Преглед на кодот на Тенерифе

Немате дозвола за уредување на оваа страница, од следнава причина:
Вашата IP-адреса се наоѓа во опсег блокиран на сите Викимедиини викија.
Блокот го зададе ‪EPIC‬. Наведената причина гласи Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Почнува: 09:48, 2 јули 2024
Истекува: 09:48, 2 јули 2025
Вашата тековна IP-адреса е 206.189.44.186. Блокираниот опсег е 206.189.32.0/20.
Вклучете ги сите горенаведени поединости кога се обраќате. Ако сметате дека сте блокирани по грешка, дополнителни информации и напатствија ќе најдете во глобалното правило Без отворени застапници.
Во спротивно, за да поразговарате за блокот, поднесете барање за разгледување на Мета. Можете и да пишете во VRT-редицата на надзорниците на stewards@wikimedia.org, притоа вклучувајќи ги сите гореспоменати поединости.
Можете да го погледнете и копирате кодот на оваа страница.
{{Инфокутија Населено место
<!--See the Table at Инфокутија Населено место for all fields and descriptions of usage-->
<!-- Basic info  ---------------->
| name                    = Тенерифе
| native_name             = Tenerife
| nickname                =
| settlement_type         = Остров
| motto                   =
<!-- images and maps  ----------->
| image_skyline           = Puzzle Tenerife.jpg
| imagesize               = 300px
| image_caption           = ''[[Dracaena draco]]'', [[Анага]], [[Национален парк „Теиде“]], Традиционална куќа и [[Аудиторио де Тенерифе]].
| image_flag              = Flag of Tenerife.svg
| image_seal              =
| image_shield            =
| image_map               = Tenerife locator.png
| mapsize                 = 300px
| map_caption             = Местоположба на островот
| pushpin_map             = <!-- the name of a location map as per http://en.wikipedia.org/wiki/Template:Location_map -->
| pushpin_label_position  = bottom
| pushpin_mapsize         = 360
| pushpin_map_caption     =
<!-- Location ------------------>
| subdivision_type        = Земја
| subdivision_name        = Шпанија
| subdivision_type1       = [[Автономни заедници во Шпанија|Автономна заедница]]
| subdivision_name1       = Канарски Острови
| subdivision_type2       = [[Покраини во Шпанија|Покраина]]
| subdivision_name2       = [[Тенерифе (покраина)|Тенерифе]]
| seat_type               = Главен и најголем град
| seat                    = [[File:Escudo de armas de Santa Cruz de Tenerife.svg|x18px]] [[Санта Крус де Тенерифе]] (нас. 221,956)
<!-- Politics ----------------->
| government_type         =
| leader_title            =
| leader_name             =
| established_title       = <!-- Settled -->
<!-- Area    --------------------->
| area_footnotes          =
| area_total_km2          = 2034<!-- ALL fields dealing with measurements are subject to automatic unit conversion-->
<!-- Population   ----------------------->
| population_as_of        = 2014
| population_footnotes    =
| population_note         =
| population_total        = 889,936<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Tenerife data|url=http://www.ine.es/jaxiT3/Datos.htm?t=2910|publisher=www.ine.es|accessdate=3 September 2016}}</ref>
| population_density_km2  = 442
| population_blank1_title = Етнички групи
| population_blank1       = Шпанци и неколку мали групи
<!-- General information  --------------->
| timezone                = [[Западноевропско време|WET]]
| utc_offset              = ±00:00{{!}}UTC±0
| timezone_DST            = [[Западноевропско летно време|WEST]]
| utc_offset_DST          = +01:00{{!}}UTC+1
| coordinates             = {{coord|28|16|7|N|16|36|20|W|region:ES-CN_type:isle_dim:50km|display=inline,title}}
| postal_code_type        = <!-- enter ZIP code, Postcode, Post code, Postal code... -->
| postal_code             =
| area_code               =
| elevation_max_m         = 3718
| elevation_max_footnotes = &nbsp;([[Теиде]])
| website                 = {{URL|http://www.tenerife.es/}}
| footnotes               =
}}
[[File:Tenerife LANDSAT-Canary Islands.png|мини|Сателитска фотографија на Тенерифе]]
'''Тенерифе''' ({{lang-es|Tenerife}}) — најголемиот и најнаселен остров на седумте [[Канарски Острови]].<ref name="ine.es">{{Наведена мрежна страница |url=http://www.ine.es/jaxi/tabla.do |title=Instituto Nacional de Estadística. (National Statistics Institute) |publisher=Ine.es |date= |accessdate=19 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://www.webcitation.org/5dzZdiz9T?url=http://www.ine.es/jaxi/tabla.do |archivedate=21 January 2009 |df=dmy }}</ref> Со површина од 2.034,38 квадратни километри и 898.680 жители.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ine.es/jaxi/tabla.do|title=Cifras de población referidas al 01/01/2011 Real Decreto 1612/2011, de 7 de diciembre|publisher=[[Instituto Nacional de Estadística (Spain)-Instituto Nacional de Estadística]]|author=|date=|work=INE.es|accessdate=18 April 2017|archive-date=2015-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20151207003047/http://www.webcitation.org/5dzZdiz9T|url-status=dead}}</ref> опфаќа 43 % од вкупното население на [[Канарските Острови]].<ref name="ine.es"/> Тенерифе е најголемиот и најнаселен остров во [[Макаронезија]].<ref name="catalogo.museosdetenerife.org">[http://catalogo.museosdetenerife.org/cdm/singleitem/collection/MACAMONO/id/16/rec/1 ''La Macaronesia. Consideraciones geológicas, biogeográficas y paleoecológicas''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151117032309/http://catalogo.museosdetenerife.org/cdm/singleitem/collection/MACAMONO/id/16/rec/1 |date=17 November 2015 }}, Museo de Tenerife</ref>

Околу пет милиони туристи го посетуваат Тенерифе секоја година, според кои податоци Тенерифе е најпосетуваниот остров на архипелагот.<ref>{{Наведена мрежна страница |author=Terra Noticias |url=http://noticias.terra.es/local/2009/0812/actualidad/canarias-recibe-593604-turistas-extranjeros-durante-el-mes-de-julio-un-16-menos-que-los-registrados-en-2008.aspx |title=Canarias recibe 593.604 turistas extranjeros durante el mes de julio, un 16% menos que los registrados en 2008 |trans-title= |publisher=Noticias.terra.es |date=12 August 2009 |access-date=19 September 2012 |archive-date=2012-06-05 |archive-url=https://archive.today/20120605025544/noticias.terra.es/local/2009/0812/actualidad/canarias-recibe-593604-turistas-extranjeros-durante-el-mes-de-julio-un-16-menos-que-los-registrados-en-2008.aspx |url-status=dead }}</ref> Островот е еден од најважните туристички одредишта во [[Шпанија]]<ref name="riull.ull.es">{{Наведена мрежна страница|url=http://riull.ull.es/xmlui/bitstream/handle/915/165/Posicionamiento%20de%20Tenerife%20como%20destino%20turistico.%20Propuestas%20de%20mejora%20a%20traves%20de%20la%20estrategia%20de%20diferenciacion..pdf?sequence=1|title=Posicionamiento turístico de Tenerife|author=|date=|work=ull.es|access-date=18 April 2017}}</ref> и во светот. Тенерифе е домаќин на еден од најголемите карневали во светот, а карневалот во Санта Крус де Тенерифе работи за прогласување на настанот од страна на [[УНЕСКО]] како нематеријално културно наследство на светот.<ref>[https://diariodeavisos.elespanol.com/2016/12/una-fiesta-unica-merece-patrimonio-la-unesco/ "Una fiesta única que merece ser Patrimonio de la Unesco"], Natalia Torres, ''Diario de Avisos'', 18-12-2016. [Retrieved 21-04-2018]</ref><ref>[https://diariodeavisos.elespanol.com/2016/12/carnaval-santa-cruz-relegado-candidato-patrimonio-la-humanidad/ "El Carnaval de Santa Cruz, relegado como candidato a Patrimonio de la Humanidad"], Natalia Torres, ''Diario de Avisos'', 02-12-2016. [Retrieved 21-04-2018]</ref><ref>[https://www.lavozdelsur.es/cadiz-y-santa-cruz-de-tenerife-de-la-mano-para-que-sus-carnavales-sean-patrimonio-mundial "Cádiz y Santa Cruz de Tenerife, de la mano para que sus carnavales sean Patrimonio Mundial"] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20180817002654/https://www.lavozdelsur.es/cadiz-y-santa-cruz-de-tenerife-de-la-mano-para-que-sus-carnavales-sean-patrimonio-mundial/ |date=2018-08-17 }}, ''La Voz del Sur'', 09-Nov-2017 [Retrieved 21-04-2018]</ref>

Во Тенерифе постојат два аеродроми: Северен и Јужен. Тенерифе претставува економски центар на архипелагот.<ref name="canarias7.es">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.canarias7.es/articulo.cfm?id=75291&p=6|title=Ricardo Melchior: 'Tenerife es el motor de la economía canaria'|author=|date=|work=Canarias7.es|access-date=18 April 2017}}{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref name="Datos corporativos de CajaCanarias">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.cajacanarias.es/s_dato_2.htm|title=Datos corporativos de CajaCanarias|author=|date=|work=cajacanarias.es|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110720133822/http://www.cajacanarias.es/s_dato_2.htm|archivedate=20 July 2011|df=dmy-all}}</ref>

Главниот град на островот, [[Санта Крус де Тенерифе]], исто така е седиште на островотскиот совет (''cabildo insular''). Градот е главен град на [[Автономни заедници во Шпанија|автономната заедница]] на [[Канарски Острови]] (заедно со [[Лас Палмас]]), делејќи ги владините институции како што се претседателството и министерствата. Во периодот помеѓу територијалната поделба на Шпанија и 1827 година, Санта Крус де Тенерифе бил единствениот главен град на Канарските Острови. Во [[1927]] година, Шпанија прогласила два главни градови на Канарските Острови, како што е и денес.<ref name="es.wikisource.org">[http://es.wikisource.org/wiki/Real_Decreto_de_30_de_noviembre_de_1833 ''Real Decreto de 30 de noviembre de 1833''] en wikisource</ref><ref name="gobiernodecanarias.org">[http://www.gobiernodecanarias.org/tuestatuto/docs/1833-12-03%20Decreto%20de%20division%20provincial.pdf ''Real Decreto de 30 de noviembre de 1833''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120722105020/http://www.gobiernodecanarias.org/tuestatuto/docs/1833-12-03%20Decreto%20de%20division%20provincial.pdf |date=22 July 2012 }}, sitio web oficial del Gobierno de Canarias</ref> Во Санта Крус се наоѓа современата сала „Аудиторио де Тенерифе“, архитектонски симбол на Канарските Острови.<ref>[http://www.treklens.com/gallery/Europe/Spain/Madrid/Madrid/Mostoles/photo370327.htm Auditorio Tenerife, información] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20121210073021/http://www.treklens.com/gallery/Europe/Spain/Madrid/Madrid/Mostoles/photo370327.htm |date=2012-12-10 }}, Treklens website</ref><ref>[http://www.laregioninternacional.com/noticia/22376/Sellos/auditorio/Tenerife/ Correos emite seis sellos con obras emblemáticas de la arquitectura española e incluye el Auditorio de Tenerife] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080411233325/http://www.laregioninternacional.com/noticia/22376/Sellos/auditorio/Tenerife/ |date=11 April 2008 }}, La Region Internacional</ref>

На островот се наоѓа и [[Универзитет Ла Лагуна|Универзитетот Ла Лагуна]], основан во 1792 година во [[Сан Кристобал де Ла Лагуна]]. Овој универзитет е најстариот универзитет во Канарските Острови. Градот Ла Лагуна е вклучен во [[Список на светско културно наследство на Европа|списокот на светско културно наследство]] на [[УНЕСКО]] и бил главен град на Канарските Острови пред да го замени Санта Крус во [[1833]] година.<ref>{{Наведена мрежна страница |author=arquba.com |url=http://www.arquitectuba.com.ar/diccionario-arquitectura-construccion/san-cristobal-de-la-laguna/ |title=San Cristóbal De La Laguna – Arquitectura Y Construccion |publisher=Arquitectuba.com.ar |date= |access-date=2012-09-19 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090105123250/http://www.arquitectuba.com.ar/diccionario-arquitectura-construccion/san-cristobal-de-la-laguna/ |archivedate=5 January 2009 |df=dmy-all }}</ref>

[[Национален парк „Теиде“|Националниот парк „Теиде“]] е исто така вклучен во [[Список на светско културно наследство на Европа|списокот на светско културно наследство]] на [[УНЕСКО]] и се наоѓа во центарот на островот. Во него, планината [[Теиде]] се издига на највисока надморска височина во Шпанија и на највисока од островите на [[Атлантскиот Океан]], и трет по големина вулкан во светот од неговата основа.<ref>[http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Home/Disfruta+sin+perderte+nada/Mas+sobre+Tenerife/Naturaleza/Espacios+naturales/Parque+Nacional+de+El+Teide/?Lang=es Parque nacional del Teide] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090826195531/http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Home/Disfruta+sin+perderte+nada/Mas+sobre+Tenerife/Naturaleza/Espacios+naturales/Parque+Nacional+de+El+Teide/?Lang=es |date=26 August 2009 }}, web oficial de Turismo de Tenerife</ref> Исто така на островот се наоѓа и Анага, биосферен резерват вклучен во спосокот на УНЕСКО од 2015 година.<ref name="efeverde.com">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.efeverde.com/noticias/el-macizo-de-anaga-alberga-mayor-concentracion-de-endemismos-de-toda-europa/|title=El macizo de Anaga alberga mayor concentración de endemismos de toda Europa|author=|date=|work=Efeverde.com|access-date=18 April 2017}}</ref> Резерватот има најголем број на ендемски видови во [[Европа]].<ref name="efeverde.com"/>

Тенерифе е исто така познат по тоа што е место каде се случила [[Авионска несреќа на Тенерифе (1977)|најсмртоносната авионска несреќа]] во историјата во [[1977]] година.

== Топонимија ==

Домородните народи на островот, Гуанчи, на нивниот јазик островот го нарекувале ''Акинет'' или ''Ченет'' (овие варијанти се пронајдени во литературата). Според [[Плиниј Помладиот]], берберскиот крал [[Јуба II]] испратил експедиција на [[Канарските Острови]] и [[Мадејра]]. Тој ги именувал Канарските Острови според особено жестоките кучиња на островот.<ref>O'Brien, Sally and Sarah Andrews. (2004) ''Lonely Planet Canary Islands,'' "Lonely Planet". p. 59. {{ISBN|1-74059-374-X}}.</ref> Јуба II и [[Стари Римјани|Старите Римјани]] островот Тенерифе го нарекувале ''Ниварија'', што произлегува од латинскиот збор ''nix'', што значи снег, осврнувајќи се на снегот покриен со вулканот [[Теиде]].<ref>Charles Knight, ''The English Cyclopaedia,'' 1866, Bradbury, Evans</ref> Подоцнежните мапи кои датираат од XIV и XV век, островот го споменуваат како ''Исла дел Инфиерно'', што буквално значи „''остров на пеколот''“, главно поради вулканската активност и ерупциите на вулканот [[Теиде]].

Се смета дека името на островот го дале Бенахоритите (домородци на [[Лас Палмас]]), кои островот го нарекувале „''Тени''“ (планина) и „ифе“ што значи бело. По колонизацијата, поради хиспанизацијата, кон името била додадена буквата „р“ за обединување на двата зборови, по кое се добило името Тенерифе.<ref name="Abreu">{{Наведена книга|last = Abreu Galindo|first=FR. J.|title=Historia de la conquista de las siete islas de Canaria|publisher =Goya| isbn=978-84-400-3645-2|language=es}}</ref><ref name="Bethencourt">{{Наведена книга |last=Bethencourt Alfonso|first=Juan|title=Historia del pueblo guanche|publisher=Francisco Lemus Editor SL|year=1997| isbn=978-84-87973-10-9|language=es}}</ref>

Сепак, низ историјата имало други објаснувања за да се открие потеклото на името на островот. На пример, историчарите од [[XVIII век]], Хуан Нуњес де ла Пења и Томас Аријас Марин де Кубас, меѓу другото, наведуваат дека островот, најверојатно, бил именуван од домородците според легендарниот крал [[Тинерфе]] Големиот. Тој владеел со целиот остров во деновите пред освојувањето на Канарските Острови од Кастиља.<ref>[https://dialnet.unirioja.es/descarga/articulo/5120305.pdf "El nombre de Tenerife." Joaquín Caridad Arias], Dial Net</ref>

[[File:Panorama Teide BW.jpg|upright=4|thumb|center|Панорама од [[Национален парк „Теиде“|Националниот парк „Теиде“]]]].

== Демонимија ==

Формалната демонимија што ја користат луѓето кои живеат на островот е Тинерфено (''Tinerfeño''), a исто така се користи колоквијално и терминот чичареро (''chicharrero'')<ref name="gentilicio">{{Наведена мрежна страница|url=http://buscon.rae.es/draeI/SrvltGUIBusUsual?LEMA=chicharrero|title=Real Academia Española|author=|date=|work=rae.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>. Во современото општество, второто име обично се применува само од жителите на главниот град Санта Крус. Терминот некогаш бил навредлив термин што го користеле луѓето од Ла Лагуна, кога градот бил главен и се однесувало на посиромашните жители и рибари од Санта Крус. Рибарите најчесто ловеле скуша, а другите жители јаделе компири, кои се претпоставува дека биле со низок квалитет за разлика од оној на елитата од Ла Лагуна. Додека Санта Крус растела преку трговијата, го замениола Ла Лагуна како главен град на Тенерифе во 1833 година за време на владеењето на [[Фернандо VII (Шпанија)|Фернандо VII]]. Тогаш жителите на Санта Крус ја искористиле претходната навреда за да се идентификуваат како жители на новиот главен град, на сметка на Ла Лагуна.

== Историја ==
[[File:MNH - Mumie Mann 1.jpg|thumb|[Мумија од човек припадник на племето Гуанчи]]

Најраната позната човечка населба на островите датира од околу 200 п.н.е., од берберите познати како ��уанчи,<ref name="Nido">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nidolanguagetravel.com/destinations/tenerife/history-tenerife.aspx |title=g|publisher=Nido Language Travel|accessdate=15 October 2008|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061223092052/http://www.nidolanguagetravel.com/destinations/tenerife/history-tenerife.aspx |archivedate=23 December 2006|df=dmy-all}}</ref> иако, пештерата на Гуанчите во општина [[Икод де лос Винос]] на север од Тенерифе, ги обезбедила најстарите хронологии на Канарските Острови, со датуми околу шестиот век п.н.е.<ref name="Arco Aguilar_1">{{Наведено списание |last1=Arco Aguilar |first1=Marcelino J. del |last2=Arco Aguilar |first2=María del Carmen del |last3=Arco Aguilar |first3=María Mercedes del |last4=Atiénzar Armas |first4=Emilio |last5=González Hernández |first5=Cecilia |last6=Rosario Adrián |first6=María Candelaria |year=2000 |title=El menceyato de Icod en el poblamiento de Tenerife. D. Gaspar, Las Palomas y Los Guanches. Sobre el poblamiento y las estrategias de alimentación vegetal entre los guanches |language=es |trans-title=he menceyato of Icod in the settlement of Tenerife. D. Gaspar, Las Palomas and Los Guanches. On the settlement and the plant feeding strategies among the Guanches |journal=Eres. Arqueología/Bioantropología |number=9 |pages=67–129 |location=Santa Cruz de Tenerife |publisher=Museo Arqueológico de Tenerife |issn=1130-6572 |url=http://www.museosdetenerife.org/assets/downloads/publication-c408de300b.pdf}}</ref>

Во однос на технолошкото ниво, културата на Гуанчи се одликува со напреден културен развој, најверојатно поврзан со културните одлики на берберските народи, увезени од [[Северна Африка]] и слабиот технолошки развој, утврдени поради недостигот на суровини, особено минерали кои овозможуваат екстракција на метали. Главната активност на населението во тоа време била пасење, иако населението исто така било ангажирано во земјоделството, како и во риболовот и собирање школки од брегот или користење риболовни пловни објекти.<ref>[http://www.gevic.net/info/contenidos/mostrar_contenidos.php?idcat=2&idcap=10&idcon=178 La población prehispánica: los guaches <small>- Gran Enciclopedia Virtual de Canarias</small>]</ref>

Што се однесува до верувањата, религијата во Гуанчи била [[Политеизам|политеистичка]], иако астралниот култ бил широко распространет. Покрај него постоела и анимистичка религиозност која сакрализирала одредени места, главно карпи и планини. Меѓу главните богови на племето биле: Ахаман (бог на небото и врховен бог), Чаксиракси (мајка божица), Махек (бог на сонцето) и Гуајота (демонот). Особено голем претставувал култот кон мртвите, практикувајќи мумификација на труповите. Покрај тоа, на островот се појавиле и мали глинени фигури од [[Антропоморфизам|антропоморфниот]] и зооморфниот тип поврзани преку разни ритуали и толкувани како идоли. Меѓу нив се истакнува и таканаречениот идол на Гуатимак, за кој се верува дека претставува заштитен дух.

===Територијална организација пред освојувањето===
[[File:Tenerife preconquista.png|thumb|Територијална карта на Тенерифе пред освојувањето]]
Околу сто години пред освојувањето од страна на кралот Јуба II, титулата ''Менеси'' била дадена на монархот или крал на [[Гуанчи]]те, кој управувал со царството. Оваа улога подоцна беше наречена „капетанство“ од страна на освојувачите. Тинарфе Големиот, син на Сунта, го управувал островот од [[Адехе]] на југ. Меѓутоа, по неговата смрт, неговите девет деца се побуниле и започнал конфликт за тоа како да го поделат островот.

На островот биле создадени два независни ''achimenceyatos'', а островот бил поделен на девет дела (''menceyes''). Менцеите на островот го формирале она што ќе биде слично на денешните општини<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.canariasacross.com/islas/tenerife/situacion_historia.htm|title=El Portal de las Islas Canarias|archive-url=https://web.archive.org/web/20090429072039/http://www.canariasacross.com/islas/tenerife/situacion_historia.htm|archive-date=April 29, 2009|url-status=dead}}</ref>. Така, територијата на островот ги опфаќала следните делови:
* Таоро. Денес ги вклучува [[Пуерто де ла Круз]], [[Ла Оротава]], [[Ла Викторија де Ацетехо]], [[Ла Матанца де Ацетехо]], [[Лос Реалехос]] и [[Санта Урсула]].
* ''Гуимар''. Денес оваа територија е составена од [[Ел Росарио]], [[Канделарија]], [[Арафо]] и [[Гуимар]]
* ''Абона''. Денес ги вклучува [[Фаснија]], [[Арико]], [[Гранадиља де Абона]], [[Сан Мигел де Абона]] и [[Арона]].
* ''Анага''. Денес оваа територија ги опфаќа општините [[Санта Крус де Тенерифе]] и [[Сан Кристобал де Ла Лагуна]].
* ''Тегесте''. Денес оваа територија е составена од [[Тегесте]] и дел од крајбрежната зона на [[Ла Лагуна]].
* ''Такоронте''. Денес оваа територија е составена од [[Такоронте]] и [[Ел Саузал]]
* ''Икоде''. Денес оваа територија е составена од [[Сан Хуан де ла Рамбла]], [[Ла Гуанча]], [[Гарачико]] и [[Икод де Лос Винос]].
* ''Дауте''. Денес оваа територија е составена од [[Ел Танке]], [[Лос Силос]], [[Буенависта дел Норте]] и [[Сантјаго дел Теиде]].
* ''Адехе''. Денес оваа територија е составена од [[Гија де Исора]], [[Адехе]] и [[Вилафлор (Тенерифе)|Вилафлор]]

===Шпанско освојување===
[[File:AlonsoFernandezdeLugo2.JPG|thumb|left|right|[[Алфонсо Фернандес де Луго]] ги претставува заробените кралеви пред Фердинанд и Изабела]]

Тенерифе бил последниот остров на Канарските Острови што требало да биде освоен и оној што најдолго му требало да се предаде на [[Кралство Кастиља|кастилските трупи]]. Иако традиционалните датуми на освојување на Тенерифе се воспоставени помеѓу [[1494]] година (доаѓањето на Алонсо Фернандес де Луго) и [[1496]] (освојување на островот), мора да се земе предвид дека обидите за анектирање на островот Тенерифе започнале уште од 1464 година<ref name="Antonio">{{Наведена книга|last=Rumeu de Armas|first=Antonio |title=La Conquista de Tenerife (1494-1496) |edition=1 |year=1975 |editor= |publisher=Aula de Cultura de Tenerife |location= |isbn=84-500-7108-9 |chapter=VI-XIII-XV |pages= 155–171; 291–294; 350–354 |quote=}}</ref>. Поради оваа причина, од првиот обид за освојување на островот во 1464, сè додека не бил конечно освоен во 1496, поминале 32 години.

Во 1464 година, Диего Гарсија де Херера, Господарот на Канарските Острови, симболично го посетил островот<ref name="Schwartz1994">{{Наведена книга|author=Eduardo Aznar Vallejo|editor=Stuart B. Schwartz|title=Implicit Understandings: Observing, Reporting and Reflecting on the Encounters Between Europeans and Other Peoples in the Early Modern Era|url=https://books.google.com/books?id=wtUGwJwEQ7UC&pg=PA144|date=25 November 1994|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-45880-1|page=144|chapter=Conquests of the Canary Islands}}</ref> потпишувајќи мировен договор со водачите на Гуанчи. Договорот дозволувал на Анага да се изгради тврдина и кула, по кое Шпанија и водачите одржувале периодични договори за разговори додека тврдината не била уништена во околу 1472 година<ref name="Armas197574">{{Наведена книга|author=Antonio Rumeu de Armas|title=La conquista de Tenerife, 1494-1496|url=http://mdc.ulpgc.es/cdm/ref/collection/MDC/id/44128|year=1975|publisher=Aula de Cultura de Tenerife|language=es|pages=74, 76|chapter=Planes de Dominación Política|access-date=2018-12-06|archive-date=2021-03-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20210301154146/https://mdc.ulpgc.es/cdm/ref/collection/MDC/id/44128|url-status=dead}}</ref>.

Во [[1492]] година гувернерот на Гран Канарија, Франсиско Малдонадо организирал напад што завршил со катастрофа за [[Шпанци]]те кои биле поразени од силите на Анага. Во декември [[1493]] година, католичките монарси, кралицата [[Изабела I]] и кралот [[Фердинанд II (Арагон)|Фердинанд II]], му дале на Алонсо Фернандес де Луго право да го освои Тенерифе. Доаѓајќи од Гран Канарија во април 1494 година, освојувачот пристигнал на брегот на денешниот град Санта Крус де Тенерифе во мај заедно со околу 2.000 војници и 200 коњаници<ref name="Armas1975177">{{Наведена книга|author=Antonio Rumeu de Armas|title=La conquista de Tenerife, 1494-1496|url=http://mdc.ulpgc.es/cdm/ref/collection/MDC/id/44128|year=1975|publisher=Aula de Cultura de Tenerife|language=es|page=177|chapter=La Primera Entrada|access-date=2018-12-06|archive-date=2021-03-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20210301154146/https://mdc.ulpgc.es/cdm/ref/collection/MDC/id/44128|url-status=dead}}</ref>. По преземањето на тврдината, армијата продолжила кон внатрешноста, подоцна ги заробила кралевите на Тенерифе и ги однела пред Изабела и Фердинанд.

Поделените територии на Тенерифе и нивните владетели имале различни одговори на освојувањето. Едните биле за одржување на мирот ([[шпански]]: ''bando de paz''), додека другите биле за продолжување на војната ([[шпански]]: ''bando de guerra''). Кон првиот предлог се приклучиле Анага, Гуимар, Абона и Адехе додека кон вториот предлог се приклучиле Тегесте, Таоро, Такоронте, Икоде и Дауте. Оние кои се спротивставувале на освојувањето се бореле против напаѓачите. Кастилските сили доживеале пораз во првата битка кај Ацетехо на [[31 мај]] [[1494]] година, но биле поразени во Втората битка на [[25 декември]] [[1494]] година. Гуанчите на крајот биле поразени и се предале на [[Кралство Кастиља|круната на Кастиља]] во [[1496]] година<ref name="Armas1975278">{{Наведена книга|author=Antonio Rumeu de Armas|title=La conquista de Tenerife, 1494-1496|url=http://mdc.ulpgc.es/cdm/ref/collection/MDC/id/44128|year=1975|publisher=Aula de Cultura de Tenerife|language=es|page=278|chapter=La Victoria de Acentejo|access-date=2018-12-06|archive-date=2021-03-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20210301154146/https://mdc.ulpgc.es/cdm/ref/collection/MDC/id/44128|url-status=dead}}</ref>.

===Шпанска управа===

Голем дел од домородците починале од нови заразни болести, како што се [[грип]] и веројатно [[големи сипаници]], главно поради немање [[имунитет]]. Новите колонисти се венчале со месното население. Во текот на еден век по освојувањето, многу нови колонисти се населиле на островот, вклучувајќи и имигранти од различни територии на растечкото [[Шпанско Царство]], како што се [[Фландрија]], [[Италија]] и [[Германија]].

Како што растело населението, така започнало и расчистување на [[Бор (дрво)|боровите шуми]] на Тенерифе, потребни за гориво и направи за земјоделски култури, потребни како за локална потрошувачка така и за извоз. [[Шеќерна трска|Шеќерната трска]] била донесена во 1520-тите како стоковна култура на поголемите плантажи. Таа претставувала работна интензивна култура во сите фази на одгледување и преработка. Во следните векови започнало и производство на вино од грозје за локална потрошувачка и за извоз<ref name="naturaycultura">{{Наведена книга |last=Hernández|first=Pedro|title=Natura y Cultura de las Islas Canarias|publisher= Tafor|year=2003|isbn=978-84-932758-0-8}}</ref>.

===Трговија со Америка===
[[File:Amaro Pargo.jpg|thumb|[[Амаро Парго]] (1678-1741).]]
Во трговијата на [[Канарски��е Острови]] со [[Американци]]те од [[XVIII век]], Тенерифе претставувал хегемонистички остров, бидејќи надминувал 50 % од бројот на бродови и 60 % од тонажата. На островите [[Ла Палма]] и [[Гран Канарија]], процентот бил околу 19 % за првиот и 7 % за вториот<ref name="canariascnnews.com">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.canariascnnews.com/index.php/mirador/canarias/item/1721-el-comercio-canario-americano-en-el-siglo-xviii-i-parte|title=El comercio canario-americano en el siglo XVIII (I parte)|website=www.canariascnnews.com|accessdate=30 November 2017|archive-date=2018-07-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20180707091632/http://www.canariascnnews.com/index.php/mirador/canarias/item/1721-el-comercio-canario-americano-en-el-siglo-xviii-i-parte|url-status=dead}}</ref>. Обемот на сообраќај помеѓу [[Индија]] и Канарските Острови бил непознат, но бил многу важен и концентриран речиси исклучиво на Тенерифе<ref name="canariascnnews.com"/>.

Меѓу производите кои биле извезувани биле рум и шеќерна трска, кои заминувале главно кон пристаништата на Америка, како што се Ла Гуаира, [[Хавана]], [[Кампече]] и [[Веракрус]]. Многу морнари од Тенерифе се приклучиле на оваа трансконтинетална поморска трговија, меѓу кои и Амаро Родригес Фелипе, попознат како [[Амаро Парго]], Хуан Педро Духардин и Бернардо де Еспиноса, и двајцата придружници на Амаро Парго<ref name="DocsAmaro">{{Наведена книга| publisher = Archivo Histórico Provincial de Santa Cruz de Tenerife| isbn = 978-84-7947-637-3| last1 = De Paz Sánchez| first1 = Manuel| last2 = García Pulido| first2 = Daniel| others = Francisco Javier Macías Martín (ed.)| title = El corsario de Dios. Documentos sobre Amaro Rodríguez Felipe (1678-1747)| location = Canarias| series = Documentos para la Historia de Canarias| accessdate = 8 June 2016| date = 2015| url = https://www.researchgate.net/publication/291148031_EL_CORSARIO_DE_DIOS_AMARO_RODRIGUEZ_FELIPE_1678-1747}}</ref>.

===Емиграција во Америка===

Тенерифе, како и другите острови, одржувале блиски односи со [[Латинска Америка]], бидејќи биле дел од [[Шпанско Царство|Шпанското Царство]]. Од почетокот на колонизацијата на [[Нов Свет|Новиот Свет]], многу шпански експедиции започнале од островот на пат кон [[Америка]]. Тие, исто така, регрутирале голем број на жители од островот во своите екипи, кои биле составен дел од освоените експедиции. Други се приклучиле на бродови во потрага по подобри перспективи. Исто така, важно е да се забележи размената на растителни и животински видови што се случила при тие патувања<ref name="emigracion">{{es}} [http://www.gobiernodecanarias.org/educacion/culturacanaria/emigracion/La_emigracion_canaria.htm "Emigration to the Americas throughout history"], Gobierno de Canarias</ref>.
 
По еден век и половина од релативниот раст, врз основа на секторот на одгледување грозје, бројни семејства емигрирале, особено во [[Венецуела]] и [[Куба]]. Круната сакала да го охрабри населението на неразвиените зони во Америка да ја превенираат окупацијата од страна на странските сили, како што се случило со [[Англичани]]те во [[Јамајка]] и [[Французи]]те во [[Француска Гвајана|Гвајана]] и западниот дел на [[Хиспаниола]]. Поради тоа, голем дел од жителите на Канарските Острови, вклучувајќи ги и оние од Тенерифе, заминале кон [[Нов Свет|Новиот Свет]].

Успехот во одгледувањето на нови култури во Америка, како што се [[какао]]то во [[Венецуела]] и [[тутун]]от во [[Куба]], придонело за егзодус на населението од градовите како [[Буенависта дел Норте]], [[Вилафлор (Тенерифе)|Вилафлор]] или [[Ел Саузал]] кон крајот на [[XVII век]]. Селото Сан Карлос де Тенерифе било основано во [[1684]] година од Канарските Острови на [[Санто Доминго]]. Луѓето од Тенерифе биле регрутирани за да го изградат градот поради страв од колонизирање на градот од Французите. Помеѓу 1720 и 1730 година, биле преселени 176 семејства, вклучително и многу луѓе од Тенерифе, на [[Кариби|карибскиот остров]] [[Порторико]]. Во [[1726]] година, жители на околу 25 острови мигрирале во Америка за да учествуваат во основањето на [[Монтевидео]]. Четири години подоцна, во 1730 година, уште една група ја напуштила својата матична татковина за да биде основан градот [[Сан Антонио]] во денешен [[Тексас]]. Помеѓу 1777 и 1783 година, жители од повеќе острови емигрирале од [[Санта Крус де Тенерифе]], населувајќи се во она што денес е познато како Сент Бернард, [[Луизијана]], за време на периодот кога Шпанија владеела со оваа поранешна француска територија западно од реката [[Мисисипи]]. Некои групи заминале во Западна или Шпанска Флорида<ref name="emigracion"/>.

Во Тенерифе во јуни [[1787]] година пристигнала [[Прва Флота|Првата Флота]], која се состоела од 11 бродови, и која заминала од [[Портсмут]], [[Англија]], на [[13 мај]] [[1787]] година, кон [[Австралија]], основајќи ја првата европска колонија на континентот. Флотата се состоела од два бродови од [[Кралска морнарица|Кралската морнарица]], три товарни бродови кои носеле меѓу 1.000 и 1.500 осуденици, маринци, морнари, цивилни службеници и слободни луѓе и огромно количество храна. На [[3 јуни]] [[1787]] година, флотата пристигнала во Санта Крус на Тенерифе. Овде добиле свежа вода, зеленчук и месо. Командантот на флотата, капетанот [[Артур Филип]] и главните офицери биле забавувани од страна на локалниот гувернер, додека еден осуденик неуспешно се обидел да избега. На 10 јуни тие тргнале да го преминат [[Атлантик]]от во [[Рио де Жанеиро]], искористувајќи ги поволните трговски ветрови и океанските струи.

Имиграцијата во Америка (главно Куба и Венецуела) продолжила и во текот на 19 и почетокот на 20 век, поради недостаток на економски можности и релативна изолација на Канарските Острови. Од крајот на [[XX век]], економските закони за заштита на островот и силниот развој во туристичката индустрија ја зацврстиле економијата и привлекле нови мигранти. Тенерифе има добиено бројни нови жители, вклучувајќи го и враќањето на многу потомци од некои острови кои заминале пет века пред тоа<ref name="emigracion"/>.

===Воена историја===
[[File:Sir Horatio Nelson when wounded at Teneriffe.jpg|thumb|right|Адмиралот Нелсон во Тенерифе]]

Најзначајниот конфликт за островот се случил поради [[Битка кај Санта Крус де Тенерифе|британската инвазија на Тенерифе]] во [[1797]] година<ref>{{es}} [http://www.ejercito.mde.es/ihycm/index-total.html?http://www.ejercito.mde.es/ihycm/chycm/canarias/museo.htm Instituto de Historia y Cultura Militar de Canarias]{{dead link|date=September 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. На [[25 јули]] [[1797]] година, адмирал [[Хорацио Нелсон]] извршил напад во [[Санта Крус де Тенерифе]], сега главен град на островот. По жестоката борба која резултирала со многу жртви, генералот Антонио Гутиерез де Отеро и Сантајана организирал одбрана за да ги принуди на напаѓачите да се повлечат. Во конфликтот Нелсон бил сериозно повреден во десната рака, поради што морало да се изврши [[ампутација]] на поголемиот дел од неговата рака<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://aboutnelson.co.uk/health.htm|title=Nelson's Health|website=aboutnelson.co.uk|access-date=2017-03-14}}</ref>. Легендата вели дека бил ранет од шпанскиот топограф ''Тигар'' (шпански: Тигре) додека се обидел да се симне на брегот на Пасо Алто<ref name="naturaycultura"/>.

На [[5 септември]] [[1797]] година, Британците се обиделе уште еднаш да го освојат островот преку регионот на Порто Сантјаго, но и овој обид бил одбиен од жителите. Некои фрлале дури и камења кон Британците од височините на карпите.

Островот исто така бил нападнат од британските команданти [[Роберт Блејк]], [[Волтер Роли]], Џон Хокинс, Вудс Роџерс<ref>{{es}} [http://www.vierayclavijo.org/html/paginas/cursos/cursos_2005/0505_masca/masca_05.htm Asociación canaria para la enseñanza de las ciencias- Viera y Clavijo] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20150910014800/http://www.vierayclavijo.org/html/paginas/cursos/cursos_2005/0505_masca/masca_05.htm |date=2015-09-10 }}</ref>.

===Современа историја===

Помеѓу [[1833]] и [[1927]] година, [[Санта Крус де Тенерифе]] бил единствениот главен град на Канарските Острови. Во [[1927]] година, владата наредила главниот град да се подели со [[Лас Палмас]], како што е останато до денес<ref name="es.wikisource.org"/><ref name="gobiernodecanarias.org"/>. Оваа промена во статусот го поттикнало развојот во [[Лас Палмас]].

Туристите запоичнале да го посетуваат Тенерифе од [[Шпанија]], [[Велика Британија]] и [[Северна Европа]] во голем број во 1890-тите. Тие особено биле привлечени од одредиштате во северните градови на [[Пуерто де ла Круз]] и [[Санта Крус де Тенерифе]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.puertodelacruz.es/puerto/front_end/articulo.php?id_Art=123&idioma=1|title=Página web Ayuntamiento Puerto de la Cruz|author=|date=|work=puertodelacruz.es|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070303034305/http://www.puertodelacruz.es/puerto/front_end/articulo.php?id_Art=123|archivedate=3 March 2007|df=dmy-all}}</ref>. Независното бродско работење помогнало во зајакнувањето на туристичката индустрија<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Linked with the island's|url=http://www.tenerifenews.org.es/2013/08/linked-with-the-islands/|publisher=[[Tenerife News]]|accessdate=3 September 2016|date=24 August 2013}}</ref>. Природонаучникот [[Александар фон Хумболт]] се искачил на врвот на планината [[Теиде]] и ја забележал на убавината на островот.

Пред неговото подигање на власта, [[Франциско Франко]] на Канарските Острови служел како командант. Во јули Франко бил контактиран и таен состанок кој бил одржан во шумата на Ла Есперанса на Тенерифе, започнале разговори околу започнувањето на воен удар во земјата<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.elpais.com/especiales/2006/mirada/fotogaleria_4_3.html |title=Las raíces insulares de Franco (The island roots of Franco) |publisher=Elpais |accessdate=15 April 2013 |language=es |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130523055841/http://www.elpais.com/especiales/2006/mirada/fotogaleria_4_3.html |archivedate=23 May 2013 }}</ref>, што резултирало до започнување на  граѓанска војна. Островите паднале во рацете на националистите во јули [[1936]] година. Во 50-тите години, мизеријата на повоените години предизвикало да илјадници жители на островот емигрираат во [[Куба]] и во други делови на [[Латинска Америка]].

Тенерифе е местото каде се случила [[Авионска несреќа на Тенерифе (1977)|најсмртоносната несреќа]] досега во комерцијалната авијација. Во авионската несреќа загинале 583 лица, а авионскиот судир се случил на [[27 март]] [[1977]] година, на аеродромот Лос Родеос во северниот дел на островот, кога се судриле два авиони [[Боинг 747]].

На почетокот на [[XXI век]], таканаречената ''Ријада де Тенерифе 2002'' се одржала на 31 март истата година. Дождовите предизвикале да има 8 мртви, 12 исчезнати и десетици повредени луѓе<ref>[http://www.eldia.es/2002-04-09/actualidad/actualidad1.htm Ya son OCHO los muertos. ][[El Día (Canarias)|El Día]]<span>. 09/04/2011</span></ref>. Покрај човечките загуби, поплавата предизвикала значителна материјална штета, 70.000 лица останале без светлина, како и целосно или делумно уништување на најмалку 400 домови. Загубите биле пресметани на 90 милиони евра<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.atan.org/varios/31m/index.htm |title=ATAN Riada del 31 de март de 2002 |accessdate=2018-12-06 |archive-date=2009-04-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090411165326/http://www.atan.org/varios/31m/index.htm |url-status=dead }}</ref>.

Од друга страна, во ноември [[2005]] година, Тенерифе бил Канарскиот остров кој бил најмногу погоден од тропската бура ''Делта''. Ветрови од 140 км/ч биле забележани на брегот и речиси 250 км/ч на врвот на вулканот [[Теиде]].

==Географија==
[[File:Palm Tree Canyon.JPG|thumb|Дрво од палма во внатрешноста на островот.]]

Најстарите планински венци на Тенерифе се зголемиле со вулканска ерупција што го родила пред островот околу дванаесет милиони години<ref name="Origin about">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.abouttenerife.com/tenerife/history.asp|title=Origins of the island|publisher=About Tenerife.com|accessdate=15 October 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20081019091452/http://www.abouttenerife.com/tenerife/history.asp|archive-date=19 October 2008|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref>. Островот како што е денес, бил формиран пред три милиони години со спојување на три острови составени од планинските предели на Анага, Тено и Вале де Сан Лоренцо<ref name="Origin about"/>, поради вулканска активност од Теиде. Вулканот е видлив од повеќето делови на островот денес, а [[кратер]]от е долг 17 километри во некои точки. Тенерифе е најголемиот остров на Канарските Острови и регионот [[Макаронезија]]<ref name="catalogo.museosdetenerife.org"/>.

==Геологија==

Тенерифе е [[вулкан]]ски [[остров]] создаден од последователни ерупции во текот на неговата историја. Постојат четири историски забележани вулкански ерупции, од кои ниту една не довела до човечки жртви. Првата се случила во [[1704]], кога вулканите Арафо, Фаснија и Сиете Фуентес избувнале истовремено. Две години подоцна, во 1706 година, најголема ерупција се случила во Тревехо. Овој вулкан произвел големи количества [[лава]] и го уништила градот и главна порта на Гарачико, како и неколку помали села. Последната ерупција во [[XVIII век]] поврзана со стратовулканите Теиде и Пико Виејо се случила во 1798 година од Наричес дел Теиде на западниот крило на Пико Виејо<ref name="Carracedo2007">Carracedo, J. C., Rodríguez Badioloa, E., Guillou, H., Paterne, M., Scaillet, S., Pérez Torrado, F. J., Paris, R., Fra-Paleo, U., Hansen, A., 2007. "Eruptive and structural history of Teide Volcano and rift zones of Tenerife, Canary Islands." Bulletin of the Geological Society of America, 119(9–10). 1027–1051</ref>. [[Теиде]] последен пат избил во 1909 од Ел Чињеро<ref name="Carracedo2007" /> на гребенот Сантјаго<ref>{{es}} [http://www.fomento.es/NR/rdonlyres/C916903C-1153-46A3-ADDC-3B78D2AF9EC5/32675/Tablaerupciones_ampliada.pdf Instituto Geográfico Nacional] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081030133628/http://www.fomento.es/NR/rdonlyres/C916903C-1153-46A3-ADDC-3B78D2AF9EC5/32675/Tablaerupciones_ampliada.pdf |date=30 October 2008 }}</ref>.

Островот се наоѓа помеѓу 28° и 29° на север и меридијани од 16° и 17° запад. Се наоѓа северно [[Северен Повратник|Северниот Повратник]], заземајќи централна позиција меѓу другите Канарски Острови на Гран Канарија, Ла Гомера и Ла Палма. Островот е оддалечен на околу 300 километри од африканскиот брег и приближно 1.000 километри од [[Пиринејски Полуостров|Пиринејскиот Полуостров]]<ref name=atlas>{{Наведена книга|author=García Rodríguez|title =Atlas interinsular de Canarias|publisher=Editorial interinsular canaria|year=1990|isbn=978-84-86733-09-4}}</ref>. Тенерифе е најголемиот остров на архипелагот на Канарските Острови, со површина од 2.034,38 км<sup>2</sup><ref name=extension>[http://www.gobiernodecanarias.org/istac/estadisticas/php/saltarA.php?mid=/istac/estadisticas/territorio_ambiente/area_01_frame.html Estadísticas de la Comunidad Autónoma de Canarias]  {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100323155813/http://www.gobiernodecanarias.org/istac/estadisticas/php/saltarA.php?mid=%2Fistac%2Festadisticas%2Fterritorio_ambiente%2Farea_01_frame.html |date=23 March 2010 }}</ref> и има најдолга крајбрежна линија, која изнесува 342 километри<ref name=costa>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ine.es/daco/daco42/territorio/1.1.2.xls|title=Instituto Nacional de Estadística|author=|date=|work=ine.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

Покрај тоа, највисоката точка, Теиде, со надморска височина од 3.718 метри над морското ниво е највисока точка во цела Шпанија<ref name=teide>{{Наведена мрежна страница|url=http://reddeparquesnacionales.mma.es/parques/teide/guia_info_mediofisico.htma|title=Red de Parques Nacionales (Ministerio de Medio Ambiente)|author=|date=|work=mma.es|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090114131713/http://reddeparquesnacionales.mma.es/parques/teide/guia_info_mediofisico.htma|archivedate=14 January 2009|df=dmy-all}}</ref>. Врвот на Теиде исто така е трет по големина вулкан во светот од неговата основа на дното од морето. Поради оваа причина, Тенерифе е 10-ти највисок остров во светот. Се состои од околу 200 мали неплодни островчиња или големи карпи, вклучувајќи ги и Анага, Фаснија и Гарачико, додавајќи дополнителни 213.835 м<sup>2</sup> на вкупната површина<ref name="extension"/>.

===Потекло и геолошка формација===
[[File:Tenerife formation.png|thumb|upright|right]]

Тенерифе е остров создаден вулкански, изградувајќи се од povr[inata на океанот 20-50 милиони години<ref name="enciclopedia"/>.

Според теоријата на [[Тектоника на плочите]], искачувањето на [[магма]]та што потекнува внатрешноста на Земјата се создава од ефектите на тектонската активност кои постојат на океанската плоча. Овие фрактури лежат по структурните оски на самиот остров, и биле формирани од алпската [[орогенеза]] за време на [[Терцијар|терцијарниот период]] поради движењата на [[Африканска Плоча|Африканската Плоча]].

Подводните пукнатини од ерупции потекнуваат од т.н. пилоу лава, која се создава со брзото ладење на магмата кога станува збор за контакт со вода, добивајќи ја нејзината особена форма. Оваа лава-перница се акумулирала, изградила база на островот под морето. Бидејќи оваа акумулација се приближила до површината на водата, гасовите избувнале од магмата поради намалувањето на притисокот во околината. Вулканските ерупции станале понасилни и имале експлозивен карактер и резултирале во формирање на необични геолошки фрагменти<ref name="enciclopedia"/>.

По долгорочната акумулација на овие фрагменти, раѓањето на островот се случило на крајот од [[миоцен|миоценската епоха]]. Зоните на Тенерифе, познати како Тено, Анага и Адехе, биле формирани пред седум милиони години. Овие формации се нарекуваат ''Серија I''. Овие зони всушност биле три одделни острови што денеска се наоѓа крајниот западен, источен и јужен дел од Тенерифе<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?sectionID=2&lang=1&s=1&ID=160|title=Información del Cabildo de Tenerife|author=|date=|work=idecnet.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071109002153/http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?sectionID=2&lang=1&s=1&ID=160|archivedate=9 November 2007|df=dmy-all}}</ref>.

Вториот вулкански циклус наречен Пост-миоценска формација или ''Серија II, III, IV'', започнал пред три милиони години. Овој бил многу поинтензивен вулкански циклус, кој ги обединил Тено, Анага и Адехе во еден остров. Оваа нова структура, наречена ''Cañadas Structure I'', претствувала основа за создавање на областа позната како Бандас дел сур (денес југоисточно Тенерифе)<ref name=enciclopedia>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gevic.net/info/contenidos/mostrar_contenidos.php?idcat=36&idcap=58&idcon=330 |title=Origen y formación - TENERIFE - (GEVIC) Gran Enciclopedia Virtual Islas Canarias |author=|date=|work=gevic.net|accessdate=22 April 2017}}</ref>.

Потоа, по урнатините на ''Cañadas Structure I'', се појавила ''Cañadas Structure II'', која била на 2.500 метри надморска височина и се појавила со интензивна експлозивна активност со помош на фисурална вулканска активност што се случувала помеѓу остатоците од ''Серија I''. Пред околу 800.000 години се случиле две гравитациски свлечишта, што довеле до создавање на денешните долини Ла Оротава и Гумир<ref name=enciclopedia/>. Конечно, пред околу 200.000 години, започнле ерупции кои ја изградиле областа Пико Виехо-Теиде во центарот на островот<ref name=enciclopedia/>.

===Орографија и пејзаж===

Нерамната и стрмна [[орографија]] на островот и неговата различна клима резултирале со разновидност на пејзажи и географски и геолошки формации, со создавање на денешниот [[Национален парк „Теиде“]] со својата богата борова шума, споредени со вулканскиот предел на врвот на Теиде и Гумир, до Акантиладос де Лос Гигантес (карпи на гигантите) со вертикални пропади. На југ постојат области со растенија кои се отпорни на суша. Други области се движат од оние заштитени и затворени во планините како Монтања Роха и Монтања Пелада, долините и шумите со суптропска растителност и клима, до оние со длабоки клисури и пропади како што се Анага и Тено.

====Централни височини====

Главните структури на Тенерифе, со комплексите Теиде и Пико-Виехо и областите Лас Канедас се најистакнати на островот. Се состои од полукалдера од околу 130 км<sup>2</sup> во областа, која потекнува од неколку геолошки процеси. Областа е делумно зафатена од стратовулканот Теиде. Пределот Лос Азулеос, составен од зелено-затемнети карпи, бил создаден со хидротермални процеси<ref name="naturaycultura"/><ref name="enciclopedia"/><ref name="islaaisla"/>.

Јужно од Ла Калдера се наоѓа планината Гуахара, која има височина од 2,718 метри, што се издига над Националниот парк. На дното се наоѓа област, на која има многу ситен седиментарен материјал кој бил депониран од неговите вулкански процеси и е познат како Лано де Ucanca<ref name="naturaycultura"/><ref name="enciclopedia"/><ref name="islaaisla"/>.

Највисоката точка на островот, на шпанска територија и во Атлантскиот Океан е врвот на [[Теиде]], на 3.718 метри надморска височина и над 7.500 метри над површината на океанот. Вулканот е трет по големина на планетата, а неговата централна местоположба и снежен пејзаж во зима му дава уникатна природа.  Оригиналните доселеници сметале дека Теиде бил бог, и дека местото претставувало место за обожавање.

Во 1954 година, целата област околу него била прогласена за национален парк, со понатамошно проширување подоцна. Покрај тоа, во јуни 2007 година [[УНЕСКО]] областа ја вклучила во списокот на светско културно наследство<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://whc.unesco.org/en/list/1258|title=Teide National Park|first=UNESCO World Heritage|last=Centre|date=|work=unesco.org|accessdate=18 April 2017}}</ref>. На запад се наоѓа вулканот Пико Виехо (Стариот врв). На едната страна од него е вулканот Чахора, каде што последната ерупција се случила во 1798 година.

Теиде е еден од 16-те [[Декадни вулкани]] идентификувани од страна на Меѓународната асоцијација за вулканологија и хемија на Земјината внатрешност (IAVCEI).

====Масиви====
[[File:Anaga 2006.jpg|thumb|left|Масивот Анага]]
Масивот Анага (''[[Macizo de Anaga]]''), на североисточниот дел на островот, има неправилен и нерамномерен топографски профил каде што, и покрај генерално скромните височини, Круз де Таборно достигнува висина од 1024 метри. Поради возраста од 5,7 милиони години, длабоки ерозивни процеси и густата мрежа на насипи кои го пробиваат масивот, неговата површина содржи материјали од [[фонолит]]ичко и [[трахит]]ско потекло. Голем број на клисури со стрмни ѕидови постојат на овој дел од островот. Вертикалните форми доминираат на брегот на Анага, со ретки плажи главно составени од карпи или црн песок<ref name="naturaycultura"/><ref name=enciclopedia/><ref name="islaaisla"/>.
[[File:Punta teno.jpg|thumb|right|Масивот Тено со подрачјето на Гигантските Карпи]]

Масивот Тено (''[[Macizo de Teno]]'') се наоѓа на северозападниот дел на островот. Како и Анага, и овој масив содржи надземни површини и длабоки клисури формирани со [[ерозија]]. Сепак, материјалите овде се постари (околу 7,4 милиони години). Планината Гала претставува највисока надморска височина од 1342 метри. Најнеобичниот пејзаж на овој масив се наоѓа на јужниот брег, каде што [[Акантиладос де Лос Гигантес]] ги прикажува вертикалните ѕидови кои достигнуваат височини од 500 метри на некои места<ref name="naturaycultura"/><ref name="enciclopedia"/><ref name="islaaisla"/>.

Масивот Адехе (''Macizo de Adeje'') се наоѓа на јужниот дел на островот. Неговото главно обележје е Роке дел Конде, со надморска височина од 1.001 метри. Овој масив не е толку импресивен како другите поради неговата намалена основна структура, бидејќи во прилог на поголемата геолошка старост на таа местоположба, масивот доживеал голема ерозија на својот материјал, со што се изгубил оригиналниот изглед и обем<ref name="naturaycultura"/><ref name="enciclopedia"/><ref name="islaaisla"/>.

====Дорсалес====

Планинскиот венец познат како Дорсал на Педро Гил (''Dorsal of Pedro Gil'') ја покрива областа од самиот почеток на планината Ла Есперанса, на височина од околу 750 метри, до центарот на островот, во близина на Калдера де Лас Канадас, со Изања, како највисока точка на 2.390 метри. Овие планини се создадени поради [[базалт]]ниот [[вулкан]]изам преку една од оските што го создале вулканот во оваа област<ref name="naturaycultura"/><ref name="enciclopedia"/><ref name="islaaisla"/>.

''Abeque Dorsal'' бил формиран од еден ланец на вулкани кои се приклучуваат на Тено со централниот врв на Теиде-Пико Виехо, започнувајќи од една од трите оски на геолошките структури на Тенерифе. На овој дорсален дел се наоѓа историскиот вулкан Чинјеро чија последна ерупција се случила во [[1909]] година<ref name="naturaycultura"/><ref name="enciclopedia"/><ref name="islaaisla"/>.

''Dorsal of Adeje'' или ''Јужен Дорсал'' е дел од последната структурална оска. Остатоците од оваа масивна карпа го прикажуваат исконското земјиште, кое исто така покажува поставување на мали вулкански конуси и карпи на јужниот дел на Тенерифе<ref name="naturaycultura"/><ref name="enciclopedia"/><ref name="islaaisla"/>.

====Долини и клисури====

Најважни долини кои се наоѓаат на островот се [[Вале де Ла Оротава]] и [[Вале де Гуимар]], формирани од масовното лизгање на големи количества материјал кон морето. Другите долини имаат тенденција да бидат помеѓу ридовите формирани од депозити на седименти од блиските падини или едноставно преку нивната еволуција станале типични долини<ref name="naturaycultura"/><ref name="enciclopedia"/><ref name="islaaisla"/>.

Тенерифе има голем број на клисури, кои се карактеристичен елемент на пределот, предизвикани од ерозија од одлевањето на подолго време. Значајни клисури на островот се Руиз, Фаснија и Гуимар, Инфиерно и Ерке, од кои сите се означени како заштитени природни области.<ref name="naturaycultura"/><ref name="enciclopedia"/><ref name="islaaisla"/>
[[File:Panom-puerto.jpg|thumb|upright=2.5|center|Панорама од [[Вале де Ла Оротава]]]]

====Крајбрежје====

Бреговите на Тенерифе обично се стрмни и карпести, особено на север од островот. Сепак, островот има 67,14 километри плажи<ref>[http://www.gobiernodecanarias.org/istac/estadisticas/php/saltarA.php?mid=/istac/estadisticas/territorio_ambiente/area_01_frame.html Estadísticas del Gobierno de Canarias]  {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100323155813/http://www.gobiernodecanarias.org/istac/estadisticas/php/saltarA.php?mid=%2Fistac%2Festadisticas%2Fterritorio_ambiente%2Farea_01_frame.html |date=23 March 2010 }}</ref>. На северниот брег има песочни црни плажи, додека на јужниот и југозападниот брег на островот, плажите обично имаат многу пофини и појасни песоци со полесни тонови<ref name="naturaycultura"/><ref name="enciclopedia"/><ref name="islaaisla"/>.

==Клима==

Тенерифе е познат на меѓународно ниво како „''Остров на вечната пролет''“ (''Isla de la Eterna Primavera'').<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.turismodecanarias.com/canary-islands-spain/tourism-office/tenerife-island/index.html|title=Tenerife|author=|date=27 March 2015|work=turismodecanarias.com|accessdate=18 April 2017|archive-date=2015-04-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20150422031727/http://www.turismodecanarias.com/canary-islands-spain/tourism-office/tenerife-island/index.html|url-status=dead}}</ref> Островот, кој лежи на иста ширина како пустината [[Сахара]], ужива топла [[тропска клима]] со просечна вредност од 18-24&nbsp;°C (64-75&nbsp;°F) во зимата и 24-28&nbsp;°C (75-82&nbsp;°F) во летото. Островот има поголем број на годишни сончеви денови и ниски врнежи во сите предели освен во планинските области. [[Умерена клима|Умерената клима]] на Тенерифе е контролирана во голема мера од страна на традиционалните трендови, чија [[влажност]] е [[Кондензација|кондензирана]] главно во северниот и североисточниот дел на островот, создавајќи облаци кои се движат помеѓу 600 и 1800 метри во височина. Студените морски струи на [[Канарските Острови]], исто така, имаат ефект на ладење на крајбрежјата и нејзините плажи, додека топографијата на пејзажот игра улога во климатските разлики на островот со големиот број на долини. Умерениот ефект на морскиот воздух ја прави екстремната топлина ретка појава. Најниската регистрирана температура во центарот на Санта Крус е 8.1&nbsp;°C (46.6&nbsp;°F), најстудениот месец во извештајот сè уште има релативно блага просечна температура од 15.8&nbsp;°C (60.4&nbsp;°F)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aemet.es/en/serviciosclimaticos/datosclimatologicos/efemerides_extremos*?w=0&k=coo&l=C449C&datos=det&x=C449C&m=13&v=TMB|title=Santa Cruz All Time Records|publisher=Aemet.es|accessdate=10 December 2015}}</ref>. Летните температури се највисоки во август, со просечно високо ниво од 29&nbsp;°C (84&nbsp;°F) во Санта Крус, слично на оние на местата до северно од [[Барселона]] и [[Мајорка]], поради поголемо поморско влијание. На повисоките места во Ла Лагуна, климатските транзиции кон средоземна клима со повисоки врнежи и пониски температури во текот на целата година. Климата на Санта Крус е многу типична за Канарските Острови, иако е само малку потопла од климата на [[Лас Палмас]].

Големи климатски контрасти на островот се евидентни, особено во текот на зимските месеци кога е можно да се ужива во топлото сонце на брегот и да се доживее снег на надморска височина од 3.000 метри на Теиде<ref name=islaaisla>{{Наведена книга | last = González Morales | first = Alejandro | title = Canarias isla a isla (clima) | publisher = Centro de la Cultura Popular Canaria| year = 2000 | isbn = 84-7926-357-1}}</ref>. Исто така, постојат големи контрасти на ниска надморска височина, каде што климата се движи од сува на југоисточната страна претставена од Санта Крус де Тенерифе до [[Средоземје]]то на северозападната страна во [[Буена Виста дел Норте]] и [[Ла Оротава]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Zonas/Santa%20Cruz%20Laguna/Mas%20sobre%20Tenerife/Geografia/Climatologia/Contraste%20norte-sur.htm?Lang=es&sig=true|title=Turismo Tenerife: Alojamiento, Carnaval, Actividades... - Tenerife|author=|date=|work=webtenerife.com|accessdate=18 April 2017}}{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.

Северот и југот од Тенерифе слично имаат различни климатски одлики. Северозападната страна на островот добива 73 % од сите врнежи на островот, а релативната влажност на воздухот е супериорна. Плувиометриските максимуми се регистрирани на страна на просечна надморска височина од 1.000 до 1200 метри, речиси исклучиво во планинскиот венец Ла Оротава<ref name=islaaisla/>. Сепак, иако постојат климатски разлики во врнежите и сонцето на островот, вкупните годишни врнежи се ниски и летните месеци од мај до септември, вообичаено, се целосно суви. Врнежите, слично како и во [[Јужна Калифорнија]], исто така, може да бидат крајно непредвидливи од една година до друга<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://hal.archives-ouvertes.fr/docs/00/49/82/26/PDF/camberlin_CR_revised.pdf |title=More variable tropical climates have a slower demographic growth |publisher=Hal.archives-ouvertes.fr |accessdate=2012-09-19}}</ref>.

{{Weather box
|location = Санта Крус
|metric first = yes
|single line = yes
|Jan record high C = 28.4
|Feb record high C = 31.2
|Mar record high C = 35.4
|Apr record high C = 35.2
|May record high C = 36.4
|Jun record high C = 37.1
|Jul record high C = 42.6
|Aug record high C = 40.4
|Sep record high C = 39.3
|Oct record high C = 38.1
|Nov record high C = 34.0
|Dec record high C = 28.2
|year record high C = 42.6
|Jan high C = 21.0
|Feb high C = 21.2
|Mar high C = 22.1
|Apr high C = 22.7
|May high C = 24.1
|Jun high C = 26.2
|Jul high C = 28.7
|Aug high C = 29.0
|Sep high C = 28.1
|Oct high C = 26.3
|Nov high C = 24.1
|Dec high C = 22.1
|year high C = 24.6
|Jan mean C = 18.2
|Feb mean C = 18.3
|Mar mean C = 19.0
|Apr mean C = 19.7
|May mean C = 21.0
|Jun mean C = 22.9
|Jul mean C = 25.0
|Aug mean C = 25.5
|Sep mean C = 24.9
|Oct mean C = 23.4
|Nov mean C = 21.3
|Dec mean C = 19.4
|year mean C = 21.5
|Jan low C = 15.4
|Feb low C = 15.3
|Mar low C = 15.9
|Apr low C = 16.5
|May low C = 17.8
|Jun low C = 19.5
|Jul low C = 21.2
|Aug low C = 21.9
|Sep low C = 21.7
|Oct low C = 20.3
|Nov low C = 18.4
|Dec low C = 16.6
|year low C = 18.4
|Jan record low C = 9.4
|Feb record low C = 8.1
|Mar record low C = 9.5
|Apr record low C = 9.4
|May record low C = 12.0
|Jun record low C = 13.4
|Jul record low C = 16.5
|Aug record low C = 14.6
|Sep record low C = 16.5
|Oct record low C = 14.6
|Nov record low C = 10.1
|Dec record low C = 10.0
|year record low C = 8.1
|Jan rain mm = 31.5
|Feb rain mm = 35.4
|Mar rain mm = 37.8
|Apr rain mm = 11.6
|May rain mm = 3.6
|Jun rain mm = 0.9
|Jul rain mm = 0.1
|Aug rain mm = 2.0
|Sep rain mm = 6.8
|Oct rain mm = 18.7
|Nov rain mm = 34.1
|Dec rain mm = 43.2
|Jan rain days = 8.0
|Feb rain days = 7.2
|Mar rain days = 6.9
|Apr rain days = 5.5
|May rain days = 2.9
|Jun rain days = 0.9
|Jul rain days = 0.2
|Aug rain days = 0.8
|Sep rain days = 2.7
|Oct rain days = 6.1
|Nov rain days = 8.8
|Dec rain days = 9.4
|unit rain days = 1.0 mm
|Jan humidity = 64
|Feb humidity = 65
|Mar humidity = 62
|Apr humidity = 61
|May humidity = 61
|Jun humidity = 61
|Jul humidity = 58
|Aug humidity = 60
|Sep humidity = 64
|Oct humidity = 66
|Nov humidity = 65
|Dec humidity = 66
|year humidity = 
|Jan sun = 178
|Feb sun = 186
|Mar sun = 221
|Apr sun = 237
|May sun = 282
|Jun sun = 306
|Jul sun = 337
|Aug sun = 319
|Sep sun = 253
|Oct sun = 222
|Nov sun = 178
|Dec sun = 168
|source 1 = ''[[Државна метеоролошка агенција на Шпанија]]''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aemet.es/en/serviciosclimaticos/datosclimatologicos/valoresclimatologicos?l=C449C&k=coo|title=Valores Climatológicos Normales. Santa Cruz De Tenerife|accessdate=}}</ref>
|source 2 = ''[[Државна метеоролошка агенција на Шпанија]]''<ref>{{Наведена мрежна страница
 |url=http://www.aemet.es/es/serviciosclimaticos/datosclimatologicos/efemerides_extremos?w=0&k=coo&l=C449C&datos=det
 |title=Valores Climatológicos Extremos. Santa Cruz de Tenerife
|accessdate=}}</ref> (1981–2010), Extremes (1921-Present)
|date = February 2016}}

{{Weather box
|location = [[Јужен Аеродром (Тенерифе)|Јужен Аеродром]]
|metric first = yes
|single line = yes
|collapsed = yes
|Jan record high C = 29.3
|Feb record high C = 30.0
|Mar record high C = 34.0
|Apr record high C = 35.6
|May record high C = 37.7
|Jun record high C = 36.2
|Jul record high C = 42.9
|Aug record high C = 44.3
|Sep record high C = 41.8
|Oct record high C = 37.0
|Nov record high C = 35.2
|Dec record high C = 30.0
|year record high C = 44.3
|Jan high C = 21.7
|Feb high C = 22.0
|Mar high C = 23.1
|Apr high C = 23.1
|May high C = 23.9
|Jun high C = 25.4
|Jul high C = 27.7
|Aug high C = 28.4
|Sep high C = 27.9
|Oct high C = 26.8
|Nov high C = 24.8
|Dec high C = 22.8
|year high C = 24.8
|Jan mean C = 18.4
|Feb mean C = 18.5
|Mar mean C = 19.3
|Apr mean C = 19.5
|May mean C = 20.4
|Jun mean C = 22.1
|Jul mean C = 24.0
|Aug mean C = 24.7
|Sep mean C = 24.5
|Oct mean C = 23.4
|Nov mean C = 21.5
|Dec mean C = 19.7
|year mean C = 21.4
|Jan low C = 15.2
|Feb low C = 15.0
|Mar low C = 15.6
|Apr low C = 16.0
|May low C = 17.0
|Jun low C = 18.8
|Jul low C = 20.2
|Aug low C = 21.1
|Sep low C = 21.1
|Oct low C = 20.0
|Nov low C = 18.2
|Dec low C = 16.5
|year low C = 17.9
|Jan record low C = 9.0
|Feb record low C = 9.8
|Mar record low C = 9.6
|Apr record low C = 12.2
|May record low C = 13.0
|Jun record low C = 14.6
|Jul record low C = 16.8
|Aug record low C = 17.1
|Sep record low C = 16.6
|Oct record low C = 14.8
|Nov record low C = 12.0
|Dec record low C = 10.4
|year record low C = 9.0
|Jan rain mm = 16.6
|Feb rain mm = 19.9
|Mar rain mm = 14.7
|Apr rain mm = 7.4
|May rain mm = 1.1
|Jun rain mm = 0.1
|Jul rain mm = 0.1
|Aug rain mm = 1.3
|Sep rain mm = 3.6
|Oct rain mm = 11.9
|Nov rain mm = 26.3
|Dec rain mm = 30.3
|Jan rain days = 1.8
|Feb rain days = 2.2
|Mar rain days = 1.9
|Apr rain days = 1.1
|May rain days = 0.3
|Jun rain days = 0.0
|Jul rain days = 0.0
|Aug rain days = 0.2
|Sep rain days = 0.6
|Oct rain days = 1.6
|Nov rain days = 1.9
|Dec rain days = 3.5
|unit rain days = 1.0 mm
|Jan humidity = 62
|Feb humidity = 64
|Mar humidity = 63
|Apr humidity = 65
|May humidity = 66
|Jun humidity = 68
|Jul humidity = 65
|Aug humidity = 67
|Sep humidity = 68
|Oct humidity = 67
|Nov humidity = 64
|Dec humidity = 66
|year humidity = 
|Jan sun = 193
|Feb sun = 195
|Mar sun = 226
|Apr sun = 219
|May sun = 246
|Jun sun = 259
|Jul sun = 295
|Aug sun = 277
|Sep sun = 213
|Oct sun = 214
|Nov sun = 193
|Dec sun = 195
|source 1 = [[Agencia Estatal de Meteorología]]<ref name="aemet.es">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aemet.es/en/serviciosclimaticos/datosclimatologicos/valoresclimatologicos?l=C429I&k=coo|title=Standard Climate Values. Tenerife Sur Aeropuerto |accessdate=}}</ref>
|source 2 = [[Agencia Estatal de Meteorología]]<ref name="aemet">{{Наведена мрежна страница
 |url=http://www.aemet.es/es/serviciosclimaticos/datosclimatologicos/efemerides_extremos?w=0&k=coo&l=C429I&datos=det
 |title=Valores Climatológicos Extremos. Tenerife Sur Aeropuerto
|accessdate=}}</ref> (1981–2010), Екстреми (1921-денес)
|date = February 2016}}

{{Weather box
|location = Ла Лагуна – [[Северен Аеродром (Тенерифе)|Северен Аеродром]]<small>(надморска височина: {{convert|632|m|abbr=off}})</small>
|metric first = yes
|single line = yes
|collapsed = yes
|Jan record high C = 25.6
|Feb record high C = 26.9
|Mar record high C = 33.2
|Apr record high C = 33.0
|May record high C = 37.6
|Jun record high C = 37.9
|Jul record high C = 41.4
|Aug record high C = 41.2
|Sep record high C = 38.0
|Oct record high C = 33.2
|Nov record high C = 31.0
|Dec record high C = 25.2
|year record high C = 41.4
|Jan high C = 16.0
|Feb high C = 16.7
|Mar high C = 18.2
|Apr high C = 18.5
|May high C = 20.1
|Jun high C = 22.2
|Jul high C = 24.7
|Aug high C = 25.7
|Sep high C = 24.9
|Oct high C = 22.5
|Nov high C = 19.7
|Dec high C = 17.1
|year high C = 20.5
|Jan mean C = 13.1
|Feb mean C = 13.4
|Mar mean C = 14.5
|Apr mean C = 14.7
|May mean C = 16.1
|Jun mean C = 18.1
|Jul mean C = 20.2
|Aug mean C = 21.2
|Sep mean C = 20.7
|Oct mean C = 18.9
|Nov mean C = 16.5
|Dec mean C = 14.3
|year mean C = 16.8
|Jan low C = 10.2
|Feb low C = 10.0
|Mar low C = 10.7
|Apr low C = 10.9
|May low C = 12.0
|Jun low C = 14.0
|Jul low C = 15.7
|Aug low C = 16.6
|Sep low C = 16.5
|Oct low C = 15.2
|Nov low C = 13.3
|Dec low C = 11.5
|year low C = 13.0
|Jan record low C = 3.2
|Feb record low C = 3.4
|Mar record low C = 2.0
|Apr record low C = 4.2
|May record low C = 6.0
|Jun record low C = 8.5
|Jul record low C = 8.5
|Aug record low C = 7.0
|Sep record low C = 9.2
|Oct record low C = 6.8
|Nov record low C = 6.2
|Dec record low C = 3.5
|year record low C = 2.0
|Jan rain mm = 80
|Feb rain mm = 70
|Mar rain mm = 61
|Apr rain mm = 39
|May rain mm = 19
|Jun rain mm = 11
|Jul rain mm = 6
|Aug rain mm = 5
|Sep rain mm = 16
|Oct rain mm = 47
|Nov rain mm = 81
|Dec rain mm = 82
|Jan humidity = 76
|Feb humidity = 75
|Mar humidity = 71
|Apr humidity = 74
|May humidity = 72
|Jun humidity = 73
|Jul humidity = 69
|Aug humidity = 69
|Sep humidity = 71
|Oct humidity = 74
|Nov humidity = 75
|Dec humidity = 79
|year humidity = 73
|Jan rain days = 11
|Feb rain days = 10
|Mar rain days = 10
|Apr rain days = 10
|May rain days = 7
|Jun rain days = 4
|Jul rain days = 3
|Aug rain days = 3
|Sep rain days = 5
|Oct rain days = 10
|Nov rain days = 10
|Dec rain days = 12
|unit rain days = 1.0 mm
|Jan sun = 150
|Feb sun = 168
|Mar sun = 188
|Apr sun = 203
|May sun = 234
|Jun sun = 237
|Jul sun = 262
|Aug sun = 269
|Sep sun = 213
|Oct sun = 194
|Nov sun = 155
|Dec sun = 137
|year sun = 2410
|source 1 = [[Agencia Estatal de Meteorología]]<ref name="aemet.es2">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aemet.es/en/serviciosclimaticos/datosclimatologicos/valoresclimatologicos?l=C447A&k=coo|title=Standard Climate Values. Tenerife Norte Aeropuerto |accessdate=}}
</ref> (1981–2010)
|source 2 = [[Agencia Estatal de Meteorología]]<ref>{{Наведена мрежна страница
 |url=http://www.aemet.es/es/serviciosclimaticos/datosclimatologicos/efemerides_extremos?w=0&k=coo&l=C447A&datos=det
 |title=Valores Climatológicos Extremos. Tenerife Norte Aeropuerto
|accessdate=}}</ref>
|date = February 2016}}

{{Weather box
|location = Изања<small>(надморска височина: {{convert|2371|m|abbr=off}})</small>
|metric first = yes
|single line = yes
|collapsed = yes
|Jan high C = 7.5
|Feb high C = 8.0
|Mar high C = 10.2
|Apr high C = 11.8
|May high C = 14.5
|Jun high C = 18.9
|Jul high C = 23.0
|Aug high C = 22.6
|Sep high C = 18.6
|Oct high C = 14.3
|Nov high C = 11.1
|Dec high C = 8.8
|year high C = 
|Jan mean C = 4.3
|Feb mean C = 4.7
|Mar mean C = 6.4
|Apr mean C = 7.6
|May mean C = 10.1
|Jun mean C = 14.4
|Jul mean C = 18.5
|Aug mean C = 18.2
|Sep mean C = 14.5
|Oct mean C = 10.6
|Nov mean C = 7.8
|Dec mean C = 5.6
|year mean C = 
|Jan low C = 1.1
|Feb low C = 1.3
|Mar low C = 2.7
|Apr low C = 3.5
|May low C = 5.8
|Jun low C = 9.9
|Jul low C = 14.0
|Aug low C = 13.8
|Sep low C = 10.4
|Oct low C = 6.9
|Nov low C = 4.5
|Dec low C = 2.4
|year low C = 
|Jan rain mm = 47
|Feb rain mm = 67
|Mar rain mm = 58
|Apr rain mm = 18
|May rain mm = 7
|Jun rain mm = 0
|Jul rain mm = 0
|Aug rain mm = 5
|Sep rain mm = 13
|Oct rain mm = 37
|Nov rain mm = 54
|Dec rain mm = 60
|Jan rain days = 4.5
|Feb rain days = 4.0
|Mar rain days = 4.1
|Apr rain days = 2.7
|May rain days = 1.1
|Jun rain days = 0.2
|Jul rain days = 0.1
|Aug rain days = 0.5
|Sep rain days = 1.6
|Oct rain days = 3.7
|Nov rain days = 4.4
|Dec rain days = 5.6
|unit rain days = 1.0 mm
|Jan humidity = 50
|Feb humidity = 54
|Mar humidity = 48
|Apr humidity = 45
|May humidity = 40
|Jun humidity = 32
|Jul humidity = 25
|Aug humidity = 30
|Sep humidity = 43
|Oct humidity = 55
|Nov humidity = 54
|Dec humidity = 52
|year humidity = 
|Jan sun = 226
|Feb sun = 223
|Mar sun = 260
|Apr sun = 294
|May sun = 356
|Jun sun = 382
|Jul sun = 382
|Aug sun = 358
|Sep sun = 295
|Oct sun = 259
|Nov sun = 220
|Dec sun = 218
|year sun = 
|source 1 = Agencia Estatal de Meteorología<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aemet.es/en/serviciosclimaticos/datosclimatologicos/valoresclimatologicos?l=C430E&k=coo|title=Standard Climate Values. Izaña |accessdate=}}</ref> (1981–2010)
|date = March 2018}}

{{Weather box
|location = Вилафлор<small>(надморска височина: {{convert|1378|m|abbr=off}}</small> 
|metric first = yes
|single line = yes
|collapsed = yes
|Jan high C = 13.5
|Feb high C = 14.4
|Mar high C = 16.0
|Apr high C = 16.1
|May high C = 18.3
|Jun high C = 21.2
|Jul high C = 27.4
|Aug high C = 27.9
|Sep high C = 23.5
|Oct high C = 18.7
|Nov high C = 16.0
|Dec high C = 14.5
|year high C = 19.0
|Jan mean C= 9.4
|Feb mean C= 10.2
|Mar mean C= 11.7
|Apr mean C= 11.9
|May mean C= 13.8
|Jun mean C= 16.7
|Jul mean C= 22.7
|Aug mean C= 23.0
|Sep mean C= 19.2
|Oct mean C= 14.4
|Nov mean C= 11.4
|Dec mean C= 10.0
|year mean C= 14.7
|Jan low C = 5.4
|Feb low C = 6.0
|Mar low C = 7.3
|Apr low C = 7.2
|May low C = 9.5
|Jun low C = 12.2
|Jul low C = 18.0
|Aug low C = 18.5
|Sep low C = 14.8
|Oct low C = 10.4
|Nov low C = 8.2
|Dec low C = 7.0
|year low C = 10.2
|Jan precipitation mm = 49.4
|Feb precipitation mm = 51.2
|Mar precipitation mm = 34.1
|Apr precipitation mm = 24.4
|May precipitation mm = 2.7
|Jun precipitation mm = 0.4
|Jul precipitation mm = 0.0
|Aug precipitation mm = 0.8
|Sep precipitation mm = 7.5
|Oct precipitation mm = 33.8
|Nov precipitation mm = 70.6
|Dec precipitation mm = 56.2
|year precipitation mm = 366.1
|source 1 = Gobierno de Canarias<ref name="gobierno de canarias">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobiernodecanarias.org/cmayot/espaciosnaturales/instrumentos/areadescarga/ifonche/aprobaciondefinitiva/informativo.pdf|title=Documento informativo del Plan Especial del paisaje protegido de Ifonche|accessdate=|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304081057/http://www.gobiernodecanarias.org/cmayot/espaciosnaturales/instrumentos/areadescarga/ifonche/aprobaciondefinitiva/informativo.pdf|archivedate=4 March 2016|df=dmy-all}}</ref> (Temperatures:1983–1995; Precipitation:1945–1997)
| date= March 2016}}

{{climate chart
| [[Буенависта дел Норте]]
| 12 | 17 | 167
| 11 | 17 | 95
| 12 | 17 | 70
| 12 | 17 | 18
| 13 | 19 | 12
| 14 | 20 | 9
| 17 | 22 | 1
| 18 | 23 | 3
| 17 | 23 | 4
| 16 | 21 | 90
| 15 | 19 | 207
| 13 | 17 | 122
| float = right
| clear = none
| source =<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ucm.es/info/cif/station/es-buena.htm|title=ESP S.C.TENERIFE - BUENAVISTA -TENERIFE-|author=|date=|work=ucm.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>}}

===Вода===

Вулканската почва на Тенерифе, која е порозна и пропустлива, е генерално причината зошто почвата може да ја зголеми [[апсорпција]]та на вода на островот кој има ниски врнежи од дожд, со кондензација во пошумените области и со замрзнување на врвот на островот<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Area%20profesional/Area%20industria%20turistica/La%20isla/Climatologia/El%20Agua.htm|title=Turismo Tenerife: Alojamiento, Carnaval, Actividades... - Tenerife|author=|date=|work=webtenerife.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081015010101/http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Area%2Bprofesional/Area%2Bindustria%2Bturistica/La%2Bisla/Climatologia/El%2BAgua.htm|archivedate=15 October 2008|df=dmy-all}}</ref>.

Со оглед на неправилноста на врнежите и геолошките услови на островот, изградбата на браната е избегната, така што најголем дел од водата (90 %) доаѓа од бунари и од водни канали, кој ги има илјадници на островот, и важни системи кои служат за извлекување на своите хидролошки ресурси<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aguastenerife.org/4_tfeyelagua/4_3_6.html|title=Información del Consejo Insular de Aguas de Tenerife|author=|date=|work=aguastenerife.org|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303170343/http://www.aguastenerife.org/4_tfeyelagua/4_3_6.html|archivedate=3 March 2016|df=dmy-all}}</ref>. Овие тунели се многу опасни, со џебови од вулкански гас или [[јаглерод диоксид]], предизвикувајќи брза смрт<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.bayjournal.com/article.cfm?article=3315 |title=Chesapeake Bay Journal : Article |publisher=Bayjournal.com |date= |accessdate=2012-09-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120223232921/http://www.bayjournal.com/article.cfm?article=3315 |archive-date=23 February 2012 |url-status=dead |df=dmy-all }}</ref>.

===Загадување и квалитет на воздухот===

Канарските Острови имаат ниски нивоа на загадување на воздухот, благодарение на недостатокот на фабрики и индустрии и традиции кои природно го отстрануваат контаминираниот воздух од островите. Според официјалните податоци што ги нуди [[Министерството за здравство и индустрија на Шпанија|Министерството за здравство и индустрија]] на [[Шпанија]], Тенерифе е едно од најчистите места во земјата со индекс на загадување на воздухот под националниот просек<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.troposfera.org/modules.php?name=News&file=article&sid=781 |title=Troposfera.org -- Portal de Calidad del Aire - 404 Error|first=Troposfera.org &#124; Portal de Calidad del |last=Aire |date=|work=troposfera.org|accessdate=18 April 2017}} {{dead link|date=April 2017 |fix-attempted=yes}}</ref>. И покрај ова, сè уште постојат агенси кои влијаат на нивоата на загадување на островот, главните загадувачки се рафинеријата во Санта Крус, термоцентралите во Лас Калетилас и Гранадила и патниот сообраќај, зголемени преку високото ниво на туризам на островот. Покрај тоа, на островот Тенерифе, како во [[Ла Палма]], мора да се контролира и загадувањето на светлината, за да им се помогне на астрофизичките опсерватории што се наоѓаат на врвовите на островот<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://atan.org/contaminacion/index.htm|title=Página oficial de ATAN: Contaminación|author=|date=|work=atan.org|accessdate=22 April 2017|archive-date=2001-02-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20010218172753/http://www.atan.org/contaminacion/index.htm|url-status=dead}}</ref>. Водата обично е со многу висок квалитет и сите плажи на островот Тенерифе се каталогизирани од страна на Министерството за здравство како води погодни за капење<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://nayade.msc.es/Splayas/html/ciudadano/documentos/Resumen_Aguas_Banio_2007.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20081030133628/http://nayade.msc.es/Splayas/html/ciudadano/documentos/Resumen_Aguas_Banio_2007.pdf|url-status=dead|archive-date=30 October 2008|title=Información sobre la Calidad del agua de baño|author=|date=|work=msc.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

==Флора и фауна==

Островот Тенерифе има извонредна еколошка разновидност и покрај неговата мала површина, што е последица на посебните еколошки услови на островот, каде што неговата посебна [[орографија]] ги модифицира општите климатски услови на локално ниво, произведувајќи значајна разновидност на микроклимати. Оваа разноликост на природни микроклимати и, според тоа, живеалишта, значи дека на островот постои богата и разновидна флора (1400 видови растенија), кои повеќе од сто се целосно ендемски на Тенерифе<ref name=florayfauna>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?sectionID=3&lang=1&s=1&ID=164|title=Cabildo de Tenerife (Flora y Fauna: introducción)|author=|date=|work=idecnet.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080307145049/http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?sectionID=3&lang=1&s=1&ID=164|archivedate=7 March 2008|df=dmy-all}}</ref>. Ендемските видови ја вклучуваат [[волчја опашка|волчјата опашка]]. Фауната на островот има многу ендемски [[безрбетници]] и уникатни видови [[влекачи]], [[птици]] и [[цицачи]]. Фауната на Тенерифе вклучува околу 400 видови риби, 56 птици, пет влекачи, два [[водоземци]], 13 копнени цицачи и неколку илјади безрбетници, заедно со неколку видови морски желки, китови и делфини.

Растителноста на Тенерифе може да се подели во шест главни зони кои се директно поврзани со надморската височина и насоката во која се соочуваат.

* Долна ксерофизичка зона: 0-700 метри (0-2.297 стапки). [[Ксерофит]]ни грмушки кои се добро прилагодени на интензивно сонце и силни ветрови. Во оваа група спаѓаат следните ендемски видови: ''Euphorbia canariensis'', ''Ceropegia'' итн.
* Термофилна шума: 200-600 метри (660-1.970 стапки). Преодна зона со умерени температури и дождови, но областа е влошена од човековата активност. Во оваа група спаѓаат следните ендемски видови: ''Juniperus cedrus'', ''Dracaena draco'', ''Phoenix canariensis'' итн..
* Шума: 500-1000 метри (1.600-3.300 стапки). Густа шума на големи дрвја, со [[терцијар]]на возраст, сместена во зона со чести дождови и магла. Во оваа група спаѓаат следните ендемски видови: ''Ilex canariensis'', ''Persea indica'', ''Apollonias barbujana'' итн.
* Wax myrtle: 1.000-1.500 метри (3.300-4.900 стапки). Сушна растителност, посиромашна за видовите. Овој предел е од големо значење на шумарството. Во оваа група спаѓаат следните ендемски видови: ''Myrica faya'', ''Erica arborea'' итн. 
* Борова шума: 800-2000 метри (2.600-6.600 стапки). Во оваа група спаѓаат следните ендемски видови: ''Pinus canariensis'', ''Genista canariensis'' итн.
* Високи планини: над 2.000 метри (6.600 стапки). Овде преовладува ува клима, интензивно сончево зрачење и екстремни температури. Флората добро е прилагодена на условите<ref name=florayfauna/>.

<gallery widths="200px" heights="200px">
File:Eidechsen Teide.jpg|''[[Gallotia galloti]]''
File:Dracaena draco.jpg|''[[Dracaena draco]]''
File:Tajinaste rojo.jpg|''[[Echium wildpretii]]''
</gallery>

===Праисториска фауна===

Пред доаѓањето на [[Абориџини]]те, Канарските Острови, а особено островот Тенерифе, биле населени со ендемски животни кои денес главно се исчезнати. Овие примероци достигнале поголеми од вообичаените големини, поради феноменот наречен [[островски гигантизам]].

Меѓу овие видови, најпознатите во Тенерифе се:

* [[Џиновски гуштер]] (''Gallotia goliath''). Го населувал островот Тенерифе од [[Холоцен]]от до XV век од н.е. Достигнувал должина од 120 до 125 сантиметри<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.iehcan.com/wp-content/uploads/2006/01/3_Mart%C3%ADn_2006.pdf|title=Aportaciones de D. Telesforo Bravo al conocimiento de la fauna de vertebrados terrestres de las islas Canarias|author=|date=|work=iehcan.com|accessdate=18 April 2017}}</ref>.
* [[Џиновски стаорец]] (''Canariomys bravoi''): Фосилите најчесто датираат од [[плиоцен]]от и [[плеистоцен]]от. Черепот достигнал должина до 7 сантиметри, па затоа можел да достигне големината на зајак, што би го направил сосема голем во споредба со европските видови стаорци. Фосилите од Тенерифе на џиновскиот стаорец обично се појавуваат во [[Пештера|пештери]] и вулкански цевки<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobiernodecanarias.org/cmayot/medioambiente/lagartodelagomera/gatos.html|title=GOBIERNO DE CANARIAS|author=|date=|work=gobiernodecanarias.org|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091228151643/http://www.gobiernodecanarias.org/cmayot/medioambiente/lagartodelagomera/gatos.html|archivedate=28 December 2009|df=dmy-all}}</ref>.
* [[Џиновска желка]] (''Geochelone burchardi''): Голема желка, слична на оние кои моментално се наоѓаат на некои океански острови како [[Галапагос]] во [[Тихиот Океан]] и [[Сејшели]] во [[Индискиот Океан]]. Биле откриени остатоци од [[миоцен]]от. Оваа желка можеби го населувала островот во [[Плеистоцен|Високиот Плеистоцен]], и очигледно исчезнала поради вулканските настани долго пред доаѓањето на луѓето<ref>[http://cubits.org/theextinctioncubit/db/extinctreptiles/view/18692/ The Recently Extinct Plants and Animals Database Extinct Reptiles: ''Geochelone burchardi''.] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160619232217/http://cubits.org/theextinctioncubit/db/extinctreptiles/view/18692/ |date=2016-06-19 }} Consultado el 17 de junio de 2016.</ref>

<gallery class="center">
File:Canariomys bravoi skull.JPG|Череп од Џиновски стаорец
File:Gallotia goliath mummy 2.JPG|Мумифициран примерок на Џиновски гуштер
File:Geochelone burchardi - pleisto sup - femore - Tenerife Adeje.JPG|Фосилизирана коска на Џиновска желка
</gallery>

===Заштитени природни области===
[[File:Espacios protegidos Tenerife-en.png|thumb|upright=1.25|Карта која ги прикажува заштитените подрачја во Тенерифе]]

Речиси половина од територијата на островот (48,6 %)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobiernodecanarias.org/educacion/culturacanaria/espacios/espanat.htm#tenerife|title=LA PROTECCIÓN DE LOS ESPACIOS NATURALES EN CANARIAS|first=|last=NTI|date=|work=gobiernodecanarias.org|accessdate=18 April 2017}}</ref>, е под заштита од [[Заштитени природни подрачја на Канарските Острови|Заштитените природни подрачја на Канарските Острови]]. Од 146 заштитени подрачја под контрола на оваа организација<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobcan.es/cmayot/espaciosnaturales/informacion/quees.html|title=Red Canaria de Espacios Naturales Protegidos - Información|author=|date=|work=gobcan.es|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161121081945/http://www.gobcan.es/cmayot/espaciosnaturales/informacion/quees.html|archivedate=21 November 2016|df=dmy-all}}</ref>, вкупно 43 се наоѓаат на Тенерифе, најзаштитениот остров во групата<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobcan.es/cmayot/espaciosnaturales/informacion/tf_todo.html|title=Red Canaria de Espacios Naturales Protegidos - Información|author=|date=|work=gobcan.es|accessdate=18 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170521000208/http://www.gobcan.es/cmayot/espaciosnaturales/informacion/tf_todo.html|archive-date=21 May 2017|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref>. Организацијата има критериуми кои ги ставаат областите под нејзино набљудување под осум различни категории на заштита, и сите од нив се претставени на Тенерифе. Освен Националниот парк „Теиде“, на островот постојат и други национални паркови како: Паркот на природата де Канаријас, два рурална паркови (Анага и Тено), четири интегрални природни резервати, шест посебни природни резервати, вкупно четиринаесет природни споменици, девет заштитени пејзажи и шест локации од научен интерес. Исто така Анага од [[2015]] година е прогласен за [[биосферен резерват]]<ref name="efeverde.com"/> и е место каде што има најголем број на ендемски видови во Европа<ref name="efeverde.com"/>.

==Администрација==
===Законска регулатива===
[[File:Santa Cruz Innenhof der Presidencia del gobierno de canarias (fcm).jpg|thumb|right|upright|Објектот каде се наоѓа Претседателството на автономната влада на Канарските Острови во Санта Крус]]

Владата на островот Тенерифе е сместена во [[Кабилдо де Тенерифе]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tenerife.es/wps/portal/!ut/p/c1/04_SB8K8xLLM9MSSzPy8xBz9CP0os3gPZxPfEG93QwMDCwsDAyNXN1PfEA9_A4NAI6B8JG55TwMCuv088nNT9QtyI8oBAzGQKg!!/dl2/d1/L2dJQSEvUUt3QS9ZQnB3LzZfSEk2TElLRzEwOE1RNzAySENTUDZSODFCTjQ!/|title=Cabildo de Tenerife|author=|date=|work=tenerife.es|accessdate=18 April 2017}}</ref> која се наоѓа на Плаза де Еспања во главниот град на островот. Политичката Канарска организација нема владино тело на провинција, но наместо тоа, секој остров има свој сопствен ''[[Кабилдо]]'' (совет). Од своето основање во март [[1913]] година има серија на должности, наведени во ''Статутите за автономија на Канарските Острови'' ([[шпански]]: ''Estatuto de Autonomía de Canarias'') и регулирани со Законот 14/1990, од [[26 јули]] [[1990]] година, од ''Régimen Jurídico de las Administraciones Públicas de Canarias''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://noticias.juridicas.com/base_datos/CCAA/ic-l14-1990.t4.html|title=Ley 14/1990, de 26 de julio, de Régimen Jurídico de las Administraciones Públicas de Canarias. TITULO IV. Los Cabildos Insulares.|author=|date=|work=juridicas.com|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

Кабилдо е составен од следниве административни канцеларии: Претседателство, законодавно тело, владин совет, информативни комисии, канцеларија на портпаролот.

===Влада===

Тенерифе е автономна територија на Шпанија. Островот има систем на ниво-влада и посебен статус во [[Европската Унија]] во кој има пониски даночни стапки во споредба со другите региони. Санта Крус е седиште на половина од регионалните владини институции и парламентот, чии претставници се назначуваат од престолнината [[Мадрид]]. Постојат петнаесет членови на парламентот кои работат заедно во усвојувањето на законодавството, организирањето буџети и подобрување на економијата<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.spain-tenerife.com/en/discover/facts/government.html|title=SpainTenerife|last=|first=|date=n.d.|website=spain-tenerife.com |publisher=SpainTenerife|accessdate=1 December 2016}}</ref>.

===Општини===

Островот, кој е дел од [[Покраини во Шпанија|шпанската провинција]] [[Санта Крус де Тенерифе (покраина)|Санта Крус де Тенерифе]], е поделен административно во 31 општини.

Само три општини се на копно: Тегесте, Ел Танке и [[Вилафлор (Тенерифе)|Вилафлор]]. Вилафлор е општина со највисока надморска височина на Канарските Острови (главниот град е на височина од 1.400 метри).

Најголемата општина со површина од 207,31 километри е [[Ла Оротава]], која опфаќа голем дел од националниот парк Теиде. Најмалиот град на островот и на архипелагот е [[Пуерто де ла Круз]], со површина помала од 320 квадратни километри<ref name="extension"/>.

Следува азбучен список на сите општини на островот:
{{div col |colwidth=18em}}
* [[Адехе]]
* [[Арафо]]
* [[Арико]]
* [[Арона (Тенерифе)|Арона]]
* [[Буенависта дел Норте]]
* [[Канделарија (Тенерифе)|Канделарија]]
* [[Фаснија]]
* [[Гарачико]]
* [[Гранадиља де Абона]]
* [[Ла Гуанча (Тенерифе)|Ла Гуанча]]
* [[Гија де Исора]]
* [[Гуимар]]
* [[Икод де лос Винос]]
* [[Ла Матанца де Ацентехо]]
* [[Ла Оротава]]
* [[Пуетро де ла Круз]]
* [[Лос Реалехос]]
* [[Ел Росарио (Тенерифе)|Ел Росарио]]
* [[Сан Кристобал де Ла Лагуна]]
* [[Сан Хуан де ла Рамбла]]
* [[Сан Мигел де Абона]]
* [[Санта Крус де Тенерифе]]
* [[Санта Урсула]]
* [[Сантјаго де Теиде]]
* [[Ел Саузал]]
* [[Лос Силос]]
* [[Такоронте]]
* [[Ел Танке]]
* [[Тегесте]]
* [[Ла Викторија де Ацентехо]]
* [[Вилафлор (Тенерифе)|Вилафлор]]
{{div col end}}

{{div col |colwidth=18em}}
* Абона
* Ацентехо
* Анага
* Вале де Гуимар
* Икод
* Исора
* Вале де Ла Оротава
* Тено
{{div col end}}

==Симболи==
=== Знаме и хералдика===
[[File:Coat of Arms of Tenerife.svg|thumb|upright|Грб на Тенерифе]]

[[Знаме на Тенерифе|Знамето на Тенерифе]] првобитно било усвоено во [[1845]] од страна на морнарицата во неговата база во пристаништето Санта Крус де Тенерифе. Подоцна, и во моментов, ова знаме го претставува целиот остров Тенерифе. Тоа било одобрено од [[Кабилдо де Тенерифе]] и од Владата на Канарските Острови на [[9 мај]] [[1989]] година и објавено на [[22 мај]] во владиниот извештај на Канарските Острови, станувајќи официјално<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobiernodecanarias.org/boc/1989/070/007.html|title=BOC - 1989/070. Lunes 22 de Mayo de 1989 - 496|author=|date=|work=gobiernodecanarias.org|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

[[Грб на Тенерифе|Грбот на Тенерифе]] бил донесен со кралски указ на [[23 март]] [[1510]] година од страна на [[Фердинанд II (Арагон)|Фердинанд Католикот]] во [[Мадрид]], во име на [[Јована I Кастиљска|Јована]], кралицата на Кастиља. Грбот има златно поле, со слика на [[Свети Михаил]] (островот бил освоен на празникот на светителот) над планина прикажана со кафеави, природни бои. Пламен еруптира од планината, симболизирајќи го Теиде. Под оваа планина е прикажан самиот остров околу кој има сини и сребрени бранови. На десната страна се наоѓа замок во [[Црвена боја (хералдика)|црвена боја]], а лево, лав повторно во црвена боја. Штитот што го користи Владата на островот е малку поинаков од оној што го користи градската влада на [[Ла Лагуна]]. Освен тоа грбот вклучува и гранки од палма на двете страни од грбот<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?sectionID=1&lang=1&s=1&ID=3559|title=Información del Cabildo de Tenerife|author=|date=|work=idecnet.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071108084117/http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?sectionID=1&lang=1&s=1&ID=3559|archivedate=8 November 2007|df=dmy-all}}</ref>.

===Природни симболи===

Официјалните природни симболи поврзани со Тенерифе се [[сина ѕвингалка]] (''[[Fringilla teydea]]'') и [[Змејско дрво]](''Dracaena draco'') tree.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobcan.es/boc/1991/061/001.html|title=BOC - 1991/061. Viernes 10 de Mayo de 1991 - 577|author=|date=|work=gobcan.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>

<gallery class="center">
File:Teidefink.jpg|''[[Сина ѕвингалка]]''
File:Dracaena draco.jpg|''[[Змејско дрво]]''
</gallery>

==Демографија==
[[File:Santa4.jpg|мини|десно|200п|Велигден во Лос Реалехос]]

Според податоците на ''INE'' од [[1 јануари]] [[2011]] година, Тенерифе има најголема популација од седумте Канарски Острови и е најнаселен остров Шпанија со 908.555 регистрирани жители, од кои околу 25 % (220.902) живеат во главниот град [[Санта Крус де Тенерифе]] и речиси 50 % (424.200) во метрополитенската област [[Санта Крус Ла Лагуна]]<ref name="audes">Datos del proyecto AUDES5 {{Наведена мрежна страница |url=http://alarcos.inf-cr.uclm.es/per/fruiz/pobesp/ |title=Población de España - datos y mapas (áreas urbanas) |accessdate=2012-02-09 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120209063130/http://alarcos.inf-cr.uclm.es/per/fruiz/pobesp/ |archivedate=9 February 2012 |language=es |trans-title=Population of Spain - data and maps (urban areas) |df=dmy-all }}</ref>. Санта Крус де Тенерифе и градот Сан Кристобал де Ла Лагуна се всушност една урбана област, така што заедно имаат население од над 382.331 жители<ref>[http://www.webtenerife.com/NR/rdonlyres/CF59C0DB-7872-42B4-9206-D61390728073/5750/SantaCruzyLaLagunadosciudadesyunmill%C3%B3ndeopciones.pdf Dos ciudades, una Isla y un millón de opciones] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20110716063120/http://www.webtenerife.com/NR/rdonlyres/CF59C0DB-7872-42B4-9206-D61390728073/5750/SantaCruzyLaLagunadosciudadesyunmill%C3%B3ndeopciones.pdf |date=16 July 2011}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Home/Disfruta%20sin%20perderte%20nada/Informacion%20practica/Antes%20de%20viajar/Zonas%20turisticas/SANTA%20CRUZ-LA%20LAGUNA.htm|title=Turismo Tenerife: Alojamiento, Carnaval, Actividades... - Tenerife|author=|date=|work=webtenerife.com|accessdate=18 April 2017}}{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.

По градот Санта Крус, главните градови и општини се [[Сан Кристобал де Ла Лагуна]] (144.347), [[Арона]] (72.328), [[Ла Оротава]] (40.644), [[Адехе]] (38.245), [[Лос Реалехос]] (37.224), Абона (36.224) и [[Пуерто де ла Круз]] (31.131). Сите други општини имаат помалку од 30.000 жители, а најмалата општина е Вилафлор со 1.900 жители. Покрај регистрираното население, има и бројни нерегистрирани жители, првенствено туристи.

[[File:Gráfico.png|thumb|Демографска еволуција на Тенерифе|left]]

Неодамна Тенерифе доживеал пораст на населението значително повисоко од националниот просек. Во [[1990]] година, имало 663.306 регистрирани жители, кои се зголемиле на 709.365 во 2000 година, што претставува зголемување од 46.059 или годишен раст од 0.69 проценти. Меѓутоа, помеѓу 2000 и 2007 година, населението се зголемило за 155.705 односно на 865.070, годишен пораст од 3.14 проценти<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobiernodecanarias.org/istac/estadisticas/php/saltarA.php?mid=/istac/estadisticas/poblacion/area_02_frame.html|title=Evolución histórica de la población de Tenerife (ISTAC)|author=|date=|work=gobiernodecanarias.org|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101113143515/http://www2.gobiernodecanarias.org/istac/estadisticas/php/saltarA.php?mid=%2Fistac%2Festadisticas%2Fpoblacion%2Farea_02_frame.html|archivedate=13 November 2010|df=dmy-all}}</ref>.

Овие резултати го одразуваат општиот тренд во Шпанија, каде што од 2000 година имиграцијата го променила растот на населението, по колапсот на стапката на [[наталитет]] од [[1976]] година. Сепак, од 2001 година вкупната стапка на раст во Шпанија има околу 1,7 проценти на годишно со 3,14 проценти на Тенерифе, една од најголемите зголемувања во земјата<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ine.es|title=Instituto Nacional de Estadistica. (Spanish Statistical Office)|author=|date=|work=ine.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

== Стопанство ==
[[File:Tenerife-phil5.jpg|thumb|right|Пристаниште]]

Тенерифе е економски главен остров на Канарските Острови<ref name="canarias7.es"/><ref name="Datos corporativos de CajaCanarias"/>. Во моментов, Тенерифе е островот со највисок [[БДП]] на Канарските Острови<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.abc.es/espana/canarias/abci-tenerife-motor-turismo-canarias-201606141232_noticia.html|title=Tenerife, motor del turismo de Canarias|author=|date=14 June 2016|work=abc.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>. Иако економијата на Тенерифе е високо специјализирана во услужниот сектор, што претставува 78 % од вкупниот производствен капацитет, важноста на останатите економски сектори е клучна за развојот на производството. Во оваа смисла, примарниот сектор, којшто претставува само 1,98 проценти од вкупниот производ, групира активности кои се важни за одржливиот развој на економијата на островот. Енергетскиот сектор кој придонесува со 2,85 проценти има примарна улога во развојот на обновливите извори на енергија. Индустрискиот сектор, кој учествува со 5,80 %, е растечка активност на островот, во однос на новите можности создадени со технолошкиот напредок. Конечно, градежниот сектор со 11,29 % од вкупното производство има стратешки приоритет, бидејќи тоа е сектор со релативна стабилност што овозможува повеќекратни можности за развој и можности за вработување<ref>{{es}} [http://www.tenerifecapitalbusiness.info/ficheros/Economía_de_Tenerife.pdf Informe elaborado por el Observatorio Económico de Tenerife (SOFITESA)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722000515/http://www.tenerifecapitalbusiness.info/ficheros/Econom%C3%ADa_de_Tenerife.pdf |date=22 July 2011 }}</ref>.

===Туризам===
Туризмот е една од најистакнатите индустрии, а Тенерифе заедно со околните острови се една од главните туристички одредишта во светот.

Во [[2014]] година, 11.473.600 туристи (со исклучок на оние од другите делови на Шпанија) дошле на Канарските Острови. Тенерифе имал 4.171.384 туристи таа година, со исклучок на бројот на шпански туристи кои сочинуваат дополнителни 30 % од вкупниот број кои пристигнале на островот. Според ''Извештајот за туризам во Канарскиот статистички центар'' (ISTAC) за 2017 година, најголем број туристи од која било земја доаѓаат од [[Обединетото Кралство]], со повеќе од 3.980.000 туристи во 2014 година. На второто место доаѓа [[Германија]], следена од [[Шведска]], [[Норвешка]], [[Холандија]], [[Франција]], [[Ирска]], [[Белгија]], [[Италија]], [[Данска]], [[Финска]], [[Швајцарија]], [[Полска]], [[Русија]] и [[Австрија]].

Туризмот е поприсутен на јужниот дел на островот, кој е потопол и посув и има многу добро развиени одморалишта како што се [[Плаја де лас Америкас]] и [[Лос Кристијанос]]. Неодамна, крајбрежниот развој се проширил на север од Плаја де лас Америкас и сега ја опфаќа поранешната мала енклава Ла Калета (омилено место за туристите). По актот ''Moratoria'', усвоен од парламентот во Санта Крус де Тенерифе, на островот не треба да се градат повеќе хотели освен ако не се класифицирани како 5 ѕвездички и содржат различни услуги како што се терени за голф или конвенционални објекти. Овој чин бил усвоен со цел да се подобри стандардот на туристичката услуга и да се промовира развојот на животната средина.

[[File:Playa de las americas Tenerife.jpg|thumb|Зајдисонце на плажа во Плаја де Лас Америкас, Тенерифе]]

Областа позната како Коста Адехе (''Las Américas-Callao Salvaje'') има многу можности за слободно време покрај морето и песокот, како што се трговски центри, терени за голф, ресторани, водени паркови (најпознат е [[Сијам Парк (Тенерифе)]], животински паркови и театар погоден за мјузикли или конвенциски центар.

Во северниот дел на островот, главниот развој за туризам е во градот [[Пуерто де ла Круз]]. Самиот град го чува дел од стариот пристаништен градски шарм помешан со северно-европски влијанија. Сепак, туристичкиот бум во 1960-тите го сменил из��ледот на градот, истовремено создавајќи го пријатно место и космополитски, и фаворит за повозрасниот турист (особено германскиот и шпанскиот турист). Градот, исто така, е дом на зоолошката градина број еден во светот, [[Лоро Парк]], кој ја освоил наградата ''Trip Advisers''<ref name="tripadvisor.com">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.tripadvisor.com/TravelersChoice-Attractions-cZoos-g1|title=Best Zoos - the World - TripAdvisor Travelers' Choice Awards|website=www.tripadvisor.com|language=en|access-date=2018-06-20}}</ref>.

Во [[XIX век]] и поголемиот дел од [[XX век]] на островот дошле голем број странски туристи, особено Британци, кои покажале интерес за земјоделството на островите. Со светските војни, овој сектор започнал да слабее, но почетокот на втората половина на векот донело нови форми на туризам. Поради својата топла клима, првиот акцент бил ставен на Пуерто де ла Круз, а за сите атракции што ги понудил Вале де ла Оротава, и по промотивното сонце и плажи, околу 1980 година туристичкиот бум е роден во јужниот дел на Тенерифе. Акцентот бил ставен на градовите како Арона или Адехе, пренасочувајќи се во туристичките центри како Лос Кристијанос или Плаја де Лас Америкас, каде што сега се сместени 65 % од хотелите на островот. Тенерифе секоја година добива повеќе од 5 милиони туристи. Од Канарските нарските острови, Тенерифе е најпопуларен. Сепак, овие податоци исто така го одразуваат и големиот квалитет на ресурсите што ги троши туризмот (простор, енергија, вода итн.)<ref name="naturaycultura"/><ref>[http://www.webtenerife.com/NR/rdonlyres/AC31568D-687A-4B60-9FC2-389A90B1A728/6179/webTurismoenCifras2007.xls#'Menú Principal'!A1 Estadísticas de Turismo de Tenerife]{{Dead link|date=June 2018 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=no }}</ref>

Во моментов, општината Адехе на југот на островот има највисока концентрација на хотели со пет ѕвезди во Европа<ref>[https://diariodeavisos.elespanol.com/2018/06/las-nuevas-catedrales-del-turismo-en-tenerife/ Las nuevas ‘catedrales’ del turismo en Tenerife]</ref>, а исто така го има и она што се смета за најдобар луксузен хотел во Шпанија според''World Travel Awards''.<ref>[http://www.eleconomista.es/evasion/noticias/9254628/07/18/Tenerife-tiene-el-mejor-hotel-de-lujo-de-Espana.html Tenerife tiene el mejor hotel de lujo de España]</ref>

===Земјоделство и риболов===
[[File:Botanico 2005.jpg|thumb|right|Ботаничка градина]]
Бидејќи туризмот доминира во економијата, услужниот сектор е најголем. Индустријата и трговијата придонесуваат за 40 % од не-туристичката економија<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?sectionID=9&s=1&lang=1&ID=2755|title=Página oficial de Turusmo de Tenerife|author=|date=|work=idecnet.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071110000250/http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?sectionID=9&lang=1&s=1&ID=2755|archivedate=10 November 2007|df=dmy-all}}</ref>. Примарниот сектор ја изгубил својата традиционална важност на островот поради индустрискиот и услужниот сектор. Земјоделството придонесува помалку од 10 отсто од БДП на островот, но неговиот придонес е од витално значење, бидејќи исто така генерира индиректни придобивки, преку одржување на руралниот изглед и поддршка на културните вредности на Тенерифе.

Земјоделството е центрирано на северните падини, а исто така се определува и од висината и ориентацијата: во крајбрежната зона, [[домат]]ите и [[Банана|бананите]] се одгледуваат, обично во пластични куќишта, овие производи со висок принос се за извоз во Шпанија и Европа. Во сушната средна зона, се одгледуваат [[компир]]и, [[тутун]] и [[пченка]], додека на југ, [[кромид]].
[[File:Anaga (Tenerife).jpg|thumb|left|Поглед кон полињата околу Анага]]

Бананите се особено значајни култури, бидејќи на Тенерифе растат повеќе банани од другите Канарски Острови, со тековно годишно производство од околу 150.000 тони, што е намалување од максималното производство од 200.000 тони во [[1986]] година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.platanodecanarias.net/esp/asprocan/asprocan.html|archive-url=https://archive.today/20120628215847/http://www.platanodecanarias.net/esp/asprocan/asprocan.html|url-status=dead|archive-date=28 June 2012|title=Estadísticas de la Asociación de Productores de Plátanos de Canarias (ASPROCAN)|author=|date=|work=platanodecanarias.net|accessdate=18 April 2017}}</ref>. Повеќе од 90 проценти од вкупниот број се наменети за меѓународниот пазар, а бананата расте на околу 4200 хектари. По бананата, најважните култури се, според важност, домати, грозје, компири и цвеќиња. Рибарството исто така е главен фактор во економијата на Тенерифе, бидејќи Канарските Острови се втората најважна рибарска територија во Шпанија.

===Индустрија и трговија===

Трговијата на Тенерифе игра значајна улога во економијата, која е засилена од туризмот, што претставува речиси 20 отсто од БДП, а трговскиот центар Санта Крус де Тенерифе генерира најголем дел од заработувачката. Иако постојат разновидни индустриски објекти кои постојат на островот, најважна индустриска активност е [[нафта]]та, што претставува 10 отсто од БДП на островот, повторно во голема мера поради Санта Крус де Тенерифе со рафинеријата. Таа обезбедува нафтени производи не само на архипелагот на Канарските Острови, туку исто така е активна и на пазарите на Пиринејскиот Полуостров, Африка и Јужна Америка.

==Историско наследство==
===Споменици===
[[File:Castillo o Torre de San Andrés.jpg|thumb|Замокot Сан Андрес]]

На островот има многу споменици, особено од времето по освојувањето. Помеѓу нив се истакнуваат [[Катедрала Ла Лагуна|катедралата Сан Кристобал де Ла Лагуна]]. Во [[Базилика Канделарија|Базиликата Канделарија]] секоја година, на 14 и 15 август во овој храм доаѓаат голем број на верници бидејќи датумот е поврзан со патронатот на градот, [[девица Канделарија]] која е [[светец-заштитник]] на [[Канарски Острови|Канарските Острови]].<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.mercaba.org/MEDITACION/Maria/23%20Candelaria/virgen.htm |title=Virgen de Candelaria, Patrona de Canarias - in Spanish |accessdate=2018-12-07 |archive-date=2011-05-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110517161814/http://www.mercaba.org/MEDITACION/Maria/23%20Candelaria/virgen.htm |url-status=dead }}</ref>, а како таква била прогласена во [[1596]] година од страна на кралот [[Филип III од Шпанија]]. Исто така забележливи на островот се одбранбените замоци сместени во селото Сан Андрес, како и многу други низ целиот остров.

Меѓу другите импресивни структури е [[Аудиторио де Тенерифе]], еден од најсовремените во Шпанија, кој се наоѓа на влезната порта во главниот град (во јужниот дел на пристаништето Санта Крус де Тенерифе). Друга истакната структура е [[Торес де Санта Крус]], облакодер од 120 метри висок (највисока станбена зграда во Шпанија и еден од највисоките облакодери на Канарските Острови)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.pgigrup.net/ingenieria_obras_ficha.asp?idioma_web=esp&id=286&tipo=&superficie=&pd=&cd=&po=&co=|title=phpMyAdmin|author=|date=|work=pgigrup.net|accessdate=18 April 2017|archive-date=2016-03-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305092737/http://pgigrup.net/ingenieria_obras_ficha.asp?cd=&co=&id=286&idioma_web=esp&pd=&po=&superficie=&tipo=|url-status=dead}}</ref>.

===Археолошки наоѓалишта===

Островот, исто така, има неколку археолошки наоѓалишта во времето на Гуанчи (пред освојувањето), кои обично се пештерски слики кои се расфрлани низ целиот остров, но повеќето се наоѓаат на југ од островот.

Две од најзначајните археолошки наоѓалишта на островот се Пештерата Ганче, каде што се најдени најстарите остатоци во архипелагот<ref name=A>{{Наведена мрежна страница|url=http://turismo.opennemas.com/articulo/cultura/protohistoria-tenerife/20140816110120000286.html|title=Protohistoria de Tenerife|first=Turiscom CIT: turismo y|last=viajes|date=|work=opennemas.com|accessdate=18 April 2017}}</ref>, кои датираат од VI век п.н.е.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.museosdetenerife.org/assets/downloads/publication-c408de300b.pdf|title=Palomas y Los Guanches. Sobre el poblamiento y las estrategias de alimentación vegetal entre los guanches|author=|date=|work=museosdetenerife.org|accessdate=18 April 2017}}</ref> и Пештерите на Дон Гаспар, каде што наоѓањето на растителните остатоци во вид на карбонизирани семиња укажува на тоа дека Гуанчите практикувале земјоделство на островот<ref name="A"/>. Други важни локации се археолошкото наоѓалиште Лос Камбадос и археолошкото наоѓалиште Ел Баранко дел Реј во Арона<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.patrimonionacional.biz/provincia/45/tenerife|title=Monumentos y patrimonio de Tenerife|author=|date=|work=patrimonionacional.biz|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170618063842/http://www.patrimonionacional.biz/provincia/45/tenerife/|archivedate=18 June 2017|df=dmy-all}}</ref>.

Исто така, постојат траги кои го откриваат присуството на [[Пуни]]те на островот, месноста којшто се нарекува „[[Каменот од Таганана]]“ во градот Таганана. Ова наоѓалиште се состои од структура формирана од камен блок со камени резби на неговата површина. Меѓу нив е присуството на претставата на картагенската божица Танит<ref name="Canarias Arqueológica">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.museosdetenerife.org/assets/downloads/publication-91c537fbbe.pdf|title=Canarias Arqueológica.|publisher=|accessdate=30 November 2017}}</ref>, претставена со симбол во облик на шише опкружено со крстовидни мотиви.

==Култура и уметност==
===Литература===

Во XVI и XVII век, Антонио де Вијана, роден во Ла Лагуна, ја составил епската песна ''Antigüedades de las Islas Afortunadas''  (Антиквитети на среќните острови), работа вредна за антрополозите, бидејќи продира во светлината на канарскиот живот за тоа време<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mundoguanche.com/portada/articulo.php?id_articulo=110|title=Revista multimedia (Mundo Guanche)|author=|date=|work=mundoguanche.com|accessdate=18 April 2017}}</ref>. [[Просветителство во Шпанија|Просветителството]] во Шпанија пристигнало, а со тоа и на островот, во кој период се издвојуваат следните книжевни и уметнички личности: Хосе Виера и Клавихо, [[Томас де Иријарте]], Ангел Гимера и Хорхе, Мерцедес Пинто и Доминго Перес Миник.

===Сликарство===
[[File:Tomas de Iriarte Joaquin Inza.jpg|thumb|upright|[[Томас де Иријарте]]]]

Во текот на XVI век, неколку сликари работеле во Ла Лагуна, како и во други места на островот, вклучувајќи ги населените места Гарачико, Санта Крус де Тенерифе, Ла Оротава и Пуерто де ла Круз. Кристобал Ернандес де Кинтана и Гаспар де Квеведо, кои се сметаат за најдобри сликари од XVII век на Канарските Острови, биле домородци на Ла Оротава, а нивната уметност може да се најде во црквите на Тенерифе<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobiernodecanarias.org/educacion/culturacanaria/arte/arte.htm|title=ARTE EN CANARIAS|first=|last=NTI|date=|work=gobiernodecanarias.org|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

Делата на Луис де ла Круз и Риос може да се најдат во црквата ''Nuestra Señora de la Peña de Francia'' во Пуерто де ла Круз. Роден во [[1775]] година, тој станал сликар на [[Фернандо VII (Шпанија)|Фернандо VII]] и постигнал поволна позиција во кралскиот двор. Тој бил познат таму со прекарот на „Ел Канарио“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.puertodelacruz.es/puerto/front_end/articulo.php?id_Art=103&idioma=1|title=Página oficial del ayuntamiento de Puerto de la Cruz|author=|date=|work=puertodelacruz.es|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070302194554/http://www.puertodelacruz.es/puerto/front_end/articulo.php?id_Art=103|archivedate=2 March 2007|df=dmy-all}}</ref>.

Пејзажниот сликар Валентин Санц (роден во 1849 година) е роден во Санта Крус де Тенерифе, а во ''Museo Municipal de Bellas Artes de Santa Cruz''  се наоѓаат многу од неговите дела. Овој музеј ги содржи и делата на [[Хуан Родригес Ботас]] (1880-1917), кој се смета за прв импресионист од островот<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Zonas/Tenerife%20Norte/Valle%20de%20La%20Orotava%20Puerto%20de%20La%20Cruz/Mas%20sobre%20Tenerife/Arte%20y%20cultura/Artes%20plasticas/Artistas/Juan%20Rodr%C3%ADguez%20Botas.htm|title=Turismo Tenerife: Alojamiento, Carnaval, Actividades... - Tenerife|author=|date=|work=webtenerife.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081015010101/http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Zonas/Tenerife%2BNorte/Valle%2Bde%2BLa%2BOrotava%2BPuerto%2Bde%2BLa%2BCruz/Mas%2Bsobre%2BTenerife/Arte%2By%2Bcultura/Artes%2Bplasticas/Artistas/Juan%2BRodr%C3%ADguez%2BBotas.htm|archivedate=15 October 2008|df=dmy-all}}</ref>.

Фреските од [[Експресионизам|експресионистот]] Маријано де Косио можат да се најдат во црквата Санто Доминго, во [[Ла Лагуна]]. Франциско Бонин Герин (роден во 1874) е роден во Санта Крус и основал училиште за да ги охрабри уметниците. Оскар Домингес е роден во [[Ла Лагуна]] во [[1906]] година и е познат по неговата разновидност во работата. Тој припаѓал на надреалистичкото училиште и ја измислил техниката позната како ''decalcomania''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.elpais.com/articulo/cultura/DOMINGUEZ/_oSCAR_/PINTOR/CANARIAS/CAAM/rescata/inexplicable/olvido/figura/oscar/Dominguez/elpepicul/19960124elpepicul_7/Tes/|title=El CAAM rescata del "inexplicable olvido" la figura de Óscar Domínguez|first=Ediciones El|last=País|date=24 January 1996|work=elpais.com|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

===Скулптура===

Пристигнувањето од [[Севиља]] на [[Мартин де Андухар Кантос]], архитект и вајар, донело нови техники за скулптурите на училиштето во Севиља, кои биле предадени на неговите ученици, вклучувајќи го и Блас Гарсија Равело, роден во Гарачико. Тој бил обучуван од мајсторот вајар Хуан Мартинес Монтанес<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.cofradiadelnazareno.com/el_escultor.php|title=Cofradía del Nazareno (Los Realejos)|author=|date=|work=cofradiadelnazareno.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081006070755/http://www.cofradiadelnazareno.com/el_escultor.php|archivedate=6 October 2008|df=dmy-all}}</ref>.

Други значајни вајари од XVII и XVIII век се [[Себастијан Фернандес Мендез]], [[Лазаро Гонсалес де Окампо]], [[Хосе Родригес де ла Олива]] и, најважниот, [[Фернандо Естевез]], роден во Ла Оротава и студент на Лухан Перес. Естевез придонел со голема колекција на религиозни слики и резби, откриени во бројни цркви на Тенерифе, како што е во главната парохија на [[Апостол Јаков Зевдеев|Свети Јаков Велики]] (''Parroquia Matriz del Apóstol Santiago''), во Лос Реалехос во катедралата Ла Лагуна, Иглесија де ла Консепсион во Ла Лагуна и базиликата Канделарија во Ла Оротава.

===Музика===
[[File:Timple Front.png|thumb|left]]

Еден од најзначајните музичари од Тенерифе е Теобалдо Повел и Луго Виња, роден во Санта Крус и пијанистот и композитор Кантос Канатиос<ref name=teobaldopower>{{Наведена книга | last=Alemán|first=Gilberto|title=Teobaldo Power|publisher=Idea|isbn=978-84-96161-15-3}}</ref>. Химната на Канарските Острови ја носи својата мелодија од ''Arrorró'' зоздадена од Кантос Канатиос<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.parcan.es/himno/|title=Himno de Canarias|author=|date=|work=parcan.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

Фолклорната музика, исто така, цвета на островот, и, како и во другите острови, се одликува со употреба на канарскиот ''Тимпл'', [[гитара]], [[бандурија]], и разни перкусиони инструменти. Локалните фолклорни групи, како што се Лос Сабанденос, работат за да ги спасат музичките форми на Тенерифе во услови на зголемување на културниот притисок<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.eldia.es/2007-06-14/cultura/cultura10.htm|title=De asociación a marca|author=|date=14 June 2007|work=eldia.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

Тенерифе е дом на типовите песни наречени ''isa'', ''folía'', ''tajaraste'', и ''malagueña''.

===Архитектура===
[[File:Güímar BW 2.JPG|thumb|[[Пирамиди Гуимар]]]]
[[File:Tenerife2005 056.jpg|thumb|Архитектура во Санта Крус]]
[[File:Auditorio de Tenerife 013.JPG|thumb|[[Аудиторио де Тенерифе]], главна  архитектонска забележителност на Канарските Острови<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.treklens.com/gallery/Europe/Spain/Madrid/Madrid/Mostoles/photo370327.htm|title=TrekLens - Auditorio Tenerife Photo|author=|date=|work=treklens.com|accessdate=18 April 2017|archive-date=2012-12-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20121210073021/http://www.treklens.com/gallery/Europe/Spain/Madrid/Madrid/Mostoles/photo370327.htm|url-status=dead}}</ref>]]

Тенерифе се одликува со архитектура чии најдобри претставници се локалните куќи, а исто така и најскромните и најчести живеалишта. Овој стил, под влијание на оние на [[Андалусија]] и [[Португалија]], сепак имаат многу посебен и мајчин карактер<ref name=islaaisla/>.

Од најважните куќи, најдобрите примери можат да се најдат во Ла Оротава и во Ла Лагуна, кои се одликуваат со нивните балкони и со постоењето внатрешни ''[[патио]]'' и широката употреба на дрвото познато како ''пино чај''. Овие куќи се одликуваат со едноставни фасади и дрвени решетки со мали украси<ref name=islaaisla/>. Внатрешните ''патио'' функционираат како вистински градини кои служат за да им дадат дополнителна осветленост на собите, кои се поврзани преку ''патио'' од галерии кои често се крунисани од дрво и камен. Елементи како пумпи за вода или клупи се чести за дел од овие патио<ref name=islaaisla/>.

Традиционалните куќи генерално имаат два спрата, со груби ѕидови со разновидни бои. Понекогаш континуитетот на овие ѕидови е прекинат со присуство на камени блокови кои се користат за декоративни цели<ref name=islaaisla/>.

Владините згради и верските објекти биле изградени според променливите стилови на секој век. Урбаните јадра на Ла Оротава и Ла Лагуна се прогласени за национални историско-уметнички споменици<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mcu.es/patrimonio/index.html|title=Áreas de Cultura: Patrimonio Cultural - Ministerio de Educación, Cultura y Deporte|author=|date=|work=mcu.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

Во последниве години, различни влади го предводат концептот за развој на архитектонски проекти, понекогаш огромното оние, дизајнирани од страна на реномирани архитекти, на пример, ремоделирањето на [[Плаза де Еспања (Тенерифе)|Плаза де Еспања]] во [[Санта Крус де Тенерифе]] од страна на швајцарските архитекти ''[[Herzog & de Meuron]]''. Други примери ги вклучуваат проектот Плаја де лас Тереситас од страна на Французинот Доминик Перо, центарот познат како ''Magma Arte & Congresos'', Торес де Санта Крус и Аудиторио де Тенерифе<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Area%20profesional/Tenerife%20Convention%20Bureau/Centros%20de%20congresos/AUDITORIO%20DE%20TENERIFE%20TCB.htm?Lang=es|title=Turismo Tenerife: Alojamiento, Carnaval, Actividades... - Tenerife|author=|date=|work=webtenerife.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081015010101/http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Area%2Bprofesional/Tenerife%2BConvention%2BBureau/Centros%2Bde%2Bcongresos/AUDITORIO%2BDE%2BTENERIFE%2BTCB.htm?Lang=es|archivedate=15 October 2008|df=dmy-all}}</ref>.

===Занаетчиство===
[[File:Traje típico.JPG|thumb|left|Традиционална носија]]

Посебно место во занаетчиството на островот е тенерифската тантела (''calado canario''), која се состои од работен вез<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.todotenerife.es/index.php?sectionID=7&lang=2&s=1&ID=730 |title=Todo Tenerife – Welcome to Tenerife |publisher=Todotenerife.es |date= |accessdate=2012-09-19}}</ref> These decorated, small pieces are afterwards joined, to produce distinct designs and pieces of cloth.<ref name=casabalcones>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.casa-balcones.com/esp/index.html|title=Museo Casa de Los Balcones|author=|date=|work=casa-balcones.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140405003954/http://www.casa-balcones.com/esp/index.html|archivedate=5 April 2014|df=dmy-all}}</ref>. Друга индустрија со седиште во Тенерифе е ''кабина''. На северот на островот произлегле разни мајсторски занаетчии кои изработувале посебни балкони, врати и прозорци, како и мебел што се состои од парчиња направени од добро дрво<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Home/Disfruta%20sin%20perderte%20nada/Mas%20sobre%20Tenerife/Tradiciones/Artesania/CESTERIA.htm?WBCMODE=presentationunpublis&Lang=es|title=Turismo Tenerife: Alojamiento, Carnaval, Actividades... - Tenerife|author=|date=|work=webtenerife.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081015010101/http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Home/Disfruta%2Bsin%2Bperderte%2Bnada/Mas%2Bsobre%2BTenerife/Tradiciones/Artesania/CESTERIA.htm?WBCMODE=presentationunpublis&Lang=es|archivedate=15 October 2008|df=dmy-all}}</ref>. Грнчарството има долга историја на островот, односно уште од времето кога овде живееле Гуанчите. Тие не биле запознаени со грнчарското тркало и користеле рачно изработена глина, која им дава на нивната керамика карактеристичен изглед. Грнчарството се користело за производство на домашни предмети, како што се садови, или украсни парчиња, како што се огради или предмети познати како ''pintaderas''<ref name=naturaycultura/>.

===Традиционални прослави===
====Карневал на Санта Крус====

Можеби најважниот фестивал на Тенерифе, популарен на национално и на меѓународно ниво, е карневалот во Санта Крус де Тенерифе, кој е прогласен за фестивал од меѓународен туристички интерес (''Fiesta de Interés Turístico Internacional'')<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.carnavaltenerife.es/staticpages/index.php?page=1.presentacion|title=Página oficial del Carnaval de Santa Cruz de Tenerife|author=|date=|work=carnavaltenerife.es|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080930195304/http://www.carnavaltenerife.es/staticpages/index.php?page=1.presentacion|archivedate=30 September 2008|df=dmy-all}}</ref>. Карневалот се слави на многу локации на север и југ од островот, но е најголем во делокругот на градот Санта Крус<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?ID=4758&s=6&sectionID=45&lang=1&hilite=carnaval|archive-url=https://archive.today/20090115183809/http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?ID=4758&s=6&sectionID=45&lang=1&hilite=carnaval|url-status=dead|archive-date=15 January 2009|title=Información del Cabildo Insular acerca de todos los carnavales de Tenerife|author=|date=|work=idecnet.com|accessdate=18 April 2017}}</ref>. Карневалот вклучува групи од улични музичари (''murgas''), групи менестрели (''rondallas de Tenerife''), маскаради (''comparsas'') и разни асоцијации (''agrupaciones''). Откако ќе биде избрана кралицата на фестивалот, завршува првиот дел од карневалот, а потоа започнува вистинскиот уличен карневал, во кој голем број луѓе се собираат во центарот на Санта Крус, a целосниот карневалски настан е во траење од десет дена<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.sctfe.es/index.php?id=627|title=Apartado de Fiestas de la página web del Ayuntamiento de Santa Cruz de Tenerife|author=|date=|work=sctfe.es|accessdate=18 April 2017|archive-date=2010-09-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20100928031328/https://www.sctfe.es/index.php?id=627|url-status=dead}}</ref>.

====Поклоништво====

Најтрадиционалните и најраспространети религиозни фестивали на островите се познати како ''romerías''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Home/Disfruta%20sin%20perderte%20nada/Mas%20sobre%20Tenerife/Tradiciones/Fiestas/ROMERIAS.htm?wbc_purpose=Basi&Lang=es|title=Turismo Tenerife: Alojamiento, Carnaval, Actividades... - Tenerife|author=|date=|work=webtenerife.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081015010101/http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Home/Disfruta%2Bsin%2Bperderte%2Bnada/Mas%2Bsobre%2BTenerife/Tradiciones/Fiestas/ROMERIAS.htm?wbc_purpose=Basi&Lang=es|archivedate=15 October 2008|df=dmy-all}}</ref>. Овие настани, кои ги вклучуваат христијанските и нехристијанските елементи, се слават на разни начини во чест на светецот-заштитник на одредено место. Процесите се придружени со локални танци, локални јадења, фолклорни активности, локални уметности и занаети, локални спортови и носење традиционален фустан (''trajes de mago''). Потеклото на овие настани може да се припише на прославите што ги правеле најбогатите класи на островот, кои се собирале за да ги почитуваат нивните патронски светости, посакувајќи добри плодови, плодни земјишта, обилни дождови, лекување на болести, завршување на епидемии итн.

====Празникот на Богородица Канделарија====

[[Богородица од Канделарија]] е покровител на Канарските Острови. Празникот се одржува во нејзина чест двапати годишно, во февруари и август. Прославата на Богородица Канделарија се слави секој [[14 август]] во сите општини на островот. Друг значаен чин на празникот на Богородица Канделарија е наречен „''Прошетката до Канделарија''“, која се одржува во ноќта од 14 до 15 август, во која верниците прават поклонение пешки од различни делови на островот, дури и доаѓајќи од други острови за да пристигнат до [[Базилика Канделарија|нејзиното светилиште]] во Канделарија. На [[2 февруари]] се слави празникот Канделарија. Исто така на овој ден доаѓаат во градот многу верници.

====Празникот Кристо де Ла Лагуна====

Се празнува секој [[14 септември]] во чест на многу почитувана слика на [[Христос]] во архипелагот, [[Кристо де Ла Лагуна]] која се наоѓа во [[Сан Кристобал де Ла Лагуна]]

====Корпус Кристи====
[[File:Plaza-centro.jpg|thumb|right]]
Религиозниот фестивал ''Корпус Кристи'' е особено важен, и традиционално се слави со поставување на цветни теписи на улиците. Особено значајни се прославите во [[Ла Оротава]], каде што многу голем тепих, од различни обоени вулкански почви, го покрива градскиот плоштад.. Прославата е прогласена за важен културен интерес помеѓу официјалните традиционални активности на островот<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.villadelaorotava.org/fiestas.php?op2=19|title=Página del ayuntamiento de la Villa de La Orotava|author=|date=|work=villadelaorotava.org|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080604184007/http://www.villadelaorotava.org/fiestas.php?op2=19|archivedate=4 June 2008|df=dmy-all}}</ref>.

====Велигден====

Меѓу бројните други прослави кои ја дефинираат културата на островот, [[Велигден]] останува најважен. Тој се слави низ целиот остров, но е особено значаен во општините Ла Лагуна, Ла Оротава и Лос Реалехос, каде што се одвиваат традиционалните настани поврзани во четвртокот, [[Велики петок]] и Велигденска недела или „Воскресение во неделата“. Светата недела во градот Сан Кристобал де Ла Лагуна е најголем празник во Канарските Острови<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://sobrecanarias.com/2010/02/22/semana-santa-lagunera-2010/|title=Semana Santa en La Laguna 2010|author=|date=22 February 2010|work=sobrecanarias.com|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

==Религија==

Како и со остатокот од Шпанија, Тенерифе е главно [[Католик|католички]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.spain.info/TourSpain/Informacion+practica/Consejos+Practicos/Idiomas+y+religion/0/Que+religion+se+practica+en+Espana.htm?Language=ES|title=Información turística de España|author=|date=|work=spain.info|accessdate=18 April 2017}}{{Dead link|date=June 2018 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=no }}</ref>.  Сепак, практиката на другите религии и деноминации повеќе се проширила на островот поради туризмот и имиграцијата, како [[ислам]]от, [[хиндуизмот]], [[будизмот]], [[Евангелизам|евангелизмот]], [[јудаизмот]] и афроамериканската религија<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.observatorioreligion.es/upload/80/39/Pdfd_interactivo_Canarias.pdf|title=Religiones entre continentes. Minorías religiosas en Canarias.|publisher=|accessdate=30 November 2017}}</ref> Малцинските религии на островот: кинески религии<ref name="laopinion.es">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.laopinion.es/sociedad/2008/10/03/sociedad-canarios-profesa-religion-minoritaria/173826.html|title=Un 5% de canarios profesa una religión minoritaria - La Opinión de Tenerife|first=La Opinión de|last=Tenerife|date=|work=laopinion.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>, Бахајство<ref name="laopinion.es"/> и неопаганство, Црквата на народот Гуанче итн.<ref name="laopinion.es"/>

[[File:Tenerife.candelaria.exterior.basilica.jpg|thumb|left|[[Базилика Канделарија]]]]

Важен католички фестивал е прославата на празникот поврзани со [[Богородица Канделарија]], светец-заштитник на [[Канарските Острови]], кој претставува обединување на културите на Гуанчи и Шпанија<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.laopinion.es/secciones/noticia.jsp?pRef=3033_2_126517__Tenerife-Viva-Virgen-Candelaria|archive-url=https://archive.today/20120628215906/http://www.laopinion.es/secciones/noticia.jsp?pRef=3033_2_126517__Tenerife-Viva-Virgen-Candelaria|url-status=dead|archive-date=28 June 2012|title=Tenerife - La Opinión de Tenerife - Hemeroteca 03-02-2008|first=La Opinión de|last=Tenerife|date=|work=laopinion.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>. Гуанчите го поттикнале култот кон [[Богородица]].

[[File:Hermano Pedro.jpg|thumb|right|[[Педро де Бетанкур]] бил станал канонизиран ветец]]

На Тенерифе се родени двајца католички светци, кои биле едни од најголемите мисионери во Америка: [[Педро де Бетанкур]] и Хосе де Анхиета. Првиот бил мисионер во [[Гватемала]] и основач на ''Редот на Пресвета Богородица од Витлеем'' (прв верски поредок на Америка), а вториот бил мисионер во [[Бразил]], и еден од основачите на Саун Пауло и Рио де Жанеиро. Исто така позната мисионерка е и Марија де Леон и Делгадо. Оваа калуѓерка е почитувана низ Канарските Острови. Нејзиното тело се наоѓа во манастирот Санта Каталина де Сиена во [[Сан Кристобал де Ла Лагуна]].

Главни католички места за обожавање на островот вклучуваат:

* [[Базилика Канделарија]] (во [[Канделарија]]): Место каде што се наоѓа икона од Богородица Канделарија. Базиликата е дизајнирана од страна на архитектот [[Хосе Енрике Мареро Регаладо]].<ref>[http://es.wikipedia.org/wiki/Bas%C3%ADlica_de_Nuestra_Se%C3%B1ora_de_la_Candelaria Basilica de Candelaria - Wikipedia Spanish Versión]</ref> Базиликата има капацитет од 5,000 верници кое означува дека е една од поголемите во [[Шпанија]]. Изградбата на денешниот објект започнала во [[1949]] а завршшила во [[1959]] година.<ref>[http://www.dominicos.org/betica/candelaria.htm Página oficial de los Dominicos de la Basílica de Candelaria - in Spanish]</ref>
* [[Катедрала Ла Лагуна]] (во [[Сан Кристобал де Ла Лагуна]]): Во неа се наоѓа седиштето на Бискупијата во Тенерифе. Изградбата на соборниот храм започнала во [[1904]] година а завршила во [[1913]] година. Храмот е посветен на [[Девица Лос Ремедиос]]. Ова е едно од најважните светилишта на [[Канарски Острови|Канарските Острови]].<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.obispadodetenerife.es/paginas/diocesis.html |title=Historia de la Diócesis Nivariense - in Spanish |accessdate=2018-12-07 |archive-date=2009-12-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20091217145038/http://www.obispadodetenerife.es/paginas/diocesis.html |url-status=dead }}</ref>
* [[Реал Сантуарио дел Кристо де Ла Лагуна]] (во Сан Кристобал де Ла Лагуна): Една од најважните цркви на Канарските Острови, ја содржи почитуваната слика на Кристо де Ла Лагуна и е симбол на градот.
* Главната парохија на Свети Јаков Велики (''Parroquia Matriz del Apóstol Santiago''): Оваа парохиска црква е сместена во Вила де Лос Реалехос, и била првата христијанска црква изградена на островот по неговото освојување од страна на кастилките сили. Таа е посветена на Свети Јаков Велики, бидејќи конквистата овде била завршена на празникот на светителот на 25 јули 1496 година. 
[[File:Catedral de La Laguna, Tenerife.jpg|thumb|right|upright|[[Катедрала Ла Лагуна]]

Првиот светец на Тенерифе<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/homilies/2002/documents/hf_jp-ii_hom_20020730_canonization-guatemala_sp.html|title=Viaje Apostólico a la Ciudad de Guatemala: Santa misa de canonización del beato hermano Pedro de San José Betancurt en el Hipódromo del Sur, Ciudad de Guatemala (30 de julio de 2002) - Juan Pablo II|author=|date=|work=vatican.va|accessdate=18 April 2017}}</ref> и Канарските Острови<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.museosdetenerife.org/cedocam-centro-de-documentacion-de-canarias-y-america/evento/2558|title=Museos de Tenerife - Intemporales: "Hermano Pedro, primer santo de las Islas Canarias"|author=|date=|work=museosdetenerife.org|accessdate=18 April 2017|archive-date=2017-05-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20170517190934/http://www.museosdetenerife.org/cedocam-centro-de-documentacion-de-canarias-y-america/evento/2558|url-status=dead}}</ref> бил [[Педро де Бетанкур]], роден во градот Вилафлор, Тенерифе. Неговото светилиште е пештера во Гранадиља де Абона, во близина на брегот, каде што живеел во својата младост.

Друга значајна градба на островот е [[Масонски храм Санта Крус де Тенерифе|масонскиот храм во Санта Крус де Тенерифе]], кој генерално се смета за најдобар пример за архитектурата на масонски храм во Шпанија<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.masoneria.org/temploTF.php|title=Masonería en Canarias - Masoneria Regular|author=|date=|work=masoneria.org|accessdate=18 April 2017}}</ref>. Тој бил масонски центар на земјата до воената окупација на островот од режимот на Франко<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.eldia.es/2002-10-17/SANTACRUZ/0-templo-masonico-bien-interes-cultural.htm#4|title=El templo masónico, bien de interés cultural|author=|date=17 October 2002|work=eldia.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

Седиштето на Исламската федерација на Канарските Острови е на Тенерифе; организацијата е основана за обединување на муслиманската заедница<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.laopinion.es/tenerife/2015/04/16/musulmanes-isla-constituyen-primera-federacion/601084.html|title=Los musulmanes de la Isla constituyen la primera Federación Islámica de Canarias|first=La Opinión de|last=Tenerife|date=|work=laopinion.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

==Образование==

Формалното образование на Тенерифе започнало преку основањето на религиозните ордени. Во [[1530]] година, Доминиканскиот Ред основал школа по филозофијата во манастирот во Ла Лагуна. Сепак, до [[XVIII век]], Тенерифе во голема мера немал образовни институции.
[[File:UniversityLaLaguna.JPG|thumb|left|[[Универзитет Ла Лагуна]], најстариот и најголем универзитет на Канарските Острови.]]

Таквите институции, започнале да се развиваат благодарение на работата на „''Кралското Економско Друштво на Пријатели на Земјата''“, во кое биле основани неколку училишта во [[Сан Кристобал де Ла Лагуна]]. Првиот од нив бил институт за средно образование основан во [[1846]] година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ull.es/portal/viewcategory.aspx?code=16|title=Universidad de La Laguna|author=|date=|work=ull.es|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100111211540/http://www.ull.es/portal/viewcategory.aspx?code=16|archivedate=11 January 2010|df=dmy-all}}</ref>.

Според анексот од [[1850]] година бил основан ''Ескула Нормал Елементал'', прв колеџ за наставници на архипелагот, кој станал познат како ''Escuela Normal Superior de Magisterio'' од [[1866]] година наваму. Тие биле единствените високообразовни институции додека диктаторот [[Мигел Примо де Ривера]] не основал неколку институции. Пресвртната точка дошла во времето на подемот на [[Втора Шпанска Република|Втората Шпанска Република]]. Од [[1929]] до [[1933]] бројот на училишта речиси двојно се зголемил.

Кратко по ова, со почетокот на [[Граѓанска војна во Шпанија|Граѓанската војна во Шпанија]] проследена со диктатурата на [[Франциско Франко]] започнал значителен пресврт во образованието. Образованието во рацете на религиозните групи имало одредена важност на островот, сè до 1970 година кога бил донесен т.н. ''Ley General de Educación'' („Општ закон за образование“). Државните училишта го продолжиле својот развој за време и после транзицијата на Шпанија кон демократијата. Денес, Тенерифе има 301 центри за детска едукација (предучилишни установи), 297 основни училишта, 140 средни училишта и 86 постсредни училишта<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobcan.es/educacion/DGC/DirCentros/scripts/default.asp?categoria=37|title=Buscador de centros educativos y oferta educativa - Consejería de Educación y Universidades - Gobierno de Canarias|author=|date=|work=gobcan.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>. Исто така има и пет универзитети или постдипломски училишта: [[Универзитет Ла Лагуна]], [[Национален универзитет за далелинско образование]], [[Меѓународен Универзитет Менендез Пелахо]], [[Универзитет Алфонсо Х Мудриот]] и Универсидад де Вик. Најголемиот од нив е Универзитетот Ла Лагуна.

Европскиот Универзитет на Канарските Острови се наоѓа во Ла Оротава и е првиот приватен универзитет на Канарските Острови<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.villadelaorotava.org/educacion.php?op2=py&id=32|title=Universidad Europea de Canarias en La Orotava|author=|date=|work=villadelaorotava.org|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140407071317/http://www.villadelaorotava.org/educacion.php?op2=py&id=32|archivedate=7 April 2014|df=dmy-all}}</ref>.

===Наука и истражување===
[[File:Obs 2.jpg|thumb|left|Опсерваторија Теиде]]
Иако Тенерифе не е познат во историјата на научните и академските истражувања, тој е дом на [[Астрофизички институт на Канарските Острови|Астрофизичкиот институт на Канарските Острови]]. Исто така постои Биооргански институт Антонио Гонсалес на Универзитетот Ла Лагуна. Исто така на универзитетот се наоѓаат и Институтот за лингвистика, Центарот за средновековни и ренесансни студии, Институтот за бизнис, Правен нститутот, Универзитетскиот институт за политички и општествени науки и Институтот за тропски болести. Последниот е еден од седумте институции на Истражувачкиот центар за тропски болести (''RICET''), која се наоѓа во различни делови на [[Шпанија]].

[[Пуерто де ла Круз]] има Институт за шпанска студии на Канарските Острови, сличен на Институтот за шпанска култура во Мадрид. Во Ла Лагуна се наоѓа седиштето на Шпанскиот национален истражувачки совет за Канарските Острови и Меѓународниот центар за заштита на наследство. Други истражувачки капацитети во Тенерифе се Институт по технологија, Институт по вулканологија, Институт по енергетика, Институт по океанологија итн.

===Музеи===
[[File:Momia guanche museo santa cruz 27-07.JPG|thumb|right|Мумија од член на народот Гуанчи]]
[[File:Pueblo Chico Guanchen2.jpg|thumb|right|Фигури од Гуанич во Ла Оратава]]

Островот може да се пофали со различни музеи од различни природи, под власта на различни институции. Можеби најразвиените се оние кои припаѓаат на Автономната организација на музеи и центри, кои ги вклучуваат следните<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.museosdetenerife.org/index.php?al_id_mus=6|title=Museos de Tenerife - Museos de Tenerife|author=|date=|work=museosdetenerife.org|accessdate=18 April 2017}}</ref>:

* [[Музејот на природата и човекот (Тенерифе)|Музејот на природата и човекот]]: сместен во [[Санта Крус де Тенерифе]], овој музеј ги прикажува природните богатства на Канарските Острови и на предхиспанските луѓе кои го населувале регионот. Комплексот е составен од три музеи:
** Музеј на природни науки
** Архитектонски музеј на Тенерифе
** Канарски институт за биоантропологија
* Музеј на историјата на Тенерифе: се наоѓа во градот Ла Лагуна, историјата на музејот претставува преглед на институционалниот, социјалниот, економскиот и културниот развој на островот во периодот од XV до XX век.
* Музеј на науката и космосот, исто така, се наоѓа во Ла Лагуна во непосредна близина на Институтот за астрофизика.
* Музеј за антропологија на Тенерифе, во Ла Лагуна, држанва институција за истражување, зачувување и ширење на популарната култура
* Центар за канарско-американска документација, сместен во Ла Лагуна со мисија за зајакнување на културните односи и елементи на заеднички идентитет меѓу островите и Америка, преку средства како што се конзервација, информирање и дифузија од нивното споделено документарно наследство.
* Центар за фотографија Исла де Тенерифе кој се наоѓа во Санта Крус де Тенерифе  и нуди годишна програма на изложби што овозможува контакт со тенденции и дела на разни познати фотографи на Канарските Острови. 
* Центар на уметноста, кохј се наоѓа во Санта Крус де Тенерифе

Независно од ''Organismo Autónomo de Museos y Centros'' се:

* Каса дел Карнавал, која се наоѓа во Санта Крус де Тенерифе, и е музеј посветен на историјата на карневалот во Санта Крус де Тенерифе. Комората има две изложбени области; еден за привремени изложби, а исто така и за собраниска сала, а другата за постојани изложби во кои се изложени костимите на кралицата на карневалот од секоја година, оригиналните постери на карневалот, тематски видеа итн.
* Општински музеј за ликовни уметности во главниот град, има постојана изложба на слики и скулптури на [[Хосе де Рибера]], Федерико Мадразо, [[Хоакин Сороља]], Маноло Миларес и Оскар Домингес.
* Каса де Вино Ла Баранда, член на Асоцијацијата на музеи<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.museosdelvino.es/listaSocios.htm|title=Socios de la Asociación de Museos del Vino de España|author=|date=|work=museosdelvino.es|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081016044535/http://www.museosdelvino.es/listaSocios.htm|archivedate=16 October 2008|df=dmy-all}}</ref> се наоѓа во општината Ел Саузал. 
* Каса де ла Миел, за поддршка и развој на секторот за пчеларство на Тенерифе. Центарот нуди експонати за историјата на оваа индустрија на островот и начинот на кој се спроведува пчеларството, како и информативни услуги и можности<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.casadelamiel.org/miel.html|title=Página de la Casa de la Miel de Tenerife|author=|date=|work=casadelamiel.org|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080915183811/http://www.casadelamiel.org/miel.html|archivedate=15 September 2008|df=dmy-all}}</ref>.
* Музеј на Иберо-американското занаетчиство се наоѓа во стариот манастир Сан Бенито Абад, во Ла Оротава. Фондацијата е финансирана од Министерството за индустрија, трговија и туризам. Има пет галерии, специјализирани за популарни музички инструменти, текстил и нови дизајни во занаетчиството, керамиката и популарната уметност.
* Археолошкиот музеј на Пуерто де ла Круз во истоимениот град се наоѓа во традиционална ''касона'' (тип на куќа што датира од XVIII-XIX век), и нуди архивска колекција која содржи повеќе од 2.600 примероци на предмети од културата на Гуанче<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.arqueopc.museum/nuevo/pagina.asp?id=3|title=Fondo museográfico del espacio|author=|date=|work=arqueopc.museum|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090111223949/http://www.arqueopc.museum/nuevo/pagina.asp?id=3|archivedate=11 January 2009|df=dmy-all}}</ref>.
* Регионален воен музеј на Канарските Острови, се наоѓа во Санта Крус де Тенерифе. Неговите галерии ја прикажуваат целата воена историја, вклучувајќи го и отфрлањето на нападот од британскиот адмирал Нелсон, како и други настани и борби што се воделе на островите<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ejercito.mde.es/ihycm/chycm/index.html|title=Official site of the Centro de Historia y Cultura Militar de Canarias|author=|date=|work=mde.es|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080926115831/http://www.ejercito.mde.es/ihycm/chycm/index.html|archivedate=26 September 2008|df=dmy-all}}</ref>.

== Медиуми ==

Заедно со многу радио и телевизиски станици на [[шпански јазик]], Тенерифе има две официјални радио станици на [[англиски јазик]]. ''Coast FM'' емитува мешавина на современа музика и е единствената локална информативна служба која емитува на англиски јазик. Како поголема од двете станици, ''Coast Coast FM'' може да се чуе преку Тенерифе и голем дел од Канарските Острови од своите предаватели на 106.6, 92.2 и 89.4. ''Energy FM'' е музичка станица која исто така емитува локални вести и информации.

== Сообраќај ==

[[File:SantaCruzHarbour.jpg|thumb|Санта Крус де Тенерифе]]
Во Тенерифе постојат два аеродроми: [[Северен Аеродром (Тенерифе)|Северен Аеродром]] или ''Лос Родеос'' и [[Јужен Аеродром (Тенерифе)|Јужен Аеродром]] или ''Реина Софија'' .

Лос Родеос е помал од двата аеродроми и се наоѓа во близина на областа Санта Крус Ла Лагуна (423.000 жители). Таа им служи за меѓуостровските летови, како и за национални и европски летови а во последните две години има воспоставено неделна линија до Венецуела. Аеродромот Реина Софија е најпрометниот аеродром во Тенерифе, на 7-мо место во Шпанија. Тој обично служи за масата на редовни чартер летови кои постојано пристигнуваат од поголемиот дел од Европа. Аеродромот Лос Родеос исто така бил [[Авионска несреќа на Тенерифе (1977)|место на несреќата]] на аеродромот во Тенерифе, во која загинале 583 лица и е најсмртоносната авионска несреќа во историјата.

Друг начин да се пристигне на Тенерифе е со [[ферибот]].

Мрежата што се состои од два брзи автопати (TF1 и TF5) кои не се бесплатни, го опфаќа речиси целиот остров, поврзувајќи ги сите главни градови и одморалишта со метрополитенската област. Исклучок е на Запад, од Адехе до Икод де Лос Винос, кој поминува низ помал планински пат. Сепак, во тек се планови за завршување на автопатот, што предизвикало голема дебата меѓу еколозите и локалните стопанственици. Далеку од главните автопати, постои мрежа на секундарни и комунални патишта, кои варираат од широки до стрмни, тесни патишта.

Јавниот превоз на островот е обезбеден од широката мрежа на автобуси управувана од ''TITSA'', кои работи со флота од современи автобуси со климатизација<ref>"Tenerife's main bus service, TITSA, is efficient and covers the island well. Most of the vehicles are new, air conditioned, clean and painted white and green." Barrett, Pam (2000) ''Insight Guide Tenerife and Western Canary Islands'' (4th ed.) Insight Guides, APA Publications, Singapore, p. 280, {{ISBN|1-58573-060-2}}</ref>. Автобусите на ''TITSA'' го покриваат поголемиот дел од островот и се прилично чести. За повеќе од едно патување, клиентите можат да купат ''BonoBus'' картички од 15 € или 25 €, кои работат многу поевтино од поединечни готовински цени. ''BonoBus'' може да се купи кај повеќето автобуски станици и на аеродромот Реина Софија, спроти портата 47. ''BonoBus'' важи и за трамвајот во главниот град Санта Крус.

Автомобил за изнајмување понекогаш е добра опција за откривање на далечните региони на дивината, иако ''TITSA'' работи со сигурни автобуски услуги на најоддалечените места, како што се масивот Тено преку Маска (355) и до планините Анага (247). ''TITSA'' дури и спроведува две дневни услуги до Теиде - од Пуерто де ла Круз (348) и од Лос Кристијанс/Лас Америкас (342) до Теиде Парадор, Телеферико жичарница, Монтана Бланка и Ел Портиљо. Единствените компании за изнајмување на автомобили кои имаат канцеларии на аеродромите се: ''Autoreisen'', ''Avis, Cicar, Europcar, Goldcar'' (само на јужниот аеродром) и ''Hertz''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aena-aeropuertos.es/csee/Satellite/Aeropuerto-Tenerife-Norte/en/Page/1237553552391/|title=Car Rental Companies in Tenerife North Airport|author=|date=|work=aena-aeropuertos.es|accessdate=18 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517074950/http://www.aena-aeropuertos.es/csee/Satellite/Aeropuerto-Tenerife-Norte/en/Page/1237553552391/|archive-date=17 May 2012|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aena-aeropuertos.es/csee/Satellite/Aeropuerto-Tenerife-Sur/en/Page/1237553556933//Rent-a-car-desks.html|title=Car Rental Companies in Tenerife South Airport|author=|date=|work=aena-aeropuertos.es|accessdate=18 April 2017|archive-date=2014-02-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20140223064102/http://www.aena-aeropuertos.es/csee/Satellite/Aeropuerto-Tenerife-Sur/en/Page/1237553556933/Rent-a-car-desks.html|url-status=dead}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.autoreisen.com/alquiler-coches/alquiler-de-coches.php|title=Alquiler de coches en Tenerife first=Car Hire Tenerife - Autoreisen - Car Hire|last=Lanzarote|date=|work=autoreisen.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>

Метрополитската Област Санта Крус и Ла Лагуна се служи со трамвај, кој бил отворен во почетокот на 2007 година, по 3 години интензивни работи. Прилично долгата линија од Санта Крус до Ла Лагуна има 20 постојки. Втората линија во Ла Лагуна била додадена во [[2009]] година.

===Патишта===
[[File:AutopistaTF5.jpg|thumb|Автопатот TF5]]

Главната сообраќајна мрежа во Тенерифе е поврзана со автопати. Најважни од нив се Северниот и Јужниот автопат кои поминуваат од метрополската зона на југ и север, соодветно. Овие два автопати се поврзани со помош на ''Autovía de Interconexión Norte-Sur'' во предградието на метрополската зона. Во рамките на мрежата на патишта на островот Тенерифе постојат и други помали патишта кои се користат за вклучување кон автопатот од Сан Андрес и Санта Крус<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tenerife.es/wps/portal/!ut/p/c1/04_SB8K8xLLM9MSSzPy8xBz9CP0os3gPTzMfT293QwMLA0MLAyOPUAsvdyc_I0NjQ6B8JFDe2cQ3BCRvYGFhYGDk6mbqG-Lhb2DgaUBAt59Hfm6qfkFuRDkAMf0HJA!!/dl2/d1/L0lDU0NTSUpKZ2tLQ2xFS0NsRUEhL29Kb1FBQUlRSkFBTVl4aWxNUVp3WEJNNUpVbE1rQSEhL1lCSkp3NDU0NTAtNUY0a3N0eWowc3J5bndBISEvN19ISTZMSUtHMTBPUDU5MDJIUDk0MUhLQlMwNC9LX19fXzIvaWRDb250ZW50L2NvbS5pYm0ud29ya3BsYWNlLndjbS5hcGkuV0NNX0NvbnRlbnQlMExpc3RhZG8gZGUgQ2FycmV0ZXJhcyUwZDEzMWUwODA0NGFmYjNhZGI2OGZmZThiOTdjNTg0NDUlMFBVQkxJU0hFRC9jbGlja051bUl0ZW0vMg!!/#7_HI6LIKG10OP5902HP941HKBS04|title=Red de carreteras de Tenerife|author=|date=|work=tenerife.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

Планирано е и изградба на пат за заобиколување северно од метрополската област Санта Крус де Тенерифе, Ла Лагуна. Трасата ќе биде долга околу 20 километри и ќе чини околу 190 милиони евра<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tenerife.es/piot/|title=Plan Insular de Ordenación de Tenerife|author=|date=|work=tenerife.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

===Аеродроми===

Во Тенерифе постојат два аеродроми: Реина Софија и Лос Родеос, во близина на Санта Крус. Секој има летови до главните градови на другите острови и до градови низ Европа, како и во [[Каракас]], [[Дакар]] и [[Мајами]]. Севкупно, Тенерифе има највисок број на патници и најголем број пристигнувања, кои се повеќе популарни од честотата на евтини летови од многу европски одредишта. Северниот Аеродром бил место на најсмртоносната несреќа во историјата на воздухопловството: во 1977 година се судриле два боинг 747-и на пистата, при што загинале 583 лица. Северниот аеродром и Јужниот Аеродром пренесуваат околу 14 милиони патници годишно. Од двата аеродроми на островот, Јужниот е попопуларен за туристите<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aena.es/csee/ccurl/Anual_2007.pdf|title=Informe estadístico anual (2007) de Aena|author=|date=|work=aena.es|accessdate=18 April 2017}}{{dead link|date=September 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.logitravel.com/vuelos/vuelos-tenerife-1573995.html|title=Vuelos Tenerife desde 20 €. Ofertas de vuelos directos a Tenerife TCI - Logitravel.com|author=|date=|work=logitravel.com|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

===Пристаништа===

Покрај воздушниот транспорт, Тенерифе има две главни поморски пристаништа: пристаниште Санта Крус де Тенерифе, кое служи за главните градови на Канарските Острови, особено оние на запад и пристаништето Лос Кристијанос кое им служи на разните островски престолнини. Првото пристаниште исто така има патнички услуги, кои се поврзуваат со пристаништето во Кадис (и обратно). Во [[2017]] година, на југот на островот било отворено големо пристаниште, пристаништето Гранадила, а другото пристаниште се планира да се изгради на запад, во Фонсалија<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.puertosdetenerife.org/|title=Inicio - Autoridad Portuaria de Santa Cruz de Tenerife|author=|date=|work=puertosdetenerife.org|accessdate=18 April 2017}}</ref> . Пристаништето Санта Крус де Тенерифе е првото рибарско пристаниште на Канарските Острови со приближно 7500 тони риба, според ''Статистичкиот годишник на државните пристаништа 2006''.

===Автобуси (гуагуа)===

Тенерифе има широк систем на автобуси, кои се нарекуваат ''гуагуа'' на Канарските Острови. Автобускиот систем се користи и во градовите и ги поврзува повеќето градови на островот. Постојат автобуски станици во сите поголеми градови, како што се ''Интеркамбиодор де транспортес де Санта Крус де Тенерифе''.

===Такси===
На островот постои добро регулиран такси-сервис.

===Трамвај===
[[File:Tranvía de Tenerife1.jpg|thumb|right|Трамвај]]

Од [[2007]] година, трамвајот во Тенерифе ги поврзува [[Санта Крус де Тенерифе]] и [[Ла Лагуна]] низ предградието на Тако. Има 20 постојки и зафаќа растојание од 12,5 км. Трамвајот поминува на некои точки од интерес, вклучувајќи ги и двете најголеми болници во Тенерифе, универзитетскиот комплекс Гуагара и голем број музеи и театри.

===Железнички планови===

До [[2005]] година, плановите за мрежа на лесна железница што ќе го поврзува главниот град со југот бил одобрен и од Советот на Тенерифе и од Владата на Канарските Острови, иако дискусијата со централната шпанска влада застанала во врска со буџетските прашања<ref>[https://web.archive.org/web/20061213211221/http://www.cabtfe.es/areasgc/presidencia/corporacion/presidente/apuestatransporte.html Navarro, Ricardo Melchior (23 October 2005) "Apuesta por el transporte público" ''El Dia''] (''Odds for Public Transportation'')</ref>. Првичната намера била да се воспостават два железнички системи кои ќе им служат на северните и јужните страни на островот што ги поврзуваат овие со главниот град<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.metrotenerife.com/index.php?option=com_content&task=view&id=68&Itemid=99|title=Inicio MetroTenerife|website=www.metrotenerife.com|accessdate=30 November 2017|archive-date=2013-08-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20130809185551/http://www.metrotenerife.com/index.php?option=com_content&task=view&id=68&Itemid=99|url-status=dead}}</ref>. До [[март]] 2011 година, овие намери биле заменети со напредни планови за една железничка линија од 80 километри, кој ќе го поврзува Санта Крус де Тенерифе со Адехе преку Санта Марија де Ањаза, Канделарија, Сан Исидро, Јужниот Аеродром и главната станица во Адехе, која ќе биде дизајнирана да сервисира до 25.000 патници дневно. Возовите би се воделе на секои 15 минути за време на сообраќајните часови, и би постигнале брзина до 220 км/ч. Проектот, кој вклучува 9 тунели, 12 лажни тунели (заедно 22,1 км) и 33 [[вијадукт]]и (8,3 км), биле буџетирани на 1,7 милијарди евра. Ова наидело на жестокареакција од опозицијата<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.tenerifenews.com/index.php?option=com_content&view=article&id=16154 |title=архивски примерок |accessdate=2011-03-06 |archive-date=2011-07-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110716210336/http://www.tenerifenews.com/index.php?option=com_content&view=article&id=16154 |url-status=dead }}</ref>. Исто така, бил изнесен и алтернативен план за [[трансрапид]] со голема брзина<ref>{{наведени вести|journal=Spiegel Online|title=Transrapid Revival on the Canary Islands? Berlin Pushes Industry on High-Speed Maglev Rail|url=http://www.spiegel.de/international/business/transrapid-revival-on-the-canary-islands-berlin-pushes-industry-on-high-speed-maglev-rail-a-758348.html|date=22 April 2011}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница |title=Maglev System on the Island of Tenerife |url=http://magnetbahnforum.de/phpBB2/download.php?id=108 |date=10–13 October 2011 |accessdate=2018-12-08 |archive-date=2016-06-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160623165309/http://magnetbahnforum.de/phpBB2/download.php?id=108 |url-status=dead }}</ref>.

== Спорт ==

На островот Тенерифе се практикуваат голем број спортови, како на отворени, така и во затворени простории во разни објекти достапни низ целиот остров. Спортовите се бројни - нуркање, качување по карпи, прошетки, велосипедизам, едрење, голф, сурфање, картинг, параглајдинг<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.tenerife.paraglidingistheway.com/|title=Paragliding, fly with the experts|3=|accessdate=2018-12-08|archive-date=2018-12-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20181205193553/https://www.tenerife.paraglidingistheway.com/|url-status=dead}}</ref> и тоа во текот на целата година правејќи го идеален за широк спектар на отворени спортови. Исто така, постојат многу затворени спортски објекти, вклучувајќи го целосно опремениот центар „''Тенерифе Топ тренинг''“ во Адехе на југот на островот. Најпознат спортски тим е [[ФК Тенерифе|фудбалскиот клуб ЦД Тенерифе]] со седиште во Санта Крус. Клубот долго време се натпреварувал во првата шпанска фудбалска лига, но во последниве децении првенствено настапува во втората лига. Исто така вреди да се спомене е [[ултрамаратон]]от ''CajaMar Tenerife Bluetrail'', најголемата трка во Шпанија и втора по големина во Европа<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.abc.es/deportes/abci-tenerife-bluetrail-carrera-mas-alta-espana-201610060829_noticia.html|title=Tenerife Bluetrail, la carrera más alta de España|publisher=|accessdate=30 November 2017}}</ref>, со учество на неколку земји.

==Здравствена грижа==
[[File:Hospital Universitario de Canarias.png|thumb|right|[[Универзитетска болница на Канарските Острови]]]]

Главните болници на островот се болницата [[Универзитетска болница на Канарските Острови|Универзитетската болница на Канарските Острови]] и [[Универзитетска болница на Канделарија|Универзитетската болница на Канделарија]]. И двете се болници од трето ниво, со специјализирани објекти кои ги опслужуваат сите жители на Канарските Острови<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobiernodecanarias.org/sanidad/scs/6/6_2/at_hosp.jsp|title=Información del Gobierno de Canarias sobre hospitales y servicios de referencia|author=|date=|work=gobiernodecanarias.org|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081016043302/http://www.gobiernodecanarias.org/sanidad/scs/6/6_2/at_hosp.jsp|archivedate=16 October 2008|df=dmy-all}}</ref>. И двете болници се поврзани со образовната и истражувачката мрежа на Универзитетот Ла Лагуна. Сепак, тие припаѓаат на различни тела, бидејќи првиот е под директивите на ''Servicio Canario de la Salud'' (Канарска здравствена служба)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www3.gobiernodecanarias.org/sanidad/scs/organica.jsp?idCarpeta=3da5f513-541b-11de-9665-998e1388f7ed|title=Hospital Universitario de Canarias|last=|first=|date=|website=Servicio Canario de la Salud|publisher=Gobierno de Canarias|language=es|access-date=2018-01-03}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.hospitaldelacandelaria.com/|title=Pagina Principal Servicio Canario de la Salud|first=|last=SCS|website=www.hospitaldelacandelaria.com|accessdate=30 November 2017}}</ref>. [[Универзитетска болница на Канделарија|Универзитетската болница на Канделарија]] е најголемиот болнички комплекс на Канарските Острови<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.laopinion.es/sociedad/2016/03/31/hospital-candelaria-cumple-50-anos/665445.html|title=El Hospital de La Candelaria cumple 50 años de servicio|first=La Opinión de|last=Tenerife|date=|work=laopinion.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>.

Покрај тоа, неодамна биле изградени две големи нови болници во северните и јужните делови на островот, кои се наоѓаат во општините Икод де Лос Винос и Арона. Болницата ''Дел Норте де Тенерифе'' (Северна болница во Тенерифе) била отворена во [[2012]] година и во [[2015]] година била отворена болницата ''Дел Сур де Тенерифе''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www3.gobiernodecanarias.org/sanidad/scs/contenidoGenerico.jsp?idDocument=98d1ae16-1339-11e5-9e16-d107cd1682ec&idCarpeta=10b3ea46-541b-11de-9665-998e1388f7ed|title=Hospital del Sur|first=|last=SCS|date=|work=gobiernodecanarias.org|accessdate=18 April 2017}}</ref>. Овие центри, според нивната класификација, функционираат како болници од второ ниво, со услуги на хоспитализација, напредна дијагностика, амбулантни возила и и��ни случаи и рехабилитација. Исто така, постојат вкупно 39 центри за примарна здравствена заштита и специјализирани клиники кои ја комплетираат санитарната инфраструктурата на Тенерифе<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobiernodecanarias.org/sanidad/scs/tfe/17/centros/centros.htm|title=Información del Gobierno de Canarias sobre los centros de atención primaria y especializada de Tenerife|author=|date=|work=gobiernodecanarias.org|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://archive.today/20030101021456/http://www.gobiernodecanarias.org/sanidad/scs/tfe/17/centros/centros.htm|archivedate=1 January 2003|df=dmy-all}}</ref>.

== Кујна==

Поради географската состојба на Тенерифе, островот ужива со изобилство на различни видови риби. Типичното месо со свински [[такос]] е многу популарно јадење подготвено за градските свечености во баровите, рестораните и приватните домовиref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.turismodecanarias.com/canary-islands-spain/canarian-info/typical-cuisine-gastronomy/index.html|title=Fiesta Meat-Carne de fiesta de Tenerife(Official Canary Islands Tourism)|author=|date=|work=turismodecanarias.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100629010824/http://www.turismodecanarias.com/canary-islands-spain/canarian-info/typical-cuisine-gastronomy/index.html|archivedate=29 June 2010|df=dmy-all}}</ref>. Говедско месо, свинско месо и живина, исто така, редовно се консумира<ref name="naturaycultura"/><ref name="islaaisla"/>.
[[File:Papasarrugadas.jpg|thumb|right|Канарски компир]]

Рибните јадења заедно со месото честопати се придружени со Канарски компир. Ова е типично канарско јадење кое едноставно се однесува на начинот на кој изгледа варениот компир. ''Мохо'', збор што веројатно е од португалско потекло, го опишува типичниот канарски сос, кој служи како придружба кон храната. Сосовите се наоѓаат во различни бои. Зелениот мохо обично вклучува [[коријандер]], [[магдонос]] и [[лук]], додека црвениот е пикантен и е направен од мешавина на топли и слатки [[пиперка|пиперки]]. Се користат и широк спектар на други состојки, вклучувајќи; [[бадем]]и, [[сирење]], [[шафран]] и пржен леб<ref name="naturaycultura"/><ref name="islaaisla"/>. Мохос се служи најчесто со месо.

===Сирење===

Тенерифе извезува околу 3.400 тони сирење годишно, што претставува околу 50 проценти од производството на островот и околу 25 проценти од Канарските Острови. По освојувањето на Канарските Острови, една од првите комерцијални активности што требало да се започне било производство на сирење. Продажбата на сирење им овозможило на жителите приходи и сирењето дури да се користи како форма за размена и продажба, станувајќи клучен производ во земјоделските површини на островот. [[Сирење]]то станало еден од најчесто произведените и конзумирани производи на островот и редовно служи како дел од предјадење. Фармите во Арико, Ла Оротава и Тено произведуваат различни сирења. Денес главниот производ е козјото сирење, иако одредени количини се направени од овчо или кравјо млеко, а според ''Регистро Санатирио де Алименто'', се произведуваат околу 75 различни сирења<ref name="Web Oficial del Cabildo de Tenerife">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tenerife.es/wps/portal/!ut/p/c1/04_SB8K8xLLM9MSSzPy8xBz9CP0os3gPZxPfEG93QwMDCwsDAyNXN1PfEA9_AwNPM30_j_zcVP2CbEdFACrQRzo!/dl2/d1/L2dJQSEvUUt3QS9ZQnB3LzZfSEk2TElLRzEwMFUxRDAySDk2QzhTNEdQMjE!/|title=Web Oficial del Cabildo de Tenerife|author=|date=|work=tenerife.es|accessdate=18 April 2017}}</ref>. Сирењата на Канарските Острови добиле добри меѓународни критики, поради нивната сладост што ги разликува од некои други европски сирења<ref name=naturaycultura/><ref name=islaaisla/><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.turismodecanarias.com/canary-islands-spain/canarian-info/typical-cuisine-gastronomy/index.html|title=Cheeses of Tenerife-El queso tinerfeño (Official Canary Islands Tourism)|author=|date=|work=turismodecanarias.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100629010824/http://www.turismodecanarias.com/canary-islands-spain/canarian-info/typical-cuisine-gastronomy/index.html|archivedate=29 June 2010|df=dmy-all}}</ref>. Особено, сирењето „Тенерифан“ било наградено како најдобро сирење во 2008 година, на фестивал што се одржал во [[Даблин]], [[Ирска]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://canarias24horas.com/index.php/2008092955917/sociedad/el-queso-de-pimenton-de-arico-gana-el-premio-al-mejor-queso-del-mundo.html|title=Artículo recogido en el periódico digital canarias24horas.com|author=|date=|work=canarias24horas.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081121183237/http://canarias24horas.com/index.php/2008092955917/sociedad/el-queso-de-pimenton-de-arico-gana-el-premio-al-mejor-queso-del-mundo.html|archivedate=21 November 2008|df=dmy-all}}</ref>.

=== Гофио ===

[[File:Gofioescaldado.jpg|thumb|right|Гофио]]
[[Гофио]] е еден од повеќето традиционалните елементи на готвење на островот. Тој е направен со житни зрна, кои се печени и потоа се мелани. Во најголем дел, за изготвување на гофио се користи пченица, иако постојат и други видови, и тие често се направени со пилешко и грашок. Релативно честа варијанта е мешан тип со пченица. Гофио било јадење кое се служело и пред шпанското освојување. Во подоцнежните времиња на оскудност или глад,  гогио бил главен елемент на популарната канарска исхрана. Денес се јаде како главно јадење (''gofio escaldado'') или во придружба на различни јадења како месо, риби, супи, десерти. Некои познати готвачи дури и направиле и сладолед, добивајќи добри коментари од критичарите<ref name="naturaycultura"/><ref name="islaaisla"/>.

=== Вина ===

Виноградството во архипелагот, а особено во Тенерифе, датира од освојувањето, кога доселениците донеле различни лози на растенија. Во XVI и XVII век, производството на вино имаки важна улога во економијата, а многу семејства биле посветени на културата и бизнисот. Од посебно спомнување е ''malvasía canary'', кое се смета за најдобро вино на Тенерифе и во тоа време едно од најпосакуваните вина во светот<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gobiernodecanarias.org/agricultura/icca/jornadas/comercializacion/juanmiguel.pdf|title=Información de las Jornadas de comercialización y marketing vitivinícola desarrolladas por HECANSA|author=|date=|work=gobiernodecanarias.org|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090326233915/http://www.gobiernodecanarias.org/agricultura/icca/jornadas/comercializacion/juanmiguel.pdf|archivedate=26 March 2009|df=dmy-all}}</ref>. Писателите како [[Вилијам Шекспир]] и [[Валтер Скот]] упатуваат на виното во некои од нивните дела<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?sectionID=8&lang=1&s=1&ID=3167|title=Información del Cabildo de Tenerife en relación con los vinos de Tenerife|author=|date=|work=idecnet.com|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071109082301/http://www.puntoinfo.idecnet.com/index.php?sectionID=8&lang=1&s=1&ID=3167|archivedate=9 November 2007|df=dmy-all}}</ref>. Тенерифе има пет главни региони за вино. Тука спаѓаат Абона, Вале де Гимир, Вале де Ла Оротава, Такоронте-Ацентехо и Икоден-Дауте-Исора<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.cabtfe.es/casa-vino/inicio.htm#|title=Denominaciones de origen (Casa del vino-La Baranda)|author=|date=|work=cabtfe.es|accessdate=18 April 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110802203655/http://www.cabtfe.es/Casa-vino/inicio.htm|archivedate=2 August 2011|df=dmy-all}}</ref>.

== Во популарната култура ==
=== Кино ===

Во последните неколку години, Тенерифе стана популарна локација за снимање, која се појавува во неколку холивудски блокбастери<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.laopinion.es/cultura/2017/06/16/canarias-tierra-prometida-hollywood/785312.html|title=Canarias, la tierra prometida de Hollywood|first=La Opinión de|last=Tenerife|publisher=|accessdate=30 November 2017}}</ref>. Некои од најважните филмови направени на островот се:
* '''''[[One Million Years B.C.]]''''': Британски филм од 1966 година, снимен во Националниот парк „Теиде“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.imdb.com/title/tt0060782/locations|title=One Million Years B.C. (1966)|publisher=|accessdate=30 November 2017|via=www.imdb.com}}</ref>
* '''''[[Clash of the Titans (2010 филм)|Clash of the Titans]]''''': Американски филм од 2010 година. Главно е снимен на различни локации на Тенерифе, како што сеНационалниот парк „Теиде“, [[Икод де лос Винос]] и [[Буенависта дел Норте]].<ref>{{наведени вести |url=http://www.europapress.es/islas-canarias/noticia-tenerife-acoge-estreno-furia-titanes-20100329171133.html |title=Tenerife acoge el estreno de 'Furia de Titanes' |accessdate=2 April 2010 |author= |date= |publisher= |language= }}</ref>
* '''''[[Wrath of the Titans]]''''': Американски филм од 2012 година, снимен во Националниот парк „Теиде“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.guiarepsol.com/es/turismo/destinos/vuelta-al-mundo-por-espana/tenerife/ruta-furia-de-titanes/|title=Ruta Furia de Titanes|website=Guía Repsol|accessdate=30 November 2017|archive-date=2017-12-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20171201041254/https://www.guiarepsol.com/es/turismo/destinos/vuelta-al-mundo-por-espana/tenerife/ruta-furia-de-titanes/|url-status=dead}}</ref>
* '''''[[1898, Our Last Men in the Philippines]]''''': Шпански филм од 2012 година, со некои мали снимени сцени на Тенерифе.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://ocio.laopinion.es/cine/noticias/nws-529327-los-ultimos-filipinas-rodada-tenerife-gran-canaria-estrena-trailer.html|title='Los últimos de Filipinas', rodada en Tenerife y Gran Canaria, estrena tráiler|first=La Opinión de|last=Tenerife|publisher=|accessdate=30 November 2017|archive-date=2017-12-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20171201042410/http://ocio.laopinion.es/cine/noticias/nws-529327-los-ultimos-filipinas-rodada-tenerife-gran-canaria-estrena-trailer.html|url-status=dead}}</ref>
* '''''[[Fast & Furious 6]]''''': Американски филм од 2013 година. На почетокот на филмот, Дом, заедно со Брајан, Миа и нивниот син, живеат во Тенерифе.
* '''''[[Jason Bourne (филм)|Jason Bourne]]''''': Американски филм од 2015 година, снимен во Санта Крус. За снимањето на филмот, градот бил специјално наместен за да ги симулира [[Грција|грчките]] градови на [[Атина]] и [[Пиреја]]. [[Плаза де Еспања (Санта Крус де Тенерифе)|Плаза де Еспања]], кој е главниот плоштад во главниот град на Тенерифе, бил украсен за да го претставува плоштадот [[Синтагма (плоштад)|Синтагма]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.20minutos.es/noticia/2551344/0/rodaje-bourne-5/matt-damon/santa-cruz-tenerife-atenas/|title=El rodaje de 'Bourne 5' convierte a la ciudad de Santa Cruz de Tenerife en Atenas|first=|last=20Minutos|publisher=|accessdate=30 November 2017}}</ref>
* '''''[[Rambo V: Last Blood]]''''': Американски филм од 2019 година. Биле снимени сцени на различни локации на островот, како што се: различни населби во Санта Крус де Тенерифе и [[Сан Кристобал де Ла Лагуна]], областите на [[Пуерто де ла Круз]], [[Санта Урсула]], [[Арико]] и патиштата околу Националниот парк Теиде.<ref>[https://www.europapress.es/islas-canarias/noticia-rambo-dejara-tenerife-mas-ocho-millones-euros-20181113140555.html 'Rambo V' dejará en Tenerife más de ocho millones de euros]</ref>

=== Музика===
Слично на филмот, островот е место каде биле снимени неколку музички спотови:

* '''Tie Your Mother Down''' од [[Брајан Меј]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.laopinion.es/cultura/2011/03/30/guitarrista-brian-may-estaran-starmus/337066.html|title=El guitarrista Brian May estará en ´Starmus´ - La Opinión de Tenerife|first=La Opinión de|last=Tenerife|website=www.laopinion.es|accessdate=30 November 2017}}</ref>
* '''Mount Teide''' од [[Мајк Олдфилд]]
* '''The Island - Pt. 1 Dawn''' од [[Pendulum]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.happysingles.viajes/2-uncategorised/64-rutas-obligadas-al-visitar-la-isla-de-tenerife|title=Happy Singles - Rutas obligadas al visitar la isla de Tenerife|first=|last=happysingles.viajes|date=4 July 2014|website=www.happysingles.viajes|accessdate=30 November 2017|archive-date=2017-12-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20171201034622/http://www.happysingles.viajes/2-uncategorised/64-rutas-obligadas-al-visitar-la-isla-de-tenerife|url-status=dead}}</ref>
* '''Tenerife Sea''' од [[Ед Ширан]] 
* '''[[Do It for Your Lover]]''' од [[Манел Наваро]].<ref>[http://www.laopinion.es/cultura/2017/03/09/tenerife-estara-eurovision/756229.html Tenerife estará en Eurovisión]</ref><ref>[http://www.rtve.es/rtve/20170222/manel-navarro-graba-tenerife-videoclip-do-it-for-your-lover/1493781.shtml Manel Navarro graba en Tenerife el videoclip de 'Do it for your lover']</ref>

=== Видеоигри===
* '''[[Asphalt 8: Airborne]]:'''<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.tusitiowindowsphone.es/2015/06/asphalt-8-airborne-anade-la-ubicacion.html |title=Asphalt 8: Airborne añade la ubicación de Tenerife y más |accessdate=2018-12-08 |archive-date=2018-08-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180826113539/http://www.tusitiowindowsphone.es/2015/06/asphalt-8-airborne-anade-la-ubicacion.html |url-status=dead }}</ref>

=== Литература===

Помеѓу важните книжевни дела што ја имаат позадината на островот или се однесуваат, се истакнуваат следните<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.laopinion.es/cultura/2016/02/12/doce-libros-ambientados-canarias/655706.html|title=Doce libros ambientados en Canarias|first=La Opinión de|last=Tenerife|publisher=|accessdate=30 November 2017}}</ref>: '''''La señorita de compañía''''' и '''''El hombre del mar'''' од [[Агата Кристи]], '''''La cueva de las mil momias''''' од Алберто Васкес-Фигероа,'''''El picnic de los ladrones''''' од [[Лесли Чартерис]], '''''El Sarcófago de las tres llaves''''' од Помпејо Реина Морено и '''''Atentado''''' од Маријано Гамбин,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.laopinion.es/tenerife/2015/11/21/atentado-templo-masonico/640791.html|title='Atentado' en el Templo Masónico|first=La Opinión de|last=Tenerife|publisher=|accessdate=30 November 2017}}</ref>.

== Галерија ==

<gallery>
File:Orotavatal.jpg|Панорама на долината Оротава со Теиде во позадина
File:Teide2007.jpg|[[Teide]] and [[Roque Cinchado]].
File:Las Teresitas2a.jpg|[[Плаја де Лас Тереситас]].
File:Masca Road.jpg|Маска.
File:Auditorio de Tenerife, Santa Cruz de Tenerife, España, 2012-12-15, DD 24.jpg|[[Аудиторио де Тенерифе]].
File:Valle taoro.jpg|Вале де Ла Оротава
</gallery>

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{рв|Tenerife}}
* [http://www.cabtfe.es/ Island Government of Tenerife]
* [http://www.floradecanarias.com/tenerife.html Flora of Tenerife (almost 800 species)]
* {{wikiatlas|the Canary Islands}}
* {{wikivoyage|Canary Islands}}
* {{dmoz|Regional/Europe/Spain/Autonomous_Communities/Canary_Islands/Tenerife}}
* [http://www.worldofmaps.net/en/europe/map-spain-tenerife.htm Online Maps of Tenerife] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20110906012907/http://www.worldofmaps.net/en/europe/map-spain-tenerife.htm |date=2011-09-06 }}

{{избрана}}

[[Категорија:Тенерифе| ]]
[[Категорија:Острови на Канарските Острови]]
Предлошки на страницава:
Назад на Тенерифе.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Тенерифе“