Geert Bourgeois

De vader van Geert Bourgeois, Emiel Bourgeois, werd op het eind van de Eerste Wereldoorlog, op 10 oktober 1918, geboren te Hulste.^[5] Hij was onderwijzer. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij beschuldigd van collaboratie en een tijdlang gevangengezet. Nadien werd hij gerehabiliteerd en tot directeur benoemd in de basisschool waarin hij voordien les gaf. Hij stierf in 1998. Emiel Bourgeois huwde Gaby Vens uit Izegem (1920-2015); ze kregen twee zonen en twee dochters.

Geert Bourgeois volgde zijn middelbare studies aan het Sint-Jozefscollege te Izegem. Daarna studeerde hij van 1970 tot 1975 rechten aan de Rijksuniversiteit Gent. Datzelfde jaar huwde hij Betty Hoste en samen richtten ze een advocatenkantoor op. Ze hebben twee zonen.

Bourgeois was reeds vroeg politiek geëngageerd.^[6] Tijdens zijn middelbare studies was hij lid van de Katholieke Studentenactie (KSA). Hij stichtte samen met zijn broer Kris en zijn klasgenoot Koen Baert anno 1966 een Blauwvendelgroep van pater Bouquillon. Toen dit later opging in het VNJ verliet hij deze afdeling. Later werd hij actief in de Vlaams-Nationale Studentenunie en het Taal Aktie Komitee. Op 17-jarige leeftijd werd hij secretaris van de plaatselijke Volksunie-afdeling en voorzitter van de Izegemse Volksunie-jongeren.^[7]

In 1976 nam Bourgeois voor het eerst deel aan de gemeenteraadsverkiezingen. Hij werd verkozen met 997 voorkeurstemmen. Omdat hij nog eerst zijn legerdienst moest vervullen, zetelde hij pas vanaf 1977. In 1982 werd hij herverkozen en kwam de Volksunie mee in het stadsbestuur. Bourgeois werd schepen van Openbare Werken, Ruimtelijke Ordening, Stadskernvernieuwing, Handel, Middenstand en Industrie en Juridische Aangelegenheden. Sindsdien werd hij telkens herverkozen. In de gemeenteraad na de verkiezingen van 1988 werd hij opnieuw schepen, wat hij bleef tot in 1994. Bij de verkiezingen van dat jaar kwam een andere meerderheid aan de macht in Izegem. Hij bleef gemeenteraadslid van Izegem tot in 2018 en was bij de gemeenteraadsverkiezingen van dat jaar geen kandidaat meer.^[8] Van 2013 tot 2018 was hij in de gemeente voorzitter van de gemeenteraad.

Vanaf 1977 deed Geert Bourgeois mee aan alle nationale verkiezingen. Hij werd lid van de nationale partijraad van de Volksunie en van 1990 tot 1993 was hij de voorzitter van de Vereniging van Vlaamse mandatarissen. In 1996 werd hij lid van het Volksunie-partijbestuur.

Bij de verkiezingen van 1995 werd hij verkozen tot federaal volksvertegenwoordiger. In de Kamer legde hij zich vooral toe op juridische en communautaire aangelegenheden. Niettegenstaande hij oppositielid was, slaagde hij er toch in om verschillende wetsvoorstellen van zijn hand goedgekeurd te krijgen, zoals bijvoorbeeld de wet op het bronnengeheim waardoor journalisten voortaan enkel nog in noodsituaties de identiteit van hun informatiebronnen moeten prijsgeven. Hij vergaarde nationale bekendheid door zijn activiteiten als lid van de Commissie-Dutroux en zijn rol bij de Octopus-onderhandelingen. In 1999 werd Bourgeois VU-fractieleider in de Kamer van volksvertegenwoordigers.

Het jaar daarop werd hij door de leden van de toenmalige Volksunie verkozen tot algemeen partijvoorzitter, ten nadele van zetelend partijvoorzitter Patrik Vankrunkelsven. Deze verkiezing leidde tot conflicten tussen de voorzitter, rechtstreeks verkozen door de leden, en het partijbestuur van de VU, aangeduid door de partijtop. De tegenstellingen escaleerden ten tijde van het Lambermontakkoord. Bourgeois wilde dit akkoord, ondanks het gegeven dat het werd goedgekeurd door de partijraad van de Volksunie, niet steunen. Hij keurde dit dan ook tegen de instructies dienaangaande van de bevoegde partijorganen niet goed. Het partijbestuur schaarde zich onder leiding van toenmalig minister Bert Anciaux wel achter het akkoord, waarop Bourgeois ontslag nam als voorzitter. Rond die tijd vormde Geert Bourgeois samen met onder meer Frieda Brepoels, Eric Defoort, Ben Weyts en Bart De Wever de zogenaamde "Oranjehofgroep" (die later de basis zou vormen voor N-VA). Dit was een groep Vlaams-nationalistisch gezinde Volksunieleden die tegen de door Anciaux ingeslagen richting waren. De naam werd ontleend aan een Gents horecabedrijf waar de bijeenkomsten plaatsvonden. De tegenstellingen tussen Bourgeois' Vlaams-nationalistische vleugel, die wilde dat de VU een conservatieve, onafhankelijke Vlaams-nationalistische koers zou voeren, en de vleugel onder leiding van Bert Anciaux, die de Volksunie en haar progressief vooruitstrevend programma wilde doen aansluiten bij een andere politieke partij, leidden uiteindelijk tot het uiteenvallen van de VU.

Bij een algemeen ledenreferendum won de groep rond Bourgeois met net geen 50% van de stemmen, tegen de twee andere deelnemende groepen onder leiding van respectievelijk Bert Anciaux en Johan Sauwens. Aangezien minstens 50% van de stemmen behaald diende te worden om de naam Volksunie te kunnen voortzetten, richtten Bourgeois en zijn medestanders in november 2001 een nieuwe partij op, de Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA). Van 2001 tot 2004 was hij de eerste voorzitter van de N-VA, die een felle oppositie voerde tegen de paarse meerderheid. In zijn boek De puinhoop van Paars-groen bekritiseerde hij fel de Belgische regering van 1999-2002. In mei 2003 werd Bourgeois als enige N-VA-kandidaat herverkozen als federaal Kamerlid, wat hij bleef tot in 2004. Bij de derde rechtstreekse Vlaamse verkiezingen van 13 juni 2004 werd hij verkozen in de kieskring West-Vlaanderen. Hij bleef ruim een maand lang Vlaams volksvertegenwoordiger tot hij op 22 juli 2004 toetrad tot de Vlaamse regering en als Vlaams volksvertegenwoordiger werd opgevolgd door Jan Loones.

Hij werd als N-VA-partijvoorzitter opgevolgd door Bart De Wever toen hij in juli 2004 Vlaams minister van Bestuurszaken, Buitenlands Beleid, Media en Toerisme in de regering-Leterme I werd. Op 22 september 2008 diende hij zijn ontslag als Vlaams minister in, waarna ook het kartel met CD&V - waarvan Bourgeois een van de grondleggers was - werd stopgezet.^[9] Bourgeois zetelde hierna weer als Vlaams Parlementslid tot juni 2009. Hij leverde al meteen oppositie tegen de regering die hij verliet; dit tegen de gewoonte in dat ex-ministers zich enige tijd afwezig houden na hun aftreden.^[10]

Ook bij de Vlaamse verkiezingen van 7 juni 2009 werd hij rechtstreeks verkozen in de kieskring West-Vlaanderen. Een maand later, op 13 juli 2009 werd Bourgeois aangesteld als viceminister–president en minister in de regering-Peeters II met als bevoegdheden Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering, Toerisme en Vlaamse Rand. Bij beslissing van de Vlaamse regering van 24 juli 2009 werd daar nog de bevoegdheid 'onroerend erfgoed' aan toegevoegd. Zijn mandaat als Vlaams volksvertegenwoordiger gaf hij door aan Wilfried Vandaele.

In juni 2010 nam hij deel aan de federale verkiezingen als lijsttrekker van de provincie West-Vlaanderen. Hij werd verkozen tot volksvertegenwoordiger. Om de eed af te kunnen leggen moest hij wel tijdelijk ontslag nemen als Vlaams minister. Dit gebeurde op 5 juli 2010. Twee dagen later werd hij opnieuw benoemd tot minister en nam hij ontslag uit de Kamer.

Na de Vlaamse verkiezingen van 25 mei 2014 legde hij op 17 juni 2014 tijdens de openingsvergadering van het Vlaams Parlement de eed af als Vlaams volksvertegenwoordiger. Op 25 juli 2014 werd hij ingezworen als minister-president van de Vlaamse regering en werd hij als lid van het Vlaams Parlement opgevolgd door Bert Maertens. Op 2 december 2015 werd hij in de plenaire vergadering van het Vlaams Parlement gehuldigd voor zijn 20 jaar parlementair/ministerieel mandaat.

In 2019 was Bourgeois lijsttrekker bij Europese verkiezingen. Hij was dus geen kandidaat meer voor het Vlaams minister-presidentschap, een functie waarvoor N-VA voorzitter Bart De Wever kandideerde.^[11] Hij raakte verkozen in het Europees Parlement met 343.290 voorkeurstemmen, waarmee hij nipt de populairste kandidaat was.^[12] Om in het Europees Parlement te kunnen zetelen, moest Bourgeois op 2 juli 2019 ontslag nemen als Vlaams minister-president. Partijgenote en viceminister-president Liesbeth Homans werd zijn tijdelijke opvolger.^[13] In het Europees Parlement werd hij lid van de commissie voor internationale handel, tot 2022 lid van de commissie voor constitutionele zaken en plaatsvervangend lid van de commissie voor interne markt en consumentenbescherming.^[14]

Op 8 oktober 2019 werd hij in het kader van de federale regeringsformatie door koning Filip aangesteld als preformateur, samen met Rudy Demotte (PS). De twee kregen de opdracht om na te gaan of een regering tussen PS en N-VA, de twee grootste partijen langs beide kanten van de taalgrens, kans op slagen heeft.^[15] Ze boekten geen succes en op 5 november liep hun opdracht af.

In 2022 werd hij voorzitter van de Universiteit Gent.^[16][17]

Bij de verkiezingen in juni 2024 besloot Bourgeois geen verkiesbare plaats meer te aanvaarden en de actieve politiek te verlaten.^[18] Om zijn partij te ondersteunen werd hij wel lijstduwer van de Europese lijst van N-VA. Hij behaalde 82.459 voorkeurstemmen, zonder verkozen te geraken.

• Vlaams Parlement 13 juni 1999 - 3e opvolger kieskring Kortrijk-Roeselare-Tielt - VU-ID
• Senaat 18 mei 2003 - 1e plaats Nederlands kiescollege - N-VA - niet verkozen
• Kamer van volksvertegenwoordigers 18 mei 2003 - 1e plaats kieskring West-Vlaanderen - N-VA - verkozen - zetelt tot 13 juni 2004
• Vlaams Parlement 13 juni 2004 - 2e plaats kieskring West-Vlaanderen - CD&V-N-VA - verkozen - Vlaams minister
• Europees Parlement 13 juni 2004 - 14e plaats kieskring Vlaanderen - CD&V-N-VA - verkozen - beslist niet te zetelen (Hij werd er vervangen door Frieda Brepoels.)
• Gemeenteraad 8 oktober 2006 - Izegem - 1e plaats - N-VA - verkozen
• Kamer van volksvertegenwoordigers 10 juni 2007 - 16e plaats West-Vlaanderen - CD&V-N-VA - niet verkozen
• Europees Parlement 7 juni 2009 - 12e plaats kieskring Vlaanderen - N-VA - niet verkozen
• Vlaams Parlement 7 juni 2009 - 1e plaats kieskring West-Vlaanderen - N-VA - verkozen - Vlaams minister
• Kamer van volksvertegenwoordigers 13 juni 2010 - 1e plaats kieskring West-Vlaanderen - N-VA - verkozen (45.848 voorkeurstemmen) (Op 2 juli 2010 raakt bekend dat hij kort ontslag zal nemen uit de Vlaamse Regering om vormelijk de eed af te leggen in de Kamer. Vervolgens liet hij zich er onmiddellijk vervangen om opnieuw de eed af te leggen als Vlaams Minister. Hij werd in de kamer opgevolgd door Bert Maertens die 8.083 voorkeurstemmen behaalde.).^[19]
• Gemeenteraad 14 oktober 2012 - Izegem - 29e plaats- verkozen
• Vlaamse verkiezingen van 25 mei 2014 - 1e plaats kieskring West-Vlaanderen - verkozen
• Europese verkiezingen 26 mei 2019 - 1e plaats Nederlands kiescollege - verkozen
• Europese verkiezingen 9 juni 2024 - 13e plaats Nederlands kiescollege - niet verkozen

Geert Bourgeois is de schoonvader van Cieltje Van Achter.

• Officiële website