Andrew van York
Andrew Albert Christian Edward, Hertog van York (officieel: HRH Prince Andrew, Duke of York) (Buckingham Palace, Londen, 19 februari 1960) is het derde kind en de tweede zoon uit het huwelijk van de Britse koningin Elizabeth II en prins Philip. Zijn officiële achternaam is Mountbatten-Windsor.
Andrew Mountbatten-Windsor | ||||
---|---|---|---|---|
1960 - heden | ||||
Prins Andrew in 2017
| ||||
Prins van het Verenigd Koninkrijk | ||||
Periode | 1960-heden | |||
Hertog van York Graaf van Inverness Baron Killyleagh | ||||
Periode | 1986-heden | |||
Voorganger | Albert Windsor (tot 1936) | |||
Vader | Philip Mountbatten | |||
Moeder | Elizabeth II | |||
Dynastie | Windsor | |||
Broers/zussen | Charles III Anne Edward | |||
Kinderen | Beatrice Eugenie | |||
Wapen van Andrew als hertog van York | ||||
|
Op 13 januari 2022 werden zijn militaire titels en beschermheerschappen ingeleverd, naar aanleiding van een toen dreigende civiele procedure tegen hem wegens vermeend seksueel misbruik. Sindsdien maakt hij bij officiële gelegenheden geen gebruik meer van de aanspreektitel Zijne Koninklijke Hoogheid.[1][2]
Familie
bewerkenAndrew werd geboren op Buckingham Palace, de hoofdresidentie van zijn ouders in Londen. Van geboorte is hij prins. Hij is vernoemd naar zijn grootvader, prins Andreas van Griekenland. Andrew heeft twee broers (Charles en Edward) en een zus (Anne).
Carrière
bewerkenAndrew zag na zijn schooltijd af van een universitaire studie en trad in 1979 in dienst van de Royal Navy (de Britse koninklijke marine), waar hij werd opgeleid tot helikopterpiloot. Respect binnen de Britse krijgsmacht dwong hij onder andere af door in 1980 een commando-opleiding bij de Royal Marines (het Korps Mariniers) te volgen.
Toen in 1982 de Falklandoorlog uitbrak, wilde hij deelnemen als piloot. Zijn moeder wilde dat echter niet. Uiteindelijk besloot hij toch te gaan en werd als piloot ingezet.
Huwelijk
bewerkenAndrew trouwde op 23 juli 1986 met de niet-adellijke Sarah Ferguson. Andrew kreeg toen van koningin Elizabeth de titels Hertog van York, Graaf van Inverness, Baron Killyleagh.
Het paar heeft twee dochters:
Andrew en Ferguson scheidden in 1996.
Aantijgingen seksueel misbruik
bewerkenAndrews naam kwam bij herhaling naar voren rond het schandaal dat zich in 2019 begon te ontvouwen naar aanleiding van vermeend seksueel misbruik dat zou zijn gefaciliteerd door de Amerikaanse multimiljonair Jeffrey Epstein, een financier en een in 2008 veroordeelde zedendelinquent, die in 2019 kort na nieuwe aantijgingen dood werd aangetroffen in zijn cel. Andrew zou rond de eeuwwisseling tot de kring van hooggeplaatste en/of gefortuneerde mannen hebben behoord die profiteerde van de door Epstein georganiseerde seksuele diensten van minderjarige meisjes. De beschuldigingen aan zijn adres zijn door zowel Andrew als Buckingham Palace meermalen ontkend.[3][4][5]
Virginia Roberts Giuffre stelde dat hij haar in 2001 drie keer seksueel misbruikte tijdens evenveel gelegenheden in Londen, New York en op het privé-eiland van Epstein in de Amerikaanse Maagdeneilanden. Ze beweert toen zeventien jaar oud te zijn geweest.
Op 16 november 2019 gaf Andrew BBC-journaliste Emily Maitlis in Buckingham Palace een drie kwartier durend tv-interview. In dat gesprek zei de prins dat hij niet kan zweten, waarmee hij Giuffres bewering dat hij in een nachtclub in Londen "zwetend en al om haar heen hing" probeerde te ontkrachten. Ook zei hij zich niet te herinneren haar ooit ontmoet te hebben, maar er is een foto waarop ze gearmd staan, evenals een waarop hij naar haar zwaait. Het lukte Andrew niet zijn reputatie met het interview te herstellen.[6][7][8]
Op 20 november 2019 kondigde hij aan dat hij zijn publieke taken voor onbepaalde tijd per direct neerlegde.[9] Een voorgenomen benoeming tot admiraal op zijn zestigste verjaardag in 2020 ging niet door.[10] Ook wordt er niet meer gevlagd bij zijn verjaardag.
Giuffre begon in augustus 2021 in de Verenigde Staten van Amerika een civiele procedure tegen Andrew, waarin ze financiële genoegdoening eiste.[11] Andrew betwistte niet alleen de beschuldiging, maar stelde ook dat in een gerelateerde zaak van Giuffre tegen Epstein een schikking was getroffen waardoor ook Andrew in Giuffres zaak tegen hem sowieso gevrijwaard zou zijn van enige verplichting tot betaling van een schadevergoeding.[12] Dit document[13] werd op 4 januari 2022 gepubliceerd. Giuffre bleek $500.000 te hebben ontvangen om Epstein en "potentieel in beschuldiging gestelden" te vrijwaren van een schadeclaim.[10] De rechter wees het verzoek van Andrew af om op basis van deze schikking de zaak niet in behandeling te nemen. Volgens hem was de omschrijving in het document te vaag om te kunnen beoordelen of ook Andrew gevrijwaard zou zijn.[8]
De rechtbank in New York bepaalde op 12 januari 2022 dat Giuffre voldoende grond had een civiele rechtszaak tegen Andrew te starten.[14] Naar aanleiding van deze ontwikkelingen legde Andrew op een dag later al zijn militaire titels neer en beëindigde hij zijn beschermheerschappen en andere koninklijke patronages.[1][2] Sindsdien gebruikt hij zijn aanspreektitel Zijne Koninklijke Hoogheid niet meer bij officiële gelegenheden.[2]
Op 15 februari 2022 werd bekend dat Andrew een schikking getroffen heeft met Giuffre, waarbij Andrew tevens een "substantiële donatie" doet aan Giuffres liefdadigheidsinstelling voor slachtoffers van misbruik.[15][16] In een verklaring stelde Andrew dat het nooit zijn bedoeling was geweest "kwaad te spreken over mevrouw Giuffres persoonlijkheid, en hij aanvaardt dat ze heeft geleden als een slachtoffer van vastgesteld misbruik, en van oneerlijke openbare aanvallen", maar hij gaf geen enkele van de beschuldigingen van Giuffre tegen hem toe.[17]
In april 2022 ontnam de stad York hem het ereburgerschap.[18]
Koninklijke patronages
bewerkenAlle patronages legde Andrew neer in januari 2022.
Beschermheer
bewerken- Alderney Maritime Trust
- Army Officers' Golfing Society
- Army Rifle Association
- Attend (National Association of Hospital and Community Friends)
- University of Cambridge Judge Business School
- Yorkshire Society
- British-Kazakh Society (ere-beschermheer)
- Commonwealth Golfing Society
- Constructionarium
- Fire Service Sports and Athletics Association
- Fly Navy Heritage Trust
- Foundation for Liver Research
- The Friends of Lakefield College School
- Friends of the Staffordshire Regiment (The Prince of Wales's)
- Greenwich Hospital
- Hunstanton Golf Club
- Interfaith Explorers
- Killyleagh Yacht Club (gedeeld beschermheerschap)
- Lucifer Golfing Society
- Maimonides Interfaith Foundation
- Maple Bay Yacht Club
- Morayvia Aerospace Centre
- Port of Dartmouth Royal Regatta
- Robert T. Jones, Jr. Scholarship Foundation
- Royal Aero Club Trust
- Royal Air Force Golfing Society
- Royal Artillery Golfing Society
- Royal Ascot Golf Club
- Royal Belfast Golf Club
- Royal Blackheath Golf Club
- Royal Cinque Ports Golf Club
- Royal County Down Golf Club
- Royal Free Charity
- Royal Free London NHS Foundation Trust
- Royal Jersey Golf Club
- Royal Liverpool Golf Club
- Royal Montrose Golf Club
- Royal National Orthopaedic Hospital
- Royal Navy Golf Association
- Royal Navy Golfing Society
- Royal Norwich Golf Club
- Royal Perth Golfing Society and Country and City Club
- Royal Portrush Golf Club
- Royal St David's Golf Club
- Royal Victoria Yacht Club, British Columbia
- Royal Winchester Golf Club
- Ryedale Festival
- SickKids Foundation
- Sound Seekers
- St Helena National Trust
- Staffordshire Regiment Trust
- STFC Harwell and Daresbury Science and Innovation Campus (koninklijke beschermheer)
- Sunningdale Ladies Golf Club
- The Duke of York Young Champions' Trophy
- The Duke of York's Community Initiative
- The Entrepreneurship Centre, Cambridge Judge Business School
- The Honourable Artillery Company
- The Institution of Civil Engineers
- The Ladder Foundation
- The Northern Meeting
- The Omani Britain Friendship Association (OBFA) (gedeeld ere-beschermheer)
- The Returned & Services League of Australia Limited
- The Royal Fine Art Commission Trust
- University of Cambridge Judge Business School
- Yorkshire Society
Grootpresident
bewerken- The Royal Commonwealth Ex-Services League
President
bewerken- Royal Aero Club of the United Kingdom
- The Royal Household Golf Club
- Wellington Academy
Ere-president
bewerken- H.M.S. Duke of York Association
- Inverness Golf Club
Koninklijke vice-president
bewerken- Royal Windsor Horse Show
Voorzitter
bewerken- Quad-Centenary Club
Erevoorzitter
bewerken- Lakefield College School
Grootmeester
bewerken- The Honourable Company of Air Pilots
Koninklijke magistraat
bewerken- The Honourable Society of Lincoln's Inn
Erelid
bewerken- Berkshire County Cricket Club
- Royal Guild of St Sebastian (Royal Guild of Archers of St. Sebastian - Bruges)
- The Helicopter Club of Great Britain
- The Royal Air Squadron
- The Royal & Ancient Golf Club of St Andrews[19]
Lid voor het leven
bewerken- Royal Alberta United Services Institute
- Royal British Legion Scotland, Inverness Branch
Lid
bewerken- The Association of Royal Navy Officers
- The Fleet Air Arm Officers' Association
- The Gordonstoun Association
- The South Atlantic Medal Association (SAMA 82)
Lid adviesraad
bewerken- Royal United Services Institute for Defence and Security Studies
Erevakgenoot
bewerken- The Royal Institute of Navigation
Vakgenoot
bewerken- The Royal Society
Commodore
bewerken- The Royal Thames Yacht Club
Oudere broer
bewerken- The Corporation of Trinity House
Freeman
bewerken- The Worshipful Company of Shipwrights
Bezoeker
bewerken- Horris Hill School
- Wellington College International Tianjin
- Westminster Academy[20]
Militaire functies
bewerken- Vice-admiraal van de Britse marine (per 19 februari 2015)[21]
- Grenadier Guards, kolonel (functie neergelegd in januari 2022)
- Queen's York Rangers, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- Royal Air Force Lossiemouth, ereluchtmachtcommodore (functie neergelegd in januari 2022)
- The Royal Highland Fusiliers Of Canada, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- Royal Irish Regiment (27th (Inniskilling), 83rd and 87th and The Ulster Defence Regiment), colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- Royal New Zealand Army Logistic egiment, colonel-in-chief (zijn eigen) (functie neergelegd in januari 2022)
- Small Arms School Corps, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- The Colonel's Fund (Grenadier Guards), colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- The Fleet Air Arm, commodore-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- The Princess Louise Fusiliers, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- The Royal Highland Fusiliers, 2nd Battalion, koninklijke kolonel (functie neergelegd in januari 2022)
- The Royal Lancers (van koningin Elizabeth II), colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
- The Royal Regiment of Scotland, koninklijke kolonel, tweede Bn (functie neergelegd in januari 2022)[20]
Kwartierstaat (voorouders)
bewerken George I van Griekenland (1845-1913) | Olga Konstantinovna van Rusland (1851-1926) | Lodewijk Alexander van Battenberg (1854-1921) | Victoria Maria van Hessen-Darmstadt (1863–1950) | George V van het Verenigd Koninkrijk (1865-1936) | Mary van Teck (1867-1953) | Claude Bowes-Lyon (1855-1944) | Cecilia Cavendish-Bentinck (1862-1938) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Andreas van Griekenland (1882-1944) | Alice van Battenberg (1885-1969) | George VI van het Verenigd Koninkrijk (1895-1952) | Elizabeth Bowes-Lyon (1900–2002) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Philip Mountbatten (1921-2021) | Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk (1926-2022) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Charles III van het Verenigd Koninkrijk (1948-) | Anne Mountbatten-Windsor (1950-) | Andrew van York (1960-) | Edward van Edinburgh (1964-) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Prince Andrew, Duke of York op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ a b (en) Buckingham Palace, A statement from Buckingham Palace regarding The Duke of York (13 januari 2022). Geraadpleegd op 16 januari 2022.
- ↑ a b c Prince Andrew loses military roles and use of HRH title, theguardian.co.uk, 13 januari 2022
- ↑ Maria Puente, Prince Andrew’s link to Jeffrey Epstein explained: What does his death mean for the royal?, USAToday, via yahoo.com, 12 augustus 2019
- ↑ Buckingham Palace ontkent betrokkenheid prins Andrew in seksschandaal, de Volkskrant, 2 januari 2015. Gearchiveerd op 30 oktober 2021.
- ↑ Prince Andrew: I didn’t have sex with teenager, I was home after Pizza Express in Woking, The Guardian, 17 november 2019. Gearchiveerd op 5 november 2021.
- ↑ Prins Andrew graaft kuil voor zichzelf tijdens tenenkrommend interview, de Volkskrant, 18 november 2019. Gearchiveerd op 25 januari 2021.
- ↑ Amy Woodyatt & Aimee Lewis, Queen was 'on board' with Prince Andrew interview, BBC's Emily Maitlis says, cnn.com, 18 november 2019
- ↑ a b Annemarie Kas, Prins Andrew raakt koninklijke en militaire titels kwijt om misbruikzaak, NRC Handelsblad, 13 januari 2022
- ↑ Prins Andrew legt koninklijke taken voorlopig neer na veel bekritiseerd interview - NOS.nl, 20 november 2019. Gearchiveerd op 30 oktober 2020.
- ↑ a b Prince Andrew accuser’s 2009 deal with Jeffrey Epstein made public, bbc.com, 4 januari 2022
- ↑ Frank Kuin, Proces tegen Britse prins Andrew wegens misbruik minderjarige. NRC Handelsblad (10 augustus 2021). Gearchiveerd op 10 augustus 2021.
- ↑ Stephanie Pagones & Marta Dhanis, Prince Andrew's, Virginia Roberts Giuffre's attorneys spar in court over legitimacy of papers served in UK, foxnews.com, 13 september 2021
- ↑ https://storage.courtlistener.com/recap/gov.uscourts.nysd.564713/gov.uscourts.nysd.564713.32.1.pdf
- ↑ Rechter opent weg naar civiele misbruikzaak tegen prins Andrew: 'Drie opties over'. NOS (12 januari 2022). Geraadpleegd op 15 februari 2022.
- ↑ Britse prins Andrew schikt met vrouw die hem beschuldigt van seksueel misbruik[dode link]. NOS (15 februari 2022).
- ↑ (en) Prince Andrew settles US civil sex assault case. BBC (15 februari 2022).
- ↑ (en) Prince Andrew Settles Sexual Abuse Lawsuit With Virginia Giuffre. The New York Times (15 februari 2022). Geraadpleegd op 17 februari 2022.
- ↑ Gemeenteraad York ontneemt prins Andrew het ereburgerschap, De Telegraaf, 25 april 2022.
- ↑ Ewan Murray, Relief as Prince Andrew relinquishes membership of Royal & Ancient Club, theguardian.com, 28 januari 2022
- ↑ a b The Duke of York, royal.uk, 13 januari 2022, geraadpleegd op 16 januari 2022
- ↑ Prince Andrew loses military titles and use of HRH, bbc.com, 13 januari 2022
Voorganger: Lilibet van Sussex |
Lijn van de Britse troonopvolging 8 |
Opvolger: Beatrice van York |