Praetoriani
Praetoriani fuerunt manus stipatorum, quibus imperatores Romani sui tuendi causa utebantur. Iam tempore rei publicae sic dicta cohors praetoria imperatores custodiebat. Lictores et extraordinarii paulatim in praetorianos coniuncti sunt. Prima cohors, quae praetoria nominata est, anno 138 a.C.n. creata est. Constantinus I praetorianos anno 312 dissolvit; munus praesidii antiquitate posteriore inter alios scholae palatinae, excubitores et protectores domestici subierunt.
Bibliographia
recensere- Sandra Bingham: The Praetorian Guard. I. B. Tauris, Londinii 2013, ISBN 978-1-84511-884-6.
- Bernard van Daele: Wakend over Rome. Soldaten in de hoofdstad van het Romeinse keizerrijk. Davidsfonds, Lovanii 2009, ISBN 978-90-5826-660-6.
- Marcel Durry: Les cohortes prétoriennes (= Bibliothèque des Ecoles Françaises d’Athènes et de Rome. No. 146, ISSN 0257-4101). Boccard, Parisiis 1938.
- Monique Jallet-Huant: La garde prétorienne dans la Rome antique. Presses de Valmy, Charenton-le-Pont 2004, ISBN 2-8477-2033-2.
