Victionarium

diluvio

Latine

+/-

Appellatio pronuntiatusque

+/-
 API: /diːˈlu.wi.oː/(classice)
Syllabificatio phonetica: dī·lu·vi·ō — morphologica: diluvi-o

Formae aliae

+/-

Notatio

+/-
← Latine: dīluō (dīluere)

Nomen substantivum

+/-

dīluvi|ō, -ōnis fem. [1][2][3][4]

  1. Inundatio aquarum ab immodicis imbribus, marisque, aut fluviorum incrementis terras operiens.[1]

Declinatio

+/-
f. sing. plur.
nom. dīluviō dīluviōnēs I
gen. dīluviōnis dīluviōnum II
dat. dīluviōnī dīluviōnibus III
acc. dīluviōnem dīluviōnēs IV
abl. dīluviōne dīluviōnibus VI
voc. dīluviō dīluviōnēs V

Dictiones collatae

+/-

Synonyma

  1. ēluviō, inundātiō

Dictiones derivatae

+/-

Translationes

+/-
Inundatio aquarumdilatare ▼
Inundatio aquarumcollabi ▲

Discretiva

  diluvio dictio est in variis linguis:

Dictiones similes

+/-

Formae affines

+/-

Latine

+/-

Proprietates grammaticales

+/-
Forma Modus flexurae originis
dīluviō casus dativus singularis substantivi dīluvium
dīluviō casus ablativus singularis substantivi dīluvium

Appellatio pronuntiatusque

+/-
 API: /diːˈlu.wi.oː/(classice)
Syllabificatio phonetica: dī·lu·vi·ō — morphologica: diluv-io

Loci

+/-
P. Ovidius Naso
-42…+18
Lucius Annaeus Seneca
–3…+65		 Aulus Gellius
ca. 130-180 		Hildegardis Bingensis
1098-1179
antiq. class.class. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class.  (ca. 2-8 p.C.n.)

  • quippe ubi temperiem sumpsere umorque calorque,
concipiunt, et ab his oriuntur cuncta duobus,
cumque sit ignis aquae pugnax, vapor umidus omnes
res creat, et discors concordia fetibus apta est.
ergo ubi diluvio tellus lutulenta recenti
solibus aetheriis altoque recanduit aestu,
edidit innumeras species; partimque figuras
rettulit antiquas, partim nova monstra creavit. —Metamorphoses Ovidii Nasonis [5][6]

class.

  • Non est res satis sobria lascivire devorato orbe terrarum. Dixit ingentia et tantae confusionis imaginem cepit, cum dixit: “expatiata ruunt per apertos flumina campos, ... pressaeque labant sub gurgite turres.” Magnifice haec, si non curaverit quid oves et lupi faciant. Natari autem in diluvio et in illa rapina potest? aut non eodem impetu pecus omne, quo raptum erat, mersum est? —Naturales quaestiones Senecae [7][6]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 170–177 p.C.n.)

  • Laberius in mimis, quos scriptitavit, oppido quam verba finxit praelicenter. Nam et ‘mendicimonium’ dicit et ‘moechimonium’ et ‘adulterionem’ ‘adulteritatem’ que pro ‘adulterio’ et ‘depudicavit’ pro ‘stupravit’ et ‘abluvium’ pro ‘diluvio’ et, quod in mimo ponit, quem Cophinum inscripsit, ‘manuatus est’ pro ‘furatus est’ et item in Fullone furem ‘manuarium’ appellat:
‘manuari,’ inquit ‘pudorem perdidisti’,
multaque alia huiuscemodi novat. Neque non obsoleta quoque et maculantia ex sordidiore vulgi usu ponit, quale est in Staminariis:
tollet bona fide vos Orcus nudas in catomum. —Noctes Atticae A. Gellii [8][6]

Latinitas mediaevalis

saec. XII.

  • Nam aqua in diluvio totam terram usque ad fundum penetrabilis terrae perfundens, in lutum mutavit, sicut et in novissimo die ad eamdem profunditatem ardebit, quoniam homo ea deinceps non indigebit. —Liber divinorum operum simplicis hominis Hildegardis [9][6]

Fontes

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 Aegidius [Egidio] Forcellini, Lexicon Totius Latinitatis (Editio Quarta: Bononiae, Patavii) Tom. II, p. 135 — “DĪLŬVĬO, ōnis, f. 3. diluvium”
  2. ↑ 2.0 2.1 Freund, Wilhelm (1806-1894). Grand dictionnaire de la langue latine … (Editio Prima: Paris, 1883-1929) Tom. II, p. 830 — “diluvio, onis; voy. diluvies”
  3. ↑ 3.0 3.1 Karl Ernst Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch (Hannover 1913/1918) — 1. dīluvio, ōnis, f. (diluo) (tom. 1, p. 2168)
  4. ↑ 4.0 4.1 Olivetti, Dizionario Latino (Lexicon Latinum et Italicum) — DILUVIO100
  5. ↑ 5.0 5.1 Publius Ovidius Naso - Metamorphoseon libri XV. (Bibliotheca Augustana): Liber primus, Primordium animalium, versus 434 — diluvio
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 Vicicitatio: diluvio.
  7. ↑ 7.0 7.1 Lucius Annaeus Seneca - Naturales quaestiones. (The Latin Library):  Tomus / Liber 3. 27, versus 14 — diluvio
  8. ↑ 8.0 8.1 Aulus Gellius, Noctes Atticae libri viginti. (Peter K. Marshall, Oxonii MCMLXVIII). Liber sextus decimus. Capitulum VII: Quod Laberius verba pleraque licentius petulantiusque finxit; et quod multis item verbis utitur, de quibus, an sint Latina, quaeri solet, [2] — diluvio
  9. ↑ 9.0 9.1 Hildegardis Bingensis - Liber divinorum operum simplicis hominis. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1882, Tomus CXCVII. (Universitas Turicensis): Visio septima, VI. Pagina 0966C — diluvio
Receptum de "https://la.wiktionary.org/w/index.php?title=diluvio&oldid=225646"