کەنیا

رەپوبلجئۆ ف کەنیا  کەنیا رەپوبلجئۆ ف کەنیا
ئالا مەرتال
درووشم: ماگجال کەنیا
سروود: ئەە مونگو نگوڤو یەتو
کەنیا ل سەر نەخشەیێ
پایتەخت		نارۆبی  0°6'بک، 38°0'ره
زمانێن فەرمی		زمانێ سواهیلی زمانێ نگلیزی
زمانێن تێن بکارانین		زمانێ نگلیزی (زمانێ دویەم، 2.700.000) سواهل کالەنژن تاتا رەندللە
رێبەر
•	سەرۆکدەولەت	وللام روتۆ (نرخا هەری نوو، 2022–)
•	سەرۆکوەزیر	وللام روتۆ (2022–)
ئاڤاکرن
•	دەمائا ڤاکرنێ	1963
•	رووەرد	581.309 ±1 کیلۆمەترە چارگۆشە
گەلهە
•	گشتی	48.468.138 (2017)
دەمژمێر		ئوتج+3 ئافرجا/نارۆب
حاتووچوونائا ژۆتنێ		چەپ
کۆدا تەلەفۆنێ		+254
مالپەر http://www.president.go.ke

کەنیا، ب فەرمی کۆمارا کەنیا (ب سواهیلی: ژامهور یا کەنیا)، وەلاتەکی ل رۆژهلاتێ ئافریکایێ یە. پایتەختا ڤی وەلاتی نایرۆبی یە.

ب 580،367 کیلۆمەترە چارگۆشە، کەنیا 48ەمین وەلاتێ هەری مەزنئێ جیهانێ یە. د سەرژمێریا 2019ان دە نفووسا خوە 47.6 میلیۆن بوو.^[1] ب ڤێ یەکێ کەنیا 27ەمین وەلاتێ هەری قەلەبالخئێ جیهانێ یە.^[2] پایتەختئوو باژارێ هەری مەزنئێ وەلێت نایرۆبی یە. مۆمباسا، باژارەک پەراڤێئوو یێ هەری کەڤنئێ وەلێت، پایتەختا یەکەم بووئوو ئی رۆ دویەمین مەزترین باژارێ وەلێتئە . کسومو جتی سێیەمین باژارێ هەری مەزنئە ئوو ل سەر گۆلا ڤکتۆرا هاتیە دامەزراندن. باژارێن دنئێ ن گرینگ ناکوروئوو ئەلدۆرەت ن. ژ سالا 2020ان دە، کەنیا پشتی نیژەریائوو ئافریکایا باشوور خوەدیێ سێیەمین مەزترین ابۆریا ل ئافریکایا سوب-ساهارایی یە.^[3]

کەنیا ل باکور رۆژاڤایێ ب سوودانا باشوور، ل باکورێ ب ئەتیۆپیا، ل رۆژهلاتێ ب سۆمالیا، ل رۆژاڤایێ ب ئووگاندا، ل باشوورێ ب تانزانیائوو ل باشوور رۆژهلاتێ ب ئۆکیانووسا حندی رە سینۆردارئە . ئەردنیگاری، اڤهەوائوو گەلهەیا وێ ل گۆری هەرێمان پر دگوهێرە. ل وەلێت هەرێمێن چیایی یێن سار (باتان، نەلۆنئوو پۆنت لەنانا ل چیایێ کەنیا)، دارستانێن بەرفرەه، ژینگەها کۆڤی، هەرێمێن چاندنیێ یێن ب بەرەکەت،ئا ڤهەوایا نەرم ل ویلایەتێن گەلیێن رۆژاڤاییئوو دەشتێ، دەڤەرێن کێم بەردارئوو نیڤ-هشئوو چۆلێن تەقەز (ل چۆلا چالبیئوو چۆلا نیر) هەنە.

نفووس ل گۆری سالان

سال نفووس ±% 1960 8.105.440 —     1961 8.361.442 +3،2% 1962 8.628.973 +3،2% 1963 8.908.425 +3،2% 1964 9.200.158 +3،3% 1965 9.504.702 +3،3% 1966 9.822.505 +3،3% 1967 10.154.489 +3،4% 1968 10.502.250 +3،4% 1969 10.867.717 +3،5% 1970 11.252.466 +3،5% 1971 11.657.477 +3،6% 1972 12.083.159 +3،7% 1973 12.529.800 +3،7% 1974 12.997.438 +3،7% 1975 13.486.241 +3،8% 1976 13.995.996 +3،8% 1977 14.527.242 +3،8% 1978 15.081.677 +3،8% 1979 15.661.480 +3،8% 1980 16.267.906 +3،9% 1981 16.901.167 +3،9% 1982 17.559.844 +3،9% 1983 18.241.424 +3،9% 1984 18.942.464 +3،8% 1985 19.660.018 +3،8% 1986 20.392.312 +3،7% 1987 21.138.372 +3،7%

سال نفووس ±% 1988 21.896.890 +3،6% 1989 22.666.720 +3،5% 1990 23.446.439 +3،4% 1991 24.237.056 +3،4% 1992 25.036.941 +3،3% 1993 25.839.132 +3،2% 1994 26.634.659 +3،1% 1995 27.418.077 +2،9% 1996 28.186.224 +2،8% 1997 28.943.647 +2،7% 1998 29.702.246 +2،6% 1999 30.478.597 +2،6% 2000 31.285.050 +2،6% 2001 32.126.351 +2،7% 2002 33.000.524 +2،7% 2003 33.905.011 +2،7% 2004 34.834.606 +2،7% 2005 35.785.718 +2،7% 2006 36.757.498 +2،7% 2007 37.752.304 +2،7% 2008 38.773.277 +2،7% 2009 38.610.097 −0،4% 2010 40.909.194 +6،0% 2011 42.027.891 +2،7% 2012 43.178.141 +2،7% 2013 44.353.691 +2،7% 2017 48.468.138 +9،3% 2019 47.564.296 −1،9%

چاڤکانی: ل سەر ویکیدانەیێ ببینە

• باژارێن کەنیایێ

 ل وکمەدا جۆممۆنس مەدیایێن د وارێ کەنیا دە هەنە.

ئەڤ گۆتارا ل سەر جهەکیئە ردنیگاریێ شتلەکێ یە. حەکە تو بخوازی بەرفرەه بکی پێ ل بگوهێرە بکە. (چاوا؟) ن گ ب