academy Awards, vijf BAFTA’s en vier Emmy Awards. Ze werd in 1990 benoemd tot Dame Commander of the Order of the British Empire (DBE) en ontving in 2014 de Orde van de Eregezellen.[1]

Filmografie

bewerken
Filmografie als actrice
Jaar Titel Rol Opmerkingen
1956 Child in the House Feestganger
1958 Nowhere to Go Bridget Howard
1960 Hay Fever televisiefilm
1962 Go to Blazes Chantal
1963 The V.I.P.s Miss Mead
1964 The Pumpkin Eater Philpott
1965 Young Cassidy Nora
1965 Othello Desdemona
1967 Much Ado About Nothing Beatrice televisiefilm
1967 The Honey Pot Sarah Watkins
1968 Man and Superman televisiefilm
1968 Hot Millions Patty Terwilliger
1968 The Seagull Irina Arkadina televisiefilm
1969 The Prime of Miss Jean Brodie Jean Brodie
1969 Oh! What a Lovely War Music Hall Star
1972 The Merchant of Venice Portia televisiefilm
1972 The Millionairess televisiefilm
1972 Travels with My Aunt Tante Augusta
1973 Love and Pain and the Whole Damn Thing Lila Fisher
1976 Murder by Death Mevr. Dora Charleston
1978 Death on the Nile Miss Bowers
1978 California Suite Bezoekers uit Londen - Diana Barrie
1981 Quartet Lois Heidler
1981 Clash of the Titans Thetis
1982 Better Late Than Never Miss Anderson
1982 Evil Under the Sun Daphne Castle
1982 The Missionary Lady Isabel Ames
1983 All for Love Mrs. Silly (1 aflevering) mini-televisieserie
1984 Lily in Love Lily Wynn
1984 A Private Function Joyce Chilvers
1985 A Room with a View In Florence - Charlotte Bartlett, een chaperonne
1987 Talking Heads Susan (episode "Bed Among the Lentils") mini-televisieserie
1987 The Lonely Passion of Judith Hearne Judith Hearne
1990 Romeo-Juliet Rozaline (stem)
1991 Hook Wendy (als volwassene en als oma)
1992 Memento Mori Mrs. Mabel Pettigrew televisiefilm
1992 Sister Act Moeder-overste
1993 Suddenly, Last Summer Violet Venable televisiefilm
1993 The Secret Garden Mrs. Medlock
1993 Sister Act 2: Back in the Habit Moeder-overste
1995 Richard III Gravin van York
1996 The First Wives Club Gunilla Garson Goldberg
1997 Washington Square Tante Lavinia Penniman
1999 Tea with Mussolini Lady Hester Random
1999 The Last September Lady Myra Naylor
1999 Curtain Call Lily Marlowe
1999 All the King's Men Koningin Alexandra televisiefilm
1999 David Copperfield Betsey Trotwood
2001 Harry Potter en de Steen der Wijzen Professor Minerva McGonagall
2001 Gosford Park Constance Trentham
2002 Divine Secrets of the Ya-Ya Sisterhood Caro Eliza Bennett
2002 Harry Potter en de Geheime Kamer Professor Minerva McGonagall
2003 My House in Umbria Mrs. Emily Delahunty televisiefilm
2004 Harry Potter en de Gevangene van Azkaban Professor Minerva McGonagall
2004 Ladies in Lavender Janet
2005 Harry Potter en de Vuurbeker Professor Minerva McGonagall
2005 Keeping Mum Grace Hawkins
2007 Becoming Jane Lady Gresham
2007 Harry Potter en de Orde van de Feniks Professor Minerva McGonagall
2007 Capturing Mary Mary Gilbert televisiefilm
2009 Harry Potter en de Halfbloed Prins Professor Minerva McGonagall
2009 From Time to Time Linett
2010-2015 Downton Abbey Dowager Countess televisieserie
2010 Harry Potter en de Relieken van de Dood deel 1 Professor Minerva McGonagall
2010 Nanny McPhee and the Big Bang Mrs. Docherty
2011 Harry Potter en de Relieken van de Dood deel 2 Professor Minerva McGonagall
2012 The Best Exotic Marigold Hotel Muriel Donnelly
2012 Quartet Jean Horton
2014 My Old Lady Mathilde Girard
2015 The Second Best Exotic Marigold Hotel Muriel Donelly
2015 The Lady in the Van Miss Mary Shepherd
2019 Downton Abbey Gravin-weduwe film
2022 Downton Abbey: A New Era Gravin-weduwe film
2023 The Miracle Club Lily Fox film

Onderscheidingen

bewerken
  • In 1972 werd Smith benoemd tot Lid in de Orde van het Britse Rijk, in 1990 werd ze bevorderd tot Dame Commandeur in dezelfde orde en werd daardoor officieel Dame Maggie Smith.
  • Smith kreeg twee Oscars, een voor haar hoofdrol in The Prime of Miss Jean Brodie in 1969 en een voor haar bijrol in California Suite in 1978.
  • In 1968 kreeg ze ook de BAFTA Award als Beste Actrice voor The Prime of Miss Jean Brodie, ze won deze prijs een tweede maal in 1984 voor A Private Function. Een derde maal kreeg ze de BAFTA Award als Beste Actrice twee jaar later, in 1986, voor A Room with a View, een vierde maal in 1988 voor The Lonely Passion of Judith Hearne. In 1999 won ze een vijfde BAFTA Award, en haar eerste als Beste Actrice in een bijrol voor Tea with Mussolini. Haar eerste nominatie voor een BAFTA stamt uit 1958, als beste debuut van een actrice in Nowhere to Go.
  • Haar eerste nominatie voor een Emmy Award kreeg ze in 1993 voor Suddenly Last Summer, in 2000 volgde een nominatie voor David Copperfield. In 2003 werd ze een eerste maal laureaat van een Emmy voor My House in Umbria. In 2010 kreeg ze een nominatie voor haar rol in Capturing Mary, in 2011 en 2012 volgden haar tweede en derde Emmy Award, twee opeenvolgende jaren ditmaal voor Downton Abbey. In 2013 werd ze voor diezelfde rol trouwens nogmaals genomineerd.
  • Op de 18e Screen Actors Guild Awards kreeg ze een individuele nominatie voor Downton Abbey, een jaar later ontving ze als onderdeel van de Beste Cast in een Dramaserie de prijs tijdens de 19e Screen Actors Guild Awards.
  • Bij de Satellite Awards kreeg ze een prijs in 2002 voor haar rol in Gosford Park, in 2004 een nominatie voor My House in Umbria, in 2011 een nominatie voor Downton Abbey, in 2012 won ze met diezelfde rol haar tweede Satellite Award.
  • In 1966 ontving ze haar eerste nominatie voor een Golden Globe, voor haar rol in Othello, in 2012 nogmaals een nominatie voor Downton Abbey, in 2013 werd ze bij de 70e Golden Globe Awards tweemaal vermeld, eenmaal met een derde nominatie, ditmaal voor haar rol in Quartet, en eenmaal met haar vierde nominatie en haar eerste Golden Globe Award waar ze tot 2013 op moest wachten voor Downton Abbey.
bewerken


Voorganger:
Katharine Hepburn
voor The Lion in Winter
Barbra Streisand
voor Funny Girl
Academy Award voor Beste Actrice
1969
voor The Prime of Miss Jean Brodie
Opvolger:
Glenda Jackson
voor Women in Love

Voorganger:
Vanessa Redgrave
voor Julia
Academy Award voor Beste Vrouwelijke Bijrol
1978
voor California Suite
Opvolger:
Meryl Streep
voor Kramer vs. Kramer
Zie de categorie Maggie Smith van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.