Воденско-постолско-мегленска епархија

епархија на Цариградската патријаршија

Воденско-постолско-мегленска епархија (грчки: Ιερά Μητρόπολη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας) — епархија на Цариградската патријаршија, управувана од Грчката православна црква, со седиште во градот Воден, Егејска Македонија. Од 2002 г. ја возглавува митрополитот Јоил.[1]

Воденско-постолско-мегленска епархија

Ιερά Μητρόπολη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας
Епархија
Митрополијата во Воден
Место
ЗемјаЕгејска Македонија, Грција
МитрополитЈоил
Архијерејски намесништва5
СедиштеВоден
Информации
КатедралаПокров на Пресвета Богородица
Матична цркваЦариградска патријаршија
(под управа на Грчката православна црква)
Мрежно место
imepa.gr

Од долунаведеното може да се види дека Цариградската патријаршија сето време претендирала врз териториите на Охридската архиепископија сè додека не успеала да го издејствува нејзиното укинување во 1767 г. Доста подоцна во многу села на оваа територија напоредно се наметнала и Бугарската егзархија.

Историја

уреди

Од античката Едеска епархија е познат еден епископ — Исидор, учесник на Трулскиот собор во 692 г.[2] На еден капител откриен во древна Едеса од V - VI век исто така се споменува епископ, но без име. Во 1767 г. при затворањето на Охридската архиепископија е создадена Воденска митрополија на Цариградската патријаршија. Во 1922 г. е преименувано во Воденско-постолска. На 14 октомври 1924 г. од неа е создадена нова Пазарско-гуменџиска епархија, укината во 1932 г. Во 1967 г. кон Воденско-постолската митрополија е припоен и Меглен (земен од Леринската) и името на епархијата станува Воденско-постолско-мегленска.[3]

Владици

уреди
 
Кстеница на Елена Хаџи Григорова од Воденската бугарска митрополија.
Воденски митрополити (Βοδενών)
Име[4] Грчки Години
Антигон Αντίγονος Α' 325
Исидор Ισίδωρος Α' 691/692
Герман или Гаврил Γερμανός η Γαβριήλ Α' 987-1014
Михаил Μιχαήλ Α' 1230
Антониј Αντώνιος Α' 1368/1375
Патија споменат во Слепченскиот поменик[5]
Харитон Χαρίτων Α' учествувал во изборот на Еремија за пелагониско-прилепски митрополит во март 1585 г.[5]
Теофан Θεοφάνης Α' се појавил во Молдавија во 1600 г.[5]
Григориј Γρηγόριος Α' споменат во 1618 и на 10 ноември 1619 г.[5]
Акакиј Ακάκιος Α' 1624
Даниил Δανιήλ Α' 1630, 1631[6]
Митрофан Μητροφάνης Α' 1633
Дионисиј I Διονύσιος Α' споменат во 1640 г. на натписот на воденската црква „Св. Јован Богослов[6]
Игнатиј Ιγνάτιος Α' 1653, 1660
Арсениј Αρσένιος Α' владикувал во 1668 г. како поранешен охридски[6]
Партениј Παρθενίας Α' во 1676 г. учествувал во Цариградскиот собор против архиепископот Теофан Охридски[6]
Нил Νείλος Α' 1684[6]
Герман II Γερμανός Β' 1686 – 1688, во 1705[6]
Митрофан II Μητροφάνης Β' 1692, 1719
Митрофан III Μητροφάνης Γ' 1725, 1744 (според Снегаров, Митрофан е истата личност, спомената во 1706 г. во списокот на Хрисант Ерусалимски, 1714 г., 1718 г., 1719 г.,[6] на 29 август 1739 г. и во јули 1742 г.[7]
Јосиф Ιωσήφ Α' 1740, 1746
Герман III Γερμανός Γ споменат на 15 август 1752 г., на 6 октомври 1766 г. и во 1767 г.[7]
Мелетиј I Μελέτιος Α' 1782-1790
Тимотеј I Τιμόθεος A' 1790-1821
Кирил Κύριλλος Α' 1821-1827
Мелетиј II Μελέτιος Β' 1827-1832
Јоаким Ιωακείμ Α' 1832-1840
Мелетиј III Μελέτιος Γ 1840-1848
Антим Άνθιμος Α' 1848-1859
Никодим I Νικόδημος Α' 1859-1870
Агатангел I Αγαθάγγελος Α' 1870-1875
Јеротеј I Ιερόθεος Α' 1875-1896
Никола Νικόλαος Α' 1896-1899
Никодим II Νικόδημος Β' 1899-1904
Стефан Στέφανος Α' 1904-1910
Тимотеј II Τιμόθεος Β' 1910-1912
Константиј Κωνστάντιος Α' 1912-1922
Воденско-постолски митрополити (Εδέσσης και Πέλλης)
Име Име Години
Агатангел II Αγαθάγγελος Β' 1922-1924
Константиј Κωνστάντιος Α' 1924-1941
Пантелејмон Παντελεήμων Α' 1941-1951
Дионисиј II Διονύσιος Β' 1951-1967
Воденско-постолско-мегленски митрополити (Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας)
Име Име Години
Калиник Καλλίνικος Α' 1967-1984
Хрисостом Χρυσόστομος Α' 1984-2002
Јоил Ιωήλ Α' 2002

Парохиски цркви и манастири

уреди
 
„Св. Петар и Павле“ во Треболец
 
„Св. Атанасиј“ во Кадиново
 
„Св. Петка“ во В’дришта
Архијерејски намесништва и парохиски цркви
Арх. намес. Нас. место Грчки Црква Грчки
1. Воденско Воден Ἔδεσσα Покров на пресв. Богородица „Άγια Σκέπη“
Св. Димитриј „Άγιος Δημήτριος“
Св. Нектариј „Άγιος Νεκτάριος“
Сите Светители „Άγιοι Πάντες“
Ошљани Αγία Φωτεινή „Св. Никола“ „Άγιος Νικόλαος“
Владово Ἀγρας Св. Димитриј „Άγιος Δημήτριος“
Острово Ἄρνισσα Св. Троица „Άγια Τριάς“
Гугово Βρυττά „Воведение на пресв. Богородица“ „Εἰσοδια Θεοτόκου“
Друшка Δροσιά „Св. Никола“ „Άγιος Νικόλαος“
Црковјани Εκκλησιοχώρι „Св. Јован Претеча“ „Τίμιος Πρόδρομος“
Котугери Καισαριανά „Св. Никола“ „Άγιος Νικόλαος“
Теово Καρυδιά „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Кронцелево Κερασιές „Св. Димитриј“ „Άγιος Δημήτριος“
Волкојанево Λύκοι „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Почеп Μαργαρίτα „Св. Архангели“ „Άγιοι Ἀρχάγγελοι“
Месимер Μεσημέρι „Св. Бессребреници“ „Άγιοι Ἀνάργυροι“
Нисија Νησί „Св. Архангели“ „Άγιοι Ἀρχάγγελοι“
Ослово Παναγίτσα „Успение на пресв. Богородица“ „Κοίμηση Θεοτόκου“
Јаворјани Πλατάνη „Св. Петка“ „Άγια Παρασκευή“
Оризари Ριζάρι „318 Богоносни Отци“ „318 Θεοφόροι Πατέρες“
Самар Σαμάρι „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Луковец Σωτήρα „Св. Петка“ „Άγια Παρασκευή“
Под Φλαμουριά „Св. Атанасиј“ „Άγιος Ἀθανάσιος“[8]
2. С’ботско С’ботско Ἀριδαία „Св. Никандар и Јоаникиј“ „Άγιοι Νικάνδρος και Ιωαννίκιος“
„Св. Антониј“ „Άγιος Ἀντώνιος“
Тушин Αετοχώρι Св. Димитрија „Άγιος Δημήτριος“
Рудино Αλωρος „Св. Никола“ „Άγιος Νικόλαος“
Ошин Αρχάγγελος „Св. Никола“ „Άγιος Νικόλαος“
Драгоманци Άψαλος „Св. Атанасиј“ „Άγιος Ἀθανάσιος“
Северјани Βορεινό „Св. Евфимија“ „Άγια Εὐφημία“
Црнешево Γαρέφι „Св. Матеј“ „Άγιος Ματθαίος“
Габровци Δωροθέα „Вознесение Христово“ „Ανάληψη Σωτήρος“
Капињани Εξαπλάτανος „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Тодорци Θεοδωράκι Св. Спас „Ανάληψη Σωτήρος“
Трстеник Θηριόπετρα „Апостол Филип“ „Απόστολος Φίλιππος“
Страишта Ίδα Св. Никола „Άγιος Νικόλαος“
Родиво Κορυφή „Св. Епифаниј“ „Άγιος Ἐπιφάνειος“
Дреново Κρανέα „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Гостољуби Κωνσταντία „Св. Нектариј“ „Άγιος Νεκτάριος“
Лугунци Λαγκαδιά Св. Врач „Άγιοι Ἀνάργυροι��
Пожарско Λουτράκι Св. Јован Претеча „Τίμιος Πρόδρομος“
Струпино Λυκόστομο „Св. Никола“ „Άγιος Νικόλαος“
Бизово Μεγαπλάτανος „Св. Евстатиј“ „Άγιος Εὐστάθιος“
Карладово Μηλιά „Рождество на пресв. Богородица“ „Γενέσιο Θεοτόκου“
Манастир Μοναστηράκι „Живоносен Извор“ „Ζωοδόχος Πηγή“
Невор Νεοχώρι „Успение на пресв. Богородица“ „Κοίμηση Θεοτόκου“
Ноти Νότια „Св. Софија“ „Άγια Σοφία“
Костурени Ξιφιανή „Св. Поликарп“ „Άγιος Πολύκαρπος“
Тресино Όρμα „Св. Никола“ „Άγιος Νικόλαος“
Бериславци Περίκλεια Св. Петка „Άγια Παρασκευή“
Биџова Маала Πιπεριά „Успение на пресв. Богородица“ „Κοίμηση Θεοτόκου“
Полјани Πολυκάρπη „Воведение на пресв. Богородица“ „Εἰσοδια Θεοτόκου“
Продром Πρόδρομος „Св. Марко“ „Άγιος Μάρκος“
Баово Πρόμαχοι „Св. Димитриј“ „Άγιος Δημήτριος“
Ружјани Ριζοχώρι „Св. Игнатиј“ „Άγιος Ἰγνάτιος“
Саракиново Σαρακηνοί „Св. Никола“ „Άγιος Νικόλαος“
Преб’диште Σωσάνδρα „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Цакон Маала Τσάκοι „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Волчишта Υδραία „Св. Атанасиј“ „Άγιος Ἀθανάσιος“
Кожушани Φιλώτεια Св. Димитриј „Άγιος Δημήτριος“
Фуштани Φούστανη „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Слатина Χρυσή „Успение на пресв. Богородица“ „Κοίμηση Θεοτόκου“[9]
3. Вртикопско Вртикоп Σκύδρα „Св. Стефан“ „Άγιος Στέφανος“
Недирчево Άνυδρο „Св. Никола“ „Άγιος Νικόλαος“
Арсен Αρσένι „Св. Јован Богослов“ „Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος“
Прањани Άσπρο „Успение на пресв. Богородица“ „Κοίμηση Θεοτόκου“
Јанаково Γιαννακοχώρι „Св. Константин и Елена“ „Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη“
Гропино Δάφνη „Св. Харалампиј“ „Άγιος Χαράλαμπος“
Пископија Ἐπισκοπή „Св. Архангели“ „Άγιοι Ἀρχάγγελοι“
Калиница Καλή „Св. Крст“ „Τίμιος Σταυρός“
Карамзино Καλλίπολη „Св. Димитриј“ „Άγιος Δημήτριος“
Колибите Καλύβια „Св. Мина“ „Άγιος Μηνάς“
Бабјани Λάκκα „Св. Андреја“ „Άγιος Ἀνδρέας“
Голишани Λευκάδια „Св. Петка“ „Άγια Παρασκευή“
Липоор Λιποχώρι „Св. Гуриј, Самон и Авив“ „Άγιοι Τρεις“
Бања Λουτροχώρι „Сите Светители“ „Άγιοι Πάντες“
Мандалево Μάνδαλο „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Цармариново Μαρίνα „Св. Марина“ „Άγια Μαρίνα“
Треболец Μαυροβούνι „Св. Петар и Павле“ „Άγιοι Πέτρος και Παύλος“
Врбени Νέα Ζωή „Успение на пресв. Богородица“ „Κοίμηση Θεοτόκου“
Каменик Πετρία „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Ново Село Πλεύρωμα „Успение на пресв. Богородица“ „Κοίμηση Θεοτόκου“
Фетица Πολλά Νερά „Св. Димитриј“ „Άγιος Δημήτριος“
Свети Илија Προφήτης Ηλίας „Св. Илија“ „Προφήτης Ηλίας“
Ризово Ριζό „Св. Преображение“ „Μεταμορφώσεως του Σωτήρος“
Голема Река Ροδοχώρι „Св. Димитриј“ „Άγιος Δημήτριος“
Сенделчево Σανδάλι „Св. Петар и Павле“ „Άγιοι Πέτρος και Παύλος“
В’гени Σεβαστιανά „Св. Никола“ „Άγιος Νικόλαος“
Гимново Στράντζα „Св. Мироносици“ „Άγιοι Μυροφόροι“[10]
4. Пазарско Пазар Γιαννιτσά Успение на пресв. Богородица „Κοίμηση Θεοτόκου“
Св. Ѓорѓи „Άγιος Γεώργιος“
Св. Константин и Елена „Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη“
Св. Петар и Павле „Άγιοι Πέτρος και Παύλος“
Св. Петка „Άγια Παρασκευή“
Свети Ѓорѓи Άγιος Γεώργιος „Св. Димитриј“ „Άγιος Δημήτριος“
Врежот Άγιος Λουκάς Св. Лука „Άγιος Λουκάς“
Грубевци Αγροσυκία „Св. Јован Златоуст“ „Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος“
Голо Село Ακρολίμνη „Св. Никола“ „Άγιος Νικόλαος“
Крушари Αμπελειές „Св. Атанасиј“ „Άγιος Ἀθανάσιος“
Нов Вети Пазар Αξός „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Обор Αραβησσός „Св. Преображение“ „Μεταμορφώσεως του Σωτήρος“
Аларе Αρχοντικό „Св. Атанасиј“ „Άγιος Ἀθανάσιος“
Радомир Ασβεσταριά Вознесение Христово „Ανάληψη Σωτήρος“
К’шлар Αχλαδοχώρι „Св. Модест“ „Άγιος Μόδεστος“
Кадиново Γαλατάδες „Св. Атанасиј“ „Άγιος Ἀθανάσιος“
Ѓупчево Γυψοχώρι „Св. Атанасиј“ „Άγιος Ἀθανάσιος“
Дамјан Δαμιανό „Св. Димитриј“ „Άγιος Δημήτριος“
Сарбегово Δροσερό „Св. Константин и Елена“ „Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη“
Кониково Δυτικό „Св. Константин и Елена“ „Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη“
Елевтерохори Ελευθεροχώρι „Св. Козма Етолски“ „Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός“
Долно Власи Εσώβαλτα „Св. Троица“ „Άγια Τριάς“
Карајотица Καρυώτισσα „Успение на пресв. Богородица“ „Κοίμηση Θεοτόκου“
Пласничево Κρύα Βρύση „Рождество на пресв. Богородица“ „Γενέσιο Θεοτόκου“
„Св. Недела“ „Άγια Κυριακή“
Литовој Λεπτοκαρυά „Св. Никодим“ „Άγιος Νικόδημος“
Липариново Λιπαρό „Св. Павле“ „Άγιος Παύλος“
Балџа Μελίσσι „Св. Василиј“ „Άγιος Βασίλειος“
Чаушлиево Μεσιανό „Св. Пантелејмон“ „Άγιος Παντελεήμων“
Нова Пела Νέα Πέλλα „Св. Преображение“ „Μεταμορφώσεως του Σωτήρος“
Ново В’дришта Νέος Μυλότοπος „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Постол Πέλλα „Св. Апостоли“ „Άγιοι Απόστολοι“
В’дришта Παλαιός Μυλότοπος Св. Петка „Άγια Παρασκευή“
Лозаново Παλαίφυτο „Св. Јован Претеча“ „Τίμιος Πρόδρομος“
Киркалово Παραλίμνη „Св. Харалампиј“ „Άγιος Χαράλαμπος“
Пилорик Πενταπλάτανος „Св. Артемиј и Герман“ „Άγιος Αρτέμιος & Γερμανός“
Спирлитово Πλαγιάρι „Рождество на пресв. Богородица“ „Γενέσιο Θεοτόκου“
Чичигаз Σταυροδρόμι „Успение на пресв. Богородица“ „Κοίμηση Θεοτόκου“
Трифулчево Τριφύλλι „Сретение Господово“ „Υπαπαντής“[11]
5. Куфаловско Куфалово Κουφάλια Св. Атанасиј „Άγιος Ἀθανάσιος“
„Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
„Св. Трифун“ „Άγιος Τρύφων“
Бозец Άθυρα „Вознесение Христово“ „Ανάληψη Σωτήρος“
Сарачево Βαλτοχώρι „Успение на пресв. Богородица“ „Κοίμηση Θεοτόκου“
Даутово Ελεούσα „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Ливадица Λιβαδίτσα „Св. Алексеј“ „Άγιος Ἀλέξιος“
Лудијас Λουδίας „Св. Крст“ „Τίμιος Σταυρός“
Зорбатово Μικρό Μοναστήρι „Св. Димитриј“ „Άγιος Δημήτριος“
Чохалари Παρθένι Св. Ѓорѓи „Άγιος Γεώργιος“
Рамел Ραχώνα „Св. Ѓорѓи“ „Άγιος Γεώργιος“
Илиџиево Χαλκηδόνα „Св. Пантелејмон“ „Άγιος Παντελεήμων“[12]
Манастири
Нас. место Грчки Манастир
Бабјани Λάκκα Успение на пресв. Богородица женски
Баово Πρόμαχοι Св. Иларион Мегленски женски
Воден Έδεσσα Св. Троица женски
Воден Έδεσσα Св. Илија машки
Куфалово Κουφάλια Св. Григориј Палама женски
Месимер Μεσημέρι Воздвижение на Чесниот Крст женски
Ошин Αρχάγγελος Св. Архангел Михаил машки
Пазар Γιαννιτσά Св. Петка машки
Цармариново Μαρίνα Св. Преображение машки

Наводи

уреди
  1. „Ιερά Μητρόπολη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας“. Εκκλησία της Ελλάδος. Архивирано од изворникот на 2012-09-27. Посетено на 20 мај 2014.
  2. Lequien, Michel (MDCCXL). Oriens christianus in quatuor Patriarchatus digestus, Tomus II. Parisiis, ex Typographia Regia. стр. 93–96. Проверете ги датумските вредности во: |year= (help)
  3. „Πριν και Mετά την Aπελευθέρωση“. ypodomi.com. Посетено на 4 февруари 2014 г. Проверете ги датумските вредности во: |access-date= (help)
  4. ΣΤΑΛΙΔΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. Ιερά Μητρόπολις Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας τομ.Α' Επίσκοποι (грчки). ΚΑΓΙΑΣ ΑΘ.&.ΣΙΑ.ΟΕ. ISBN 28354 Проверете ја вредноста |isbn=: length (help). Занемарен непознатиот параметар |lang-hide= (help)
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Снегаров, Иван (1995) [1932]. История на Охридската архиепископия-патриаршия, т.2 (Второ фототипно. изд.). София: Академично издателство „Проф. Марин Дринов“. стр. 215. ISBN 954-430-345-6.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 Снегаров, Иван (1995) [1932]. История на Охридската архиепископия-патриаршия, т.2 (Второ фототипно. изд.). София: Академично издателство „Проф. Марин Дринов“. стр. 216. ISBN 954-430-345-6.
  7. 7,0 7,1 Снегаров, Иван (1995) [1932]. История на Охридската архиепископия-патриаршия, т.2 (Второ фототипно. изд.). София: Академично издателство „Проф. Марин Дринов“. стр. 217. ISBN 954-430-345-6.
  8. „ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΕΔΕΣΣΗΣ“. Ιερά Μητρόπολη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας. Посетено на 1 јуни 2014.
  9. „ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΡΙΔΑΙΑΣ“. Ιερά Μητρόπολη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας. Посетено на 1 јуни 2014.
  10. „ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΚΥΔΡΑΣ“. Ιερά Μητρόπολη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας. Посетено на 1 јуни 2014.
  11. „ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ“. Ιερά Μητρόπολη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας. Посетено на 1 јуни 2014.
  12. „ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΟΥΦΑΛΙΩΝ“. Ιερά Μητρόπολη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας. Посетено на 1 јуни 2014.

Надворешни врски

уреди