Դիտել Նորվեգիայի աշխարհագրություն էջի աղբյուրը

Ձեզ չի թույլատրվում խմբագրել այս էջը հետևյալ պատճառով.
Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.
The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Start of block: 08:48, 2 Հուլիսի 2024
Expiry of block: 08:48, 2 Հուլիսի 2025
Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.
Please include all above details in any queries you make. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.
Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.
Դուք կարող եք դիտել և պատճենել այս էջի ելատեքստը.
{{Աուդիո հոդված|Hy-Նորվեգիայի աշխարհագրություն (Geography of Norway).ogg|հոկտեմբերի 23, 2017|5295646}}
{{Տեղեկաքարտ Երկրի աշխարհագրություն
|անվանում =[[Նորվեգիա]]
|map = Relief Map of Norway.png
|map size =
|map_alt =
|մայրցամաք =[[Եվրոպա]]
|տարածաշրջան =[[Սկանդինավյան թերակղզի]]
|Կոորդինատներ = <!-- {{coord}} կաղապարով -->
|Տարածքով տեղը =66
|տեղը տարածքով =
|կմ տարածք =385170
|մղոն տարածք =
|ցամաքի տոկոս =94.95
|ջրի տոկոս =5,05
|կմ ափային հատված =25148
|մղոն ափային հատված =
|Սահման =2515 կմ
|Բարձրագույն կետ =[[Գալհյոպիգեն]] <br />(2469 մ)
|Ցածրագույն կետ =[[Նորվեգական ծով]] <br />(0 մ)
|Ամենաերկար գետ =[[Գլոմմա]] <br />(604 կմ)
|Ամենամեծ լիճ =[[Մյոսա]] <br />(362կմ<sup>2</sup>)
|կլիմա =[[Մերձարկտիկական կլիմա|մերձարկտիկական]] և [[Բարեխառն ծովային կլիմա|բարեխառն ծովային]]
|տեղանք =
|բնական պաշարներ =
|բնական աղետներ =
|Շրջակա միջավայրի ուսումնասիրություն =
}}
'''Նորվեգիայի աշխարհագրություն''', ուսումնասիրում է [[Սկանդինավյան թերակղզի|Սկանդինավյան թերակղզու]] արևմտյան հատվածում գոյություն ունեցող պետության՝ [[Նորվեգիա]]յի [[Նորվեգիայի լեռնագրություն|լեռնագրությունը]], [[Նորվեգիայի ջրագրություն|ջրագրությունը]], [[Նորվեգիայի կլիմա|կլիման]], [[Նորվեգիայի բուսական ու կենդանական աշխարհ|բուսական ու կենդանական]] աշխարհը։

Նորվեգիան գտնվում է [[Հյուսիսային Եվրոպա]]յում՝ զբաղեցնելով Սկանդինավյան թերակղզու հյուսիսային ու արևմտյան ծովափը։ Եզերում է [[Հյուսիսային ծով]]ին (հարավ-արևմուտք) և [[Սկագերակ]] նեղուցին (հարավ), [[Նորվեգական ծով]]ին (արևմուտք) և [[Բարենցի ծով]]ին (հյուսիս-արևելք)։ Նորվեգիան երկար տարիներ սահմանակցում էր երկու երկրի՝ [[Շվեդիա]]յի և [[Ֆինլանդիա]]յի հետ։ [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ից հետո տեղի ունեցած սահմանային փոփոխությունների արդյունքում Ֆինլանդիան զրկվում է [[Հյուսիսային Սառուցյալ օվկիանոս]]ում ունեցած իր ափերից, որոնք հանձնվում են Նորվեգիային։ Արդյունքում Նորվեգիան մի քանի կիլոմետրանոց սահման է ունենում [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|ԽՍՀՄ]] (1991 թվականից՝ [[Ռուսաստանի Դաշնություն|Ռուսաստանի Դաշնության]] հետ)։ Տարածքը կազմում է 385 186 կմ²։ Դրա մեջ մտնում են նաև բազմաթիվ կղզիներ՝ Ատլանտյան և Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսներում, որոնցից առավելապես հայտնի է [[Շպիցբերգեն]] կղզեխումբը։ Ունենալով միևնույն բնակլիմայական պայմանները, ինչ հարևան Շվեդիան ու Նորվեգիան, ինչպես նաև ՌԴ տարածքում գտնվող [[Կոլայի թերակղզի|Կոլայի]] և [[Կանին թերակղզի|Կանին]] թերակղզիները, Նորվեգիան մտնում է Ֆենոսկանդիա բնական ու տնտեսական մարզի մեջ<ref>[http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/studies/pdf/montagne/mount4.pdf European comission - The delineation of European mountain areas]</ref>։

Նորվեգիան ունի հյուսիս-հարավ ձգվածություն։ Նրա կտրատված ծովափը զուգակցվում է ծովածոցերով ([[ֆյորդ]]) և [[Նորվեգիայի կղզիներ|կղզիներով]]։ Վերջինների քանակը հասնում է 50000-ի<ref>{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/index.html |title=The world factbook |accessdate=2016 թ․ նոյեմբերի 16 |archive-date=2008 թ․ օգոստոսի 12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080812233855/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/index.html |url-status=dead }}</ref>։ Հիմնական ցամաքը զբաղեցնում է 13° լայնություն՝ հյուսիսային լայնության 58°-ից 71°-ը, ([[Սվաբալդ]]՝ հյուսիսում, 81°)։ Արևմուտքում սահմանը հասնում է արևելյան երկայնության 5°-ին ([[Սոլունդ]]), իսկ արևելքում՝ 31°-ին ([[Վարդյո]])։ Երկրի, ինչպես և Եվրոպայի ամենահյուսիսային կետը բուն ցամաքում գտնվում է հյուսիսային լայնության 71,2°-ի վրա։ Այս [[աշխարհագրական կոորդինատներ]]ով Նորվեգիան ամենահյուսիսայիններից է աշխարհում։ Նրա միջին բարձրությունը 460 մ է, և տարածքի 32%-ը գտնվում է անտառային գոտուց վեր։ Նման տվյալներով այն ամենալեռնայիններից է [[Եվրոպա]] աշխարհամասի տարածքում։

[[Սկանդինավյան լեռներ]]ը, որի հողմահայաց լանջերին տարածվում է Նորվեգիան, ունեն իրենց ֆիզիկաաշխարհագրական շարունակությունը. դրանք [[Ատլանտյան օվկիանոս]]ի տակով հասնում են [[Շոտլանդիա]] և [[Իռլանդիա]], ինչպես նաև՝ հեռավոր [[Ապալաչներ]] ([[ԱՄՆ]])։ Դրանք ժամանակին եղել են հինավուրց մայրցամաքի՝ [[Պանգեա]]յի մասը, և այսօր դրանք բոլորը հին լեռներ են։ Մինչ այժմ, արդեն հազարամյակներ անց, այստեղ զգացվում է սառցադաշտերի գոյությունը։ Դրանք են պատճառ հանդիսանում Նորվեգիայի ափերի կտրատված լինելուն։ Տեղի ունեցող մակընթացությունների ալիքը ծովային քամիների պատճառով կարող է հասնել մի քանի տասնյակ մետրի։ Լինելով սառը քամիներ՝ դրանք բացասաբար են ազդում ջերմաստիճանի վրա. այստեղ ցուրտ ծովային կլիմա է։

== Լեռնագրություն ==
{{Հիմնական հոդված|Նորվեգիայի լեռնագրություն}}
[[Պատկեր:Geiranger Norwegen1.JPG|մինի|250px|[[Գեյրանգեր]] բնակավայրը. տիպիկ նորվեգական լանդշաֆտ]]
Նորվեգիայի տարածքը գտնվում է երկրաբանական երկու տարասեռ գոտիներում։ Նրա հիմնական մասը [[Կալեդոնյան ծալքավորություն|Կալեդոնյան գեոսինկլինալային ծալքավոր]] հատվածն է, որը ձևավորվել է [[Մեզոզոյան դարաշրջան]]ի ընթա��քում։ Վերջինս տևել է 186 միլիոն տարի՝ 252-66 միլիոն տարի առաջ և հայտնի էր խոնավ և մեղմ կլիմայով։ Կալեդոնյան ծալքավորությունը հասնում է [[Մյոսա]] լճին և [[Հարգանդեր]] ֆյորդին՝ մինչև [[Շվեդիա]]յի սահման։ Այս գծից հարավ ընկած տարածքը գտնվում է [[Բալթյան վահան|Բալթյան մինչքեմբրյան վահանի]] վրա։ Այս ամենից զատ գտնվում է [[Օսլո-ֆյորդ]]ը կամ Օսլոյի դաշտը, որը իրենից [[գրաբեն]]ային գոտի է ներկայացնում։ Այն Սկանդինավյան թերակղզու եզակի տարածքներից է, որտեղ բյուրեղյա վահանը պատված է առավել երիտասարդ հողային գոյացություններով։ Այդպիսով, Նորվեգիան բաժանվում է երեք երկրաբանական գոտիների<ref>Хольтедаль У. Геология Норвегии В 2 т. // М., Из-во иностранной литературы, 1957</ref>։

Նորվեգիան գտնվում է ցածր սեյսմիկ գոտում, հազվադեպ են [[երկրաշարժ]]երը, առհասարակ չկան գործող [[հրաբուխ]]ներ։ Դա երկրակեղևի համեմատաբար հանգիստ զոնաներից է։ [[Չորրորդական շրջան]]ում [[երկրակեղև]]ի բարձրացումը այստեղ հանգեցրել է ցամաքի ընդհանուր կորացման, որը ամբողջությամբ ազատված էր նրան ճնշող սառցե գագաթից։ 19-20-րդ դարերում Նորվեգիայում առհասարակ տեղի չեն ունեցել երկրաշարժեր<ref>Ерамов Р. А. «Норвегия»// Москва, 1950</ref>։ Երկրաբանական գործընթացների արդյունքում հողը դեռ վաղուց ունեցել է ճկվածքներ, որը արևելքում լցվել է գետերի ջրերով, իսկ արևմուտքում՝ ծովի (ֆյորդեր)<ref>"Protected Areas and World Heritage - Norway". United Nations Environment Programme. July 2005.</ref>։
=== Ռելիեֆ ===
Ժամանակակից Նորվեգիայի ռելիեֆը ամբողջությամբ արտահայտում է նրա տարածքում տեղի ունեցած լեռնակազմական գործընթացները։ Նորվեգիայի երկրաբանական կազմավորման պատմությունը կարելի է բաժանել չորս փուլի.
[[Պատկեր:GaldhøpiggenFromFannaråki.jpg|մինի|250px|ձախից|[[Գալհյոպիգեն]]՝ ամենաբարձր գագաթը (2469 մ)]]
* Առաջին փուլի ժամանակ՝ [[արքեյան դարաշրջան]]ում, տեղի են ունենում լեռնակազմական առաջին գործընթացները։ Առհասարակ, երկրագնդի վրա քիչ են պահպանվել երկրամասեր, որոնք դեռևս կրում են այդ դարաշրջանի հետքերը։ Բանն այն է, որ արքեյան շրջանը տևել է մոտ մեկուկես միլիարդ տարի (4-2.5 միլիարդ տարի առաջ) և հանդիսանում է երկրագնդի կազմավորման առաջին դարաշրջանը։ Այն ընդունված է բաժանել չորս փուլի՝ [[Նեորաքեյան դարաշրջան|Նեոարքեյան]], [[Մեզոարքեյան դարաշրջան|Մեզոարքեյան]], [[Պալեոարքեյան դարաշրջան|Պալեոարքեյան]], [[Էոարքեյան դարաշրջան|Էոարքեյան]] (ավելի ուշ շրջանից դեպի ավելի վաղ շրջան)։

Այդպիսով, [[Սկանդինավյան թերակղզի|Սկանդինավյան թերակղզու]] կազմավորման առաջին փուլը տևել է մինչև այդ դարաշրջանում ձևավորված լեռնային համակարգի քայքայումը՝ մինչքեմբրյան շրջան։ Այդ ժամանակ ձևավորվում է [[Բալթյան վահան]]ը։ Արքեյան դարաշրջանում ձևավորված հնագույն լեռներից են ոչ միայն [[Սկանդինավյան լեռներ|Սկանդինավյան]], այլև [[Ապալաչներ|Ապալաչյան]], [[Ուրալյան լեռներ|Ուրալյան]] և [[Մեծ Ջրբաժան լեռնաշղթա|Մեծ Ջրբաժան]] լեռնաշղթաները։

* Երկրորդ փուլը սկսում է [[Կալեդոնյան ծալքավորություն|Կալեդոնյան ծալքավորության]] ձևավորմամբ։ Վերջինս ընդգրկում էր [[Հյուսիսային Եվրոպա]]յի, [[Ատլանտյան օվկիանոս]]ի հյուսիսային մասի և [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յի տարածքները՝ ճեղք առաջացնելով [[Գրենլանդիա]]յի ու Սկանդինավիայի միջև։ Այս լեռնակազմավորման գործընթացը տևել է Արքեյին հաջորդած՝ [[Պրոտերոզոյան դարաշրջան]]ի ավարտին։ Այդ ժամանակ սկսում է վերջին դարաշրջանը՝ [[ֆաներոզոյան դարաշրջան|ֆաներոզոյը]], որն ընդունված է բաժանել երեք փուլի՝ [[Պալեոզոյան դարաշրջան|պալեոզոյ]] (541-252 միլիոն տարի առաջ), [[Մեզոզոյան դարաշրջան|մեզոզոյ]] (252-66 միլիոն տարի առաջ) և [[Կայնոզոյի դարաշրջան|կայնոզոյ]] (66 միլիոն- մինչ այժմ)։ Ֆաներոզոյում հենց առաջացել է կյանքը երկրագնդի վրա։ Այդ ժամանակ առաջանում են նոր լեռնաշղթաներ ու լեռնային համակարգեր, որոնցից առավել հայտնի են [[Ալպ-հիմալայան գեոսինկլինալ|Ալպ-հիմալայան]] և [[Խաղաղօվկիանոսյան գեոսինկլինային գոտի|Խաղաղօվկիանոսյան]] գեոսինկլինալային գոտիները։ Այս ժամանակ վերջնական տեսք են ստանում Նորվեգիայի տարածքում գտնվող Սկանդինավյան լեռները։ Նրանք սկսում են զգալիորեն իջնել և ձևավորել հարթություններ ու հովիտներ։ Դրանք առավելապես տեսանելի են Հարավային Նորվեգիայում՝ Տելեմարկի պլատոյում, որի հետևանքով առաջանում են Նորվեգիայի ևս մեկ առանձնահատուկ լանդշաֆտային ձևեր՝ ֆյելդներ։
[[Պատկեր:Kjerulf Glacier Jan Mayen.jpg|250px|մինի|[[Բերենբերգ (հրաբուխ)|Բերենբերգ]] (2277 մ) հրաբուխը [[Յան Մայեն]] կղզում]]
* Երրորդ փուլը սկսում է այն ժամանակ, երբ Եվրոպայի կենտրոնական ու հարավային հատվածներում տեղի են ունենում [[Ալպեր|Ալպյան]], [[Ապենիններ|Ապենինյան]], [[Պիրենեյներ|Պիրենեյան]] ու [[Բալկաններ|Բալկանյան]] լեռների կազմավորման գործընթացները։ Այն անհետք չի անցնում Սկանդինավյան թերակղզու համար։ Ատլանտյան օվկիանոսի հյուսիսում տեղի են ունենում տեկտոնական հզոր տեղաշարժեր, որի արդյունքում Ատլանտյան օվկիանոսը միանում է Հյուսիսային Սառուցյալին առավել լայն ջրատար նեղուցներով ու հոսանքներով։ Սկանդինավյան թերակղզու տարածքը դրա հետևանքով սկսում է բարձրանալ՝ որոշ տեղերում հասնելով 1000 մետրի։ Վերջնականապես սկսում է ձևավորվել ցամաքային ժամանակակից տեսքը։ Այս փուլը տեղի է ունենում մեզոզոյան և վաղ կայնոզոյան շրջանում։
* Լեռնակազմավորման չորրորդ փուլը իրենից ներկայացնում է կայնոզոյան դարաշրջանի վերջին հատվածը՝ [[չորրորդական ժամանակաշրջան]]ը կամ անթրոպոգենը, երբ [[երկիր մոլորակ]]ը սառցակալում է չորս անգամ։ Դարաշրջանը սկսել էր մոտ 2.6 միլիոն տարի առաջ և կոչվել էր անթրոպոգեն, քանի որ այդ ժամանակ ձևավորվել էր [[կենդանական աշխարհ]]ի վերջին էակը՝ [[Հոմո Սափիենս|բանական մարդը]]։ Սառցակալումը առավելապես ակտիվ է լինում [[հյուսիսային բևեռ]]ում ու դրան հարող շրջաններում, որի մեջ մտնում էր ամբողջ Սկանդինավյան թերակղզին։ Ֆյորդային ու էրոզիոն բոլոր գործընթացները տեղի են ունենում այս փուլում։

Նորվեգիայի տարածքում հաշվվում են [[Նորվեգիայի լեռների ցանկ|185 լեռնագագաթներ]], որոնք ունեն 2000 մետրից ավելի բարձրություն։ Դրանք տեղակայված են ամբողջ երկրի տարածքում։ Առավել հայտնի լեռներից են [[Գալհյոպիգեն]]ը (2469 մ), [[Գլիտերտինդ]]ը (2465 մ) և [[Ստորեն]]ը (2405 մ)։ Նորվեգիայի տարածքում հաշվվում է [[Նորվեգիայի հրաբուխների ցանկ|չորս հանգած հրաբուխ]], որոնցից ամենաբարձրը՝ [[Բերենբերգ (հրաբուխ)|Բերենբերգը]] (2277 մ), գտնվում է [[Յան Մայեն]] կղզում։

2016 թվականի հուլիսին կառավարության որոշմամբ Նորվեգիան հարևան [[Ֆինլանդիա]]յին է նվիրելու Հալթի շրջանը՝ ի նշան 2017 թվականի Ֆինլանդիայի 100-ամյա տարելիցի։ Հալթի երկու գագաթներից մեկը, որն ունի 1331 մ բարձրություն, կդառնա Ֆինլանդիայի ամենաբարձր կետը<ref>[https://www.theguardian.com/world/2016/jul/28/norway-finland-move-mountain-halti-halditsohkka-highest-peak Norway considers giving mountain to Finland as 100th birthday present]</ref>։
{{Համայնապատկեր|DeSyvSøstreFraDønna.jpg|1070px|<center>[[Սկանդինավյան լեռներ]]</center>}}

=== Օգտակար հանածոներ ===
{{Հիմնական հոդված|Նորվեգիայի օգտակար հանածոներ}}
Նորվեգիայի տարածքը, լինելով հնագույն Սկանդինավյան լեռների գոտի, ունի բազմազան օգտակար հանածոներ։ Դրանց մեջ առավելապես գերակշռում են [[վառելիքային օգտակար հանածոներ]]ը ([[նավթ]] և [[բնական գազ]]), ինչպես նաև՝ [[մետաղական օգտակար հանածոներ|մետաղականները]] ([[պղինձ]] և [[երկաթ]])։ Կան [[տիտան]]ի (100 միլիոն տոննա), [[վանադիում]]ի (12-15 միլիոն տոննա), [[ցինկ]]ի (194 հազար տոննա), [[նիկել]]ի (160 հազար տոննա), [[ոսկի|ոսկու]] և այլ մետաղական պաշարներ։ Որոշակի մաս են կազմում նաև շինանյութերը<ref>Горная энциклопедия: Норвегия.// Москва, 1989</ref>։
[[Պատկեր:Ekofisk 2-4 B oljeplatform (DEX KF 000632).jpg|մինի|ձախից|Նավթի հանքավայր [[Հյուսիսային ծով]]ում]]
* ''[[Նավթ]] և [[բնական գազ]]''։ 2000 թվականի դրությամբ Նորվեգիան Եվրոպայում զբաղեցնում է առաջին տեղը նավթի (1600 միլիոն տոննա) և երկրորդ տեղը՝ բնական գազի (1480 մլրդ մ<sup>3</sup>) պաշարներով։ Առավել խոշոր հանքավայրեր են [[Ստատֆորդ]]ը (317 միլիոն տոննա), [[Տրոլ (հանքավայր)|Տրոլը]] (50 միլիոն տոննա նավթ և 1287 մլրդ մ<sup>3</sup> գազ), [[Օզեբերգ]]ը (145 միլիոն տոննա նավթ և 60 մլրդ մ<sup>3</sup> գազ), [[Ֆրիգ]]ը (225 մլրդ մ<sup>3</sup>)։ 1997 թվականի դրությամբ, [[Հյուսիսային ծով]]ի նորվեգական հատվածում նավթի պաշարները գնահատվել են 1,5 միլիարդ տոննա, իսկ բնական գազինը՝ 765 մլրդ մ<sup>3</sup>։ Այդպիսով, այստեղ կենտրոնացած է Արևմտյան Եվրոպայի նավթի պաշարների ու հանքավայրերի 3/4-ը։ Աշխարհի նավթային պաշարներ ունեցող երկրների շարքում Նորվեգիան զբաղեցնում է 11-րդ հորիզոնականը։ Բացի այդ, Հյուսիսային ծովի բնական գազի պաշարները զբաղեցնում են Արևմտյան Եվրոպայի բնական գազի գրեթե կեսը, որի շնորհիվ Նորվեգիան եզրափակում է բնական գազ ունեցող երկրների առաջին տասնյակը։ Բնական գազի ու նավթի պաշարներ հայտնաբերվում են նաև Նորվեգիայի հյուսիսային ափերին և [[Նորվեգական ծով]]ում։ 2011 թվականի դրությամբ, Նորվեգիայի տրամադրության տակ գտնվում է 5,67 միլիարդ բարել նավթ, ընդ որում դրանց երրորդ հատվածը գտնվում է մեկ այլ՝ [[Բարենցի ծով]]ի հատակին։ Վերջինի պաշարները դեռևս չեն շահագործվում։ 21-րդ դարի սկզբին հայտնաբերվել են նորանոր պաշարներ
* ''[[Քարածուխ]]''։ Հին լեռներին բնորոշ է վառելիքային ռեսուրսների բազմազանությունը։ Նավթից ու բնական գազից բացի, Նորվեգիան հարուստ է քարածուխով։ Նորվեգիան ունի արկտիկական Եվրոպայի քարածխի առավելապես մեծ պաշարներ։ Դրանք կենտրոնացած են հիմնականում [[Շպիցբերգեն]] կղզեխմբում։ Վերջինիս քարածխի պաշարները 2002 թվականին գնահատվել են 10 միլիարդ տոննայի չափ, որոնցից առավել վստահելի ու ակնհայտ են 135 միլիոն տոննայի չափով հանքավայրերը։ Դրանք կենտրոնացած են Պիրամիդա լեռան, Բարենցբուրգի, Գրումանտ-սիթիի և այլ հանքավայրերում։ Միայն [[Արևելյան Շպիցբերգեն]] կղզում կա 4 հանքավայր։
[[Պատկեր:Geirangerfjord LC0188.jpg|մինի|Գեյրանգեր ֆյորդ՝ լեռնիվեր հողատեսակների փոփոխություն]]
* ''[[Երկաթ]]'' և ''[[պղինձ]]''։ Մետաղական հանածոներից գլխավորը Նորվեգիայում երկաթն է, որի պաշարներով Նորվեգիան զբաղեցնում է 7-րդ տեղը Եվրոպայի երկրների շարքում։ Երկաթի հանքաքարը ներկայացված է հիմնականում երեք տեսակի նյութերով՝ մինչքեմբրյան շրջանի երկաթե կվարցիտներ (Բյորնեվատն՝ 1 միլիարդ տոննա), մագնետիտ-գեմատիտային պաշարներ՝ քեմբրային տարիքի և գեմատիտ-մագնետիտներ։ Պղնձի պաշարներով 1999 թվականին Նորվեգիան Եվրոպայի առաջին տասնյակում էր։ Առավել նշանակալի հանքավայրերը գտնվում են հրաբխային հատվածներում և առաջացել են ժայթքումների ժամանակ։ Հայտնի են Տրոնհեյմ, Սուլիտյելմա, Ռեպարֆյորդ, Գրոնգ շրջանները։

=== Հողեր ===
Հարավային Նորվեգիայի հողերի ձևավորումը ունի բավական կարճ պատմություն։ Դրանք նոր և թույլ հողեր են, որոնք տեղ-տեղ զիջում են Բալթյան վահանին։ Դրանք առաջացել են հիմնականում չորրորդական շրջանում՝ սառցադաշտերի հալոցքի հետևանքով։ Այդ ժամանակ ձևավորվել են սակավաթիվ և նեղ հովիտները։ Մյուս կողմից, հողերը սկսել են ձևավորվել նաև [[գնեյս]]ի, [[գրանիտ]]ի, [[գաբրո]]յի, [[ավազուտ]]ների հիման վրա։

Նորվեգիայի հողերի յուրահատկություններից մեկն է խոնավությունը։ Դրանք գտնվում են տայգայի ու խառնանտառների շրջանում։ Կան նաև գորշ հողեր։ Հողերը տարբերվում են ոչ միայն հյուսիս-հարավ զոնայականությամբ, այլև լեռնիվեր։

Երկրագործության համար առավել նպաստավոր են Հարավային Նորվեգիայի հովիտները, որոնք ոռոգվում են Սկանդինավյան լեռներից հոսող գետերով ու գետակներով։ Դրանց վրա կան լճեր ու ջրամբարներ։

== Ջրագրություն ==
Նորվեգիան հարուստ է ջրային պաշարներով։ Լեռներից դեպի ծովափ են հոսում [[Նորվեգիայի գետեր|բազմաթիվ գետեր]]՝ իրենց վտակներով, որոնք քաղցրահամ ջուրը հասցնում են [[Նորվեգիայի քաղաքներ|բնակավայրերին]]։ Նորվեգիայի հարավային շրջանները հարուստ են նաև ստորերկրյա ջրերով. դրանք սառցադաշտի մնացորդներն են, որով ժամանակին պատված էր ամբողջ [[Սկանդինավյան թերակղզի]]ն։ [[Հյուսիսային բևեռային շրջագիծ|Հյուսիսային բևեռային շրջագծին]] մոտ գտնվող կղզիները ունեն սառցապատ լեռներ, որոնք նույնպես քաղցրահամ ջրի աղբյուրներ են։
[[Պատկեր:Vøringsfossen, mosaic.jpg|մինի|ձախից|[[Վյորինգսֆոսսեն]] ջրվեժը Նորվեգիայի հարավում (145 մ)]]
Նորվեգիայի տարածքում տեղումները նվազում են արևմուտքից արևելք, քանի որ հողմահայաց լանջերին շատ են օվկիանոսից փչող արևմտյան քամիները։ Մյուս կողմից, առավել բարձրադիր լեռները գտնվում են հենց արևելքում՝ շվեդական սահմանին զուգահեռ, և ապահովում են գետերի ��ոսքը դեպի արևմուտք<ref>Романова Э. П. «Современные ландшафты Европы»// Москва, 1997.</ref>։ Հարավային Նորվեգիայում, որտեղ տեղակայված է մայրաքաղաք [[Օսլո]]ն, թափվում են Եվրոպայի ամենաշատ տեղումները՝ 1500 մմ մեկ տարում։ Շարժվելով արևելք՝ դրանք հասնում են 400 մմ-ի։ Դրանց արդյունքում առաջանում են նաև լճակներ ու լճեր, որոնք գերազանցապես քաղցրահամ ջուր ունեն։ Այստեղ ջրի ավելցուկը կարող է հանգեցնել նաև [[ճահիճ]]ների առաջացմանը<ref>Кац Н.Я «Болота земного шара» 1974 г.// Москва, 1974 г.</ref>։

=== Գետեր ===
{{Հիմնական հոդված|Նորվեգիայի գետեր}}
Նորվեգիան ունի լավ զարգացած գետային ցանց, որը ներառում է լեռնային խոր հունով [[գետ]]եր։ Դրանք հոսում են նեղ հովիտներով և տարվա ամբողջ ընթացքում ջրառատ են։ Սնուցվում են ինչպես տեղումներից, այնպես էլ սառույցի հալոցքից։ Առավելագույն հորդացման հասնում են գարնանը և ամռանը։ Որոշ գետերի վրա կան [[ջրվեժ]]ներ՝ մինչև 600 մետր բարձրությամբ<ref>Главный редактор А. М. Прохоров. Большая советская энциклопедия. Третье издание. Том 18. НИККО-ОТОЛИТЫ. — М.: «Советская энциклопедия», 1970. — С. 105.</ref>։

Երկրի ամենաերկար գետը [[Գլոմմա]]ն է (հարավ), որի ջրահավաք ավազանը գրեթե ամբողջությամբ գտնվում է Նորվեգիայի տարածքում և կազմում է մոտ 42 000 կմ <sup>2</sup>։ Դա Նորվեգիայի տարածքի 11 %-ն է։ Գետի երկարությունը անցնում է 600 կմ-ը։ Տարեկան ծախսը կազմում է 705 մ<sup>3</sup>/վ։ Գետը հոսում է Սկանդինավյան լեռներում մի քանի լճերի միջով՝ հաճախ գահավիժելով ու առաջացնելով ջրվեժներ, թափվում է [[Սկագերակ]]ի նեղուցը

Հաջորդ խոշոր գետը հյուսիսում է՝ [[Պաատսյոկի]]ն, [[Իվալո (գետ)|Իվալոյի]] հետ միասին։ Նրա երկարությունը 380 կմ է, բայց հիմնական հատվածը գտնվում է Նորվեգիայից դուրս։ Այսպիսով՝ այս գետը մոտ երկու անգամ կարճ է Գլոմմայից։ Գետերի վրա ձևավորվող ջրվեժներից առավել երկար են [[Վինուֆոսսեն]] (860 մ), [[Մարդալսֆոսսեն]] (705 մ) ջրվեժները և այլն։

=== Լճեր ===
{{Հիմնական հոդված|Նորվեգիայի լճեր}}
[[Պատկեր:Lake Mjøsa and Feiring - 3.JPG|մինի|Նորվեգիայի ամենախոշոր՝ [[Մյոսա]] լիճը]]
Գետահովիտներում ու ֆյորդերից ոչ հեռու տարածված են լճերը, որոնք ձևավորվում են հիմնականում անձրևների ու ձյան հալոցքից, սնուցվում են լեռների ու ստորերկրյա սառցադաշտերից։ Դրանց հիմնական մասը ունի քաղցրահամ ջուր և երկկողմանի հոսք։ Մոտ 400 լճեր ունեն 5 կմ<sup>2</sup>-ուց ավելի տարածք։ Դրանց մեջ առավել խոշորները յոթն են՝ [[Մյոսա]] (362 կմ<sup>2</sup>), [[Ռյոսվատնետ]] (218.61 կմ<sup>2</sup>), [[Ֆեմունդ]] (203.52 կմ<sup>2</sup>), [[Ռանդսֆյորդեն]](139.23 կմ<sup>2</sup>), [[Տիրիֆյորդեն]] (138.56 կմ<sup>2</sup>), [[Սնեսավատնետ]] (121.58 կմ<sup>2</sup>) և [[Տունսյոեն]] (100.18 կմ<sup>2</sup>)։

Մյոսա լիճը բացի ամենախոշորը լինելուց, նաև չորրորդ ամենախորը լիճն է՝ [[Հորնինդալսվանտետ]] (514 մ), [[Սալսվատնետ]] (482 մ) և [[Թին լիճ|Թին]] (460 մ) լճերից հետո։ Նրա խորությունը հասնում է 444 մետրի։

=== Ֆյորդեր ===
{{Հիմնական հոդված|Նորվեգիայի ֆյորդեր}}
[[Ֆյորդ]]երը ({{lang-nn|fjord}}) նեղ ու խոր ծովածոցեր են, որոնք մտնում են ցամաքի մեջ ու ունեն լավ ընդգծված ժայռոտ ափեր։ Ֆյորդերի երկարությունը մի քանի, նույնսիկ՝ տասնյակ անգամներ գերազանցում է լայնությանը։ Ափերի բարձրությունը հասնում է 1 կիլոմետրի։ Նորվեգիան, գտնվելով [[Հյուսիսային ծով|Հյուսիսային]] ու [[Նորվեգական ծով|Նորվեգական]] ծովերի ափին, ունի բազմաթիվ այդպիսի կտրատված ֆյորդեր, որոնք առաջացել են ջրի կողմից [[Սկանդինավյան թերակղզի]]ն էրոզիայի ենթարկելու արդյունքում։ Նորվեգիայի տարածքում ամենամեծ ֆյորդը [[Սոգնե ֆյորդ|Սոգնեն]] է, որի երկարությունը 204 կմ Է, լայնությունը՝ 1,5-6 կմ, խորությունը՝ 1208 մ։ Ժայռոտ ափերի բարձրությունը հասնում է 1500 մետրի։

Առավել հաճախ ֆյորդերը ունեն տեկտոնական ծագում և առաջանում են տեկտոնական սալերի կտրուկ փոփոխության արդյունքում։ Նման դեպքերում ֆյորդը բացի բարձր ժայռերից կարող է ունենալ մինչև 800 մետր խորություն։ Ֆյորդեր ունեն գլխավորապես Նորվեգիան, [[Նոր Զելանդիա]]ն, [[Ալյասկա (նահանգ)|Ալյասկան]] և [[Չիլի]]ն։ Հանդիպում են նաև [[Գրենլանդիա]]յում, [[Իսլանդիա]]յում, [[Շոտլանդիա]]յում և այլուր։

== Կլիմա ==
Գտնվելով գրեթե ամբողջությամբ բարեխառն կլիմայական գոտում՝ Նորվեգիայի հարավը ավելի տաք է, քան նույն լայնություններում գտնվող [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յի ու [[Եվրասիա]]յի այլ շրջանները։ Դա հետևանքն է նաև [[Գոլֆստրիմ]] տաք հոսանքի, որը արևադարձային տաք հոսանքները հասցնում է [[Հյուսիսային ծով|Հյուսիսային]] ու [[Նորվեգական ծով|Նորվեգական]] ծովեր<ref>{{Cite web |url=http://www.forskningsradet.no/servlet/Satellite?c=Nyhet&pagename=norklima%2FHovedsidemal&cid=1253970052900&p= |title=The chaotic current that warms Norway |accessdate=2016 թ․ նոյեմբերի 16 |archive-date=2016 թ․ հոկտեմբերի 6 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161006040648/http://www.forskningsradet.no/servlet/Satellite?c=Nyhet&pagename=norklima%2FHovedsidemal&cid=1253970052900&p= |url-status=dead }}</ref>։ Սակայն հասնելով [[Սկագերակ]] նեղուցին՝ փոխվում է [[Բալթիկ ծով]]ի սառը հոսանքի պատճառով։ [[Պատկեր:Klimasoner i Norge.png|մինի|ձախից|կանաչ՝ բարեխառն կլիմա, մուգ կապույտ՝ բևեռային, երկնագույն՝ արկտիկական]]
Ցուրտ ձմեռներն ու զով ամառները պայմանավորված են նաև առավել հյուսիսային շրջաններից եկող քամիներով, որոնք հարավ են հասնում արկտիկական հոսանքների միջոցով։ Քանի որ Նորվեգիան գերազանցապես գտնվում է ծովափին, իսկ հովիտները հիմնականում միջօրեականներին զուգահեռ են, ապա տաք քամիներն այստեղ երկար կյանք չեն ունենում։ Ծովը, սակայն, ապահովում է տեղումների քանակը։

Միջին հունվարյան ջերմաստիճանը տատանվում է -17&nbsp;°C-ից (հյուսիս) մինչև +1.5&nbsp;°C (հարավ)։ Միջին հուլիսյան ջերմաստիճանը +7&nbsp;°C է հյուսիսում, և մոտ +17&nbsp;°C՝ մայրաքաղաք [[Օսլո]]յում։

Արևմտյան ու հյուսիսային շրջանները առավելագույն տեղումներ են ստանում ամբողջ Եվրոպայում։ Դրանց քանակը որոշ բնակավայրերում կարող է հասնել տարեկան 3,575 մմ-ի։ Հյուսիսային բևեռային շրջագծի մոտ տեղումները հասնում են 2,935 մմ-ի, որը բավական բարձր է [[մերձարկտիկական կլիմա]]յի համար։ Ապրիլ-հուլիս ամիսներին գալիս են առավելագույն տեղումները։ Ինչ վերաբերում է ֆյորդերին, ապա դրանք առավելապես ցամաքային են։ Այստեղ կառուցվել են բազմաթիվ նավահանգիստներ, որոնք մեծապես նպաստում են ծովային առևտրի, [[Ձկնորսություն|ձկնորսության]] ու [[Նավագնացություն|նավագնացության]] զարգացմանը։

Ծովափնյա շրջանները, համեմատ լեռնային հատվածների, ունեն ավելի ջերմ ամառներ ու մեղմ ձմեռներ։ Այստեղ իրենց դերն են խաղում երկու հանգամանքներ։ Նախ՝ ծովի ափին է գտնվում տաք հոսանքը, երկրորդ՝ վերընթաց լեռնային կլիմայի հետևանքով գագաթային մասերը միշտ ավելի ցուրտ են։ Ամենացուրտ և ամենատաք ամիսների տարբերությունը կարող է հասնել 11-15&nbsp;°C-ի։ Մինչդեռ ներցամաքային շրջաններում մաքսիմալ [[ամպլիտուդ]]ը կարող է հասնել 30&nbsp;°C-ի։ Հյուսիսային Նորվեգիայում գրանցվել է ջերմաստիճանի ամենամեծ տատանումը՝ 50&nbsp;°C։

Նորվեգիային պատկանող կղզիները, որոնք եզերում են [[Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոս]]ը, ունեն առավել ցուրտ կլիմա։

== Բուսական և կենդանական աշխարհ ==
{{Հիմնական հոդված|Նորվեգիայի բուսական ու կենդանական աշխարհ}}
Նորվեգիայի բուսական աշխարհը կարելի է բաժանել մի քանի գոտիների։
* ''[[Տունդրա]]։'' Առավել տարածված է ոչ միայն երկրի հյուսիսային շրջաններում, այլև լեռնային հատվածներում ու սառցադաշտերին կից տարածքներում։ Այստեղ ջերմաստիճանը ցածր է, [[վեգետացիայի շրջան]]ը խիստ կարճ, շատ են ձյան ու սառույցի անգվածները, մեծ է ուժեղ քամիների առկայությունը, պտղատու չէ տեղի հողը։ Այս անբարենպաստ պայմանները, որոնք վատթարագույնն են Նորվեգիայի տարածքում, թույլ չեն տալիս բուսականությանը զարգանալ և բազմանալ։ Տունդրան ներկայացված է հիմնականում երկու բուսատեսակներով՝ [[մամուռներ]] և [[քարաքոսեր]]։
[[Պատկեր:Knivsflå (2007-06-17).jpg|մինի|Անտառածածկ ժայռ և ջրվեժ հյուսիսային Նորվեգիայում]]
* ''[[Ալպյան մարգագետիններ]]։'' Այս բուսականությունը մեծ տարածքներ է զբաղեցնում [[ֆյելդներ]]ի շրջանում և արևմտյան ափի առավել բարձրադիր գոտում՝ անտառներից վեր ընկած հատվածներում։ Բուսականությունը տարածվում է հիմնականում 800-1700 մ միջին բարձրության վրա՝ արևմուտքից արևելք, ինչպես և նախորդ՝ տունդրայի գոտին։ Կլիմայական պայմանները այստեղ նույնպես անբարենպաստ են. ծառերը աամբողջությամբ բացակայում են, գերակշռող են [[թուփ|թփերը]], [[թփուտ]]ներն ու բազմազան խոտերը, ընդ որում՝ թփուտները խիստ սակավաթիվ են և հիմնականում անցումային են անտառների ու մարգագետինների միջև։ Ձյունապատ հատվածներում դարձյալ կարել է հանդիպել մամուռներ ու քարաքոսեր։ Ծաղիկները հիմնականում գույնզգույն են և հիշեցնում են [[ալպյան գորգ]]։ Դրա պատճառն այն է, որ վեգետացիայի շրջանը այստեղ նույնպես կարճ է տևում, և արագ փոշոտման համար ծաղիկները պետք է լինեն գրավիչ՝ դրանք փոշոտող միջատների համար։
* ''[[Լեռնանտառներ]] ու սակավանտառներ։'' Այս գոտին առավել տարածվածն է Նորվեգիայում։ Հաջորդում է Ալպյան գոտուն և սփռվում է գրեթե ամբողջ սահմանային գոտու տարածքում՝ լեռների հողմահայաց լանջերին։ Մայրցամաքային հատվածում դրանք գտնվում են մինչև 1000 մետր բարձրության վրա, իսկ Ատլանտյան օվկիանոսի ափերին զբաղեցնում են նաև ավելի ցածր բարձրություններ՝ կապված սառը ծովային քամիների հետ։ Այս գոտում տարածված են [[Կեչի|կեչուտները]] (արևմտյան շրջաններ) և [[Սոճի|սոճուտ]]-կեչուտները ներցամաքային հատվածներում։
* ''[[Տայգա]] և [[խառնանտառներ]]։'' Այս գոտիների բուսականությունը տարածվում է հիմնականում հարավային Նորվեգիայում՝ Օստլան ու Արևելյան Սերլան երկրամասերը, ինչպես նաև Տրյոնելագի հարթավայրը։ Այնտեղ ուժեղ է օվկիանոսի ջերմացնող ազդեցությունը, որը թույլ է տալիս [[Փշատերև անտառներ|փշատերև]] և [[Լայնատերև անտառներ|լայնատերև]] անտառներին տարածվել։ Այս բուսականությունը հիմնականում բացակայում է ֆյորդերի ափին, որտեղ ներկայանում է արդեն եղևնուտների ու սոճուտների տեսքով։ Խառնանտառների հիմնական բուսատեսակները [[եղևնի]]ներն ու [[կաղնի]]ներն են։
* ''Մերձատլանտյան չորուտներ։'' Այս գոտին զբաղեցնում է նեղ ծովափնյա շերտ՝ արևմտյան ափին զուգահեռ՝ չհասնելով նույնիսկ ֆյորդերին։ Հիմնական տարածված բույսերը [[հավամարգի]]ներն են։ Ծառային ու թփային տեսակները այստեղ հիմնականում բացակայում են, սակայն կարող են տեղ-տեղ, որտեղ քամիները բացակայում են, հանդիպել։ Հանդիպում են նաև խոտաբույսեր, հացահատիկային ձևեր, մամուռներ ու քարաքոսեր։
{{Բազմապատիկ պատկերներ
 | գոտի = left
 | ուղղություն = vertical
 | վերնագիր = [[Շպիցբերգեն]] կղզեխմբի հիմնական բնակիչները՝<br />[[սպիտակ արջ]] և [[ծովացուլ]]
 | լայնություն = 200
 | պատկեր1 = Eisbär 1996-07-23.jpg
 | նկարագրություն1 = 
 | պատկեր2 = Noaa-walrus22.jpg
 | նկարագրություն2 = 
}}
* ''Խառը [[լայնատերև անտառներ]]։'' Նորվեգիայի տարածքում կան լայնատերև անտառների ոչ մեծ զանգվածներ։ Դրանք կենտրոնացած են ամենահարավային հատվածներում։ Երբեմն հանդիպում են նաև ֆյորդերի ափերին, ձևավորելով ներզոնային բուսականություն։ Ներկայացված են [[կաղնի]]ների, [[հաճարենի]]ների ու [[հացենի]]ների տեսքով։
* ''Ծովափնյա բուսականություն։'' [[Դյու]]նային բուսականությունը խիստ սակավաթիվ տարածքներ է զբաղեցնում, որը կապված է հիմնականում հողի տեսակի հետ։ Հանդիպում է հարավային Նորվեգիայում՝ [[Հյուսիսային ծով]]ի ափերին։
* ''Գետահովիտների բուսականություն։'' Հատկապես հանդիպում է խոշոր գետերի՝ [[Գլոմմա]]յի և [[Լոգեն]]ի ափերին։ Ջրի ավելցուկի պատճառով այստեղ կենտրոնացած են հիմնականում խոնավասեր բույսեր։ Հանդիպում են ինչպես թփուտային, այնպես էլ անտառային ձևեր, հաճախ՝ [[եղևնի]]ներ ու [[լաստենի]]ներ։

Այս բուսականությանը զուգահեռ՝ բազմազան է նաև Նորվեգիայի կենդանական աշխարհը։ Նորվեգիայի կենդանի բնության հետևյալ ներկայացուցիչներն են՝ [[միջատներ]]ը 16,000-ն են (ևս 4000-ը ունեն հավելյալ ուսումնասիրման կարիք), 20,000-ը՝ [[ջրիմուռներ]], 1,800-ը՝ [[քարաքոսներ]], 1,050-ը՝ [[մամուռներ]], 2,800 տեսակ՝ անոթային բույսեր, մինչև 7,000 տեսակի [[սնկեր]], 450 տեսակի թռչուններ (250-ը բնադրում են Նորվեգիայում), 90 կաթնասուններ, քաղցրահամ ջրերում ապրող 45 և աղի ջրերում ապրող 150 ձկնատեսակներ, ինչպես նաև՝ քաղցրահամ ջրի 1,000 և աղի ջրի 3,500 [[անողնաշարավորներ]]<ref>[https://web.archive.org/web/20080511130011/http://www.regjeringen.no/nb/dep/md/dok/NOU-er/2004/NOU-2004-28/6.html?id=388879 "NOU 2004". Regjeringen.no]</ref>։ Այս տեսակներից մոտ 40,000-ը բացահայտված են գիտության կողմից, իսկ 2010 թվականի դրությամբ 4599-ը գրանցվել են Նորվեգիայի կարմիր գրքում<ref>[https://web.archive.org/web/20130527150736/http://www.artsdatabanken.no/Article.aspx?m=207&amid=8737 The 2010 Norwegian Red List for Species]</ref>։

Անտառներում հանդիպում են [[որմզդեղն]], [[ազնվացեղ եղջերու]], [[գորշուկ]], [[կուղբ]], [[աքիս]], [[կզաքիս]], [[գայլ]], [[արջ]], [[աղվես]], [[լուսան]], [[սկյուռ]], [[նապաստակ]] և այլն։ Տունդրայում հանդիպում են [[հյուսիսային եղջերու]], [[կապույտ բևեռաղվես|կապույտ]] ու [[սպիտակ բևեռաղվես]], [[Նորվեգական լեմմինգ|լեմմինգ]] և այլ [[կաթնասուններ]]։ Տունդրայում երբեմն հանդիպում են աղվեսներ ու նապաստակներ, նախկինում կային գայլեր ու արջեր։ Բևեռային շրջագծից հյուսիս ընկած հատվածներում՝ Նորվեգիային ենթակա կղզիներում, հիմնական բնակիչներն են [[սպիտակ արջ]]երը և [[ծովացուլ]]երը։

Շատ են [[թռչնաշուկա]]ները, որոնք տարածված են հիմնականում ծովափնյա ժայռային հատվածներում։ Նորվեգիան հարուստ է փետրավորներով, որոնցից շատերն ունեն արդյունաբերական նշանակություն։ Անտառներում հանդիպում են [[Ցախաքլորներ|ցախաքլոր]] և [[խլահավ]], իսկ տունդրայում՝ [[բևեռային կաքավ]]։ Ծովափնյա հատվածներում ու ֆյորդերում, լճերի ու գետերի ափերին հանդիպում են [[ճայեր]], [[այդերուկներ]], [[վայրի բադեր]] ու [[վայրի սագեր]]։

Ծովը հարուստ է զանազան ձկնատեսակներով ([[թառափ]], [[ձողաձուկ]], [[սկումբրիա]]), գետերում ու լճերում շատ են [[սաղմոնաձկներ]]ը, [[կարմրախայտ]]երը և այլն։ Տաք և պլանկտոնով հարուստ ջրերը, որոնք բերվում են [[Գոլֆստրիմ]]ի տաք հոսանքով, այստեղ խառնվում են [[Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոս]]ի սառը բևեռային ջրերի հետ, որոնք հարուստ են [[թթվածին|թթվածնով]]<ref>[http://ocp.ldeo.columbia.edu/res/div/ocp/gs/ Climate mythology: The Gulf Stream, European climate and Abrupt Change]</ref>։ Այստեղ բազմանում է զոոպլանկտոնը՝ ձկների հիմնական կերակրատեսակը։ Այդ է պատճառը, որ այստեղ հավաքվում են վերոնշյալ ձկնատեսակները<ref>Encyclopedia of Earth -[https://web.archive.org/web/20121101005147/http://www.eoearth.org/article/Norwegian_Shelf_large_marine_ecosystem Norwegian Shelf large marine ecosystem]</ref>։

Բնության պահպանության համար Նորվեգիայի կառավարությունը 45 650 քառ. կմ է հատկացրել 44 ազգային պարկի<ref>Minifacts about Norway, [http://www.ssb.no/en/befolkning/artikler-og-publikasjoner/minifacts-about-norway statistics] -[http://www.ssb.no/en/befolkning/artikler-og-publikasjoner/_attachment/225814?_ts=14d005aeb20 Geography, climate and environment, էջ 6-9]</ref>։
<gallery caption="Եղջերավոր կենդանիներ" mode="packed-overlay" heights="220px">
Alce americano (Alces).jpg|[[Որմզդեղն]]
Caribou.jpg|[[Հյուսիսային եղջերու]]
Dortmund-Zoo-IMG 5515-a.jpg|[[Ազնվացեղ եղջերու]]
</gallery>

== Տես նաև ==
* [[Նորվեգիայի պատմություն]]

== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ|2}}
{{Եվրոպան ըստ թեմաների|աշխարհագրություն|Գույն=Նորվեգիա}}
{{Պորտալ|Նորվեգիա}}
{{Նորվեգիան թեմաներում}}
{{ՀՍՀ}}
{{Օրվա հոդված նախագծի մասնակից}}

[[Կատեգորիա:Նորվեգիայի աշխարհագրություն]]
Այս էջում օգտագործված կաղապարները.
Վերադարձ դեպի Նորվեգիայի աշխարհագրություն։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Նորվեգիայի_աշխարհագրություն» էջից