Kieftsbloeme
De kieftsbloeme (Fritillaria meleagris) is n plaante uut de leliefamilie (Liliaceae). t Is n bolgewas dat in t wild in Nederlaand iezelig zeldzaam veurkömp, t is dan oek wettelik bescharmp. De bloeme hef paors (somtieds wit) eblokten bloemblaodjes. t Plaantjen hef n merakels tere stengel mit smalle blaodjes, die n paor maonden nao de bleui aofstarft. De plaanten doon der n jaor of achte over um in bleui te koemen. De zaojen bin in verhouding groot en verspreien zich drievend op t waoter. De plaante is veur z'n verspreiding van de zaojen dan oek volledig aofhankelik van overstreumingen en swienters n hoge waoterstaand.
De belangriekste greuiplaotse van de wilde kieftsbloeme is langes de oevers van de Vechte en t Zwarte Waoter in Zwolle. Hier vie'j ongeveer tachetig prosent van de Nederlaandse kieftsbloemen. Eertieds kwam de kieftsbloeme veur in gebiejen mit klei-op-vene en dan veural de gebiejen die swienters onder waoter stungen. De plaante kan alderbarstends slicht tegen anpassingen an t grondwaoterpeil en is op de meeste plaotsen al veur de Tweede Wereldoorlog uutestörven.
n Bekende verwaant van de kieftsbloeme is de uut Azië aofkomstige keizerskrone (Fritillaria imperialis), die oek in Nederlaand as wienterhard bolgewas ehöllen kan wörden.
Tunen
Vanwegen de mooie bloemen wördden de kieftsbloeme vake uutespit en in de tune ezet. Dat dit gebeurden is onder meer bekend uut de umgeving van Wolterswolde. Tegenswoordig ku'j m gewoon in t tuunsentrum kopen, zowel in de witte as paorse variaant. De plaante is teer en mut dan goed mit rust eleuten wörden um goed an te slaon en zich uut te breien.
Nedersaksies
- Drèents:
- kievitsbloem
- muntenkappien (ZOZ)
- Sallaans:
- wilde tulpe, weelde tulpe
- kieft(e)sbloeme
- Tweants:
- kieft(e)sbloom
Galleri-je
Uutgaonde verwiezingen
Commons: Kieftsbloeme - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden. |
Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Nunspeet, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze. |