Преглед на кодот на Месопотамска митологија

Немате дозвола за уредување на оваа страница, од следнава причина:

Вашата IP-адреса се наоѓа во опсег блокиран на сите Викимедиини викија.

Блокот го зададе ‪EPIC‬. Наведената причина гласи Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Почнува: 09:48, 2 јули 2024
Истекува: 09:48, 2 јули 2025

Вашата тековна IP-адреса е 206.189.44.186. Блокираниот опсег е 206.189.32.0/20.

Вклучете ги сите горенаведени поединости кога се обраќате. Ако сметате дека сте блокирани по грешка, дополнителни информации и напатствија ќе најдете во глобалното правило Без отворени застапници.

Во спротивно, за да поразговарате за блокот, поднесете барање за разгледување на Мета. Можете и да пишете во VRT-редицата на надзорниците на stewards@wikimedia.org, притоа вклучувајќи ги сите гореспоменати поединости.

Можете да го погледнете и копирате кодот на оваа страница.

{{Месопотамија}}
'''Месопотамска митологија''' е заедничко име за митологиите на [[Сумер]]ците, [[Акад]]ијците, [[Асирија|Асирците]] и [[Вавилон]]ците од земјата меѓу реките [[Тигар]] и [[Еуфрат]] во [[Ирак]].

[[Сумер]]ците практикувале [[политеизам]] со антропоморфни [[божество|божества]] или [[божица|божици]] кои ги претставувале силите или присуството во светот, многу налик на подоцнежната [[старогрчка митологија]]. Според оваа митологија, божествата најпрво ги создале луѓето како нивни слуги но ги ослободиле откако повеќе не можеле да манипулираат со нив.

Повеќето приказни од [[сумерска митологија|сумерската митологија]] се појавуваат и во другите религии од [[Блиски Исток|Блискиот Исток]]. На пример, [[Библија|библиското]] објаснување за создавањето на човекот како и [[потоп]]от се многу слични на сумерските приказни кои се напишани многу векови порано.

== Божества ==
Секој храм бил посветен на посебно божество (машко или женско). 
* [[Ану]], бог на небото, со храм во [[Урук]].
* [[Енлил]], бог на воздухот, со храм во [[Нипур]]. Обично бил претставуван како човек, но и како змија.
* [[Енки]], бог на водата и плодната почва со храм во [[Ериду]]. Исто така го сметале за бог на [[магија]]та, [[мудрост]]а и [[интелигенција]]та.
* [[Ки]], или Нинхурсаг, мајка-божица на земјата, со храм во [[Ериду]] и [[Киш (Сумер)|Киш]].
* [[Ашур]], главно божество во [[Асирија]] (небесен бог), со храм во [[Асур]].
* [[Нинлил]], или Нилина: божица на воздухот (и јужниот ветер) и жена на [[Енлил]], со храм во [[Нипур]].
* [[Инана]], божица на љубовта и војната, со храм во [[Урук]].
* [[Мардук]], син на [[Еа]] и бог на светлината, бил главно божество во [[Вавилон]], го назначувал кралот на Вавилон, со храм во [[Вавилон]].
* [[Нана]] - Суен или Син, бог на месечината, со храм во [[Ур]] и [[Харан]].
* [[Уту]], Туту или Шамаш, бог на сонцето, со храм во [[Сипаранд]] во [[Вавилон]]. Исто така бог на правдата.
* [[Шерида]], мајка-божица и сопруга на богот на сонцето [[Уту]]. Подоцна, позната како акадска божица [[Аја]], сопруга на [[Шамаш]].
* [[Нинурта]] (наречена и Нингирсу), со храм во [[Лагаш]].

== Месопотамска космологија ==
[[Податотека:Sumerian symbology.jpg|right|thumb|300px|Детал од ѕидна слика]]
Месопотамската космологија се чини е еден вид генеолошки систем на двојни спротивности, машки и женски, кои преку свети бракови ги создавале наредните генерации на божества. [[Универзум]]от најпрвин се појавил кога [[Наму]], веројатно безобличен хаос, се свиткал околу себе и ги родил првите божества. Според [[вавилон]]ската [[Енума Елиш]], првиот брак е меѓу [[Тиамат]], божицата на солената вода, и [[Апсу]], богот на слатките води. Од нив се родил [[Лахаму]] или Лахму, наречен „калливиот“ или „влакнестиот“, титула која му е дадена на чуварот на капијата на храмот во [[Ериду]], кој ги родил [[Аншар]] и [[Кишар]], кои се однесуваат на небесните полови, а кои се сметаат за родители на [[Ану]] (небесниот бог) и [[Ки]] (божицата на земјата). Овие божества им ги дале имињата на останатите од месопотамскиот пантеон.

Во бракот меѓу [[Ану]] и [[Ки]] се родил [[Енлил]], кој станал водач на пантеонот. После прогонството на Енлил од [[Дилмун]] (домот на боговите) заради тоа што ја силувал [[Нинлил]], таа го родила [[Син]] (богот на месечината), познат кај [[Сумер]]ците и како [[Нана - Суен]]. [[Син]] и [[Нингал]] ги родиле [[Инана]] и [[Уту]] (сумерски) или [[Шамаш]] (акадиски).

[[Наму]] го создал [[Енки]]. [[Инана]] го однела Енки во нејзиниот град [[Урук]], после што се случиле древно политички настани во јужен [[Ирак]], односно во раниот династички период на [[Сумер]].

Во подоцна нашишаната книга [[Енума Елиш]], се вели дека [[Тиамат]] и [[Апсу]] биле вознемирени од хаосот што го создале младите богови, и се обиделе да го поништат создавањето, но синот на [[Енки]], [[Мардук]], ги победил и повторно го создал светот. Целта на [[Енима Елиш]] била да се воспее [[Мардук]], богот на градот [[Вавилон]], и да се претстави како најзначаен меѓу сите божества, со што се славела и политичката надмоќ на [[Вавилон]] над старите култури во [[Сумер]] и [[Акад]]. Во асирските митови, [[Асхур]] е претставен на местото на [[Мардук]].

Митовите кои зборуваат за создавањето на луѓето велат дека после побуната на младите божества, кои одбиле да работат, боговите побарале решение од Енки, кој предложил луѓето да се создадат од кал, измешана со крвта на заробениот бог Кингу, син и сопруг на [[Тиамат]].

Најраните познати записи не споменуваат автор. Свештеничката [[Енхедуана]] е првиот споменат автор во историјата.

== Поврзано ==
{{portalpar|Митологија}}

* [[Предисториски религии]]
* [[Прасемитска религија]]
* [[Вавилонски божества]]

== Надворешни врски ==
* [http://www.faqs.org/faqs/mythology/sumer-faq/ Сумерска митологија]
* [http://cryph.com/Sumerians.html Сумерци и Акадијци] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20071101094753/http://cryph.com/Sumerians.html |date=2007-11-01 }}

{{Паганство}}

[[Категорија:Историја на Ирак]]
[[Категорија:Месопотамска митологија]]

Предлошки на страницава:

Предлошка:Navbox (уреди)
Предлошка:Portalpar (уреди)
Предлошка:· (преглед на кодот) (заштитен)
Предлошка:Месопотамија (уреди)
Предлошка:Навкутија (преглед на кодот) (полузаштитен)
Предлошка:Паганство (уреди)
Предлошка:Портал (уреди)
Предлошка:Семарх (уреди)
Модул:Arguments (уреди)
Модул:Navbar (уреди)
Модул:Navbox (уреди)
Модул:Portal (уреди)
Модул:Portal/images/aliases (уреди)
Модул:Portal/images/other (уреди)

Назад на Месопотамска митологија.

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Месопотамска_митологија“