Преглед на кодот на Економија на Авганистан

Немате дозвола за уредување на оваа страница, од следнава причина:
Вашата IP-адреса се наоѓа во опсег блокиран на сите Викимедиини викија.
Блокот го зададе ‪EPIC‬. Наведената причина гласи Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Почнува: 09:48, 2 јули 2024
Истекува: 09:48, 2 јули 2025
Вашата тековна IP-адреса е 206.189.44.186. Блокираниот опсег е 206.189.32.0/20.
Вклучете ги сите горенаведени поединости кога се обраќате. Ако сметате дека сте блокирани по грешка, дополнителни информации и напатствија ќе најдете во глобалното правило Без отворени застапници.
Во спротивно, за да поразговарате за блокот, поднесете барање за разгледување на Мета. Можете и да пишете во VRT-редицата на надзорниците на stewards@wikimedia.org, притоа вклучувајќи ги сите гореспоменати поединости.
Можете да го погледнете и копирате кодот на оваа страница.
{{Infobox economy
|country        = Авганистан
|currency       = [[Авганистански авган|авган]] (AFN)
|year           = 21 декември – 20 декем��ри 
|organs         = [[Светска трговска организација|СТО]], [[Шангајска организација за соработка|ШОС]] (набљудувач), [[Јужноазиска асоцијација за регионална соработка|ЈАРС]] и [[Организација за економска соработка|ОЕС]]
|image          = Samples of Afghan fresh and dried fruits.jpg
|image_size     = 310px
|caption        = Свежо и суво авганистанско овошје изложено на мал земјоделски саем
|group          = {{plainlist|
*[[Земја во развој|Развој]]<ref>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=29 September 2019}}</ref>
*Економија со ниски примања<ref>{{cite web |url=https://datahelpdesk.worldbank.org/knowledgebase/articles/906519-world-bank-country-and-lending-groups |title=World Bank Country and Lending Groups |publisher=[[World Bank]] |website=datahelpdesk.worldbank.org |access-date=29 September 2019}}</ref>}}
*[[Најмалку развиени земји|Најмалку развиена земја]]
|population     = {{increase}} 37,172,386 (2018)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL?locations=AF&name_desc=false |title=Population, total |publisher=[[World Bank]] |website=data.worldbank.org |access-date=30 August 2019}}</ref>
|gdp            = {{plainlist|
*{{decrease}} $18.734 милијарда (номинална), 2019)<ref name="IMFWEOAF">{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=11&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=512&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC%2CPCPIPCH&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, October 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=3 November 2019}}</ref>
*{{increase}} $76.486 милијарда ([[Паритет на куповната моќ|ПКМ]], 2019)<ref name="IMFWEOAF"/>}}
|gdp rank       = {{plainlist|
*[[Список на земји по БДП (номинален)|113-ти (номинален), 2019)]]
*[[Список на земји по БДП (ПКМ)|96-та (ПКМ), 2019)]]}}
|growth         = {{plainlist|
*1.8%&nbsp;(2018) 2.9%&nbsp;(2019e)
*−5.5%&nbsp;(2020f) 1.0%&nbsp;(2021ф)<ref>{{cite web |title=Global Economic Prospects, June 2020 |page=98 |url=https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/33748 |website=openknowledge.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |accessdate=24 June 2020}}</ref>}}
|per capita     = {{plainlist|
*{{decrease}} $513 (номинална, 2019)<ref name="IMFWEOAF"/>
*{{increase}} $2,095 (ПКМ, 2019)<ref name="IMFWEOAF"/>}}
|per capita rank = {{plainlist|
*[[Список на земји по БДП (номинален) по глава на жител|177-ма (номинален), 2019)]]
*[[Список на земји по БДП (ПКМ) по глава на жител|169-та (ПКМ), 2018)]]}}
|sectors        = {{plainlist|
*[[Примарен сектор на економијата|земјоделство]]: 23%
*[[Секундарен сектор на економијата|индустрија]]: 21.1%
*[[Терцијарен сектор на економијата|услуги]]: 55.9% 
*(2016)<ref name="CIAWFAF"/>
*белешка: податоците исклучуваат производство на опиум}}
|inflation      = 4.5% (2020)<ref name="IMFWEOAF"/>
|poverty        = {{plainlist|
*54.5% (2016, [[Светска Банка]])<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.NAHC?locations=AF |title=Poverty headcount ratio at national poverty lines (% of population) |publisher=[[World Bank]]|website=data.worldbank.org |access-date=11 February 2019}}</ref>
*NA% со помалку од 1,90$ на ден<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.DDAY?locations=AF&most_recent_value_desc=true |title=Poverty headcount ratio at $1.90 a day (2011 PPP) (% of population) - Afghanistan |publisher=[[World Bank]] |website=data.worldbank.org |access-date=3 November 2019}}</ref>}}
|gini           = 
|hdi            = {{plainlist|
*{{increase}} 0.496 {{color|red|low}} (2018)<ref>{{cite web |url=http://hdr.undp.org/en/indicators/137506 |title=Human Development Index (HDI) |publisher=[[Human Development Report|HDRO (Human Development Report Office)]] [[United Nations Development Programme]] |website=hdr.undp.org |access-date=11 December 2019}}</ref> ([[Список на земји според индекс на човечки развој|170-та]])
*N/A [[List of countries by inequality-adjusted HDI|IHDI]] (2018)<ref>{{cite web |url=http://hdr.undp.org/en/content/table-3-inequality-adjusted-human-development-index-ihdi |title=Inequality-adjusted Human Development Index (IHDI) |publisher=[[Human Development Report|HDRO (Human Development Report Office)]] [[United Nations Development Programme]] |website=hdr.undp.org |access-date=11 December 2019 |accessdate=2020-11-01 |archive-date=2020-12-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201212055527/http://hdr.undp.org/en/content/table-3-inequality-adjusted-human-development-index-ihdi }}</ref>}}
|labor          = {{plainlist|
*{{increase}} 14,450,224 (2019)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SL.TLF.TOTL.IN?locations=AF |title=Labor force, total - Afghanistan |publisher=[[World Bank]] |website=data.worldbank.org |access-date=3 November 2019}}</ref>
*42.0% employment rate (2017)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SL.EMP.TOTL.SP.NE.ZS?locations=AF&name_desc=false |title=Employment to population ratio, 15+, total (%) (national estimate) |publisher=[[World Bank]] |website=data.worldbank.org |access-date=30 August 2019}}</ref>}}
|occupations    = {{plainlist|
*[[Примарен сектор на економијата|земјоделство]]: 44.3%
*[[Секундарен сектор на економијата|индустрија]]: 18.1%
*[[Терцијарен сектор на економијата|услуги]]: 37.6% 
*(2017)<ref name="CIAWFAF"/>}}
|unemployment   = {{increaseNegative}} 23.9% (2017 est.)<ref name="CIAWFAF"/>
|edbr           = {{decrease}} [[Индекс на леснотија на деловно работење|173-та (под просек, 2020)]]<ref name="World Bank and International Financial Corporation">{{cite web |url=http://www.doingbusiness.org/data/exploreeconomies/afghanistan |title=Ease of Doing Business in Afghanistan |publisher=Doingbusiness.org |accessdate=2017-01-25 }}</ref>
|industries      = мало производство на [[текстил]], [[сапун]], [[мебел]], [[чевли]], [[ѓубриво]], [[облека]], [[храна]], [[безалкохолен пијалак]], [[минерална вода]], [[цемент]]; [[Авганистански тепих|рачно плетени теписи]]; [[природен гас]], [[јаглен]], [[бакар]]
|exports         = {{plainlist|
*{{increase}} $784 милиони (2017)<ref name="CIAWFAF"/>
*note: not including illicit exports or reexports}}
|export-goods    =[[овошје]], [[орев]], [[авганистански килими]], [[волна]], [[памук]], [[скапоцен камен]], и [[билкарство|медицински билки]]<ref name="OEC - Afghanistan">{{cite web |url=https://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/afg/ |title=Afghanistan |publisher=The Observatory of Economic Complexity |accessdate=5 May 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171020032522/http://atlas.media.mit.edu/en/profile/country/afg/ |archive-date=20 October 2017 |url-status=dead }}</ref>
|export-partners = {{plainlist|
*{{flag|India}}(+) 56.5%
*{{flag|Pakistan}}(+) 29.6%
*{{flag|Iran}}(+) 3.1%
*{{flag|Iraq}}(+) 2.1%
*{{flag|Turkey}}(+) 1.9% 
*(2016)<ref name="OEC - Afghanistan"/>}}
|imports         = {{increase}} $7.616 милијарди (2017)<ref name="CIAWFAF"/>
|import-goods    = [[машини]] и други [[капитални добра]], [[храна]], [[текстил]] и [[нафта]] производи
|import-partners = {{plainlist|
*{{flag|China}}(-) 21%
*{{flag|Iran}}(+) 20.5%
*{{flag|Pakistan}}(+) 11.8%
*{{flag|Kazakhstan}}(+) 11%
*{{flag|Uzbekistan}}(+) 6.8%
*{{flag|Malaysia}}(+) 5.3% 
*(2017)<ref name="CIAWFAF"/>}}
|current account = {{decrease}} $1.014 милијарди (2017.)<ref name="CIAWFAF"/>
|gross external debt = $2.84 милиони (FY/)<ref name="CIAWFAF"/>
|debt            = {{decreasePositive}} 7% од БДП (2017)<ref name="CIAWFAF"/>
|revenue         = 2.276 милиони (2017)<ref name="CIAWFAF"/>
|expenses        = 5.328 милиони (2017)<ref name="CIAWFAF"/>
|balance         = −15.1% (од БДП) (2017)<ref name="CIAWFAF"/>
|reserves        = $7.8 милиони (2019)<ref>{{cite web|url=https://www.tolonews.com/business/central-bank-reports-increase-foreign-exchange-reserves|title=Central Bank Reports Increase In Foreign Exchange Reserves|publisher=TOLOnews|date=30 March 2019|accessdate=2019-03-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20190330215539/https://www.tolonews.com/business/central-bank-reports-increase-foreign-exchange-reserves|archive-date=30 March 2019|url-status=dead}}</ref>
|cianame         = af
|spelling        = US
}}
'''Економијата на Авганистан''' постојано бележи подобрување во последната деценија и истото се должи пораади враќањето на голем број од богатите иселеници, модернизација на нацијата во земјоделскиот сектор, како и воспоставување на повеќе трговски патишта со соседните земји и земјите во регионот.<ref name="Afghanistan’s commercial goods arrived in Turkey through Lapis Lazuli route">{{Наведени вести|url=https://www.pajhwok.com/en/2018/12/29/afghanistan%E2%80%99s-commercial-goods-arrived-turkey-through-lapis-lazuli-route|title=Afghanistan’s commercial goods arrived in Turkey through Lapis Lazuli route|date=December 29, 2018|access-date=2020-10-09|publisher=[[Pajhwok Afghan News]]|editor-last=Javed Hamim Kakar|archive-date=2019-03-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20190327071333/https://www.pajhwok.com/en/2018/12/29/afghanistan%E2%80%99s-commercial-goods-arrived-turkey-through-lapis-lazuli-route|url-status=dead}}</ref> Милјарди долари меѓународна помош, кои доаѓаат од иселениците и странски инвеститори, го забележале ова зголемување во време кога постои поголема политичка сигурност откако [[НАТО]] се вклучил во реконструкцијата на [[Авганистан]] .<ref name="PAN5">{{Наведени вести|url=http://www.pajhwok.com/en/2007/10/19/afghanistan-receives-33b-remittances-expats|title=Afghanistan receives $3.3b remittances from expats|date=October 19, 2007|access-date=2012-11-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20200203052722/https://www.pajhwok.com/en/2007/10/19/afghanistan-receives-33b-remittances-expats|archive-date=February 3, 2020|publisher=Pajhwok Afghan News (PAN)}}</ref> [[Бруто-домашен производ|БДП на]] нацијата се протега на околу 70 милијарди американски долари со курс од 20 милијарди долари (2017 година), а [[Список на земјите по БДП (ПКМ) по глава на жител|БДП по глава на жител]] е околу 2.000 американски долари.<ref name="CIAWFAF">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/af.html|title=Afghanistan|work=The World Factbook|publisher=Central Intelligence Agency|accessdate=9 December 2019|archive-date=2018-04-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20180429155835/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/af.html|url-status=dead}}</ref> Увезува стока во вредност од над 6 милијарди долари, но извезува само скоро една милијарда долари, главно [[Плод|овошје]] и [[Оревест плод|ореви]] .<ref name="Afghanistan Exports To Increase By $1 Billion This Year">{{Наведени вести|url=http://www.bakhtarnews.com.af/eng/business/item/32753-afghanistan-exports-to-increase-by-$1-billion-this-year.html|title=Afghanistan Exports To Increase By $1 Billion This Year|date=April 11, 2018|access-date=2019-04-11|publisher=[[Bakhtar News Agency]]|archive-date=2019-04-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20190411190117/http://www.bakhtarnews.com.af/eng/business/item/32753-afghanistan-exports-to-increase-by-$1-billion-this-year.html|url-status=dead}}</ref>

И покрај тоа што има над 1 трилион долари докажани неискористени наоѓалишта на минерали, Авганистан останува една од [[Најмалку развиени земји|најмалку развиените земји]] во светот. Неговата стапка на невработеност е над 23% <ref name="CIAWFAF"/> и околу половина од неговото население живее под прагот на [[Линија на сиромаштија|сиромаштијата]] .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.theglobaleconomy.com/Afghanistan/Unemployment_rate/|title=Afghanistan Unemployment rate - data, chart|work=TheGlobalEconomy.com|language=en|accessdate=2019-09-21}}</ref><ref>[http://data.worldbank.org/country/afghanistan World Bank Data: Afghanistan]. Retrieved 2013-8-14.</ref> Многу од невработените мажи се приклучуваат на милитантни групи финансирани од странство или во светот на криминалот, особено како шверцери. Авганистанската влада долго време барала странски инвестиции со цел да се подобри економијата на Авганистан.

== Економска историја ==
Во раниот современ период под власта на кралевите Абдур Рахман Кан (1880–1901) и Хабибулах Кан (1901–1919), голем дел од авганистанската трговија била централно контролирана од авганистанската влада. Авганистанските монарси биле желни да развијат раст на власта и воената способност на земјата и затоа се обиделе да соберат пари со наметнување државни монополи за продажба на стоки и високи даноци. Ова го забавило долгорочниот развој на Авганистан во тој период. Западните технологии и методите на производство полека биле воведени за време на овие епохи по команда на авганистанскиот владетел, но генерално само според логистичките барања на растечката армија. Акцентот бил ставен на производството на оружје и друг воен материјал. Овој процес бил во рацете на мал број западни експерти поканети во Кабул од авганистанските кралеви.<ref name="Helmand's Golden Age">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bbc.co.uk/news/special/2014/newsspec_8529/index.html|title=Helmand's Golden Age|publisher=BBC News|archive-url=https://web.archive.org/web/20140807181032/https://www.bbc.co.uk/news/special/2014/newsspec_8529/index.html|archive-date=7 August 2014|accessdate=2020-10-09}}</ref> Инаку, не било можно за тој период надворешни лица, особено западни, да формираат големи претпријатија во Авганистан.<ref>Asian Affairs Journal, [http://www.bijanomrani.com/?p=Making_money_%20in_%20Afghanistan Making Money in Afghanistan: The First Western Entrepreneurs 1880-1919], Vol 3, 2012.</ref>

Првиот истакнат план за развој на економијата на Авганистан во современо време бил проектот [[Хелменд и долина Аргхандаб|Орган на долината Хелменд]] од 1952 година, направен по примерот на [[Органот на долината Тенеси]] во [[Соединетите Американски Држави]], кој се очекувало да биде од примарна економска важност.<ref name=tudor>[https://archive.today/20121129092011/http://184.73.243.18:8080/xmlui/handle/123456789/1803?show=full Report on Development of Helmand Valley, Afghanistan, 1956], Tudor Engineering Company</ref> Глен Фостер, американски изведувач кој работел во Авганистан во 1950-тите, го изјавил следното за авганистанскиот народ::{{Цитат|Нивната исхрана можеби не е обилна, но вие не го гледате гладот што го имате во некои земји и ретко се гледаат питачи. И покрај тоа што има многу маси, земјата се чини дека е во состојба да ги исхрани сите.<ref name="Helmand's Golden Age"/>}}

Авганистан започнал да се соочува со сериозни економски тешкотии во текот на 1970-тите кога соседен Пакистан, под водство на Зулфикар Али Буто, започнал да ги затвора граничните премини Пакистан-Авганистан. Овој потег резултирал во зголемување на политичките и економските врски на Авганистан со својот северен сосед, моќниот [[Советски Сојуз]] од тоа време. [[Советска војна во Авганистан|Советската инвазија во]] 1979 [[Советска војна во Авганистан|година]] и следната граѓанска војна уништила голем дел од ограничената инфраструктура на земјата и ги нарушило нормалните модели на економска активност. На крајот, Авганистан преминал од традиционална економија во централно планирана економија до 2002 година, кога била заменета со [[Пазарна економија|економија]] на [[Пазарна економија|слободен пазар]] .<ref>http://www.unodc.org/pdf/publications/afg_opium_economy_www.pdf {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20200531024040/http://www.unodc.org/pdf/publications/afg_opium_economy_www.pdf./ |date=2020-05-31 }}.</ref> Бруто домашниот производ значително опаднал од 80-тите години на минатиот век, поради нарушување на трговијата и транспортот, како и загуба на работна сила и капитал. Продолжувањето на внатрешните судири сериозно ги попречувало домашните напори за обнова на нацијата или обезбедување начини за помош од меѓународната заедница.

Според [[Меѓународен монетарен фонд|Меѓународниот монетарен фонд]], авганистанската економија пораснала 20% во фискалната година што завршила во март 2004 година, откако во претходните 12 месеци се проширила 30%. Растот се припишувал на меѓународната помош и порадикрајот на сушите . Околу 100 милијарди долари помош влегле во нацијата од 2002 до 2017 година. БДП од 4 милијарди долари во фискалната 2003 година бил пресметан од ММФ на 6,1 милијарди долари, откако биле додадени и приходи од производи од [[опиум]] . Средната плата на дипломираните студенти била 0,56 американски долари по час во 2010 година.

== Земјоделство и сточарство ==
[[Податотека:A_fruit_vendor_at_the_Kabul_International_AgFair-2009.jpg|лево|мини|200x200пкс|Земјоделски пазар во Кабул, во 2009 година]]
[[Податотека:Afghan_pomegranate_processing.jpg|лево|мини|200x200пкс|Работници кои преработуваат [[Калинка|калинки]] , по кои Авганистан е познат во Азија]]
[[Податотека:Tunnelerziehung_Afghanistan_02.jpg|лево|мини|200x200пкс|Авганистанско [[грозје]]]]
Во Авганистан во моментов се произведуваат приближно 1,5 милиони тони свежо овошје годишно, што може значително да се зголеми.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.tolonews.com/business/afghanistan-produces-15-million-tons-fresh-fruit-year|title=Afghanistan Produces 1.5 Million Tons Of Fresh Fruit A Year|date=12 February 2018|access-date=2019-03-31|publisher=TOLOnews}}</ref> Познато е по производство на некои од најдобрите [[Плод|овошја]], особено [[Калинка|калинки]] и [[грозје]], како и слатки дињи и [[Боболка|црница]] . Други плодови широко и историски одгледувани се кајсии, [[Јаболко|јаболка]], [[Смоква|смокви]], [[Праска|праски]] и цреши .<ref name="Afghanistan Exports To Increase By $1 Billion This Year"/><ref>{{Наведени вести|url=https://www.tolonews.com/index.php/business/afghan-exports-attract-investors-dubai-exhibition|title=Afghan Exports Attract Investors At Dubai Exhibition|date=26 February 2018|access-date=2019-04-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20190422085218/https://www.tolonews.com/index.php/business/afghan-exports-attract-investors-dubai-exhibition|archive-date=22 April 2019|publisher=TOLOnews}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.actahort.org/books/1235/1235_19.htm|title=Cherry production in Afghanistan|access-date=2019-04-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20190411190117/http://www.actahort.org/books/1235/1235_19.htm|archive-date=2019-04-11|publisher=www.actahort.org|year=2019}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.factfish.com/statistic-country/afghanistan/peaches+and+nectarines,+production+quantity|title=Afghanistan: Peaches and nectarines, production quantity (tons)|year=2017|publisher=www.factfish.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20190319004131/http://www.factfish.com/statistic-country/afghanistan/peaches+and+nectarines,+production+quantity|archive-date=2019-03-19|accessdate=2019-03-30}}</ref> Градењето и користењето [[Стаклена градина|оранжерии]] е брзо растечка индустрија во земјата.

Северозападните авганистански провинции се познати по одгледување на ф'стаци .<ref>{{Наведено видео|url=https://www.youtube.com/watch?v=rGsPbp6b3a4|title=Pistachio Groves Change Lives of Farmers in Afghanistan|date=February 20, 2019|accessdate=2019-03-30}}</ref><ref>{{Наведено видео|url=https://www.youtube.com/watch?v=bcRBViVQRus|title=Herat Pistachios products grown|date=April 25, 2017|accessdate=2019-03-30}}</ref><ref>{{Наведено видео|url=https://www.youtube.com/watch?v=j4NKIflQx_0|title=Taliban makes millions of dollars from pistachio gardens in Badghis|date=September 6, 2018|accessdate=2019-03-30}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.pajhwok.com/en/2010/08/07/bumper-pistachio-crops-year-samangan|title=Bumper pistachio crops this year in Samangan|date=August 7, 2010|access-date=2012-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20140306083424/http://www.pajhwok.com/en/2010/08/07/bumper-pistachio-crops-year-samangan|archive-date=March 6, 2014|publisher=Pajhwok Afghan News (PAN)}}</ref> Во последниве години, земјоделците во јужните провинции исто така започнале со одгледување на ф'стаци.<ref>{{Наведено видео|url=https://www.youtube.com/watch?v=7prNiFGjMmU|title=Pistachio orchards in Kandahar|date=July 3, 2018|accessdate=2019-03-30}}</ref> Провинциите на истокот од земјата се познати по борови ореви .<ref>{{Наведени вести|url=https://www.tolonews.com/business/ghani-inaugurates-%E2%80%98biggest%E2%80%99-smelting-plant-kabul|title=Ghani Inaugurates 'Biggest' Smelting Plant In Kabul|date=28 March 2019|access-date=2019-03-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20190330070142/https://www.tolonews.com/business/ghani-inaugurates-%E2%80%98biggest%E2%80%99-smelting-plant-kabul|archive-date=30 March 2019|publisher=[[TOLOnews]]}}</ref> Северните и централните провинции се познати и по [[бадем]]ите и оревите .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.factfish.com/statistic-country/afghanistan/walnuts,+production+quantity|title=Afghanistan: Walnuts, production quantity (tons)|year=2017|publisher=www.factfish.com|accessdate=2019-03-30|archive-date=2019-04-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20190410183652/http://www.factfish.com/statistic-country/afghanistan/walnuts,%2Bproduction%2Bquantity|url-status=dead}}</ref> Провинцијата Бамјан во централен Авганистан е позната по одгледување супериорен квалитет на [[компир]]и, а во просек произведува 140.000 до 170.000 тони.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.pajhwok.com/en/2012/07/30/bamyan-farmers-eyeing-bumper-potato-yield|title=Bamyan farmers eyeing bumper potato yield|date=July 30, 2012|access-date=2012-11-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20140306073325/http://www.pajhwok.com/en/2012/07/30/bamyan-farmers-eyeing-bumper-potato-yield|archive-date=March 6, 2014}}</ref> Провинцијата Нангархар е позната по портокали, [[Маслинка|маслинки]], [[Кикиритка|кикирики]] и урми .<ref>{{Наведени вести|url=https://www.pajhwok.com/en/2020/08/23/canal-garden-produce-6-tons-dates-year|title=Canal garden to produce 6 tons of dates this year|date=August 23, 2020|access-date=2020-10-09|publisher=Pajhwok Afghan News}}</ref><ref>{{Наведено видео|url=https://www.youtube.com/watch?v=KLjz9Ffb4QI|title=Nangarhar Canal Project Enjoys Bumper Orange Season|date=December 23, 2017|accessdate=2019-03-30}}</ref><ref>{{Наведено видео|url=https://www.youtube.com/watch?v=tH0sWHa4_mU|title=Olive Production Nangarhar|date=October 8, 2018|accessdate=2019-03-30}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2010/07/11/world/asia/11afghan.html|title=Severed Trees in Orchards Mirror Afghan History|date=July 10, 2010|work=The New York Times|access-date=2019-04-10}}</ref> Одгледувањето на овие плодови сега се шири и во другите провинции на југот на земјата.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.pajhwok.com/en/2018/07/15/helmand-date-trees-produce-%E2%80%98significant%E2%80%99-yield-after-grafting|title=Helmand date trees produce 'significant' yield after grafting|date=July 15, 2018|access-date=2019-04-10|publisher=Pajhwok Afghan News|archive-date=2018-09-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918221142/https://www.pajhwok.com/en/2018/07/15/helmand-date-trees-produce-%E2%80%98significant%E2%80%99-yield-after-grafting|url-status=dead}}</ref>

Производството на [[пченица]] и [[Жито|житни култури]] е традиционален столб на земјоделството во Авганистан. Националното производство на пченица во 2015 година било 5 милиони тони.<ref name="usda-2015">{{Наведена мрежна страница|url=https://ipad.fas.usda.gov/highlights/2015/07/Afghanistan/Index.htm|title=AFGHANISTAN: 2015/2016 Wheat Production above Average but Down from Last Year|date=July 17, 2015|publisher=U.S. Department of Agriculture|archive-url=https://web.archive.org/web/20190415232741/https://ipad.fas.usda.gov/highlights/2015/07/Afghanistan/Index.htm|archive-date=April 15, 2019|accessdate=2019-04-16}}.</ref> Авганистан е пред самодоволност во производството на жито. Потребни се дополнителни 1 милион тони пченица за да станат самостојни, што се предвидува да се постигне во 2020 година.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.afghanistantimes.af/self-sufficiency-in-wheat-production/|title=Self-sufficiency in wheat production|date=December 27, 2015|access-date=2019-04-16|publisher=Afghanistan Times}}</ref> Вкупното земјоделско производство понекогаш опаѓа поради сушите.

[[Добиток]]от во Авганистан главно вклучува [[Домашно говедо|говеда]], [[Домашна овца|овци]] и [[Коза|кози]] .<ref>{{Наведено видео|url=https://www.youtube.com/watch?v=bDbyb57xdrM|title=ښاري انځور خپرونه کندهار ملي راډیو ټلوېزیون|publisher=[[Radio Television Afghanistan|Kandahar Mili Television]]|date=February 8, 2019|accessdate=2019-03-30}}</ref> Градењето и користењето модерни [[Живинарство|фарми за живина]] е исто така брзо растечка индустрија.<ref>{{Наведено видео|url=https://www.youtube.com/watch?v=QuyB7bODAmg|title=Poultry Value Chain in Afghanistan|publisher=Comprehensive Agriculture and Rural Development-Facility (CARD-F)|date=November 11, 2018|accessdate=2019-03-30}}</ref> Достапноста на земјиштето погодно за пасење традиционално го прави [[сточарство]]то важен дел од економијата. Постојат два главни вида на сточарство: седентарен начин, практикуван од фармери кои одгледуваат и животни и култури; и номадски, практикувани од сточари на животни познати како Кочис . Природните пасишта зафаќаат околу 30,000 км2,   но се преградени. Северните региони околу Мазар-и-Шариф и Мајмана биле домови за околу шест милиони овци каракули кон крајот на 90-тите години на минатиот век. Повеќето стада се преселуваат на висорамнините во текот на летото на пасишта на северот.

Обработливата земја во Авганистан е околу 8 милиони хектари. Производството на пченица изнесува околу 5 милиони тони,<ref name="usda-2015"/> расадници држат 119.000 хектари земја, а производството на грозје е на 615.000 тони. Производството на [[бадем]]и скокнало на 56 000 тони, а памукот на 45 000 тони.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.pajhwok.com/en/2012/04/03/water-energy-sector-critical-situation|title=Water & energy sector in critical situation|date=April 3, 2012|access-date=2012-05-15|publisher=Pajhwok Afghan News}}</ref> Во 2019 година било објавено дека околу 10.000 хектари земја во Авганистан се користи за одгледување шафран .<ref>{{Наведени вести|url=https://www.tolonews.com/business/%E2%80%98illegal%E2%80%99-saffron-imports-affect-afghan-products-market|title='Illegal' Saffron Imports Affect Afghan Products Market|date=April 21, 2019|access-date=2019-04-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20190420165201/https://www.tolonews.com/business/%E2%80%98illegal%E2%80%99-saffron-imports-affect-afghan-products-market|archive-date=April 20, 2019|publisher=TOLOnews}}</ref>

Според извештајот на [[Светска банка]] објавен во април 2019 година, економијата на Авганистан страдала од последиците од тешката суша што влијаело на земјоделското производство во 2018 година. Додека производството на пченица се намалило за 24%, производството на млеко се намалило за 30%.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://leadership.ng/2019/04/24/afghan-economy-suffers-from-drought-and-uncertainty-world-bank/|title=Afghan Economy Suffers From Drought And Uncertainty – World Bank|accessdate=24 April 2019}}</ref>

=== Риболов ===
Земјата има сè поголем број на акумулации, реки и потоци, што ја прави соодветна клима за одгледување риби . Риболов се одвива во езерата и реките, особено во провинцијата Нангархар и во реката Хелменд во јужен Авганистан.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.worldbank.org/en/news/feature/2018/10/28/livestock-and-fish-farming-spur-rural-afghans-toward-self-sufficiency|title=Livestock and Fish Farming Bring Self-Sufficiency to Rural Afghans|date=October 28, 2018|publisher=The World Bank|accessdate=2019-04-16}}</ref> [[Риби]]те сочинуваат помал дел од авганистанската исхрана денес затоа што рибарите не се во можност да произведат доволно риби за да бидат во чекор со барањата на клиентите. Повеќето риби и морски плодови се увезуваат од соседните Пакистан, Иран и [[Обединети Арапски Емирати|Обединетите Арапски Емирати]] .  Постојат стотици фарми за риби низ целата земја и најголемата е во Карга, која ги снабдува рибните јајца на другите рибни фарми. Исто така, започна и одгледување риби во браната Салма .<ref>{{Наведени вести|url=http://www.khaama.com/afghanistan-launches-fish-farming-in-mega-300m-salma-dam-built-by-india-02169|title=Afghanistan launches fish farming in mega $300m Salma Dam built by India|date=October 29, 2016|access-date=2017-05-16|publisher=www.khaama.com|editor-last=Ghanizada}}</ref>

=== Шумарство ===
[[Податотека:The_Lumber_Yards_of_Asadabad-2.jpg|мини|200x200пкс|Сечач на дрво во Асадабад, провинција Кунар]]
Според извештајот од 2010 година, само околу 2,1% (или 1.350.000 ха ) од Авганистан е пошумен.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rainforests.mongabay.com/deforestation/2000/Afghanistan.htm#:~:text=According%20to%20the%20U.N.,carbon%20in%20living%20forest%20biomass.|title=Afghanistan Forest Information and Data|year=2010|publisher=[[Mongabay]]|archive-url=|archive-date=|accessdate=2020-10-09}}</ref> Неговата граѓа е исцрпена многу, а од средината на 1980-тите, само околу 3% од површината на земјата била пошумена, главно на исток. Значителни дрвја се уништени од пустошот на војната кон крајот на 20 век. Експлоатацијата е отежната од несигурноста и пристапните патишта. Покрај тоа, распределбата на шумата е нееднаква, а најголем дел од преостанатата шума се наоѓа само во регионите Кунар, Нуристан и Пактија на исток од земјата. Во последните години се преземени некои чекори за садење дрвја во урбаните области низ Авганистан.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.pajhwok.com/en/2019/02/04/nangarhar-kicks-spring-tree-plantation-drive|title=Nangarhar kicks off spring tree plantation drive|date=February 4, 2019|access-date=2020-10-09|publisher=Pajhwok Afghan News}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.unenvironment.org/news-and-stories/story/changing-afghan-landscape-one-tree-time|title=Changing the Afghan landscape, one tree at a time|date=May 4, 2018|access-date=2019-04-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20190421170936/https://www.unenvironment.org/news-and-stories/story/changing-afghan-landscape-one-tree-time|archive-date=April 21, 2019|publisher=[[United Nations Environment Programme]]}}</ref> Дури и талибанските лидери неодамна повикале на засадување повеќе дрвја.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-39094578|title=Taliban leader urges Afghans to plant more trees|date=February 26, 2017|work=BBC News|access-date=2019-04-21}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.voanews.com/a/taliban-urges-afghans-to-plant-trees/3740346.html|title=Taliban Leaders Wants Afghans to Plant More Trees|date=February 26, 2017|access-date=2019-04-21|publisher=Voice of America}}</ref>

Природните шуми во Авганистан се главно од два вида: густи шуми од [[даб]]ови дрвја, ореви и многу други видови ореви кои растат на југоисток и на северните и североисточните падини на опсезите Сулајман ; и ретко распоредени кратки дрвја и грмушки на сите други падини на [[Хиндукуш|Хинду Куш]] . Густите шуми на југоисток покриваат само 2,7% од земјата. Производството во 2003 година било 3.148.000 кубни метри, а 44% се користело за [[гориво]] .

Уништувањето на шумите за создавање земјоделско земјиште, сеча, шумски пожари, растителни болести и штетници од [[инсекти]] се причини за намалување на покриеноста на шумите. Нелегалното сечење и расчистување од шверцерите на дрва го влошиле овој деструктивен процес. Во моментов постои забрана за сечење нова граѓа во Авганистан. Пред 2001 година и под власт на Талибанците, било дозволено масивно уништување на шумите и Авганистанците префрлиле големи количини трупци во центрите за складирање заради заработка, каде дрвата се обработувале.

== Трговија и индустрија ==
[[Податотека:Lapis_Lazuli_Route.png|мини|Мапа на патот Лапис Лазули]]
[[Податотека:Lapis_Lazuli_Route_Agreement_text_finalized.jpg|мини|Официјални лица од Авганистан, [[Грузија]], [[Турција]], [[Азербејџан]] и [[Туркменистан|Туркменистан го]] потпишале договорот за патот Лапис Лазули во 2016 година, со кој се создал нов трговски пат од Авганистан до Кавказ и Турција]]
[[Податотека:Afghan_border_crossing_at_Sher_Khan_in_Kunduz_Province-4.jpg|лево|мини|226x226пкс|Влезното пристаниште кај Шир Кан Бандар во покраиnata Кундуз, во близина на границата со [[Таџикистан]]]]
Трговијата на Авганистан со други земји стабилно се зголемува со воспоставување на повеќе меѓународни патишта за превоз на стоки.<ref>Pajhwok Afghan News, [https://archive.today/20120911020906/http://www.pajhwok.com/en/2007/11/14/afghan-us-trade-34pc-eight-months Afghan-US trade up by 34pc in eight months], November 14, 2007.</ref> Едem од овие трговски патишта е коридорот Лапис Лазули, кој го поврзува Авганистан со [[Туркменистан]] и на крајот завршува некаде во Европа.<ref name="Afghanistan’s commercial goods arrived in Turkey through Lapis Lazuli route"/> Други вакви трговски патишта го поврзуваат Авганистан со соседните [[Иран]], [[Пакистан]], [[Таџикистан]] и [[Узбекистан]] . Земјата, исто така, има директна трговија со [[Индија]] преку воздушен коридор .

Договорот за транзит меѓу Авганистан и Пакистан (АПТТА) им овозможува на авганистанските и пакистанските товарни [[камион]]и да транзитираат стока во рамките на двете нации. Овој ревидиран договор спонзориран од САД, АПТТА, исто така им овозможува на авганистанските камиони да транспортираат извоз во Индија преку Пакистан до Вагах .<ref name="Siddiqui">{{Наведени вести|url=http://www.pajhwok.com/en/2010/11/29/afghan-pakistan-chamber-commerce-set|title=Afghan-Pakistan chamber of commerce set up|last=Siddiqui|first=Abdul Qadir|date=November 29, 2010|access-date=2010-12-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20110727051041/http://www.pajhwok.com/en/2010/11/29/afghan-pakistan-chamber-commerce-set|archive-date=2011-07-27|publisher=Pajhwok Afghan News}}</ref><ref name="pajhwok.com">{{Наведени вести|url=http://www.pajhwok.com/en/2010/12/05/pakistan-resolve-afghan-traders-problems|title=Pakistan to resolve Afghan traders' problems|last=Siddiqui|first=Abdul Qadir|date=December 5, 2010|access-date=2010-12-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20110727051053/http://www.pajhwok.com/en/2010/12/05/pakistan-resolve-afghan-traders-problems|archive-date=2011-07-27|publisher=Pajhwok Afghan News}}</ref> Главните пристаништа се Шир Кан Бандар, Хајратон, Ислам Кала, Товрагонди, Токхам итн. Многу авганистански трговци ги користат пакистанските пристаништа Карачи и Порт Касим .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.hellenicshippingnews.com/gwadar-port-offers-new-opportunity-for-afghan-economy/|title=Gwadar port offers new opportunity for Afghan economy|last=|first=|date=January 28, 2020|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20200202165444/https://www.hellenicshippingnews.com/gwadar-port-offers-new-opportunity-for-afghan-economy/|archive-date=February 2, 2020|accessdate=February 2, 2020}}</ref>

Трговијата со стоки шверцувана во Пакистан некогаш претставувала главен извор на приход за Авганистан. Голем дел од стоките што биле прошверцувани во Пакистан првично влегле во Авганистан од Пакистан, каде што спаѓале во Договорот за транзит за трговија меѓу Авганистан и Пакистан од 1965 година . Ова им дозволувало на стоките наменети за Авганистан да транзитираат преку пакистанските пристаништа без давачки . Еднаш во Авганистан, стоката честопати била шверцувана назад во Пакистан преку порозната граница што ја делат двете земји, често со помош на корумпирани службеници. Дополнително, предметите декларирани како обврзани за Авганистан честопати предвремено се растоварувале од камиони и шверцувале на пакистанските пазари без да плаќаат потребна такса.<ref name="Siddiqui"/><ref name="pajhwok.com"/> Ова резултирало во создавање на просперитетен црн пазар, а голем дел од нелегалното тргување се одвивало на отворено, како што било вообичаено во раздвижениот пазар Кархано во Пешавар, кој бил нашироко сметан како пазар на шверцери.<ref>{{Наведени вести|url=https://iwpr.net/global-voices/peshawar-smuggling-boom|title=Peshawar Smuggling Boom|date=21 February 2005|access-date=6 March 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161105194352/https://iwpr.net/global-voices/peshawar-smuggling-boom|archive-date=5 November 2016|agency=Institute for War and Peace Reporting}}</ref>

Авганистанските рачно плетени килими се едни од најпопуларните производи за извоз. Другите производи вклучуваат рачно изработени антички реплики, како и кожа и крзна. Авганистан е трет најголем извозник на кашмир .<ref>{{Наведено видео|url=https://www.youtube.com/watch?v=pETjQ2lmtx0|title=Cashmere Fibres Afghan|publisher=[[USAID]]|date=May 25, 2017|accessdate=2019-03-30}}</ref>

Авганистан е опремен со богатство на природни ресурси, вклучувајќи големи депозити на [[Земен гас|природен гас]], [[нафта]], [[јаглен]], [[мермер]], [[злато]], [[бакар]], хромит, талк, [[барит]]и, [[сулфур]], [[олово]], [[цинк]], [[железна руда]], сол, скапоцени и полускапоцени камења, и многу елементи од ретка земја .  Во 2006 година, геолошки институт во САД процени дека Авганистан има дури 36 трилиони кубни стапки природен гас, 3,6 милијарди барели (570 × 106 м3)  резерви на нафта и кондензат.<ref name="Eurasianet">Eurasianet.org - Eurasia Insight, [http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav090306.shtml ''Afghanistan's Energy Future and its Potential Implications'']</ref> Според проценката од 2007 година, Авганистан има значителни количини неоткриени минерални суровини не-горива. Геолозите откриле и индикации за изобилство на наслаги од обоени камења и скапоцени камења, вклучувајќи [[смарагд]], рубин, [[сафир]], гранат, лапис, кунзит, шпинел, турмалин и перидот .<ref>{{Наведени вести|url=http://www.pajhwok.com/en/2011/09/15/huge-rare-earth-material-helmand-usgs|title=Afghanistan has huge mineral resources: survey|date=November 14, 2007|access-date=2012-11-23|publisher=Pajhwok Afghan News (PAN)|archive-date=2015-09-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20150903222800/http://www.pajhwok.com/en/2011/09/15/huge-rare-earth-material-helmand-usgs|url-status=dead}}</ref>
[[Податотека:Trucks_on_the_road_in_northern_Afghanistan-2012.jpg|мини|300x300пкс|Камиони на патот во Авганистан]]
[[Податотека:Tree_map_export_afghanistan_all_show_2009.jpeg|мини|300x300пкс|Пропорционална застапеност на авганистанскиот извоз, 2009 година]]
Во 2010 година, официјални претставници на американскиот [[Пентагон]] заедно со американски геолози откриле откривање на скоро 1 трилион долари неискористени наоѓалишта на минерали во Авганистан.<ref name="NYT">[https://www.nytimes.com/2010/06/14/world/asia/14minerals.html?no_interstitial U.S. Identifies Vast Riches of Minerals in Afghanistan], ''[[The New York Times]]'' by [[James Risen]]. June 13, 2010.</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.pajhwok.com/en/2010/06/15/turning-afghan-minerals-wealth-could-take-years-us|title=Turning Afghan minerals into wealth could take years; US|date=2010-06-15|access-date=2012-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20131204081743/http://www.pajhwok.com/en/2010/06/15/turning-afghan-minerals-wealth-could-take-years-us|archive-date=2013-12-04|publisher=Pajhwok.com}}</ref> Во меморандумот од Пентагон се вели дека Авганистан може да стане „''Саудиска Арабија на [[литиум]]'' “.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://news.discovery.com/earth/afghanistan-minerals-lithium.html|title=Afghanistan: The Saudi Arabia of Lithium?|date=2010-06-14|publisher=News.discovery.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20120507005948/http://news.discovery.com/earth/afghanistan-minerals-lithium.html|archive-date=2012-05-07|accessdate=2012-05-15}}</ref> Некои веруваат дека неискористените минерали вредат и до три трилиони долари.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.chicagotribune.com/business/sns-ap-as-afghanistan-mineral-treasures,0,4231660.story|title=Afghanistan says its untapped mineral wealth is at least $3 trillion _ triple US estimate|publisher=Chicagotribune.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20100621015452/http://www.chicagotribune.com/business/sns-ap-as-afghanistan-mineral-treasures,0,4231660.story|archive-date=2010-06-21|accessdate=2012-05-15}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ksdk.com/news/local/story.aspx?storyid=204154|title=Afghanistan is suddenly wealthy: US finds $1 trillion in mineral deposits|date=2010-06-14|publisher=Ksdk.com|accessdate=2012-05-15}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.independent.co.uk/news/world/asia/afghanistans-resources-could-make-it-the-richest-mining-region-on-earth-2000507.html|title=Afghanistan's resources could make it the richest mining region on earth|last=Sengupta|first=Kim|date=2010-06-15|publisher=Independent.co.uk|accessdate=2012-05-15}}</ref>

Друга проценка на геолошкиот институт во САД од септември 2011 година покажал дека карбанатитите Ханашин во провинцијата Хелменд во земјата имаат околу 1 милион метрички тони елементи на ретка земја . Регина Дубеј, вршител на должноста директор на Одделот за одбрана, ''Работна група за деловни активности и операции за стабилност (ТФБСО),'' изјавила дека „''ова е само уште еден доказ дека минералниот сектор во Авганистан има светла иднина''“.

Авганистан потпишал договор за бакар со [[Народна Република Кина|Кина]] (Металуршка Корпорација Кина) во 2008 година, што е за голем проект што вклучува инвестиција од 2,8 милијарди долари од Кина и годишен приход од авганистанската влада од околу 400 милиони американски долари. Рудникот за бакар Аиак во земјата, кој се наоѓа во провинцијата Логар, е еден од најголемите во светот и се очекува да обезбеди работни места за 20.000 Авганистанци. Се проценува дека има бакар најмалку 11 милиони тони или 33 милијарди американски долари бакар.

На 5 октомври 2018 година во [[Вашингтон]], авганистанските власти потпишале 30-годишен договор со инвестиции група Центар и неговиот оперативен компанија, Авганистанските злато и минерали копродукции, да се истражуваат и да развијат операција на бакарна руда во округот Балкхаб во Сар-е Пол провинција и да истражуваат и развиваат операција за експлоатација на злато во провинцијата Бадакшан . Договорот за бакар вклучува инвестиција од 56 милиони долари, а договорот за злато, од 22 милиони долари.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-mining/afghanistan-signs-major-mining-deals-in-development-push-idUSKCN1MH0FM|title=Afghanistan signs major mining deals in development push|last=Mackenzie|first=James|last2=Qadir Sediqi|first2=Abdul|date=2018-10-07|work=reuters.com|publisher=Reuters|accessdate=30 June 2020}}</ref>

Експертите сметаат дека производството на бакар може да започне во рок од две до три години, а на железната руда за пет до седум години заклучно со 2010 година. Другото неодамна објавено богатство на земјата е рудникот за [[железна руда]] Хаџигак, сместен на 130 милји западно од Кабул и се верува дека има околу 1,8 до 2 милијарди метрички тони минерал што се користи за производство на челик. AFISCO, индиски конзорциум од седум компании, предводен од Steel Authority of India Limited (SAIL) и канадската компанија Kilo Goldmines Ltd се очекува заеднички да инвестираат 14,6 милијарди долари во развој на рудникот за железо Хаџигак.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.pajhwok.com/en/2012/03/31/indian-canadian-firms-invest-146b-hajigak-iron-mine|title=Indian, Canadian firms to invest $ 14.6b in Hajigak iron mine|date=March 31, 2012|access-date=2012-03-31|publisher=Pajhwok Afghan News|editor-last=Abdul Qadir Siddiqui}}</ref> Земјата има неколку рудници за [[јаглен]], но треба да се модернизира.<ref name="mcclatchydc.com">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mcclatchydc.com/2010/11/14/103393/afghan-business-model-connections.html|title=Архивиран примерок|archive-url=https://web.archive.org/web/20120715124259/http://www.mcclatchydc.com/2010/11/14/103393/afghan-business-model-connections.html|archive-date=2012-07-15|accessdate=2012-08-05}}, McClatchy News, Factory, coal mine show connections matter most in Afghan business, November 10, 2010</ref>

Важен ресурс на Авганистан во минатото бил природниот гас, кој првпат бил искористен во 1967 година. Во текот на осумдесеттите години, продажбата на бензин претставувала 300 милиони долари годишно од приходите од извоз (56% од вкупниот износ). 90% од овој извоз отишол во [[Советски Сојуз|Советскиот Сојуз за]]. Сепак, за време на повлекувањето на советските трупи во 1989 година, полињата со природен гас во Авганистан биле ограничени за да се спречи саботажа од страна на муџахедините . Производството на гас се намалило од високи 8,2 милиони кубни метри {{Безпрелом|(2.9 × 10<sup>8</sup> cu ft)}} на ден во 80-тите години на минимално ниво од околу 600 000 кубни метри {{Безпрелом|(2.2 × 10<sup>7</sup> cu ft)}} во 2001 година. По формирањето на администрацијата на Карзаи, производството на природен гас повторно било обновено.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.pajhwok.com/en/2010/11/08/gas-well-inaugurated-shiberghan|title=Gas well inaugurated in Shiberghan|date=November 8, 2010|access-date=2011-02-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20110119080051/http://www.pajhwok.com/en/2010/11/08/gas-well-inaugurated-shiberghan|archive-date=January 19, 2011|publisher=Pajhwok Afghan News (PAN)}}</ref>

Се зголемува бројот на Авганистанци вклучени во бизнисот со [[дизел-гориво]], бензин, авионско гориво и ТНГ .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.azizihotak.com/web/component/option,com_frontpage/Itemid,1/lang,en/|title=Azizi Hotak General Trading Group|archive-url=https://web.archive.org/web/20080413011200/http://www.azizihotak.com/web/component/option,com_frontpage/Itemid,1/lang,en/|archive-date=2008-04-13|accessdate=2008-04-05}}</ref> Во декември 2011 година, Авганистан потпишал договор за истражување нафта со China National Petroleum Corporation (CNPC) за развој на три нафтени полиња долж реката Аму Дарја.  Државата ќе ги има своите први рафинерии за нафта во следните три години, по што ќе добие многу малку од профитот од продажбата на нафта и природен гас.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://news.yahoo.com/afghanistan-china-sign-first-oil-contract-073748776.html|title=Afghanistan, China sign first oil contract|last=Associated Press&nbsp;&ndash;&nbsp;Wed, Dec 28, 2011|date=2011-12-28|publisher=News.yahoo.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20120115093718/http://news.yahoo.com/afghanistan-china-sign-first-oil-contract-073748776.html|archive-date=2012-01-15|accessdate=2012-05-15}}</ref> CNPC започнал со производство на авганистанска нафта кон крајот на октомври 2012 година, со извлекување на 1,5 милиони барели нафта годишно.

== Економски развој и закрепнување ==
[[Податотека:Prime_Minister_Narendra_Modi_attends_a_trilateral_Meeting_in_Iran.jpg|мини|300x300пкс|Од лево надесно: индискиот премиер Нарендра Моди, иранскиот претседател Хасан Рухани и авганистанскиот претседател Ашраф Гани, за време на потпишувањето на договорот за транзит на пристаништето Чабахар во мај 2016 година]]
Авганистан започнал со скромна програма за економски развој во 30-тите години на минатиот век. Владата основала банки; вовела хартиени пари; основал универзитет; проширени основни, средни и технички училишта; и испратила студенти во странство за образование. Во 1952 година ја основала управата на долината Хелменд за управување со економскиот развој на долините Хелменд и Аргхандаб преку наводнување и развој на земјиштето, шема ��то останува еден од најважните капитални ресурси на земјата.<ref>{{Наведено списание|last=Haack|first=Barry|year=1998|title=Remote sensing change detection of irrigated agriculture in Afghanistan|journal=Geocarto International|volume=13|issue=2|pages=65–75|doi=10.1080/10106049809354643}}</ref>

Во 1956 година, владата го објавила првиот во долгата серија амбициозни планови за развој.<ref name="Helmand's Golden Age"/> До крајот на 1970-тите, овие постигнале единствено мешани резултати како резултат на недостатоци во процесот на планирање, како и несоодветно финансирање и недостиг на квалификувани менаџери и техничари потребни за имплементација. 
[[Податотека:افغان_يونايټېډ_بانک.JPG|лево|мини|Авганистанска банка]]
Авганистан банка служи како централна банка на нацијата. [[Авганистански авган|„Авганистански авган“]] (AFN) е национална валута, која има девизен курс од скоро 70 авгани за [[Американски долар|1 американски долар]] . Постојат повеќе од 16 различни банки кои работат во земјата, вклучувајќи ги Авганистанската Меѓународната банка, Кабулската банка, Азизи банка, Паштани банка, Стандардна чартерд банка и Прва микро финансии банка . Паричните средства сè уште се користат за повеќето трансакции. Новиот закон за приватни инвестиции предвидуваат три до седум години даночни празници на подобни компании и четиригодишно ослободување од извозните тарифи и давачки. Според извештајот на ООН во 2007 година, Авганистан има добиено над 3,3 милијарди долари од својата иселеничка заедница во 2006 година. Официјални претставници на ООН запознаени со ова прашање рекле дека дознаките за Авганистан можеле да бидат повеќе доколку банкарските регулативи се попогодни.<ref name="PAN5"/> Дополнително, подобрувањето на опкружувањето кое овозможува деловни активности резултирало во повеќе од 1,5 милијарди американски долари во телекомуникациски  инвестиции и создало повеќе од 100.000 работни места од 2003 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://afghanistan.usaid.gov/en/programs/economic_growth#Tab=Description|title=Economic Growth|publisher=USAID|archive-url=https://web.archive.org/web/20130929082351/http://afghanistan.usaid.gov/en/programs/economic_growth#Tab=Description|archive-date=29 September 2013|accessdate=25 September 2011}}</ref>

Авганистан е член на [[Светска трговска организација|Светската трговска организација]], СААРЦ, ЕКО, ОИЦ и има статус на набудувач во СЦО . Се обидува да го заврши таканаречениот трговски проект „ ''[[Пат на свилата|Нов пат на свилата]]'' “, чија цел е поврзување на Јужна Азија со Средна Азија и Блискиот Исток. На овој начин Авганистан ќе може да собира големи давачки од трговијата што минува низ земјата, вклучително и од гасоводот Транс-Авганистан . Министерот за надворешни работи Залмаи Расул изјавил дека „''целта е да се постигне авганистанска економија чиј раст се заснова на трговија, приватни претпријатија и инвестиции''“. Експертите сметаат дека ова ќе направи револуција во економијата на регионот.
[[Податотека:Khair_Khana_in_2012.jpg|мини|Трговски кварт во населбата Хаир Кана во Кабул]]
Како дел од обидот за модернизација на градот и зајакнување на економијата, голем број нови висококатници се во фаза на изградба од разни развивачи. Некои од националните развојни проекти го вклучуваат Нов Кабул покрај главниот град,<ref>{{Наведени вести|url=https://www.tolonews.com/afghanistan/kabul-new-city-faces-continued-resistance|title=Kabul New City Faces Continued Resistance|date=28 August 2013|access-date=2019-03-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20190331091344/https://www.tolonews.com/afghanistan/kabul-new-city-faces-continued-resistance|archive-date=31 March 2019|publisher=TOLOnews}}</ref> Аино Мена во Кандахар и градот Гази Аманулах Кан источно од Џалалабад.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.najeebzarab.af/town_main.php|title=Ghazi Amanullah Khan City|year=2009|publisher=najeebzarab.af|archive-url=https://web.archive.org/web/20130429180506/http://www.najeebzarab.af/town_main.php|archive-date=2013-04-29|accessdate=2011-08-15}}</ref> Слични развојни проекти се наоѓаат и во Херат на запад, Мазар-е-Шариф на север и во други градови.<ref>[https://www.forbes.com/2009/09/02/mazar-i-sharif-khaled-amiri-opinions-21-century-cities-09-ann-marlowe.html A Humane Afghan City?] by Ann Marlowe in [[Forbes]] September 2, 2009.</ref>

Како конкурент на компанијата Кока-Кола, за компанијата Пепси-Кола се вели дека се етаблира во Авганистан.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.tolonews.com/business/coming-soon-afghanistan-pepsi-products|title=Coming Soon To Afghanistan: Pepsi Products|date=23 April 2016|publisher=TOLOnews|archive-url=https://web.archive.org/web/20190331032848/https://www.tolonews.com/business/coming-soon-afghanistan-pepsi-products|archive-date=31 March 2019|accessdate=2019-03-31}}</ref> Ова не само што ги промовира странските инвестиции, туку ја прави земјата помалку зависна од увозот од соседните земји и помага да се обезбеди можност за вработување на многу Авганистанци.   Watan Group е компанија со седиште во Авганистан која обезбедува телекомуникациски, логистички и безбедносни услуги.

Во февруари 2019 година било објавено дека [[Светска банка]] доделила 235 милиони долари на владата на Авганистан за развој и раст на земјата. Вршителот на должноста министер за финансии Хумајон Кајуми изјавил дека од вкупно доделениот износ, 75 милиони долари ќе ги финансираат „''проектот за управување со човечки ресурси во Авганистан (Управување со човечки ресурси) и институционални реформи (ТАГИР), што ќе ги зајакне капацитетите на избраните ресорни министерства.'' ''Грантот исто така вклучува 25 милиони американски долари од ИДА (Меѓународна асоцијација за развој) и 50 милиони американски долари од АРТФ (фонд за доверба за реконструкција во Авганистан'') “.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.xinhuanet.com/english/2019-02/07/c_137804907.htm|title=World Bank offers Afghanistan 235 mln USD for supporting development|publisher=Xinhua|accessdate=7 February 2019|archive-date=2019-02-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20190207113545/http://www.xinhuanet.com/english/2019-02/07/c_137804907.htm|url-status=dead}}</ref>

Растот на БДП во Авганистан паднал на 1,8% во 2018 година во споредба со 2,9% во 2017 година, делумно поради сушата. Потоа се опоравил на 2,5% во 2019 година и се предвидува да се искачи на 3,0% во 2020 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.imf.org/en/Publications/CR/Issues/2019/12/20/Islamic-Republic-of-Afghanistan-Staff-Report-for-the-2019-Article-IV-Consultation-and-the-48901|title=IMF, Islamic Republic of Afghanistan : Staff Report for the 2019 Article IV Consultation and the Sixth Review under the Extended Credit Facility Arrangement-Press Release; Staff Report; and Statement by the Executive Director for Islamic Republic of Afghanistan|publisher=International Monetary Fund|accessdate=27 March 2020}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/33044/9781464814693.pdf|title=Global Economic Prospects, January 2020 : Slow Growth, Policy Challenges|work=openknowledge.worldbank.org|publisher=[[World Bank]]|page=130|accessdate=27 March 2020}}</ref>

== Туризам ==
Туризмот во Авганистан бил на својот врв во 1977 година. Многу туристи од целиот свет дошле да го посетат Авганистан, вклучително и од далеку од [[Европа]] и [[Северна Америка]] . Сето тоа завршило со почетокот на Саурската револуција во април 1978 година . Сепак, повторно постепено се зголемува и покрај несигурноста. Секоја година околу 20 000 странски туристи го посетуваат Авганистан.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.pajhwok.com/en/2016/09/27/20000-foreign-tourists-visit-afghanistan-annually|title=20,000 foreign tourists visit Afghanistan annually|date=September 27, 2016|access-date=2017-05-15|publisher=Pajhwok Afghan News (PAN)|editor-last=Navid Ahmad Barakzai}}</ref> Туристите треба да избегнуваат области каде вооружени криминалци дејствуваат во име на талибанците.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://travel.state.gov/content/travel/en/traveladvisories/traveladvisories/afghanistan-advisory.html|title=Afghanistan Travel Advisory|date=|publisher=U.S. Dept. of State|accessdate=2020-10-09|quote=Do not travel to Afghanistan due to COVID-19, crime, terrorism, civil unrest, kidnapping, and armed conflict.}}</ref>

Земјата има четири меѓународни аеродроми, вклучувајќи ги меѓународниот аеродром Хамид Карзаи, меѓународниот аеродром Мазар-е Шариф, меѓународниот аеродром Кандахар и меѓународниот аеродром Херат . Исто така, има неколку помали аеродроми низ целата земја. Градот Кабул има многу гостински куќи и хотели, вклучувајќи ги хотелот Серена, хотелот Интер-континентал Кабул и хотелот Сафи Лендмарк . Куќи за гости и хотели може да се најдат и во другите градови, вклучително и во Бамјан. 
[[Податотека:Afghanistan's_Grand_Canyon.jpg|мини|Национален парк Бенд-е Амир во провинцијата Бамјан]]
[[Податотека:View_of_Herat_Citadel_from_atop_the_premises.jpg|мини|Цитаделата Херат во Херат]]
Следуваат неколку забележителни места во Авганистан што туристите сметаат дека вреди да се посетат:

* Бамјан
** Национален парк Бенд-е Амир во провинцијата Бамјан
** Место на Будите од Бамјан
* [[Кабул]]
** Арг (претседателска палата)
** Чихил Сутун
** Палатата Дарул Аман
** Бабурски градини
** Пагман
* [[Кандахар]]
** Аино Мина (обезбедува побезбедни хотели и туристички водичи)
** [[Џамија на наметката на пророкот Мухамед|Светилиште на наметката]]
** Светилиштето на Баба Вали
** Мавзолејот на Мирваис Хотак
* Херат
** [[Хератска џамија|Голема џамија во Херат]]
** Цитаделата Херат
* Мазар-и-Шариф
** [[Светилиште на Хазарат Али|Голема сина џамија]]

== Национални сметки ==
''Поголемиот дел од следниве информации се преземени или прилагодени од [[„Светска книга на факти“ на ЦИА|Светскиот фактбук]]''
{| class="wikitable" style="text-align:center; margin:0.5em ; font-size:80%"
!Година <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=25&pr.y=4&sy=2002&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=512&s=NGDP_RPCH,PPPGDP,PPPPC,GGXWDG_NGDP&grp=0&a=|title=Report for Selected Countries and Subjects|work=www.imf.org|language=en-US|accessdate=2018-08-25}}</ref>
! 2002 
! 2003 
! 2004 
! 2005 
! 2006 
! 2007 
! 2008 
! 2009 
! 2010 
! 2011 
! 2012 
! 2013 
! 2014 
! 2015 
! 2016 
! 2017 
|-
| БДП во $<br /><small>(ПКМ во милијарди)</small>
| 18,76 
| 20,81 
| 21,52 
| 24,84 
| 26,97
| 31,39
| 33,24 
| 40,39
| 44,33 
| 48,18
| 55,92
| 60.05
| 62,78 
| 64,29
| 66,65 
| 69,55
|-
| БДП по глава на жител во $<br /><small>(ПКМ)</small>
| 845 
| 900
| 896 
| 999 
| 1.052
| 1.191 
| 1.230
| 1.458
| 1.561
| 1.655
| 1.875
| 1.966
| 2.007
| 2.009
| 1.923
| 1.957
|-
| Раст на БДП<br /><small>(реално)</small>
| . . .
| 8.7 %
| 0,7 %
| 11,8 %
| 5.4 %
| 13.3 %
| 3.9 %
| 20,6 %
| 8.6 %
| 6.5 %
| 14.0 %
| 5,7 %
| 2.7 %
| 1.3 %
| 2.4 %
| 2.5 %
|-
| Државен долг<br /><small>(Процент на БДП)</small>
| 346%
| 271%
| 245%
| 206%
| 23 %
| 20 %
| 19 %
| 16 %
| 8 %
| 8 %
| 7 %
| 7 %
| 9 %
| 9 %
| 8 %
| 7 %
|}
'''[[Бруто-домашен производ|БДП]]''': паритет на куповната моќ 69,45 милијарди долари, со курс на 20,24 милијарди долари (проценка за 2017 година)

'''БДП - реална стапка на раст''' :

* 2,7% (2017)[[Податотека:CountriesByGDPPerCapitaNominal2018.png|десно|мини|250x250пкс| Земји по 2018 [[Список на земјите по БДП (номинален) по глава на жител|БДП (номинален) по глава на жител]] .<ref>Based on the [[International Monetary Fund|IMF]] data. If no data was available for a country from IMF, data from the [[World Bank]] is used.</ref>]]

'''БДП - по глава на жител''' : паритет на куповната моќ - 2.000 УСД (2016)

'''БДП - состав по сектор''' :

* ''земјоделство'' : 23%
* ''индустрија'' : 21,1%
* ''услуги'' : 55,9%

'''белешка:''' податоците исклучуваат производство на опиум

'''Население под прагот на сиромаштија''' :

* 54,5% (2017)

'''Приходите или потрошувачката на домаќинствата според процентот на учество''' :

* ''најниски 10%'' : 3,8%
* ''највисоки 10%'' : 24% (2008)

'''Стапка на инфлација (потрошувачки цени)''' : 5% (2017 година)<nowiki></br></nowiki> ''споредба на земјата со светот:'' 171

'''Работна сила''' : 8.478 милиони (2017)<nowiki></br></nowiki> ''споредба на земјата со светот:'' 61

'''Работна сила - по професија''' : земјоделство 44,3%, индустрија 18,1%, услуги 37,6% (2017)

'''Стапка на невработеност''' : 23,9% (2017)<nowiki></br></nowiki> ''споредба на земјата со светот:'' 194

'''Буџет''' :

* ''приходи'' : 2,276 милијарди (2017)
* ''расходи'' : 5,328 милијарди

'''Индустрии''' : мало производство на [[текстил]], [[сапун]], [[мебел]], [[Чевли|обувки]], [[Гноиво|ѓубриво]], [[облека]], [[Храна|прехранбени производи]], [[Безалкохолен пијалак|безалкохолни пијалоци]], [[минерална вода]], [[цемент]] ; рачно плетени теписи ; [[Земен гас|природен гас]], [[јаглен]], [[бакар]]

'''Електрична енергија - производство''' : 1,211 милијарди kWh (проценка на 2016 година)<nowiki></br></nowiki> ''споредба на земјата со светот:'' 146

'''Електрична енергија - производство по извор''' :

* ''фосилно гориво'' : 45% од вкупниот инсталиран капацитет (2016)
* ''хидро'' : 52% од вкупниот инсталиран капацитет (2017)
* ''јадрено'' : 0% од вкупниот инсталиран капацитет (2017)
* ''друго'' : 4% од вкупниот инсталиран капацитет (2017)

'''Електрична енергија - потрошувачка''' : 5,526 милијарди kWh (проценка на 2016 година)<nowiki></br></nowiki> ''споредба на земјата со светот:'' 119

'''Електрична енергија - извоз''' : 0 kWh (проценка на 2016 година) )

'''Електрична енергија - увоз''' : 4,4 милијарди kWh (проценка на 2016 година) )

'''Производство на нафта:''' {{Convert|1,950|oilbbl/d}}   (2012)<nowiki></br></nowiki> ''споредба на земјата со светот:'' 210

'''Потрошувачка на нафта:''' {{Convert|35000|oilbbl/d}}   (2016)<nowiki></br></nowiki> ''споредба на земјата со светот:'' 117

'''Нафта - докажани резерви:''' {{Convert|1600000000|oilbbl}}   (2006) <ref name="Eurasianet"/>

'''Природен гас - производство:''' 164,2 милиони м³ (2017)

'''Природен гас - потрошувачка:''' 164,2 милиони м³ (2017)

'''Природен гас - докажани резерви:''' 49,55 милијарди м³ (2018)

'''Земјоделство - производи''' : пченица, овошје, [[Оревест плод|ореви]], волна, овчо месо, овча кожа, јагниња, афион

'''Извоз''' : 784 милиони УСД (2017)<nowiki></br></nowiki> ''споредба на земјата со светот:'' 171

'''Извоз - стоки''' : овошје и ореви, рачно плетени теписи, [[волна]], [[памук]], кожи и ламби, скапоцени и полускапоцени камења и медицински билки

'''Извоз - партнери''' : Индија 56,5%, Пакистан 29,6% (2017)

'''Увоз''' : 7,616 милијарди долари (2017 година)

'''Увоз - стоки''' : машини и други капитални добра, храна, текстил, нафтени производи

'''Увоз - партнери''' : Кина 21%, Иран 20,5%, Пакистан 11,8%, Казахстан 11%, Узбекистан 6,8%, Малезија 5,3% (2017)

'''Долг - надворешен''' : вкупно 2,84 милијарди долари (2011 година) <ref name="Tolo-Debt">{{Наведени вести|url=http://www.tolonews.com/en/business/4257-afghanistan-owes-more-than-2bn-|title=Afghanistan Owes More Than $2bn, Finance Ministry Says|date=October 24, 2011|access-date=November 16, 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20120423154414/http://www.tolonews.com/en/business/4257-afghanistan-owes-more-than-2bn-|archive-date=April 23, 2012|publisher=[[Tolo TV|Tolo News]]|quote=The Afghan Ministry of Finance said Afghanistan owes about $2.3 billion to various countries and international organisations.}}</ref>

* ''Русија - 987 милиони долари''
* ''Азиска банка за развој - 596 милиони долари''
* ''Светска банка - 435 милиони долари''
* ''Меѓународен монетарен фонд - 114 милиони долари''
* ''Германија - 18 милиони долари''
* ''Саудиски фонд за развој - 47 милиони долари''
* ''Исламска банка за развој - 11 милиони долари''
* ''Бугарија - 51 милион долари''
* ''Фонд за развој на Кувајт - 22 милиони долари''
* ''Иран - 10 милиони долари''
* ''Опек - 1,8 милиони долари''

'''Биланс на тековната сметка:''' - 743,9 милиони УСД (2011 година)<nowiki></br></nowiki> ''споредба на земјата со светот:'' 132

'''Валута''' : [[Авганистански авган|авганистански]] (AFN)

'''Девизни курсеви''' : Авганистанци (AFN) по американски долар - 68,3 = 1 долар

* ''57,25 (2013)''
* ''46,45 (2010)''

'''Фискална година''' : 21 декември - 20 декември

== Поврзано ==

* Пристап на Авганистан во Светската трговска организација
* Енергија во Авганистан

== Наводи ==
{{Наводи|30em}}

* {{CIA World Factbook}}

== Надворешни врски ==

* [http://www.fao.org/afghanistan/resources/en/ ФАО во Авганистан]
* [https://web.archive.org/web/20190331032848/https://www.usaid.gov/india/investing-afghanistan Инвестирање во Авганистан]
* [https://mof.gov.af/en Министерство за финансии, Авганистан]
* [https://web.archive.org/web/20121120152855/http://moci.gov.af/en Министерство за трговија и индустрија, Авганистан]
* [http://afghanag.ucdavis.edu/ Авганистанско земјоделство] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20140617113123/http://afghanag.ucdavis.edu/ |date=2014-06-17 }} (мрежно место за информативни ресурси што ја одржуваат УК Дејвис и [[Министерство за земјоделство на САД|УСДА]] )

{{Азија по тема|Економија на}}

[[Категорија:Економија на Авганистан| ]]
Предлошки на страницава:
Назад на Економија на Авганистан.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Економија_на_Авганистан“